Γράφει η Ιωάννα Σεραφειμίδου | www.pigolampides.gr
Ποιος ο ρόλος της εξωσχολικής εκπαίδευσης και της δημιουργικής απασχόλησης; Τι είναι τα ΚΔΑΠ (Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης) και πως επιλέγει ένα γονιός τις απογευματινές δραστηριότητες για το παιδί του; Σε αυτά και άλλα πολλά, έρχεται να απαντήσει ένα νέο σχετικά ΚΔΑΠ της πόλης μας, το οποίο άνοιξε τις πόρτες του το καλοκαίρι του 2017, στην περιοχή του Αγίου Ιωάννη στην Καλαμαριά.
Λίγα λόγια για το Σχολείο Αλλιώς
Το Σχολείο Αλλιώς είναι ένα πολυχώρος πολιτισμού. Είναι ένα σχολείο διαφορετικό, από εκείνα που θα θέλαμε όλοι να πηγαίναμε όταν ήμασταν μικροί. Αυτό πηγάζει από το όνειρο των ιδιοκτητών του, να προσφέρουν απλόχερα, σε μικρούς και μεγάλους, εκπαιδευτικά προγράμματα και ουσιαστική δημιουργική απασχόληση αλλά και να ζουν και να εργάζονται και οι ίδιοι σε ένα περιβάλλον, που θα εμπνέει για ουσιαστική μάθηση και θα δίνει κίνητρα για μικρές αλλαγές στην καθημερινότητά μας.
Ο χώρος είναι μεγάλος και φωτεινός, γεμάτος χρώματα και γωνιές που σε εμπνέουν για παρατήρηση και δημιουργικότητα. Οι άνθρωποί του είναι καλόκαρδοι, ευγενικοί, σέβονται τη διαφορετικότητα των παιδιών και προσφέρουν γνώσεις αλλά και ενισχύουν τους καλούς τρόπους.
Πίσω από το Σχολείο Αλλιώς: Ο Παναγιώτης και ο Γιώργος
Προερχόμενοι και οι δύο από το χώρο μεγάλων πολυεθνικών εταιρειών, καταφέρνουν να συνδυάσουν την μεγάλη τους εμπειρία σε οργανωτικά θέματα με την ανάγκη τους να είναι οι ίδιοι μικρά παιδιά και να προσφέρουν στην κοινωνία. Με απλότητα και πολύ χιούμορ εστιάζουν σε σημαντικές αξίες της ζωής, όπως ο αυθορμητισμός, η παιδικότητα, η αισιοδοξία, η μάθηση, η φιλία και η συνεργατικότητα.
Ο Παναγιώτης Παπαστεφάνου, ο ένας εκ των ιδρυτών του, το αποδεικνύει καθημερινά στην πράξη. Με το αφοπλιστικό του χιούμορ, τη χαρά του και τη συναισθηματική του προσέγγιση βρίσκεται καθημερινά στο ΣχολείοΑλλιώς και μαζί με τον συνεργάτη του, τον Γιώργο Σεργιαννίδη, ονειρεύονται να δημιουργήσουν μια γειτονιά διαφορετική, ένα χώρο, όπου τα παιδιά θα χαίρονται όχι μόνο να μαθαίνουν νέες δεξιότητες αλλά και να αναπτύσσουν φιλίες και να εξελίσσονται συναισθηματικά και κοινωνικά.
Όραμα του Παναγιώτη και του Γιώργου, είναι να δημιουργηθεί μέσα στους κόλπους του μια μικρή κοινωνία, μια γειτονιά σαν αυτές που υπήρχαν παλιά, με ανθρώπους δραστήριους, δημιουργικούς, που έρχονται καθημερινά σε επαφή, επικοινωνούν και μαθαίνουν να συνυπάρχουν αρμονικά.
Τι είναι τα ΚΔΑΠ και τι είναι τα Club
Τα Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης, γνωστά σε όλους ως ΚΔΑΠ, προσφέρουν καθημερινά (από Δευτέρα έως Παρασκευή) ένα πρόγραμμα δραστηριοτήτων. Στο Σχολείο Αλλιώς, το πρόγραμμα είναι ποικίλο και βασίζεται σε μία θεματική, που εναλλάσσεται κάθε 2 περίπου εβδομάδες.
Στα πλαίσια του προγράμματος αυτού, τα παιδιά αποκτούν μέσα από τη βιωματική μάθηση και το παιχνίδι γνώσεις για πολλές πτυχές της καθημερινής ζωής αλλά και των συναισθημάτων. Ως τώρα τα παιδιά έχουν μάθει να μαγειρεύουν, να φυτεύουν, να ανακαλύπτουν την πόλη τους, να αναγνωρίζουν τα συναισθήματά τους, να γνωρίζουν το σώμα τους και πολλά ακόμα!
Το ΚΔΑΠ μπορούν να επισκέπτονται τα παιδιά καθημερινά, επιλέγοντας μία από τις 2 βάρδιες (13:00 – 17:00 & 17:00 – 21:00), ενώ ο γονιός μπορεί να κάνει την εγγραφή του παιδιού του είτε μέσω ΕΣΠΑ, είτε ιδιωτικά.
Παράλληλα με τα τμήματα του ΚΔΑΠ, λειτουργούν στο Σχολείο Αλλιώς και τα Club: γυμναστική, αρχιτεκτονική, θεατρικό παιχνίδι, ιστορία της τέχνης, κοινωνική αγωγή και χορός είναι μερικά μόνο από τα τμήματα που έχουν ξεκινήσει φέτος και ανάλογα με τη ζήτηση προστίθενται και άλλα. Τα Club πραγματοποιούνται τακτικά κάθε εβδομάδα και ξεκινούν συνήθως τον Οκτώβριο, ενώ σε κάποια από αυτά μπορεί κάποιο παιδί να κάνει εγγραφή και μέσα στη χρονιά. Τα προγράμματα αυτά διατίθενται μόνο ιδιωτικά και όχι μέσω του voucher του ΕΣΠΑ.
Σε ποιους απευθύνεται και ποια είναι τα τμήματά του:
To Σχολείο Αλλιώς προσφέρει τμήματα για παιδιά και ενήλικες και αγκαλιάζει όλους όσους θέλουν να μάθουν, να ψυχαγωγηθούν, να παίξουν και να γελάσουν. Υποδέχεται με χαρά μικρά παιδιά, εφήβους, γονείς, γιαγιάδες και παππούδες και κάνει ανοιχτό κάλεσμα σε κατοίκους της περιοχής ή επιχειρηματίες να προτείνουν τις ιδέες τους και να σχεδιάσουν μαζί μελλοντικές δράσεις. Διαθέτει μεγάλους χώρους και θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από εξωτερικούς συνεργάτες για πλήθος εκδηλώσεων, πάρτι, γιορτών κ. ά.
Στο πρόγραμμά του περιλαμβάνονται εκτός από τα τμήματα του ΚΔΑΠ: γυμναστική για όλη την οικογένεια (yoga family), aerial yoga για μικρούς και μεγάλους, μουσικοκινητική, εικαστικά, ρομποτική, δημιουργική γραφή, φυσικές επιστήμες και πολλά ακόμα.
Οι άνθρωποι πίσω από τα προγράμματα του Σχολείου Αλλιώς είναι το σημαντικό του καύσιμο, καθώς πρόκειται για εκπαιδευτικούς και επιστήμονες νέους, με φρέσκιες ιδέες, που πιστεύουν στη διαφορετική προσέγγιση της γνώσης και εφαρμόζουν σύγχρονες μεθόδους διδασκαλίας με πολύ αγάπη για τα παιδιά.
Στα link που ακολουθούν μπορείτε να δείτε όλα τα τμήματα Club της φετινής σχολικής χρονιάς:
Πίσω από τον σχεδιασμό των εκπαιδευτικών προγραμμάτων υπάρχει μια σημαντική φιλοσοφία: τόσο τα παιδιά όσο και οι μεγάλοι να αναπτύξουν τις δεξιότητές τους σε διάφορους τομείς που τους ενδιαφέρουν αλλά κυρίως να ανακαλύψουν τον εαυτό τους και να φτιάξουν έναν καλύτερο κόσμο!
Θα σας πρότεινα να περάσετε μια μέρα από το Σχολείο Αλλιώς και να γνωρίσετε τους ανθρώπους του. Είμαι σίγουρη πως θα φύγετε με ένα γλυκό χαμόγελο.
Δείτε το video που ακολουθεί και γνωρίστε τον Παναγιώτη Παπαστεφάνου, έναν από τους ιδιοκτήτες του.
Φέτος τα Χριστούγεννα η Ολυμπία ζήτησε από τον Άγιο Βασίλη να της φέρει ένα ρομπότ. Όταν επικοινώνησε μαζί μου ο Σεραφείμ από την CoyoteLearner, λίγες μέρες μετά, για να μου συστήσει την ομάδα του και τα μαθήματα Ρομποτικής που σχεδίασαν στο διαδίκτυο, σκέφτηκα πως τελικά ο Άγιος Βασίλης όχι μόνο υπάρχει αλλά ακούει και τις ευχές των παιδιών! Ενθουσιάστηκα!
Η CoyoteLearner είναι μια εκπαιδευτική πλατφόρμα στο διαδίκτυο, όπου με τη βοήθεια σύντομων και περιεκτικών video, μπορούν τα παιδιά να μάθουν για τα ρομπότ και τον προγραμματισμό τους, δηλαδή για τη Ρομποτική. Κινούμενα σχέδια με πολύ χιούμορ εξηγούν στα παιδιά βήμα προς βήμα πώς να χειρίζονται το ρομπότ ενώ μετά από κάθε ενότητα υπάρχουν και σύντομες ερωτήσεις για την καλύτερη κατανόηση των μαθημάτων.
Φυσικά για να κατακτήσει κανείς τις βασικές γνώσεις της Ρομποτικής χρειάζεται να έχει και ένα ρομπότ και έτσι είναι αναπόφευκτο να αγοράσεις και να κάνεις φίλο σου το Ρομπότ Edison, ώστε να εφαρμόσεις τις γνώσεις που έμαθες. Το ρομπότ διαθέτει αρκετούς αισθητήρες (φωτός, ήχου, παρακολούθησης γραμμής, αποφυγής εμποδίων), 2 κινητήρες, φώτα LED, ηχητικό σύστημα και πολλά ακόμα που έμαθα και εγώ πρόσφατα και ενθουσιάστηκα πολύ!
Φυσικά δε μπόρεσα να αντισταθώ στη γνωριμία μας με την Ρομποτική, για την οποία ομολογώ πως δεν είχα καμία εξοικείωση, και έτσι αποκτήσαμε το Ρομπότ Edison και πρόσβαση στο μάθημα «προγραμματίζοντας το ρομπότ μου». Η Ολυμπία είναι μόλις 6 ετών και παρόλο που στο site της ομάδας αναφέρεται η ηλικία των 8+, τα καταφέραμε περίφημα! Ολοκληρώσαμε, παρέα, ήδη τις 5 πρώτες ενότητες των μαθημάτων (από τις 24) και παίξαμε με το ρομπότ δίνοντας του εντολή να κινείται πάνω σε μία γραμμή, να υπακούει στα παλαμάκια μας, να αποφεύγει εμπόδια με τη βοήθεια υπερύθρων και άλλα.
Τα πλεονεκτήματα των εκπαιδευτικών μαθημάτων της CoyoteLearner:
Είναι οικονομικά και πολύ καλής ποιότητας
Εισάγουν τα παιδιά στην τεχνολογία με έναν πολύ εύκολο τρόπο
Τα μαθήματα πραγματοποιούνται σε ένα ασφαλές και φιλικό περιβάλλον
Τα παιδιά περνούν δημιουργικό χρόνο μπροστά στον Υπολογιστή
Τα παιδιά μπορούν να επαναλάβουν τα μαθήματα όσες φορές θέλουν
Υπάρχει άμεση επικοινωνία με τον εκπαιδευτή μέσω της εκπαιδευτικής πλατφόρμας στην οποία θα αποκτήσετε πρόσβαση.
Μαζί με τα παιδιά μπορούν (αν θέλουν) να μάθουν και οι γονείς!
Οι δημιουργοί των προγραμμάτων είναι εξαιρετικά πρόθυμοι να σας λύσουν κάθε απορία, είτε κατά την αγορά των προϊόντων είτε κατά την εκπαίδευση μέσω των video. Δε νιώθεις δηλαδή ποτέ μόνος.
Τώρα που είπα «προγραμματισμού» παραλίγο να ξεχάσω να αναφέρω το πολύ ενδιαφέρον μάθημα που προτείνει η ομάδα του CoyoteLearner για παιδιά πάνω από 10 ετών, και αφορά την δημιουργία ηλεκτρονικών παιχνιδιών! Μέσω αυτού του προγράμματος, τα παιδιά φτιάχνουν τα δικά τους ηλεκτρονικά παιχνίδια με την βοήθεια κινουμένων σχεδίων!
Αυτό το διάστημα μπορείτε να βρείτε δυο πολύ ενδιαφέρουσες προσφορές στην ιστοσελίδα της CoyoteLearner.Η πρώτη σας επιτρέπει να αποκτήσετε το πρώτο βασικό πακέτο, που αφορά την ρομποτική, με μια σημαντική έκπτωση. Στην προσφορά περιλαμβάνεται το εκπαιδευτικό ρομπότ Edisonκαι η ετήσια συνδρομή με τα ηλεκτρονικά μαθήματα μέσω video. Περισσότερα για την πρώτη προσφορά θα βρείτε εδώ. Η δεύτερη προσφορά περιλαμβάνει τόσο το πρώτο πακέτο όσο όμως και το μάθημα «Δημιουργώ Παιχνίδια Προγραμματίζοντας». Περισσότερα για τη δεύτερη προσφορά θα βρείτε εδώ.
Εγώ προσωπικά έγινα θερμός υποστηρικτής της Ρομποτικής και η Ολυμπία το ίδιο!
το Ατελιέ της Φανταστικής & οι [urbanstories] – αστικές ιστορίες (Τσιαμούρα Ιωάννα, Μπούντρη Σοφία και Πορτέση Στελίνα)
Όταν ξεκίνησε εκείνη η σαββατιάτικη μέρα (η δράση πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 25/11), έγινε από μια συνηθισμένη μέρα, «μια μέρα στον ακάλυπτο» και συγκεκριμένα στον ακάλυπτο ανάμεσα στις οδούς Ναταλίας Μελά, 25ης Μαρτίου, Παπανδρέου και Λασκαράτου!
Το «μια μέρα στον ακάλυπτο» δεν ήταν παρά μία ακόμη «ιστορία», στην οποία καλέστηκε ο κόσμος της γειτονιάς να δημιουργήσει, μέσα από την παρουσία στο χώρο και την οικειοποίησή του. Για μια μέρα, ο άλλοτε κενός ακάλυπτος, γέμισε από ζωή, χρώμα και φαντασία: «μπουγάδες» με ζωγραφιές των παιδιών, πολύχρωμες ρόδες που διέσχισαν όλο το χώρο, ζωγραφιές στο έδαφος και άλλες μικρές παρεμβάσεις που καλούσαν τους κατοίκους της γειτονιάς να γράψουν και να ζωγραφίσουν τις ιδέες τους για τον ακάλυπτο, να φανταστούν το χώρο του αλλιώς.
Η νοητή είσοδος στο χώρο
Οι κάτοικοι γράφουν ή/και σχεδιάζουν τις ιδέες τους για το χώρο
Η δράση ξεκίνησε με ένα ραντεβού παιχνιδιού από οικογένειες με συνομίληκα παιδιά από διαφορετικές πολυκατοικίες, οικογένειες που γνωρίζονταν μεταξύ τους ή συναντήθηκαν για πρώτη φορά. Όσο τα παιδιά έπαιζαν μαζί και ανακάλυπταν νέα παιχνίδια στο χώρο, οι ενήλικες συζητούσαν και κοινωνικοποιούνταν. Συστήθηκαν οι διαχειριστές των πολυκατοικιών, οι γονείς που τα παιδιά τους πηγαίνουν στο ίδιο σχολείο, οι γείτονες και οι γειτόνισσες που απλώνουν τα ρούχα τους σε απέναντι μπαλκόνια.
Κι όλα αυτά έγιναν σε ένα χώρο-πέρασμα, που ποτέ δε στέκονταν εκεί, απλώς τον διέσχιζαν για να φτάσουν στην είσοδο της πολυκατοικίας τους. Ο άλλοτε ξένος χώρος γέμισε ζωντανές ομιλίες, χαμόγελα και παιδικές φωνές.
Για τις ερευνήτριες ήταν εμφανές πως για να αποκτήσει νόημα ο χώρος, προϋπόθεση είναι η παρουσία των ανθρώπων που τον διασχίζουν καθημερινά και ζουν γύρω από αυτόν. Αλλά και πέρα από την ανθρώπινη παρουσία, ο χώρος βιώθηκε διαφορετικά, τόσο από τους μικρούς που έτρεξαν, περπάτησαν, ξάπλωσαν, σκαρφάλωσαν στον ακάλυπτο, όσο και από τους μεγάλους που γνωρίστηκαν με τους ανθρώπους που μένουν κοντά τους και συζήτησαν μαζί τους για το χώρο του ακαλύπτου που μέχρι χτες τούς ήταν «αδιάφορος». Αυτό που έλειπε περισσότερο από τους κατοίκους είναι η αίσθηση της γειτονιάς και για να τη βρουν συνήθως ανατρέχουν σε εικόνες του παρελθόντος και της δικής τους παιδικής ηλικίας. Μόλις όμως νέες εικόνες δημιουργήθηκαν στην ακάλυπτο, η φαντασία και η διάθεση έφταναν για να φτιάξουν κι εκείνοι τις δικές τους, νέες ιστορίες…
Τα παιδιά γράφουν ιδέες με κιμωλία στο πλακάκι του ακάλυπτου
Η πολύχρωμη μπουγάδα, αναδεικνύει ένα επίπεδο μέσα στο χώρο έτοιμο για αξιοποίηση
Τα παιδιά έφτιαξαν ένα νέο παιχνίδι παντομίμας με τα υλικά που είχαν φέρει εκεί οι δύο ομάδες
Οι «αστικές ιστορίες» [urbanstories] είναι μια ομάδα φοιτητριών της αρχιτεκτονικής, που στο πλαίσιο της διπλωματικής τους εργασίας οργανώνουν μια σειρά από πειραματικές δράσεις γύρω από τη Βασιλίσσης Όλγας και ειδικότερα στην περιοχή του Ντεπώ. Οι προβληματισμοί τους εκκινούν γύρω από τον τρόπο με τον οποίο οργανώνεται η σύγχρονη πόλη και μαζί οργανώνει και οριοθετεί τις ανθρώπινες συμπεριφορές και κινήσεις των σωμάτων μέσα σε αυτή, αποτρέποντας την έκφραση, τη συνάντηση και τη συλλογική δράση, το παιχνίδι και τη φαντασία να ξεχυθούν ανάμεσα στα κτίρια. Θέλοντας να «πειράξουν» αυτή την κανονικότητα, επιλέγουν διαφορετικούς χώρους «σε αναμονή», χώρους φαινομενικά άδειους ή χώρους που αποτελούν απλά περάσματα σε μια καθημερινή διαδρομή από το σπίτι στη δουλειά, χώρους όπου κρύβεται γι’ αυτές μια δυνητική κατάσταση μια άλλης καθημερινότητας, όχι πια γκρίζας και μονότονης, αλλά πολύχρωμης και παιγνιώδους.
Η ομάδα παιδαγωγών «Το ατελιέ της Φανταστικής», συνδυάζοντας την επιστήμη με τη φαντασία, δημιουργεί το πλαίσιο που αλληλεπιδρά διαρκώς με τις ενέργειες των παιδιών. Δημιουργία παραμυθιού, βρεφικές κιναισθητικές δραστηριότητες, εικαστικές προσεγγίσεις και παραστατικές τέχνες, ενισχύουν την ανάπτυξη του λόγου, της αισθητικής και της φαντασίας. Καθημερινά υλικά και εργαλεία που υπάρχουν στο σπίτι, αλλά και περισσότερο ευφάνταστα, όπως η φωτοτράπεζα, υποστηρίζουν την μετάβαση από την παρατήρηση του πραγματικού στην οικοδόμηση του φανταστικού. Εκκινώντας από τις αρχές παιδαγωγών και δημιουργών όπως ο PauloFreire, ο LorrisMalaguzzi και ο GianniRodari, οι ιδέες προεκτείνονται για να συναντηθούν με τα ενδιαφέροντα και τις εμπειρίες των παιδιών.
Γράφει η Ιωάννα Σεραφειμίδου | www.pigolampides.gr
Τα LearningTube είναι μια νέα σειρά εκπαιδευτικών παιχνιδιών που απευθύνεται σε μικρούς και μεγάλους και συνδυάζουν εξαιρετικά την ψυχαγωγία με τη μάθηση!
Πίσω από τα LearningTube βρίσκονται δύο άνθρωποι εμπνευσμένοι, που μαζί με την ομάδα τους, δημιουργούν για λογαριασμό μεγάλων εταιριών, επιτραπέζια παιχνίδια από το 2009. Αυτή τη φορά αποφάσισαν να δημιουργήσουν τη δική τους σειρά παιχνιδιών, που είναι εξολοκλήρου ελληνική, καθώς όλα τα στάδια της παραγωγής και συναρμολόγησης πραγματοποιούνται στη χώρα μας, στα γραφεία της εταιρείας, στη Θεσσαλονίκη.
Πρόκειται για μια σειρά διασκεδαστικών παιχνιδιών που απαιτούν ταχύτητα, αντίληψη και καλή μνήμη! Το κάθε παιχνίδι αποτελείται από 63 κάρτες, πάνω στις οποίες υπάρχουν εικόνες και πληροφορίες από την εκάστοτε ενότητα. Η σειρά διατίθεται σε 4 θεματικές: οι σημαίες του κόσμου, οι πρωτεύουσες του κόσμου, οι εφευρέτες του κόσμου και τα μνημεία του κόσμου. Ταυτόχρονα είναι η πρώτη σειρά παιχνιδιών όπου το παιχνίδι δεν σταμάτα στις κάρτες του παιχνιδιού αλλά συνεχίζεται online, σε βάση δεδομένων που εμπλουτίζεται και ανανεώνεται διαρκώς με νέες κάρτες – ερωτήσεις.
Γνώρισα από κοντά μια εκ των δύο εμπνευστών του παιχνιδιού, την Κατερίνα, η οποία μου μίλησε με όλον τον ενθουσιασμό που διακατέχει τον δημιουργό μιας ιδέας και πραγματικά με παρέσυρε μαζί της. Εντυπωσιάζομαι πάντα με τους ανθρώπους που κάνουν πραγματικότητα το όνειρό τους και καινοτομούν, ιδιαίτερα σε αυτή την περίοδο που διανύουμε στη χώρα μας.
Την περίοδο των γιορτών παίξαμε πολύ με τα LearningTube (έχουμε τα μνημεία και τις πρωτεύουσες) και τα Χριστούγεννα, που η Ολυμπία πέρασε τη μέρα μαζί με τον ξάδερφό της, κάναμε και το πρώτο μας video στο youtube, για να σας γνωρίσουμε καλύτερα τη σειρά. Η εμπειρία απολαυστική!
Οι Πυγολαμπίδες στηρίζουν τα LearningTube. Αναζητήστε τα και εσείς στα καταστήματα που θα βρείτε εδώ!
Οι πόλεις μας την περίοδο των γιορτών φεγγοβολούσαν, τα βράδια. Οι δημοτικές αρχές εθιμοτυπικά φωταγώγησαν κεντρικές πλατείες και δρόμους. Τα καταστήματα, ακόμη νωρίτερα, στολίστηκαν φανταχτερά, για να καλλιεργήσουν το εορταστικό κλίμα και να προσελκύσουν όσο το δυνατόν περισσότερους πελάτες.
Ας μη γελιόμαστε, ακόμη κι όσοι δεν το παραδέχονται, υποκύπτουν στη μαγική γοητεία τους φωτός για κάποια, έστω, δευτερόλεπτα. Γιρλάντες, φιόγκοι, αστέρια, έλατα, Άγιοι Βασίληδες, φώτα που τρεμοπαίζουν ή αλλάζουν χρώματα, άλλα υπερβολικά ή κιτς, άλλα εκλεπτυσμένα κι άλλα εντυπωσιακά, πλημμύρισαν την πόλη με γιορτινό φως.
Πέρα από τις ενορχηστρωμένες εκδοχές του αστικού στολισμού, που συνήθως σχεδιάζονται από επαγγελματίες, εκείνο που προσωπικά με συγκινεί και θεωρώ ως την πιο αυθεντική έκφραση της χαράς των γιορτών είναι ο στολισμός των μπαλκονιών από τους ενοίκους των πολυκατοικιών. Κι αυτό γιατί ενώ ο εσωτερικός στολισμός σε ένα σπίτι γίνεται «για το καλό» ή «για τα παιδιά», η υπαίθρια διακόσμηση είναι συνήθως μια απλή χειρονομία συμμετοχής και συνδιαμόρφωσης της γιορτινής ατμόσφαιρας της γειτονιάς. Αυτή η εξωστρέφεια του φωταγωγημένου σπιτικού, κάνει το τοπίο φιλικό και γεννά μια ανεκτίμητη αίσθηση συνύπαρξης.
Γι αυτό λοιπόν, σ’ ευχαριστώ γείτονα, που μπήκες στον κόπο και στο μικρό έξοδο να στολίσεις το μπαλκόνι σου. Σ’ ευχαριστώ που κάθε βράδυ άφηνες το δικό σου φωτεινό ίχνος για να ξυπνάει το παιδί μέσα μου. Ακόμη και το πιο κιτς στολίδι το βρίσκω υπέροχο. Ακόμη και το πιο μικρό φωτάκι είναι ένα μεγάλο δώρο. Και ένα μεγάλο μπράβο, σε όσους, λιγοστούς, παρουσιάζουν μια ενιαία πρόταση στον στολισμό ολόκληρης της πρόσοψης της οικοδομής, όχι γιατί κάτι τέτοιο έχει ένα πιο άρτιο αισθητικό αποτέλεσμα, αλλά γιατί προϋποθέτει τη συνεννόηση και την συμφωνία των ένοικων, που είναι συνήθως δύσκολο να επιτευχθεί. Τέλος, μια τεράστια αγκαλιά στους ελάχιστους που έβγαλαν ένα φωτάκι στον ακάλυπτο.
Με την ευχή αυτή η όμορφη πρακτική να περνάει από γενιά σε γενιά, όχι ως συνήθεια, αλλά ως συνειδητή ελάχιστη πράξη συμμετοχικότητας στη ζωή της πόλης. Καλή μας χρονιά.
Λίγα Λόγια για τη Χριστίνα Βουμβουράκη
Η Χριστίνα Βουμβουράκη, Θεσσαλονικιά αρχιτεκτόνισσα, συνεργάτης στο αρχιτεκτονικό γραφείο Ciconom Architects και πρόσφατα συνδημιούργος του εργαστήριου Esθήτα, που δραστηριοποιείται στον τομέα του κατά παραγγελία προσωποποιημένου δώρου με καλλιτεχνικό χαρακτήρα και του θεματικού σχεδιασμού πολιτιστικών δράσεων. Μιλάει στους γονείς για το πώς μπορούν τα παιδιά τους να γνωρίσουν με απλό τρόπο την αρχιτεκτονική, για το πώς μπορούμε όλοι να αγαπήσουμε πόλη μας και να την κάνουμε καλύτερη, για το πώς να βελτιώσουμε την γειτονιά μας και τον προσωπικό μας χώρο.
Γράφει ο Σπύρος Πέγκας | Αντιδήμαρχος Τουριστικής Ανάπτυξης και Διεθνών Σχέσεων Θεσσαλονίκης
Θυμάμαι μια επίσκεψή μου σε μια ισπανική, βασκική, πόλη. Θυμάμαι πόσο με εντυπωσίασαν οι πολλές παιδικές χαρές κατά μήκος του ποταμιού, που διέσχιζε την πόλη, πως πλημμύριζαν από οικογένειες και μικρά παιδιά και πόσο όμορφη ήταν αυτή η εικόνα για την πόλη.
Κάπως έτσι μου ήρθε η ιδέα και για μια Θεσσαλονίκη, φιλική για την οικογένεια και το παιδί. Τα στατιστικά της Ένωσης Ξενοδόχων Θεσσαλονίκης, που επιβεβαιώνουν το χαμηλό ποσοστό οικογενειών σε αντίθεση με τους μεμονωμένους επισκέπτες ή τα ζευγάρια τουριστών, ήταν το επιπλέον κίνητρο για τη χάραξη μιας στρατηγικής ανάδειξης και προβολής της Θεσσαλονίκης ως ενός φιλικού για την οικογένεια προορισμού.
Η πόλη μας είναι ασφαλής, είναι περπατήσιμη (walkable) και διαθέτει ένα παραθαλλάσιο μέτωπο και μια φιλική για τον περιπατητή παραλία. Ταυτόχρονα, είναι μια πόλη ιστορική που διασώζει και διατηρεί το μνημειακό της πλούτο, έτσι ώστε μια απλή βόλτα να μπορεί να μετατραπεί σε ένα ζωντανό, βιωματικό μάθημα μιας μακραίωνης ιστορικής πορείας. Η πόλη διαθέτει ιστορικό βάθος και έχει θρύλους και μυστήρια να αφηγηθεί. Τα τελευταία χρόνια έχουν πληθύνει οι πιστοποιημένες παιδικές χαρές της, οι ανακαινισμένες παιδικές βιβλιοθήκες και έχουν αυξηθεί και οι ιδιωτικές πρωτοβουλίες δημιουργικής και έξυπνης απασχόλησης παιδιών.
Τέλος, η παραδοσιακά υψηλά αποτίμηση των οικογενειακών αξιών που διατηρείται ακόμα ζωντανή στον ευρωπαϊκό νότο μπορεί να συμβάλει στην εμπέδωση μιας τοπικής κουλτούρας ευνοϊκής φιλοξενίας για τις οικογένειες που έρχονται από μακριά. Φυσικά, σε ότι αφορά τις σχετικές υπηρεσίες και υποδομές έχουμε ακόμα πολλά να κάνουμε. Αν όμως υπάρχει θετική κουλτούρα και διάθεση, τα έργα και οι πράξεις (μας) θα ακολουθήσουν.
Θαυμάζω το έργο και τις προσπάθειες που κάνει εδώ και κάποια χρόνια η Ιωάννα Σεραφειμίδου και οι Πυγολαμπίδες και το The Paper Boat, για τη διάδοση τοπικών καλών πρακτικών και προορισμών για την οικογένεια και το παιδί. Δεν θα μπορούσα να φανταστώ καλύτερο συνεργάτη από αυτήν, για τη δημιουργία αυτής της φιλικής προς την οικογένεια στρατηγικής του δήμου Θεσσαλονίκης. Βέβαια, χρειαζόμαστε βοήθεια από όλες και όλους τους συνδημότες μας. Όλοι μαζί θα κάνουμε τη Θεσσαλονίκη έναν φιλικό για την οικογένεια προορισμό!
Η Θεσσαλονίκη είναι μια πόλη που φιγουράρει σε μερικά από τα πιο γνωστά περιοδικά του κόσμου και η τουριστική της ανάπτυξη είναι πλέον περισσότερο από εμφανής. Πόλη λαμπερή, φιλική, ασφαλής, με μικρό αστικό κέντρο, και άρα με εύκολες μετακινήσεις για μια οικογένεια, πόλη με μια υπέροχη παραλία και θέα στον Όλυμπο, πόλη με πολλά και ενδιαφέροντα μουσεία και φυσικά καλό φαγητό!
Ένα από τα όνειρά μου λοιπόν, ήταν να δω την πόλη μου ως έναν προορισμό φιλικό για τις οικογένειες. Και δε θα ξεχάσω τη μέρα που ο Σπύρος Πέγκας, Αντιδήμαρχος Τουριστικής Ανάπτυξης και Διεθνών Σχέσεων, μου είπε: «Πως θα σου φαινόταν να αναδειχθεί η Θεσσαλονίκη ως family friendly προορισμός;» Και από εκείνη τη στιγμή ξεκίνησε μια πολύ ωραία συνεργασία. Ιδέες ταξιδεύουν με email, συναντήσεις πραγματοποιούνται και σκέψεις σιγά σιγά υλοποιούνται.
Όλα ξεκίνησαν από τη συμμετοχή μου σε μια ημερίδα στο MoneyShow, τον περασμένο Μάιο, που διοργάνωσε ο Δήμος Θεσσαλονίκης, και μίλησα για το τι σημαίνει για τη Θεσσαλονίκη να διεκδικεί τον τίτλο της familyfriendlyπόλης, και συνεχίστηκε με το περίπτερο του Δήμου Θεσσαλονίκης στη Philoxenia, όπου μέσα σε ένα μικρό σπίτι προσπαθήσαμε να αναδείξουμε όλα όσα η Θεσσαλονίκη έχει να προσφέρει: Μια ζεστή καρδιά που θυμίζει οικογένεια. Την οικογένεια που όλοι ξέρουμε, την ελληνική!
Στη Philoxenia λοιπόν, στην Διεθνή έκθεση Τουρισμού, υπήρχε στο περίπτερο του Δήμου Θεσσαλονίκης μία κάλπη, όπου μπορούσε ο κάθε πολίτης να γράψει και να ρίξει τις ιδέες του για μια πόλη πιο φιλική προς τις οικογένειες.
Ένας 10χρονος ήθελε να είναι στο κέντρο τα παγωτά πιο φθηνά, ενώ ένας άλλος πιτσιρικάς, 6 ετών, ήθελε να έχει στην παραλία όχι μόνο καράβια αλλά και υποβρύχια! Οι πιο μεγάλοι είχαν πιο … ενήλικες ιδέες: Να απαγορευτεί το κάπνισμα στα καφέ και εστιατόρια, να γίνουν περισσότερα πάρκα αλλά και περισσότερες ράμπες και πεζοδρόμια για τα καροτσάκια.
Ωστόσο η αλλαγή δεν έρχεται μόνο από τις ιδέες. Έρχεται κυρίως μέσα από την πράξη. Όχι μόνο από τα έργα του Δήμου, ή τις ωραίες επιχειρηματικές ιδέες που μπορούν να εφαρμοστούν. Η αλλαγή έρχεται και από όλους εμάς. Που συμμετέχουμε, είτε με την απόφασή μας να καθήσουμε, για παράδειγμα, σε ένα άκαπνο μαγαζί, είτε να περάσουμε χρόνο στο πάρκο της γειτονιάς μας, ή να πετάξουμε τα σκουπίδια μας στον κάδο. Αλλά έρχεται και μέσα από τις ιδέες μας και την παιδεία που προσφέρουμε στα παιδιά μας, μέσα από το παράδειγμά μας.
Σε προσκαλώ σε μια κατάθεση ιδεών, άφησε το σχόλιό σου και μοιράσου τις ιδέες σου για μια πόλη πιο φιλική προς τις οικογένειες και να είσαι σίγουρος –η ότι θα έχεις βάλει το δικό σου μικρό λιθαράκι.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ: Η διανομή της agenda 2018 θα ξεκινήσει την Τρίτη 05 Δεκεμβρίου 2017 και θα ολοκληρωθεί σε 10 ημέρες. Τα σημεία που θα την παραλαμβάνουν, θα μαρκάρονται με ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ χρώμα και √. Για την αποφυγή ταλαιπωρίας, παρακαλώ επικοινωνείτε με τον εκάστοτε χώρο, για να επιβεβαιώνετε ότι είναι διαθέσιμες.
Λίγα λόγια για την agenda
H ατζέντα έχει στόχο να σε βοηθήσει, μέσα στην καθημερινότητά σου, να προγραμματίζεις σωστά και ποιοτικά τον χρόνο σου, σημειώνοντας τα πάρτι, τις εκδηλώσεις και τις σημαντικές δραστηριότητες των παιδιών και της οικογένειάς σου. Είναι επίσης και ένας χρήσιμος οδηγός της πόλης της Θεσσαλονίκης,με χώρους δημιουργικής απασχόλησης, θεατρικές και κινηματογραφικές αίθουσες και άλλα.
Να επισκέπτεσαι τακτικά την ιστοσελίδα www.pigolampides.gr για να αντλείς έμπνευση και να ενημερώνεσαι για τις δράσεις της πόλης μας!
ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ:
Κάθε χώρος έχει διαφορετικό ωράριο λειτουργίας. Παρακαλώ επικοινωνήστε τηλεφωνικά με το εκάστοτε σημείο, από όπου επιθυμείτε να παραλάβετε την agenda σας, τόσο για επιβεβαίωση του ωραρίου του όσο και για τη διαθεσιμότητα της agenda.
Η agenda είναι δωρεάν. Ενημέρωσε και τους γονείς φίλους σου ώστε να την αποκτήσουν και εκείνοι.
Αν θέλετε μια πιο πολυτελή και συλλεκτική έκδοση της agenda, μπορείτε να την αποκτήσετε με χειροποίητο και σκληρό εξώφυλλο, δημιουργία του Καλλιτεχνικού Βιβλιοδετείου. Θα κυκλοφορήσουν μόνο 20 τεμάχια, γι’ αυτό αν ενδιαφέρεστε ενημερώστε με άμεσα με email στο ioanna@pigolampides.gr. Το κόστος της χειροποίητης agenda ανέρχεται στα 18€ και μπορείτε να την παραλάβετε από το Cutting Room Δημήτρης (Μπότσαρη 29, 2310 838775), κατόπιν συνεννόησης. Σε περίπτωση που θέλετε να σας τη στείλουμε με courier και αντικαταβολή, κοστίζει 23€.
Ανέβασε φωτογραφία σου από την agenda2017_pigolampides στη σελίδα μας στο facebook και ένας τυχερός / μία τυχερή θα κερδίσει μια χειροποίητη agenda!
Την agenda θα σας στείλει το Στάζει Μέλι, μαζί με αγορές από το ηλεκτρονικό του κατάστημα. T: 2310 476 209 www.stazeimeli.com
Την agenda θα βρείτε στα δημιουργικά εργαστήρια Ενδυματολογίας Catwalk, κατόπιν συνεννόησης.
Την agenda θα σας φέρει το Ατελιέ της Φανταστικής, σε κάποια από τις δράσεις της. Τ: 6930 260 166 ατελιέ της φανταστικής
Την agenda θα σας στείλει το Κίτρινο, μαζί με κάποια παραγγελία από το eshop του. Ε: tokitrino@gmail.com www.tokitrino.gr
Την agenda θα σας φέρει το Κηπολόγιο, εφόσον το καλέσετε για να επιμεληθεί τον κήπο / μπαλκόνι / βεράντα σας. Κ: 6977 483 321 www.kipologio.gr
Την agenda θα σας φέρει ηΆννα από το in my closet, εφόσον συμμετέχετε σε κάποιο από τα diy workshop που διοργανώνει. inmyc.gr
Την agenda θα σας φέρει η Δέσποινα από το fonsperitiae, εφόσον την καλέσετε σε κάποιο arty party που θα διοργανώσετε www.fonsperitiae.gr
Την agenda θα σας φέρει οΤιμολέων Τιραμόλας, εφόσον τον καλέσετε για να σκορπίσει κέφι και παιχνίδια στο πάρτι του παιδιού σας! T: 693 467 1834 www.facebook.com/timoleon.tiramolas
Την agenda θα σας στείλει η CallMom, εφόσον παραγγείλετε βραχιολάκια ασφαλείας Call Mom από την ιστοσελίδα τους www.callmom.eu! Τ: 6942 050161 & 2310 909 272
Την agenda θα σας δώσουν οι Little Foxes στην παράστασή τους στο θέατρο Αθήναιον & καθώς και στις κινητές τους παραστάσεις www.thelittlefoxes.gr
Ευχαριστούμε τους παρακάτω συνεργάτες μας, που στήριξαν με πολλή αγάπη την agenda, αλλά που δεν έχουν κάποιο συγκεκριμένο χώρο για τη διάθεσή της.
Τι θα σκεφτόσουν αν σου έλεγα πως υπάρχει ένα Μουσείο, στο οποίο μπορείς να ακουμπήσεις τα εκθέματα; Ή αν σου έδειχνα φωτογραφίες, όπου μικροί και μεγάλοι ξαπλώνουν ανάμεσά τους ή κάνουν κούνια; Θα με πίστευες αν σου έλεγα πως σε αυτό το Μουσείο τα παιδιά θέλουν να μείνουν για ώρες;
Η αλήθεια είναι πως όλοι, λίγο ή πολύ, έχουμε συνηθίσει τα Μουσεία λίγο διαφορετικά. Από το σχολείο ακόμα, στα δικά μας χρόνια, η επίσκεψη στο Μουσείο ήταν λίγο βαρετή και διδακτική, αλλά σου λέω με σιγουριά πως τα πράγματα έχουν αλλάξει πολύ. Τα εκπαιδευτικά προγράμματα των περισσότερων Μουσείων είναι πολύ πιο ενδιαφέροντα απ’ ότι παλιά και τα παιδιά αρχίζουν και περνούν δημιουργικές ώρες εκεί μέσα, όταν τα επισκέπτονται με το σχολείo τους.
Πως όμως θα γίνει να τα αγαπήσουμε .. οικογενειακώς λίγο περισσότερο; Απλό: τολμώντας να τα επισκεφτούμε μαζίμε τα παιδιά μας. Σχεδιάζοντας την επίσκεψή μας, μαθαίνοντας λίγα πράγματα για το Μουσείο και την τρέχουσα έκθεση, χρησιμοποιώντας τη φαντασία μας για να ξεκινήσουμε ένα ταξίδι μαγικό, μαζί και μέσα από τις Τέχνες.
Δε θα ξεχάσω ποτέ την εμπειρία που είχα μερικά χρόνια πριν, όταν ξεκινήσαμε, παρέα με τη φίλη μου και Μουσειολόγο Δέσποινα Τσιπτσέ, τη δράση Η οικογένεια στο Μουσείο. Οι οικογένειες περνούσαν υπέροχα μέσα στο Μουσείο. Ανακάλυπταν νέους κόσμους, συζητούσαν και δημιουργούσαν μαζί με τα παιδιά, έπαιζαν, γελούσαν.
Στα πλαίσια ενός εκπαιδευτικού προγράμματος, που πραγματοποιήθηκε τις Κυριακές του Νοεμβρίου, μάθαμε τη βιβλιοδεσία!Στα πλαίσια του ίδιου προγράμματος, γράψαμε ποιήματα στο τετράδιο που λίγο πριν φτιάξαμε μόνοι μας και στη συνέχεια μεταμφιεστήκαμε!
Λίγα Λόγια για τη φετινή θεματική | Φαντασιακές Εστίες
Η εστία, ως φαντασιακή σύλληψη και κατασκευή, αποτελεί τον θεματικό πυρήνα της 6ης Μπιενάλε Θεσσαλονίκης. Με τους όρους «εστία» ή «σπίτι» αναφερόμαστε όχι μόνο στην κατοικία αλλά και στην κοινότητα/πατρίδα, τον τόπο όπου νιώθει κανείς ασφαλής και αποδεκτός, έχει τις ρίζες του και αναπτύσσει τον πυρήνα των κοινωνικών και οικογενειακών του σχέσεων. Στη σημερινή εποχή, ωστόσο, τα παραπάνω έπαψαν να είναι βεβαιότητες και αποτελούν ζητούμενα για μεγάλες πληθυσμιακές ομάδες που υποχρεώνονται να εκτοπιστούν, να εγκαταλείψουν τη μόνιμη κατοικία τους και να αναζητήσουν έναν νέο, περισσότερο ασφαλή τόπο διαμονής. Οι τόποι αυτοί υφίστανται στο φαντασιακό ως κατασκευή, ως προβολή και προσδοκία.
Εκκινώντας από την παρούσα συγκυρία της έξαρσης του μεταναστευτικού προβλήματος, η 6η Μπιενάλε Θεσσαλονίκης επικεντρώνεται στη ρευστότητα και τον συνεχή επαναπροσδιορισμό του σπιτιού. Σύγχρονες διασπορικές ταυτότητες, αναδυόμενες αισθήσεις οικειότητας, νέες πρακτικές συμπερίληψης, αποδοχής και συμβίωσης που ανάγονται σε εναλλακτικές θεωρήσεις του φύλου, της θρησκείας, της οικογένειας και της κοινότητας με την ευρύτερη έννοια, είναι τα ζητήματα στα οποία επικεντρώνεται τόσο η έρευνα όσο και η συγκρότηση του καλλιτεχνικού, εκπαιδευτικού και εκθεσιακού προγράμματος.
Biennale 2017, από την Έκθεση στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης ΤέχνηςBiennale 2017, από την Έκθεση στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης
Το πρώτο του βιβλίο για τον Ντετέκτιβ Κλουζ το έγραψε για την κόρη του, που έβρισκε βαρετά όσα έγραφε ως τότε! Από τότε έχουν περάσει 23 χρόνια και ως το 2020, που θα συμπληρωθούν 25 χρόνια συγγραφής, θα συνεχίσει σίγουρα να μας προσφέρει νέες περιπέτειες του αγαπημένου μας ντετέκτιβ! Ο Ντετέκτιβ Κλουζ έχει μεταφραστεί σε 20 γλώσσες. Το τελευταίο του βιβλίο, Η πίπα του Σέρλοκ, έκανε την παρθενική του έκδοση στην Ελλάδα και όχι στη Γερμανία! Οι πρώτες γραμμές που έγραψε στη ζωή του είχαν τη μορφή ποιήματος. Γράφει και άλλα βιβλία, εκτός από τον Ντετέκτιβ Κλουζ, από τα οποία στην Ελλάδα κυκλοφορούν οι Μίλι και Μάγκνους, ενώ το τελευταίο του διήγημα, Η απίστευτη κούρσα της Fatima Brahimi, θα κυκλοφορήσει την άνοιξη, από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο.
Είναι ξετρελαμένος με την εγγονή του. Ζει στη Γερμανία και νιώθει ευτυχισμένος με την καθημερινότητά του. Χαίρεται να συνομιλεί με παιδιά και απολαμβάνει τις ιστορίες τους. Κάνει σεμινάρια δημιουργικής γραφής για νέους συγγραφείς παιδικής λογοτεχνίας στη Γερμανία. Είναι ευγενικός και έχει πολύ χιούμορ.
Γιατί σας τα λέω όλα αυτά; Γιατί πριν μερικές μέρες είχα τη χαρά να τον γνωρίσω από κοντά, στη Θεσσαλονίκη, και να μοιραστούμε πολύ όμορφες ιστορίες. Το καπέλο του Κλουζ έβαλα και το αυτόγραφό μου δεν ξέχασα να πάρω!
Διάβασα μονορούφι το νέο του βιβλίο, Η πίπα του Σέρλοκ, ήταν από τις ωραιότερες ιστορίες που είχα τη χαρά να ξεδιαλύνω, μαζί του. Ο Κλουζ μου αρέσει πολύ. Ζει με τη μητέρα του, κάτι που προφανώς αποτυπώνει ένα μεγάλο ποσοστό μονογονεϊκών οικογενειών που ζουν στη Γερμανία, και του αρέσει να βγαίνει έξω, να απολαμβάνει τη ζωή και να λύνει τα μυστήριά της! Έχει ήθος και του αρέσει να ονειρεύεται. Δεν είναι ατρόμητος, απεναντίας, δείχνει τα τρωτά του σημεία και αυτό δίνει θάρρος στα παιδιά, που μπορούν να ταυτιστούν μαζί του.
Λίγα Λόγια για το βιβλίο: Στην καινούρια του υπόθεση ο Κλουζ θα γνωρίσει τον πιο διάσημο απ’ όλους τους ντετέκτιβ του κόσμου, τον θρυλικό Σέρλοκ Χολμς! Όχι τον ίδιο, εντάξει. Αλλά την πίπα του. Που χάνεται από το μικρό και άγνωστο Μουσείο Ντετέκτιβ της πόλης. Ποιος την έχει κλέψει; Και γιατί; Ο Κλουζ αναλαμβάνει να διαλευκάνει την υπόθεση – με την υπομονή του, την επιμονή του, την εξυπνάδα του, και φυσικά με τις αχτύπητες τσίχλες του.
Με αφορμή τη συμμετοχή του Πράσινου Σύννεφου στο Φεστιβάλ Bookpoints, επιλέξαμε τρία εικονογραφημένα παιδικά βιβλία , που τα αγαπάμε ιδιαίτερα για την όμορφη εικονογράφηση τους. Τα βιβλία αυτά έχουν εικονογραφηθεί από τρεις ιδιαίτερους δημιουργούς, που δεν αναπαριστούν απλά τα κείμενα, αλλά με τα χρώματα τους δημιουργούν ιστορίες μέσα στην ιστορία, δίνοντας φτερά στη φαντασία παιδιών, αλλά και μεγάλων!
Ένα βιβλίο για τη σημασία της ανάγκης όλων μας να περνάμε τα Χριστούγεννα μαζί με τα αγαπημένα μας πρόσωπα , με τις υπέροχες ξεχωριστές εικόνες του Scheffler να κυριαρχούν και να δίνουν ζωή στις περιπέτειες του Ξυλαράκη. Αγαπημένος εικονογράφος ακόμα και των πολύ μικρών παιδιών που αναγνωρίζουν τη δουλειά του σε όλα τα βιβλία!
Ένα βιβλίο για πολύ μικρά παιδιά, που πρέπει να ανακαλύψουν τα ζωάκια που κρύβονται κάτω από το χιόνι. Ο Eric Carle μας έχει προσφέρει βιβλία με καταπληκτική εικονογράφηση, με θέματα που έχουν σχέση κυρίως με τη φύση, τα ζώα και τη φιλία και με το βιβλίο αυτό εισάγει τα πολύ μικρά παιδιά στον πολύχρωμο κόσμο του !
Ένα βιβλίο που θα μας κάνει να δούμε τα χρώματα με άλλο μάτι! Μια ολοζώντανη ιστορία , γεμάτη χιούμορ με μοναδικές εικόνες από τον αγαπημένο Oliver Jeffers.
Παρουσιάσαμε ενδεικτικά τα βιβλία αυτά, γιατί πιστεύουμε ότι μπορούν να αποτελέσουν μια πρώτη επαφή με το έργο εξαίρετων εικονογράφων. Η λίστα με τους αγαπημένους εικονογράφους είναι πολύ μεγάλη και θα έπρεπε να γίνει μια ξεχωριστή αναφορά στους εξαιρετικούς Έλληνες εικονογράφους που έχουν δώσει νέα πνοή στο ελληνικό παιδικό – και όχι μόνο βιβλίο. Επισκεφθείτε με τα παιδιά σας το βιβλιοπωλείο της γειτονιάς και αφήστε να διαλέξουν μόνα τους βιβλία με εικόνες που βρίσκουν ελκυστικές. Είναι το πρώτο βήμα για τη δημιουργία ενός μικρού βιβλιόφιλου
Γράφει η Ιωάννα Σεραφειμίδου | www.pigolampides.gr
Τον Μάρτιο του 2016, ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης ανακοινώνει την έναρξη λειτουργίας του Γραφείου Αστικής Ανθεκτικότητας, στο πλαίσιο της ένταξης της Θεσσαλονίκης στο πρόγραμμα των «100 Ανθεκτικών Πόλεων»
Την Κυριακή 05/11 πραγματοποιήθηκε μία δράση στο πάρκο Μηνά Πατρικίου, στα πλαίσια της ευρύτερης προσπάθειας του Δήμου Θεσσαλονίκης και του παραπάνω προγράμματος, με τον τίτλο Resilient Thessaloniki, για ανάδειξη των δημόσιων χώρων (στη συγκεκριμένη περίπτωση πάρκων) και την ευαισθητοποίηση των πολιτών για πιο ενεργή συμμετοχή και διοργάνωση αντίστοιχων δράσεων.
Ανέκαθεν μου άρεσαν τα πάρκα και πάντα ζήλευα τις ευρωπαϊκές πόλεις, που είχαν καταφέρει να διατηρούν ζωντανά τα πάρκα τους, όχι μόνο με τη μορφή υποδομών αλλά και με αυτή των ανθρώπων, που τα καταλαμβάνουν και τα χαίρονται.
Είμαι υπέρμαχος της άποψης πως Δήμος είμαστε εμείς οι πολίτες και πως δεν αρκούν τα παράπονα για τη διεκδίκηση ουσιαστικών και ποιοτικών δημόσιων χώρων. Πρέπει να αρχίσουμε να δημιουργούμε οι ίδιοι πολιτισμό, να φροντίζουμε τη γειτονιά μας, να συνεργαζόμαστε με τους γείτονές μας για το κοινό καλό. Πρέπει να δραστηριοποιηθούμε και τότε σίγουρα θα έχουμε αρωγό τον Δήμο και τους δημοτικούς μηχανισμούς.
Έκανα πολλές ερωτήσεις και έμαθα πολλά, τα οποία και θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σου. Αν έχεις και εσύ οποιαδήποτε απορία, άφησε το σχόλιό σου και θα προσπαθήσω με τη βοήθεια των αρμόδιων ανθρώπων να σου δώσω απάντηση και να εμπλουτίσω την ανάρτηση αυτή.
Πείτε μας λίγα λόγια για το πρόγραμμα Resilient Thessaloniki. Σε τι αποσκοπεί το πρόγραμμα και πως τελικά μπορεί να ωφελήσει τον πολίτη;
Μαρία Σιτζόγλου,Σύμβουλος του προγράμματος Resilient Thessaloniki, σε θέματα Κοινωνικού και Συμμετοχικού Σχεδιασμού: To 2014 η Θεσσαλονίκη πήρε μέρος σε μία διαγωνιστική διαδικασία μεταξύ εκατοντάδων πόλεων του κόσμου και κατάφερε να ενταχθεί στο διεθνές δίκτυο πόλεων “100 Ανθεκτικές πόλεις” – “100 Resilient Cities” pioneer by the Rockefeller Foundation.
Το πρόγραμμα “Ανθεκτική Θεσσαλονίκη” – “Resilient Thessaloniki” ξεκίνησε τον Μάρτιο 2016 με τη δημιουργία του Γραφείου Αστικής Ανθεκτικότητας του Δήμου Θεσσαλονίκης. Στόχος του προγράμματος είναι η διαμόρφωση και η προώθηση της μακροπρόθεσμης “Στρατηγικής Αστικής Ανθεκτικότητας – Θεσσαλονίκη 2030”, που απαντάει στις σημερινές αλλά και ενδεχόμενες μελλοντικές προκλήσεις και χρόνιες πιέσεις της πόλης μας, διαμορφώνοντας μία πιο ανθεκτική, βιώσιμη και φιλική πόλη.
Μία πρόκληση για την πόλη μπορεί να είναι ένας ισχυρός σεισμός, όπως επίσης μπορεί να είναι και η απεργία της αστικής συγκοινωνίας για μία μέρα. Είναι προετοιμασμένοι οι μηχανισμοί της πόλης μας για να ανταποκριθούν σε μία τέτοια απρόσμενη κατάσταση; Γνωρίζουμε άραγε εμείς οι πολίτες πως να ανταποκριθούμε σε μία τέτοια κατάσταση στην καθημερινότητά μας;
Μία χρόνια πίεση για την πόλη μπορεί να είναι η ατμοσφαιρική ρύπανση, όπως επίσης μπορεί να είναι και η έλλειψη πρασίνου ή ευχάριστων ανοιχτών χώρων στη γειτονιά μας. Πως οι χρόνιες αυτές πιέσεις αντιμετωπίζονται στο επίπεδο στρατηγικών αποφάσεων των φορέων της πόλης αλλά και σε επίπεδο καθημερινής νοοτροπίας όλων μας;
Το πόσο συχνά μπορεί να χρησιμοποιούμε το αυτοκίνητό μας ή να φροντίζουμε το δημόσιο χώρο έξω από την κατοικία μας, συμβάλλει σημαντικά σε κάθε έργο μεγαλύτερης κλίμακας και συνεπώς στην βελτίωση της ποιότητας της καθημερινής μας ζωής.
Συνοψίζοντας, λοιπόν, ο σκοπός αυτής της στρατηγικής Αστικής Ανθεκτικότητας είναι να συνδυάσει και να προωθήσει μεγάλης κλίμακας σχέδια, όπως για παράδειγμα την αποτελεσματική διαχείριση αστικών απορριμμάτων ή την ανάπτυξη συστήματος διαχείρισης κινδύνου από ενδεχόμενες φυσικές καταστροφές, μέχρι τη δημιουργία προγραμμάτων κλίμακας γειτονιάς, όπως τα Ανοιχτά Σχολεία στη γειτονιά και την προώθηση συμμετοχικών διαδικασιών με γονείς και παιδιά για την εξασφάλιση ασφαλών διαδρομών των μαθητών από και προς το σχολείο.
Μπορείτε να μας δώσετε μερικές ιδέες για τη χρήση των δημόσιων χώρων από τους πολίτες; Σε ποιες περιπτώσεις χρειάζεται ειδική άδεια;
Μαρία Σιτζόγλου,Σύμβουλος του προγράμματος Resilient Thessaloniki, σε θέματα Κοινωνικού και Συμμετοχικού Σχεδιασμού: Ο δημόσιος χώρος αποτελεί τον καθημερινό χώρο όλων μας, καθώς είναι το πεδίο που κινούμαστε, συναντιόμαστε, εκφράζουμε τις απόψεις μας αλλά και επιλέγουμε για ψυχαγωγία και ξεκούραση. Τι καλύτερο λοιπόν από το να συν- δημιουργούμε και να συν- αποφασίζουμε για το δημόσιο χώρο της γειτονιάς μας.
Οι ιδέες και προτάσεις που έχουμε δει να διοργανώνονται με πρωτοβουλία της γειτονιάς, ποικίλουν από το σχεδιασμό παιχνιδιών στα πλακόστρωτα δάπεδα και ανάγνωση παραμυθιών μέχρι τη διοργάνωση δείπνου γειτονιάς και θερινού σινεμά στο πάρκο.
Η χρήση του δημόσιου χώρου αποτελεί δικαίωμα όλων μας, προφανώς και ο καθένας μπορεί να διοργανώσει κάτι στη γειτονιά του παρέα με τους φίλους του αρκεί σαφώς να μην επιβαρύνει ή δυσχεραίνει την ομαλή καθημερινότητα της γειτονιάς. Στην περίπτωση που η δράση μας προϋποθέτει την αποκλειστική χρήση κάποιου χώρου τότε θα πρέπει να αναζητήσουμε τον τρόπο αδειοδότησης.
Με πιο απλά λόγια, μπορεί για παράδειγμα το πάρκο της γειτονιάς μας να έχει ένα αμφιθέατρο, το οποίο θέλουμε ως πολίτες να χρησιμοποιήσουμε για μία βράδια θερινού σινεμά. Προκύπτουν τότε οι εξής απορίες: Που πρέπει να απευθυνθούμε; Πως θα πάρουμε ρεύμα; Πόσο καιρό πριν πρέπει να καταθέσω κάποιο αίτημα; Ποιους θα χρειαστεί να ενημερώσουμε;
Τα ερωτήματα αυτά αφορούν πληροφορίες που υπάρχουν αποσπασματικά χωρίς όμως να είναι συγκεντρωμένες ως βήματα, διαθέσιμες και γνωστές σε όλους μας. Αυτός είναι ο κύριος στόχος μας, να δημιουργήσουμε μία ανανεωμένη ενιαία διαδικασία, απλή και προσβάσιμη από όλους, που θα δίνει την ευκαιρία στον καθένα από εμάς να έχει μία ολοκληρωμένη εικόνα των δυνατοτήτων και των προϋποθέσεων για την υλοποίηση της ιδέας μας που θέλουμε να πραγματοποιήσουμε στη γειτονιά μας.
Photo credits: Κ. Στυλιάδης
Για την απλοποίηση της υφιστάμενης διαδικασίας παραχώρησης του δημόσιου χώρου για δράσεις πολιτών και παράλληλα την καλύτερη ενημέρωση, σχεδιάζουμε μία ανανεωμένη διαδικασία στα πρότυπα άλλων πόλεων που με επιτυχία έχουν καταφέρει να εμπνέουν και ενθαρρύνουν τους γείτονες να συνεργαστούν μεταξύ τους και να αναλάβουν δράση στη γειτονιά τους!
Ποιος δεν θα ήθελε στο πάρκο της γειτονιάς να διοργανώνονται ομαδικά παιχνίδια από παιχνίδι θησαυρού μέχρι scrabble, ημέρες ανοιχτής βιβλιοθήκης οπού πηγαίνοντας στο πάρκο μπορείς να διαβάσεις βιβλία της τοπικής βιβλιοθήκης ή πικ νικ γειτονιάς.
Τι απαιτεί αυτό; Τίποτα περισσότερο από τη συνεργασία της γειτονιάς!
Πόσο δύσκολο είναι; Το ξεκίνημα αποτελεί πρόκληση αλλά εάν γίνει η αρχή κάθε επόμενη δράση θα είναι όλο και πιο εύκολη.
Στόχος της πιλοτικής δράσης “Πάρκο όπως το θες!”, στο πάρκο Μηνά Πατρικίου ήταν ακριβώς αυτός – να γίνει η αρχή!
Τι ακριβώς συνέβη στο Πάρκο Μηνά Πατρικίου την Κυριακή 5 Νοεμβρίου; Πως ανταποκρίθηκε ο κόσμος; Ποιο ήταν το μήνυμα που θέλατε να μεταδώσετε;
Μαρία Σιτζόγλου,Σύμβουλος του προγράμματος Resilient Thessaloniki, σε θέματα Κοινωνικού και Συμμετοχικού Σχεδιασμού: Προφανώς δεν μπορούμε να ισχυριζόμαστε ότι δημιουργούμε μία λειτουργική διαδικασία χωρίς να την δοκιμάσουμε πριν την οριστικοποιήσουμε κι έτσι φτάνουμε στην Κυριακή 5 Νοεμβρίου και την δράση – πείραμα ¨Πάρκο όπως το θες!”.
Από την πρώτη στιγμή της προσπάθειας, αποφασίστηκε να διοργανωθεί μία πιλοτική δράση, που θα τεστάρει αυτή τη διαδικασία, ελπίζοντας ότι θα αποκαλύψει κάθε αδύναμο σημείο που μπορεί να έχει ξεφύγει.
Με την ένθερμη υποστήριξη της Ε’ Δημοτικής Κοινότητας, που αγκάλιασε αυτή την προσπάθεια, ξεκινώντας από τον περασμένο Απρίλιο, ανδιοργανώθηκαν συμμετοχικά εργαστήρια με ανοιχτό κάλεσμα προς όλους, με στόχο το σχεδιασμό της πιλοτικής δράσης στο πάρκο. Οι εργασίες των εργαστηρίων οδήγησαν στη δημιουργία ενός πυρήνα ενεργών πολιτών που αφιέρωσαν χρόνο και τις γνώσεις τους για το συντονισμό και τη διεξαγωγή της δράσης “Πάρκο όπως το θες!”, στο πάρκο Μηνά Πατρικίου.
Κάθε δραστηριότητα που πραγματοποιήθηκε αποτελεί ιδέα που κατατέθηκε από πολίτες στη διάρκεια των συμμετοχικών εργαστηρίων και υλοποιήθηκε με πρωτοβουλία, προσωπικό χρόνο και πόρους από τους ενεργούς πολίτες του πυρήνα συντονισμού. Τον πυρήνα αυτό ενδυνάμωσαν και άλλες ομάδες εθελοντών και χορηγών που αναγνώρισαν την αξία και το στόχο της προσπάθειας αυτής.
Photo credits: Γ. Σημιτόπουλος
Πως μοιάζει η επόμενη μέρα; Πέτυχε το πείραμα; Τι ακολουθεί; Πως μπορούν να ενημερώνονται οι πολίτες για τα επόμενα στάδια του Resilient Thessaloniki;
Μαρία Σιτζόγλου,Σύμβουλος του προγράμματος Resilient Thessaloniki, σε θέματα Κοινωνικού και Συμμετοχικού Σχεδιασμού: Θεωρούμε ότι το πείραμα πέτυχε, η πιλοτική δράση είχε απήχηση στη γειτονιά καθώς ο κόσμος στο πάρκο συμμετείχε στις δραστηριότητες, αναζήτησε με ενθουσιασμό περισσότερες πληροφορίες και στα πλαίσια της ανοιχτής διαδραστικής συζήτησης την Κυριακή στο πάρκο, δήλωσε ενδιαφέρον να μάθει πως και ακολουθώντας ποια διαδικασία μπορεί να διοργανώσει κάτι αντίστοιχο και στην δική του γειτονιά!
Όπως αναφέραμε και νωρίτερα, η δράση – πείραμα “Πάρκο όπως το θες!” αποτέλεσε την πιλοτική εφαρμογή της απλοποιημένης διαδικασίας παραχώρησης χώρου με τίτλο “Διαδικασία Αδειοδότησης Συμμετοχικών Δράσεων και Προσωρινών Παρεμβάσεων στη γειτονιά”. Ο τίτλος είναι λίγο μεγάλος γιατί στόχο έχει να καλύψει επαρκώς όλες τις ιδέες και ανάγκες πολιτών για την γειτονιά!
Η διαδικασία δεν είναι ακόμη θεσμοθετημένη, καθώς αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε στο στάδιο επεξεργασίας των νέων δεδομένων μετά τη διεξαγωγή της πιλοτικής δράσης. Τα επόμενα βήματα είναι να οριστικοποιηθεί η διαδικασία και παράλληλα να ολοκληρωθεί ο οδηγός ενδυνάμωσης πολιτών “From Idea to Action” που θα περιλαμβάνει μία εργαλειοθήκη και κατάλογο καλών πρακτικών, τον οποίο ο καθένας μας μπορεί να συμβουλεύεται για να υλοποιήσει κάθε ευφάνταστη ιδέα του για τη γειτονιά.
Είναι σημαντικό να πούμε εδώ ότι η ανανεωμένη διαδικασία αλλά και ο οδηγός “From Idea to Action” προορίζεται να ανέβει στην ιστοσελίδα του Δήμου Θεσσαλονίκης, με στόχο να μπορεί να γίνεται κατάθεση του αιτήματος αλλά και κατάλληλη ενημέρωση για τη διαδικασία με ένα κλικ!
Για να μείνετε συντονισμένοι για τα επόμενα στάδια και την ολοκλήρωση αυτής της προσπάθειας αλλά και για αντίστοιχα προγράμματα που προωθούν τη συμμετοχή των πολιτών, ακολουθήστε τη σελίδα Resilient Thessaloniki στο Facebook!
Παράλληλα με τις διάφορες δράσεις για τα παιδιά, πραγματοποιήθηκαν και κάποιες συζητήσεις. Μπορείτε να μοιραστείτε μαζί μας με λίγα λόγια τις ιδέες που κατατέθηκαν και τα συμπεράσματα στα οποία καταλήξατε;
Γεωργία Ποζουκίδου, Επίκουρη Καθηγήτρια του Τμήματος Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης, ΑΠΘ: Αν και η επεξεργασία των καταγεγραμμένων ιδεών δεν έχει ολοκληρωθεί, μπορούμε να αναφέρουμε ότι πάγιο ζητούμενο των κατοίκων αποτελεί η δημιουργία ενός καθαρού και φιλόξενου πάρκου κυρίως για τα παιδιά. Προς αυτή την κατεύθυνση προτάθηκε η συστηματική καθαριότητα του πάρκου και η συντήρηση των ήδη υπαρχουσών εγκαταστάσεων, καθώς και η τοποθέτηση νέου αστικού εξοπλισμού. (π.χ. η καλύτερη συντήρηση της παιδικής χαράς, εγκατάσταση υποδομών πικ-νικ κα).
Οι κάτοικοι της περιοχής αναγνωρίζουν το γεγονός ότι δεν υπάρχει ο ανάλογος σεβασμός προς τον χώρο του πάρκου και δεδομένου ότι οι βασικότεροι χρήστες του είναι παιδιά, προτείνουν δράσεις όπως η οργάνωση εκδηλώσεων στο θεατράκι αλλά και η ανάγκη να δημιουργηθούν χώροι και κατ΄ επέκταση δραστηριότητες που θα απευθύνονται στους εφήβους της περιοχής (χώρος στάθμευσης για τα ποδήλατα, πίστες για skate, τέρματα ποδοσφαίρου κα).
Ακόμη, αν και αρκετοί ήταν αυτοί που δήλωσαν πως χρησιμοποιούν το πάρκο για τη βόλτα των σκύλων τους, ακόμα περισσότεροι εξέφρασαν την άποψη πως θα πρέπει να υπάρξει ειδικός (περιφραγμένος) χώρος για τα σκυλιά. Τέλος εκφράστηκε από αρκετούς η ανησυχία για την ύπαρξη παραβατικής συμπεριφοράς στο πάρκο.
Να σημειωθεί ότι η πλειοψηφία των ατόμων που συμμετείχαν στη συζήτηση είναι κάτοικοι της περιοχής που γειτνιάζει με το πάρκο, το οποίο επισκέπτονται πάνω από τρεις φορές την εβδομάδα.
Photo credits: Γ. Σημιτόπουλος
Ποιος ο ρόλος του Πανεπιστημίου (ΑΠΘ) σε αυτή τη δράση; Πως συνδέεται τελικά ένα πάρκο με το Πανεπιστήμιο, τη Βιβλιοθήκη, το Δήμο και τελικά τον πολίτη;
Γεωργία Ποζουκίδου, Επίκουρη Καθηγήτρια του Τμήματος Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης, ΑΠΘ: Ο στόχος της συμμετοχής του τμήματος Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης του ΑΠΘ στη δράση είναι η ενεργοποίηση των κατοίκων της γειτονιάς ως προς την ανάληψη πρωτοβουλιών για υλοποίηση δράσεων στο πάρκο τους. Μέσα από μια σειρά ερωτήσεων και παιχνιδιών οι χρήστες του πάρκου μπαίνουν σε μια διαδικασία προβληματισμού σε σχέση με το τι δράσεις θα ήθελαν οι ίδιοι να υλοποιήσουν στο πάρκο τους καθώς και το πλαίσιο (διοικητικό και θεσμικό) μέσα στο οποίο θα μπορούσαν να τις υλοποιήσουν.
Στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας Πάρκο όπως το Θες, οι πολίτες, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, οι διοικητικές δομές του Δήμου Θεσσαλονίκης καθώς και οι τοπικοί πόροι & φορείς όπως πχ η παιδική βιβλιοθήκη της Δελφών, που βρίσκεται κοντά στο πάρκο, αποτελούν ισότιμα μέλη ενός συνεργατικού σχήματος που έχει στόχο την συν-επικοινωνία, τον συν-σχεδιασμό και την συν-απόφαση για την άρση της απομόνωσης και την επανεξοικείωση με το δημόσιο χώρο. Άποψη μας είναι ότι η δράση αυτή ενσαρκώνει ουσιαστικά ένα αναδυόμενο μοντέλο αστικής διακυβέρνησης, στο οποίο ο σχεδιασμός έχει επίκεντρο τον άνθρωπο και η εμπειρική γνώση των αποδεκτών του σχεδιασμού αποκτά βαρύνουσα σημασία και αξία και λειτουργεί συμπληρωματικά με την επιστημονική γνώση.
Photo credits: Γ. Σημιτόπουλος
Αρκεί το μεράκι των πολιτών για την ανάδειξη και ενεργοποίηση του δημόσιου χώρου; Πόσο τον βοηθά το υφιστάμενο πλαίσιο να αναλάβει δράση; Μήπως υπάρχουν πολλά εμπόδια και περιττές διαδικασίες; Τι μπορεί να κάνει το Resilient Thessaloniki για αυτό;
Δημήτρης Θεοδωράκος, Ενεργός πολίτης: Η πρωτοβουλία του κάθε πολίτη ατομικά αλλά και η ενεργός συμμετοχή ομάδων πολιτών συλλογικά, αποτελεί μια πολύ καλή αρχή για την ανάδειξη και διεκδίκηση του δημόσιου χώρου, ωστόσο αυτό από μόνο του δεν είναι αρκετό. Η αλλαγή νοοτροπίας και η υιοθέτηση μια διαφορετικής κουλτούρας γύρω απ’ τον δημόσιο χώρο από τους πολίτες είναι μια δύσκολη και χρονοβόρα διαδικασία, στην οποία για να φανούν αποτελέσματα και ουσιαστική αλλαγή χρειάζεται συνεχής προσπάθεια. Η γραφειοκρατία καθώς και το υφιστάμενο πλαίσιο που υπάρχει γύρω από τον δημόσιο χώρο, λειτουργεί πολλές φορές ανασταλτικά, αποθαρρύνοντας τους πολίτες.
Το Resilient Thessaloniki στο πλαίσιο της στρατηγικής Θεσσαλονίκη 2030, που εκπόνησε το προηγούμενο διάστημα βάση του 2ου στόχου, έθεσε ως πυλώνα τη διαμόρφωση μιας ανοιχτής πόλης, που ενισχύει τις πρωτοβουλίες των πολιτών και βελτιώνει την προσβασιμότητα τους στους ελεύθερους δημόσιους χώρους, γεγονός που σημαίνει ότι αναγνωρίζεται αυτή η ανάγκη της κοινωνίας των πολιτών και είναι στο χέρι μας να την εκμεταλλευτούμε. Κάτι που γίνεται αυτή τη στιγμή με την ανανεωμένη διαδικασία παραχώρησης του δημοσίου χώρου, το όποιο θα είναι ένα σημαντικό εργαλείο για εμάς, που θέλουμε να κάνουμε δράσεις μέσα σε πάρκα και πεζοδρόμους, καθώς θα απλοποιήσει τη διαδικασία και θα μειώσει το χρόνο έγκρισης του αιτήματος.
Photo credits: Γ. Σημιτόπουλος
Αρκεί το μεράκι των πολιτών για την ανάδειξη και ενεργοποίηση του δημόσιου χώρου; Εσένα προσωπικά τι σε κινητοποίησε, Έλενα, να αναλάβεις δράση μέσω της παιδικής βιβλιοθήκης;
Έλενα Χρυσαφίδου, Αρχιτέκτονας, Εθελόντρια Δημοτικής Βιβλιοθήκης Δελφών: Η ενεργοποίηση και το μεράκι των πολιτών δεν αρκούν. Αν δεν έχουν σύμμαχο τους την πολιτεία και τους θεσμούς που θα τους επιτρέψουν να υλοποιήσουν τα σχέδια τους για τη βελτίωση του δημόσιου χώρου.
Αυτή η βοήθεια είναι αναγκαία γιατί σε κάθε δημόσιο χώρο εμπλέκονται πολλά αντικρουόμενα συμφέροντα. Πιστεύω στη συνεργασία πολιτών και φορέων. Αν δεν υπάρχει τα οράματα δεν μπορούν να φτάσουν μακριά. Μπορεί ακόμα η παντελής έλλειψη διάθεσης από τη μεριά της πολιτείας να έχει προς όφελός της ενεργούς πολίτες, να προκαλέσει την αδιαφορία τους και την απογοήτευσή τους.
Η διάθεση μου να προσφέρω στους συμπολίτες μου και στα παιδιά της γειτονιάς μου βρήκε πολλή θετική ανταπόκριση από τους υπεύθυνους των βιβλιοθηκών του Δήμου Θεσσαλονίκης, όπως επίσης και οι πολύ καλές σχέσεις με το προσωπικό της βιβλιοθήκης Δελφών.
Δεν συνάντησα προσκόμματα, αλλά αντίθετα, μετά από χρόνια εθελοντικής προσφοράς και αμοιβαίας εμπιστοσύνης μου έδωσαν απεριόριστη ελευθερία να δράσω.
Βίβιαν, έχεις χρησιμοποιήσει ξανά το Πάρκο Μηνά Πατρικίου με την προσωπική σου ιδιότητα και δράση Tópio. Για ποιό λόγο ασχολείσαι με τον συγκεκριμένο δημόσιο χώρο?
Βίβιαν Δούμπα, Πολεοδόμος, Ιδρύτρια TOPIO: Το Πάρκο Μηνά Πατρικίου, ή Πάρκο Κρήτης όπως το λέμε στη γειτονιά, δεν το επέλεξα τυχαία.
Ο πρώτος λόγος είναι ότι το πάρκο βρίσκεται στη γειτονιά που έχουμε γεννηθεί και μεγαλώσει δυο γενιές της οικογένειας μου: η μητέρα μου, και ο αδερφός μου και εγώ. Οπότε, το πάρκο είναι ο πρώτος δημόσιος χώρος με τον οποίο ήρθα σε επαφή, οι πρώτες μου κούνιες, η πρώτη μου βόλτα με καρουζέλ, ο πρώτος μου χιονοπόλεμος και το πρώτο μου άραγμα σε παγκάκια. Το έχω συνδυάσει με πολλές στιγμές της ζωής μου, και γνωρίζω προσωπικά τον χαρακτήρα της περιοχής αλλά και τους ανθρώπους που κατοικούν και εργάζονται εκεί, οπότε δεν θα μπορούσα να κάνω διαφορετική επιλογή για την πιλοτική εφαρμογή του προγράμματος του Tópio.
Επίσης, το συγκεκριμένο πάρκο αποτελεί μια από τις καλές περιπτώσεις δημόσιων και ανοιχτών χώρων στη Θεσσαλονίκη, καθώς η διαμόρφωση του επιτρέπει για διαφορετικές παράλληλες χρήσεις: πράσινες ανοιχτές επιφάνειες, παιδική χαρά, δέντρα, χώρους ξεκούρασης και συνάθροισης και το πολύ σημαντικό θεατράκι. Βλέποντας όλες αυτές τις ευκαιρίες και δυνατότητες του πάρκου, θέλησα να εξερευνήσω το πως και πόσο ακόμα μπορούμε να βελτιώσουμε το πάρκο με μικρές παρεμβάσεις οι οποίες θα μας κάνουν βασικά να το δούμε διαφορετικά και να “εκμεταλλευτούμε” την καλή διαμόρφωση και υποδομή που διαθέτει ήδη.
Τέλος, το πάρκο βρίσκεται σε μια περιοχή η οποία διαθέτει έντονο χαρακτήρα γειτονιάς: έχει κατοικία, έχει πολλά καταστήματα τόσο στους κεντρικούς δρόμους όσο και στα στενάκια, περιφερειακά του πάρκου υπάρχουν σχολικές υποδομές όλων των βαθμίδων, υπάρχουν καφενεία, καφετέριες, εστιατόρια και μπαρ για όλες τις ηλικίες, φορείς και ομάδες πολιτισμού ποικίλων αντικειμένων και κλίμακας, και γενικότερα, είναι μια ζωντανή περιοχή η οποία αγκαλιάζει το πάρκο.
Υπάρχει, λοιπόν, τόσο η προσωπική μου σύνδεση, όσο και το ανθρώπινο δυναμικό και η υποδομή ώστε όλη αυτή η ενέργεια της γειτονιάς να εκφραστεί στο πάρκο και από ένας απλός δημόσιος χώρος να γίνει ο τόπος συνάντησης της κοινότητας και έκφρασης της δημιουργικότητας, να γίνει η καρδιά της γειτονιάς.
Ευχαριστούμε πολύ!
Δείτε εδώ το Σχέδιο της Στρατηγικής για την Αστική Ανθεκτικότητα «Θεσσαλονίκη 2030»
Ξυπνάς ένα πρωί και βλέπεις το δέντρο έξω από το παράθυρό σου κομμένο ή το παρκάκι της γειτονιάς να έχει γίνει πάρκινγκ. Καθημερινά, πια, βλέπεις το πεζοδρόμιο που σου αναλογεί να είναι κατειλημμένο από παράνομα σταθμευμένα αυτοκίνητα, τον πεζόδρομό σου πιασμένο από τραπεζοκοκαθίσματα και το ρέμα της περιοχής να μπαζώνεται, να εκτρέπεται και να στενεύει. Κι εκείνο το πράσινο λοφάκι που κάηκε…πώς έγινε και φύτρωσε σπίτια; Κι ύστερα αναρωτιέσαι γιατί ήρθαν οι πλημμύρες…
Ακόμη όμως και λιγότερο δραματικά γεγονότα, όπως η τοποθέτηση ενός αγάλματος στην πλατεία που διασχίζεις καθημερινά…. Ποιος αλήθεια αποφάσισε να τοποθετήσει εκεί τον Καραϊσκάκη, ας πούμε, ή ένα έργο αφηρημένης τέχνης που σου πλακώνει την ψυχή;
Μήπως έχεις λόγο για όλα αυτά;
Έχεις και παρέχεις. Ως γονιός, ως εκπαιδευτικός και ως έφηβος. Ως πολίτης γενικώς. Μπορούμε να παρέμβουμε απλώς και μόνο ασκώντας τα δικαιώματά μας. Υπάρχουν και δεν τα ξέρουμε.
Ξέρουμε, για παράδειγμα, ότι η τοποθέτηση ενός αγάλματος στον δημόσιο χώρο είναι αντικείμενο διαβούλευσης; Αρκεί να πάμε στο οικείο διαμέρισμα του Δήμου και να παρακολουθήσουμε τη δημόσια διαβούλευση.
Μπορούμε, πολύ πιο απλά, να σηκώσουμε το τηλέφωνο και να ρωτήσουμε την δημοτική αρχή για την «ύποπτη» αλλαγή στο περιβάλλον της γειτονιάς μας. Οι αρχές είναι υποχρεωμένες να μας δώσουν σωστή πληροφόρηση. Είναι το αναφαίρετο και προσφάτως κατοχυρωμένο από διεθνείς συμβάσεις δικαίωμά μας στην πληροφόρηση για περιβαλλοντικά θέματα. Κανείς δεν μπορεί να μας το αρνηθεί.
Κι αν διαπιστώσουμε ότι υπάρχει καταπάτηση κάποιου νόμου, τι μπορούμε να κάνουμε; Πολλά. Ο Συνήγορος του Πολίτη, η συλλογή υπογραφών, ο έλεγχος του κοινοβουλευτικού έργου, η ανοικτή διαβούλευση, ένα σωρό εργαλεία μας προσφέρει η δημοκρατία μας.
Δώρα για μας! Που δεν τα ξέρουμε.
Πώς όμως μπορούμε να μάθουμε κάποια βασικά τέτοια εργαλεία που έχουμε στη διάθεσή μας για να αναλάβουμε δράση για την ποιότητα ζωής μας στην καθημερινότητά μας; Πώς μπορούμε να σταματήσουμε να νιώθουμε ανίσχυροι;
Το φάρμακο έρχεται σε ένα βιβλίο! Πράσινος Πυρετός ο τίτλος του βιβλίου, από τις Εκδόσεις Πατάκη. Ένα κόμικς που απευθύνεται σε εφήβους αλλά και σε γονείς, εκπαιδευτικούς και ενεργούς πολίτες. Μια παρέα εφήβων αναγκάζεται να αναλάβει δράση για τη διάσωση ενός ρέματος. Αναγκάζεται κυριολεκτικά γιατί πάσχει από ένα σπάνιο αλλεργικό σύνδρομο. Βγάζει σπυριά όταν νιώθει πως καταπατώνται οι νόμοι προστασίας του περιβάλλοντος. Και το φαρμακάκι είναι η δράση που περιγράφεται στο βιβλίο.
Ένα κόμικς που θα χαρούν μικροί και μεγάλοι. Ένας οδηγός τσέπης για ενεργούς πολίτες. Δοκιμάστε το. Κάνει καλό.
Χρήσιμες Πληροφορίες:
Η αγορά του βιβλίου ενισχύει το έργο του WWF. Συγγραφέας του είναι η Ελένη Σβορώνου, Υπεύθυνη Περιβαλοντικής Εκπαίδευσης του WWF Ελλάς. Πρόλογος από τη Θεοδότα Νάντσου, Υπεύθυνη Πολιτικής του WWF Eλλάς. Με πραγματικά παραδείγματα από τη δράση πολιτών στο παράρτημα.
Λίγα Λόγια για την Ελένη Σβορώνου
Η Ελένη Σβορώνου είναι υπεύθυνη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στο WWF Ελλάς. Όμως σε βιβλιοθηκάριους, εκπαιδευτικούς και εκατοντάδες παιδιά, είναι γνωστή για τις ιστορίες της. Πολλά από τα βιβλία της έχουν συμπεριληφθεί στις βραχείες λίστες των Κρατικών Λογοτεχνικών Βραβείων και του περιοδικού Διαβάζω. Έργα της απέσπασαν Εύφημο Μνεία (2014-15) από τη Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά. Συνεργάζεται τακτικά με το ηλεκτρονικό περιοδικό «Ο Αναγνώστης» γράφοντας κριτική παιδικού βιβλίου, διδάσκει δημιουργική γραφή σε σεμινάρια για μικρούς και μεγάλους, και εμψυχώνει παιδαγωγικά εργαστήρια για τη φύση και τον πολιτισμό.
Την Ελένη τίποτα από ό,τι συμβαίνει γύρω της δεν την αφήνει αδιάφορη. Το μάτι της παρατηρεί συνέχεια, η γλώσσα της κοφτερή, η καρδιά της γενναιόδωρη, συμπάσχει με τους ήρωές της, είτε είναι μια μικρή μετανάστρια από το Αφγανιστάν, είτε ένας έφηβος τον οποίο θα σημαδέψει το τελευταίο καλοκαίρι με τον παππού του στο νησί… Κι όταν επιλέξει να σχολιάσει την επικαιρότητα, το κάνει με χιούμορ, χωρίς διδακτισμό, με μια αμεσότητα που λίγοι πετυχαίνουν. Κι έτσι, ταυτιζόμαστε με τις ιστορίες της, και θέλουμε κι εμείς να γίνουμε Συνωμότες της τσουγκράνας, να σηκωθούμε από τον καναπέ μας και να κάνουμε τον κόσμο γύρω μας λίγο καλύτερο. Γιατί γι’ αυτό παλεύει η Ελένη, μέσα από τη δουλειά της και μέσα από τα γραπτά της: και το ξέρουμε, πως τα βιβλία και οι ιδέες είναι ένα φοβερό όπλο!
Μια μεγάλη γιορτή της Αρχιτεκτονικής κορυφώνεται το Σαββατοκύριακο 25 και 26 Νοεμβρίου 2017, στη Θεσσαλονίκη. Το OPEN HOUSE Thessaloniki, για 6η χρονιά το 2017, έρχεται για να μας προκαλέσει σε ατέλειωτες εξερευνήσεις στην πόλη!
Τι είναι το OPEN HOUSE; Με λίγα λόγια, ένα διήμερο δωρεάν αρχιτεκτονικών ξεναγήσεων που απευθύνονται στο ευρύ κοινό. Πρόκειται για έναν από τους σημαντικότερους διεθνείς θεσμούς για την ανάδειξη και προώθηση της αρχιτεκτονικής. Μια ιδέα που ξεκίνησε από το Λονδίνο το 1992 και έχει διαδοθεί σε περισσότερες από 35 πόλεις ανά τον κόσμο, έφτασε στην Ελλάδα, πρώτα στη Θεσσαλονίκη, το 2012, με αφορμή τον εορτασμό των 100 χρόνων από την απελευθέρωση της πόλης. Από τότε, κάθε χρονιά πιο ώριμο και με μεγαλύτερη προσέλευση κοινού, έφτασε το 2016 τις 37.000 επισκέψεις σε αξιόλογα δημόσια ή ιδιωτικά κτίρια. Φέτος, η λίστα των ανοιχτών κτιρίων είναι πιο πλούσια από ποτέ, με χώρους διαφόρων χρήσεων και εποχών να μας καλωσορίζουν στο εσωτερικό τους, για να τους γνωρίσουμε, να τους κατανοήσουμε και γιατί όχι να τους αγαπήσουμε! Πλούσιο είναι επίσης και το πρόγραμμα των παράλληλων δράσεων, που ξεκίνησαν ήδη από το προηγούμενο Σαββατοκύριακο.
Με την εμπειρία πέντε ετών ως φανατική επισκέπτρια και ενός ως εθελόντρια-ξεναγός (2012), συγκέντρωσα μερικά γενικά tips για τις επισκέψεις σας και 5 συγκεκριμένες προτάσεις για το πώς θα μπορούσατε να εκμεταλλευτείτε την συγκεκριμένη ευκαιρία για να περάσετε ποιοτικό χρόνο με τα παιδιά σας.
Γενικά Tips
ΕΠΙ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ: Αφού μελετήσετε το σχετικό πρόγραμμα, σχεδιάστε την πορεία σας ανάλογα με τα ενδιαφέροντα και τον διαθέσιμο χρόνο σας. Επισκεφτείτε τους χώρους που σας ενδιαφέρουν κατά τις επισκέψιμες ώρες τους. Εκεί, θα γραφτείτε σε λίστα επισκεπτών και θα περιμένετε τη σειρά σας για να παρακολουθήσετε την ξενάγηση, που συνήθως διαρκεί 15 με 20 λεπτά.
ΑΝΑΜΟΝΗ: Αυτός ο θεσμός έχει αγαπηθεί πολύ! Αν ο καιρός είναι καλός, είναι πολύ πιθανό να συναντήσετε ουρές. Όποτε, στην περίπτωση που βγείτε βόλτα με τα παιδιά σας μην προγραμματίσετε πολλές συνεχόμενες επισκέψεις και φροντίστε για τα μικρότερα παιδιά να έχουν μαζί τους κάτι, ώστε να απασχοληθούν κατά την διάρκεια της αναμονής. Στο κέντρο οι ουρές είναι μεγαλύτερες, ενώ αν κινηθείτε προς το προάστια θα είναι καλύτερη η ροή των επισκεπτών. Επίσης, αν δείτε τον χαρακτηρισμό NEW ENTRY στην περιγραφή ενός κτιρίου, ενδέχεται να είναι περισσότερο επιβαρημένο σε προσέλευση κοινού. Τέλος, να έχετε στο νου σας ότι οι ιδιωτικές κατοικίες και οι χώροι που είναι μη προσβάσιμοι στο ευρύ κοινό τις υπόλοιπες 363 ήμερες του χρόνου, εξάπτουν το ενδιαφέρον των επισκεπτών και σχηματίζουν μεγάλες ουρές αναμονής.
ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ: Βάλτε προτεραιότητες. Ξεκινήστε με μια επίσκεψη που δεν θα θέλατε να χάσετε. Είναι καλύτερα να δείτε μόνο έναν χώρο που πραγματικά αξίζει για εσάς, παρά να δείτε πολλά κτίρια που κατά βάθος σας αφήνουν αδιάφορους.
ΕΓΓΥΤΗΤΑ:Αν δεν έχετε αρκετό χρόνο ή υπομονή για ψάξιμο και προγραμματισμό, είναι διαθέσιμος ηλεκτρονικά και σε έντυπη μορφή χάρτης με τα 100 επισκέψιμα κτίρια. Κάντε την αρχή από κάποιο κτίριο που θα σας τραβήξει την προσοχή και μετά κινηθείτε χαλαρά στις κοντινές OPEN HOUSE τοποθεσίες, με την βοήθεια του χάρτη. Σ’ αυτή την περίπτωση, δώστε προσοχή στα ωράρια υποδοχής κοινού, για την αποφυγή άσκοπων κινήσεων.
ΣΑΒΒΑΤΟ VS ΚΥΡΙΑΚΗ: Τα περισσότερα επισκέψιμα κτίρια ανοίγουν τις πόρτες τους τόσο το Σάββατο όσο και την Κυριακή. Υπάρχουν όμως, και κάποια που ανοίγουν μόνο τη μία απ’ τις δύο ημέρες. Οπότε, αν θέλετε να γνωρίσετε κάποιο συγκεκριμένο κτίριο, μπορεί αυτό να είναι καθοριστικό για το ποια ημέρα θα κάνετε τη βόλτα σας. Αν ήταν να επιλέξετε ημέρα όμως, η Κυριακή είναι σίγουρα μια πιο χαλαρή επιλογή. Εκτός, αν χρειαστεί να κινηθείτε αρκετά με λεωφορείο, όποτε η μειωμένη συχνότητα των δρομολογίων μπορεί να σας δυσκολέψει. Να σημειωθεί ότι στην επίσημη σελίδα του OPEN HOUSE υπάρχουν πληροφορίες για την πρόσβαση στους χώρους με μέσα μαζικής μεταφοράς
ΠΟΙΟΙ ΘΑ ΣΑΣ ΞΕΝΑΓΗΣΟΥΝ: Οι ξεναγήσεις κατά κύριο λόγο γίνονται από εθελοντές, κυρίως φοιτητές αρχιτεκτονικής, οι οποίοι ακούραστοι, με ευγένεια και πολλή όρεξη σας μεταφέρουν πληροφορίες απ’ το υλικό που έχει συγκεντρώσει η οργανωτική ομάδα. Η πλειοψηφία τους είναι γνώστες της αρχιτεκτονικής ορολογίας και μπορούν να απαντήσουν σε κάποιες βασικές ερωτήσεις που μπορεί να γεννηθούν. Σε μερικά ιστορικά κτίρια με σύγχρονες επεμβάσεις και στις περισσότερες από τις νέες κατασκευές είναι πιθανό να συναντήσετε τους αρχιτέκτονες ή τους ιδιοκτήτες των χώρων ή εκπροσώπους τους, όταν πρόκειται για εταιρίες. Παλαιότερα υπήρχε η αναφορά «architect on site» στο πρόγραμμα των ξεναγήσεων, κάτι που δεν είδαμε (ακόμη;) φέτος. Από αυτές τις συναντήσεις με δημιουργούς και γνώστες των χώρων προκύπτουν ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες πληροφορίες και μπορεί να απαντηθεί μια ευρεία γκάμα ερωτημάτων του κοινού.
Προτάσεις για να βγείτε OPEN HOUSE βόλτα οικογενειακώς
Αν τα παιδιά σας αγαπάνε το ποδόσφαιρο και αγαπημένη τους ομάδα είναι ο ΠΑΟΚ, σίγουρα θα ξετρελαθούν με την επίσκεψη στο εσωτερικό του ΓΗΠΕΔΟΥ ΤΗΣ ΤΟΥΜΠΑΣ την ΚΥΡΙΑΚΗ 26/11 στις 10:00-15:00. Για να πάρετε μια ιδέα, οι επισκέπτες που ξεναγηθήκαμε το 2014 είχαμε πρόσβαση: στον αγωνιστικό χώρο, στα αποδυτήρια, στην σουίτα του προέδρου, στην αίθουσα των συμβουλίων και στην αίθουσα τύπου. Προσοχή, ετοιμαστείτε για μεγάλη ουρά αναμονής!
Μια βόλτα στα ενδότερα του μαγικού κινηματογραφικού κόσμου μπορείτε να κάνετε το ΣΑΒΒΑΤΟ 25/11, στις 10:00-15:00, με την επίσκεψη σας στο ΟΛΥΜΠΙΟΝ, στο εμβληματικό κτίριο της πλατείας Αριστοτέλους, που αποτελεί και έδρα του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Είναι πραγματικά ευκαιρία για τα παιδιά να επισκεφτούν μια πλήρως εξοπλισμένη καμπίνα προβολής, το βασίλειο των μηχανικών κινηματογράφου. Αλήθεια, γνωρίζετε ότι η οροφή της αίθουσας ΠΑΥΛΟΣ ΖΑΝΑΣ, ήταν παλαιά ανοιγόμενη;
Ένας κάλος συνδυασμός με το ΟΛΥΜΠΙΟΝ θα ήταν με μια επίσκεψη στο ΜΕΓΑΡΟ ΧΑΝΘ , που θα σας εκπλήξει ευχάριστα με τα όσα πολλά κρύβει μέσα του (ΣΑΒΒΑΤΟ 25/11, 13:00-18:00 & 26/11, 11:00-16:00), όπως για παράδειγμα το πιο παλιό κλειστό γήπεδο της πόλης.
Μια ιδιαίτερη περίπτωση, ένα από τα μικρά άγνωστα μουσεία της πόλης, το ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ, που υπό κανονικές συνθήκες δέχεται επισκέψεις κατόπιν συνεννόησης μόνο καθημερινές, με πρωινό ωράριο, αξίζει να την εξερευνήσετε μαζί με τα παιδιά σας, το ΣΑΒΒΑΤΟ ή ΚΥΡΙΑΚΗ, στις 10:00-15:00. Χτίστηκε το 1894 ως μικρός σιδηροδρομικός σταθμός, σε σχέδια του Ιταλό αρχιτέκτονα Πιέτρο Αρριγκόνι και από το 2001, μετά την αποκατάσταση του, λειτουργεί ως μουσείο. Στην αυλή του εκτίθεται ένα αυθεντικό βαγόνι του θρυλικού Orient Express (και επίκαιρου, δεδομένου ότι αυτές τις ήμερες προβάλλεται στις αίθουσες η ομώνυμη ταινία). Εντός του κτιρίου, χάρτες, στολές, σάλπιγγες τηλέγραφος, και άλλα πολλά σχετικά αντικείμενα θα σας ταξιδέψουν νοσταλγικά στον χρόνο.
Η επίσκεψη στη ΣΤΟΑ ΜΟΔΙΑΝΟ , το ΣΑΒΒΑΤΟ 25, στις 10:00-14:00, έχει ένα ξεχωριστό ενδιαφέρον, παρόλο που η στοά είναι ομολογουμένως προσβάσιμη καθημερινά από τον καθένα. Δείτε με προσοχή τον χώρο, φυλάξτε τις πληθωρικές μυρωδιές και τους ανάκατους ήχους απ’ την χρήση του χώρου, βγάλτε πολλές φωτογραφίες, εν όψει της μεγάλης, φιλόδοξης επέμβασης που σχεδιάζεται να συντελεστεί εκεί! Μετά από χρόνια, τα παιδιά σας ενδεχομένως θα μοιράζονται αυτή την προσωπική σας εμπειρία για το πώς ήταν ο χώρος… μια φορά κι έναν καιρό!
Μια πιο σύνθετη πρόταση για μεγαλύτερα παιδιά: τι θα λέγατε να κάνετε μια μεγάλη βόλτα σεβασμού στην διαφορετικότητα περνώντας από τόπους λατρείας διαφορετικών θρησκειών; Η συνδυαστική επίσκεψη κάποιων από τους παρακάτω προτεινόμενων χώρων αναδεικνύει επίσης τον πολυπολιτισμικό χαρακτήρα της πόλης, στο βάθος των αιώνων. Επιλέξτε ανάμεσα στα παρακάτω κτίρια, που είναι ανοιχτά προς το κοινό φέτος:
α) Ο Ιερός Ναός του Άγιου Δημήτριου (ΣΑΒΒΑΤΟ 25, 10:00-14:00 & ΚΥΡΙΑΚΗ 26/11, 11:00-14:00) Η γνωστή σε όλους μας Εκκλησία, που είναι αφιερωμένη στον πολιούχο της πόλης, έχει πλούσια ιστορία και εξέχουσα θέση ανάμεσα στα αξιοθέατα της Θεσσαλονίκης. Η ξενάγηση περιλαμβάνει και επίσκεψη στην κρύπτη του Αγίου, στο υπόγειο του Ναού.
β) Κατακόμβη Αγίου Ιωάννη (ΣΑΒΒΑΤΟ & ΚΥΡΙΑΚΗ 25 & 26/11, 10:00-12:30 & 17:00-18:30). Πρόκειται για παλαιοχριστιανική κατακόμβη, με σύγχρονη επέμβαση, που λειτουργεί σήμερα ως Ιερός Ναός του Αγίου Ιωάννη. Μια ιδιαίτερη, κρυφή γωνιά της πόλης, 5 μέτρα κάτω από τη στάθμη του δρόμου, ιδανική για εξερεύνηση.
γ) Η Εβραϊκή Συναγωγή (ΣΑΒΒΑΤΟ 25, 10:00-13:30) Η μοναδική προπολεμική Συναγωγή της Θεσσαλονίκης, πρόσφατα αποκαταστάθηκε και ανακαινίστηκε από την Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης.
δ) Η Καθολική Εκκλησία («Φραγκοκλησιά» ) (ΣΑΒΒΑΤΟ 25, 10:00-13:00 και 16:00-18:00 & ΚΥΡΙΑΚΗ 26/11, 11:30-13:00 και 16:00-17:30) Κτισμένη το 1897, σε σχέδια του αρχιτέκτονα Vitaliano Poselli, άλλοτε στο κέντρο της Φράγκικης γειτονιάς, είναι σήμερα κρυμμένη πίσω από μια καγκελόπορτα της οδού Φράγκων.
ε) Η Ευαγγελική Εκκλησία (ΣΑΒΒΑΤΟ 25, 12:00-18:00 & ΚΥΡΙΑΚΗ 26/11, 13:00-18) Περπατώντας στο κέντρο, μπορεί να αναρωτηθήκατε τι “κρύβει” μέσα του αυτό το κτίσμα, πίσω από την ασυνήθιστη για την αισθητική του κέντρου πρόσοψη. Η κυρίως αίθουσα λιτή και απέριττη και η Αγία Γραφή είναι εμφανώς στο επίκεντρο.
ζ) Το Γένι Τζαμί (ΣΑΒΒΑΤΟ 25, 11:00-15:00) Ένα απ’ τα αρχιτεκτονικά διαμαντάκια της πόλης, λατρευτικός χώρος, που σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα Βιταλιάνο Ποζέλι, τον επίσημο αρχιτέκτονα της οθωμανικής αρχής στη Θεσσαλονίκη, το 1900.
η) Η Ροτόντα (ΣΑΒΒΑΤΟ & ΚΥΡΙΑΚΗ 25 & 26/11, 10:00-17:00)/ Αν δεν έχετε επισκεφτεί την Ροτόντα, σπεύσατε! Το επιβλητικό αυτό μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO υπήρξε κατά την διάρκεια της μακραίωνης ιστορίας του ναός τριών θρησκειών: του αρχαίου Δωδεκάθεου, του Χριστιανισμού και του Μωαμεθανισμού. Στο μεταίχμιο ανάμεσα στον ειδωλολατρικό και το χριστιανικό κόσμο, κτίστηκε στα χρόνια του Καίσαρα Γαλέριου, ως ναός του Δία ή του Κάβειρου ή κατ΄ άλλους ως Μαυσωλείο του ιδίου. Κατά τα βυζαντινά χρόνια, μετατράπηκε σε χριστιανικό ναό, ενώ κατά την τουρκοκρατία σε τζαμί. Μην παραλείψετε να θαυμάσετε τα εξαιρετικά ψηφιδωτά του 4ου αιώνα μΧ.
Δράσεις αποκλειστικά για παιδιά
Κλείνοντας να σημειώσουμε ότι στο πλαίσιο του OPEN HOUSE Thessaloniki 2017 σχεδιάστηκαν δυο παράλληλες δράσεις αποκλειστικά για παιδιά:
το διαδραστικό, εκπαιδευτικό πρόγραμμα OPEN JUNIOR, που έχει ήδη ολοκληρωθεί το προηγούμενο Σαββατοκύριακο και
το OPEN SCHOOL, προγραμματισμένες επισκέψεις αποκλειστικά για οργανωμένα εκπαιδευτικά τμήματα, σχολεία, σχολές ή άλλα οργανωμένα γκρουπ, που θα πραγματοποιηθούν την Παρασκευή 24 Νοεμβρίου, Για συμμετοχή στη δράση είναι απαραίτητος ο προγραμματισμός της επίσκεψης.
Επίσης:
Είναι ήδη σε εξέλιξη το MADE IN THESSALONIKI , σειρά ξεναγήσεων σε 22 δημιουργικούς χώρους παραγωγής της πόλης, ώστε οι επισκέπτες να έχουν την δυνατότητα να δουν από κοντά τον τρόπο με τον οποίο δουλεύουν οι δημιουργοί, χρησιμοποιώντας σύγχρονες ή παραδοσιακές μεθόδους. Αν ο ελεύθερος χρόνος των παιδιών σας επιτρέπει μεσοβδόμαδα μια ανάσα από το επιβαρημένο πρόγραμμα τους:
Ενδιαφέρουσα θα ήταν μια επίσκεψη στο ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟΔΕΤΕΙΟ (ΠΕΜΠΤΗ 23/11 15:00-21:00), ένα οικογενειακό εργαστήριο βιβλιοδεσίας, που βρίσκεται στα Λαδάδικα. Ο Νίκος Λειβαδιώτης και η Ράνια Καμπουράκη, μπορεί να τους έχετε γνωρίσει ως “Σπάγγο και Τέλα” σε κάποιο εργαστήριο βιβλιοδεσίας για παιδιά, είναι η τρίτη γενιά αυτής της οικογενειακής επιχείρησης που λειτουργεί από το 1951.
Για τους μουσικόφιλους εφήβους, τι θα λέγατε για μια βόλτα στο RADIO NOWHERE & NOWHERE STUDIOS (ΠΕΜΠΤΗ 23/11& ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 24/11, 17:00-21:00), ψηφιακό ραδιόφωνο, στούντιο ηχογραφήσεων και παραγωγής, που βρίσκεται στην καρδιά του κέντρου της πόλης;
Ομοίως για εφήβους προτείνεται μια επίσκεψη στο ELEKTRONIO (ΠΕΜΠΤΗ 23/11,15:00-19:00), μία πολύ φρέσκια startup επιχείρηση που κατασκευάζει premium ηλεκτρικά ποδήλατα, με πρωτοποριακή γεωμετρία. Μότο της εταιρίας είναι #reimagineyourvehicle (ξαναφαντάσου το όχημα σου) και όραμα της είναι να δημιουργεί συνεχώς νέους ευφυείς τρόπους βιώσιμης μετακίνησης.
Ενημερωθείτε αναλυτικότερα για όλες τις δράσεις από την επίσημη ιστοσελίδα του OPEN HOUSE Thessaloniki 2017 (από όπου έχουμε αλιεύσει το φωτογραφικό υλικό) ή από το OPEN BOX, το ενημερωτικό περίπτερο, που λειτουργεί 18-26 Νοεμβρίου , στην Αριστοτέλους.
Αυτές είναι οι προτάσεις μας. Βγείτε βόλτα, επιλέξτε κτίρια που αγαπάτε, κτίρια που αναρωτιέστε τι “κρύβουν” μέσα ή ποιά είναι η ιστορία τους! Φιλικοί, ευγενικοί, γεμάτοι χαμόγελα, «βρέξε ι- χιονίσει», οι εθελοντές θα σας ταξιδέψουν στον χρόνο και φυσικά στον «αρχιτεκτονικό» χώρο! Καλά να περάσετε!
Λίγα Λόγια για τη Χριστίνα Βουμβουράκη
Η Χριστίνα Βουμβουράκη, Θεσσαλονικιά αρχιτεκτόνισσα, συνεργάτης στο αρχιτεκτονικό γραφείο Ciconom Architects και πρόσφατα συνδημιούργος του εργαστήριου Esθήτα, που δραστηριοποιείται στον τομέα του κατά παραγγελία προσωποποιημένου δώρου με καλλιτεχνικό χαρακτήρα και του θεματικού σχεδιασμού πολιτιστικών δράσεων. Μιλάει στους γονείς για το πώς μπορούν τα παιδιά τους να γνωρίσουν με απλό τρόπο την αρχιτεκτονική, για το πώς μπορούμε όλοι να αγαπήσουμε πόλη μας και να την κάνουμε καλύτερη, για το πώς να βελτιώσουμε την γειτονιά μας και τον προσωπικό μας χώρο.
Μπερδευτήκαμε και φέτος: ποδόσφαιρο, ρυθμική, παιδική γιόγκα, μουσική, θεατρικό παιχνίδι, εικαστικά, ρομποτική, σκάκι…. Ποια δραστηριότητα να διαλέξουμε για το παιδί μας; Και με ποια κριτήρια; Εκεί όπου είναι καλός/η, για να αναδείξει επιπλέον τις κλίσεις του, ή μήπως το αντίθετο, εκεί που δεν είναι, μπας και το ενισχύσουμε λίγο παραπάνω;
Χωρίς φόβο, με βάση όλα τα παραπάνω, ακολουθώντας λίγο και το ένστικτο, επιλέξτε μαζί μια δραστηριότητα. Γνωρίστε τον άνθρωπο που την εμψυχώνει. Νοιάζεται για τα παιδιά; Αν ναι, το εισιτήριο είναι στα χέρια σας. Προετοιμαστείτε. Η δική σας ανησυχία «θα τα καταφέρει;», «θα του αρέσει;» και ενίοτε η δική σας προκατάληψη, «δε θα συμμετέχει, ξέρω», «θα θέλει τον παλιό του δάσκαλο», κατασκευάζει άρτια τη στάση του παιδιού και το αποτέλεσμα. Ξεκινήστε με εμπιστοσύνη, εξηγήστε στο παιδί τι ωραία ευκαιρία είναι να κάνει π.χ. ζωγραφική, πόσο θα χαρεί η/ο δασκάλα/-ος που θα το έχει στην ομάδα της/του, αναφέρετε τα ωραία πράγματα που θα γνωρίσει, τους καινούργιους φίλους που θα κάνει. Αν το παιδί είναι στα πρώτα του βήματα, αποχωρήστε από την αίθουσα με χαμόγελο και εμπιστοσύνη, ό,τι και να συμβεί είναι διαχειρίσιμο. Κουβεντιάστε έπειτα μαζί, χωρίς απαιτήσεις και γρήγορα συμπεράσματα, με ελεύθερους συνειρμούς, δώστε χρόνο και χώρο να χαθεί ανοιχτά ή σιωπηλά στις σκέψεις του και τα αισθήματά του, όποια και αν είναι.
«Μα αυτό το κάναμε και πέρσι, φέτος θέλουμε κάτι άλλο!» Γιατί; Τι είναι αυτό το κάτι άλλο, το διαφορετικό; Από τι προσπαθούμε να αποδράσουμε και ψάχνουμε το «κάτι άλλο»; Μέσα από μια σταγόνα νερό, μπορούμε να βουτήξουμε στον ωκεανό ολόκληρο, διότι αυτό που διαπραγματευόμαστε δεν είναι το τι, αλλά το πώς! Γιατί πρέπει «να δοκιμάσουμε κάτι καινούργιο!»; Μα δεν πρόκειται για ινδικό φαγητό ή κάποια νέα κολεξιόν. Δεν υπάρχει η τέλεια μέθοδος, το απόλυτα ταιριαστό για τις κλίσεις ή τις αδυναμίες του παιδιού. Δε θα τη βρούμε στο «κάθε χρόνο και κάτι νέο», τη λύση στα προβλήματά μας. Εκεί που το περιβάλλον δίνει χώρο στον καθένα, εκεί που το παιδί εμπνέεται, εκεί που κινητοποιείται, εκεί που χτίζει σταδιακά, βδομάδα τη βδομάδα την -δίχως κριτική- σχέση με τον δάσκαλό του, εκεί αργά και υπομονετικά θα βρει τη θέση του.
«Δεν του/της άρεσε»
Ξέρω, είναι δύσκολο να αποφύγουμε να χωρούμε τα πάντα σε ένα «μ’ αρέσει» ή «δε μ’ αρέσει». Όμως το τι κερδίζουν τα παιδιά από τη δραστηριότητα δε ζυγίζεται μόνο σε μια δήλωση ευχαρίστησης ή μη. Συχνά τα παιδιά μπορεί να ικανοποιηθούν από κάτι τυχαίο ή από ένα μάθημα χωρίς παιδαγωγική στόχευση, είναι όμως αυτό που προσπαθούμε;
«Να είναι με τους προχωρημένους»
Ως δασκάλα θεατρικού παιχνιδιού την ελευθερία στο παιχνίδι αναζητώ αδιάκοπα να εμπνεύσω, στο παιδί που είναι 4 χρονών, την ελευθερία στο παιχνίδι στο παιδί που είναι 14 χρονών, την ελευθερία στο παιχνίδι στον ίδιο μου τον εαυτό. Την ελευθερία – πνευματική, σωματική, φωνητική – πάνω στη σκηνή αναζητά ο ηθοποιός που είναι 84 χρονών. Τόνους του μπλε θα κάνει το παιδί στα 6 του χρόνια, τόνους του μπλε στα 16 του, τόνους του μπλε στο δεύτερο έτος στη σχολή καλών τεχνών. Σουτάκια θα ρίχνουμε στο προαύλιο, σουτάκια και στο μάθημα του μπάσκετ. Όχι βέβαια με την προσδοκία να γίνει το παιδί ηθοποιός, ζωγράφος, μπασκετμπολίστας, αλλά με στόχο να ενδυναμωθεί, ούτως ώστε, να σουτάρει ελεύθερα στις μπασκέτες της ζωής, πότε χάνοντας, πότε σκοράροντας, πάντοτε όμως στοχεύοντας.
Αν λοιπόν, εμπιστεύεστε, έστω και λίγο, τον φορέα και τον άνθρωπο που εμψυχώνει τη δραστηριότητα του παιδιού σας, δώστε χρόνο. Κόντρα στους γρήγορους και ευκαιριακούς καιρούς, στα ταχύρυθμα σεμινάρια, στο scroll down και στις ημερίδες με βεβαιώσεις. Στη ζωή δε γυρνάει σχεδόν τίποτα αυτοστιγμεί. Δε θα πάμε θεατρικό παιχνίδι και την επόμενη μέρα, ως δια μαγείας, το παιδί από συνεσταλμένο θα γίνει κοινωνικό.
‘Συγκατασκευάστε’ την ομορφιά εκείνο το απόγευμα που έχετε ποδόσφαιρο ή μουσική. Είναι και αυτό μια «τελετή», όπως λέει και η αλεπού στον Μικρό Πρίγκιπα, διότι «Είναι αυτό που κάνει τη μια μέρα να μη μοιάζει με τις άλλες, τη μια ώρα με τις άλλες (…) για αυτό η Πέμπτη είναι μια θαυμάσια μέρα». Δώστε αξία στην Πέμπτη, στο Σάββατο ή στην Τετάρτη και ο κόπος αυτός θα γυρίσει, όχι σήμερα, όχι τώρα, όχι έτσι όπως το απαιτούμε ακριβώς. Αλλά θα γυρίσει…
Λίγα λόγια για την Ελένη Γιαννούση
Η Ελένη Γιαννούση είναι νηπιαγωγός, ηθοποιός και παιδαγωγός θεάτρου. Όλο παίζει, παίζει, παίζει! Διαβάζει παραμύθια και ιστορίες στα παιδιά, έπειτα τις κάνει παιχνίδι και ταξίδι, παίζει στο θέατρο, παίζει στο κουκλοθέατρο. Κάνει βόλτες στην πόλη, γελάει δυνατά, πέφτει και ξαναπέφτει, μα καθόλου δε τη νοιάζει, σκαλίζει θέματα κοινωνικά, ψυχολογικά και παιδαγωγικά και όταν μπερδεύεται, τα σκαλίζει κι άλλο, κι άλλο, κι άλλο. Θα την βρεις εύκολα στην «Παραμυθούπολη«, ανάμεσα σε βιβλία και παιδιά.
υ.γ. κάθε βράδυ γράφει στο «μεγάλο της ατάκας βιβλίο», ό,τι ενδιαφέρον ξεστόμισε κάποιο παιδί, μετά το διαβάζει και γελάει πολύ, πάρα πολύ.
Κυριακή σήμερα, όλοι κοιμούνται και απολαμβάνω τον καφέ μου, χωρίς το γνωστό πρωινό άγχος “μιας μαμάς” (να ξυπνήσω τα παιδιά, να ετοιμάσω πρωινό, σάντουιτς για το σχολείο κλπ!).
Σήμερα είναι μια διαφορετική μέρα, σκέφτηκα. Κυριακή, μικρή γιορτή, και έτσι απλά αποφάσισα να την κάνω διαφορετική για όλους μας.
Σηκώθηκα με ωραία διάθεση και ετοίμασα εύκολα και γρήγορα pancakes, τα γαρνίρισα με μπόλικο πευκόμελο και κανέλα και έστρωσα το τραπέζι. Έτρεξα να τους ξυπνήσω και όλοι χάρηκαν πολύ, όχι τόσο για τα pancakes, αλλά για το “ξεχωριστό” πρωινό που τους ετοίμασε η μαμά.
Η κόρη μου είπε: “Μαμά ούτε σε πεντάστερο ξενοδοχείο να ξυπνήσαμε!” Αξίζει στα παιδιά μας να νιώθουν ξεχωριστά και είναι τόσο απλό.
ΕΚΤΕΛΕΣΗ: Σε ένα μπολ αναμιγνύω το αλεύρι, τη ζάχαρη και το αλάτι. Σε ένα άλλο μεγάλο μπολ ρίχνω τα υγρά υλικά, το αυγό, το γάλα και τη βανίλια, τα ανακατεύω. Στο αρχικό μίγμα με τα υγρά υλικάπροσθέτω και τα στερεά υλικά. Βάζω ένα μικρό τηγάνι σε μέτρια φωτιά και το αλείφω με λίγο βούτυρο. Ρίχνω 1 scoop από το μίγμα, μόλις βγάλει φουσκάλες στην επιφάνεια γυρίζω και από την άλλη πλευρά. Σερβίρω αμέσως, γαρνίροντας από πάνω με μπόλικο πευκόμελο και κανέλα.
Μία συνέντευξη της Μαριάννας Τόλη στην Ιωάννα Σεραφειμίδου, με αφορμή την παράταση “Η παπλωματού“
Κυρία Τόλη, σκηνοθετείτε φέτος στη Θεσσαλονίκη, την Παπλωματού, μια παράσταση βασισμένη στο βραβευμένο βιβλίο του Τζεφ Μπραμπόκαι του Γκέιλ ντε Μάρκεν, και θα ήθελα να σας ρωτήσω τι κέντρισε το ενδιαφέρον σας στο συγκεκριμένο έργo;
Τα δύο βιβλία της Παπλωματούς, «Η Ζωή της Παπλωματούς» και το «Δώρο της Παπλωματούς» τα οποία ένωσα για να κάνω την παράσταση είναι ένας ύμνος στην καλοσύνη, στην αλληλεγγύη, στην έλλειψη απληστίας, και στη δυνατότητα του ανθρώπου να αλλάζει μέσα του όταν βρίσκεται μπροστά σε ότι είναι αληθινό και ανιδιοτελές. Πιστεύω ότι στην Ελλάδα σαν λαός δεν έχουμε ακόμα αναπτύξει το έμφυτο χάρισμα που έχουμε για προσφορά προς τον συνάνθρωπο, για ευαισθησία και φροντίδα για κείνους που δεν είναι προνομιούχοι, για όσους μας έχουν ανάγκη. Το έργο, χωρίς να είναι διδακτικό, διδάσκει αυτά τα βαθιά νοήματα και μας εισάγει σε ένα κόσμο βαθιάς καλοσύνης. Τίποτα δεν με ελκύει όσο η καλοσύνη.
Περιγράψτε μας με λίγα λόγια την παράσταση καθώς και το πόσο εύκολη ή δύσκολη ήταν η μεταφορά του βιβλίου επάνω στη σκηνή;
Η παράσταση είναι πρωτοποριακή θα έλεγα γιατί ό τρόπος που προσέγγισα το έργο ήταν μέσα από τις ευαισθησίες που περιέγραψα ποιο πάνω. Δεν είχα παρά να μπω σε αυτή την κατάσταση που θυμίζει λίγο τους απλούς γέροντες του Αγίου Όρους που γνωρίζουν βαθιά την φιλοσοφία της Αγάπης και να οραματιστώ τις εικόνες, τους χαρακτήρες και τη μουσική που θα συνέθεταν αυτό το παράξενο και φωτεινό έργο που κατάφερε να αγγίξει τις καρδιές των μικρών και των μεγάλων. Στην ουσία δεν υπάρχει εύκολο ή δύσκολο για έναν δημιουργό όταν έχει μια ξεκάθαρη εικόνα του τι προσπαθεί να κάνει. Μετά έρχεται ο από μηχανής Θεός της καρδιάς και κάπως μαγικά η έμπνευση αποτυπώνεται στο χαρτί και στη σκηνή. Η Παπλωματού ήταν ευλογία. Και όλες οι ευλογίες ρέουν από την ανάγκη του ανθρώπου για το καλό.
Ποιο μήνυμα φιλοδοξεί να μεταφέρει η παράσταση στα παιδιά και στους γονείς τους; Από ποια ηλικία μπορεί κάποιο παιδί να την απολαύσει;
Δεν ισχύουν ηλικίες όταν ένα έργο είναι τόσο αληθινό όπως η Παπλωματού. Δεν είναι ένα παραμύθι που ενδιαφέρει μόνο μικρά παιδιά. Είναι μια κοινωνική ανάγκη και ο τρόπος που παρουσιάζεται κρατάει το ενδιαφέρον όλου του κόσμου. Μωρά ησυχάζουν μπροστά στα χρώματα και στις μελωδίες, η μεγάλοι δακρύζουν με τα νοήματα και τα παιδιά διασκεδάζουν. Όλοι στο τέλος έχουν μπει σε μια ατμόσφαιρα ευφορίας και όταν φεύγουν από το θέατρο λέγεται ότι έχουν ανακαλύψει μια καινούργια πλευρά του εαυτού τους.
Βλέποντας μια καλή θεατρική παράσταση νιώθεις συχνά έντονα συναισθήματα. Τι είναι αυτό που, κατά τη γνώμη σας, διαφοροποιεί, το θέατρο από τις άλλες τέχνες;
Στο θέατρο έχεις την δυνατότητα να ταυτίζεσαι, χωρίς να το συνειδητοποιείς απόλυτα, με τα δρώμενα και τους ήρωες. Καθώς παρακολουθείς σαν θεατής και εμπλέκεσαι στη δράση, πέφτουν οι άμυνες και οι αντιστάσεις που αναπτύσσουμε δήθεν εμείς οι άνθρωποι για να μη πονάμε. Καθώς η τέχνη ξετυλίγεται μπροστά στα αθώα πια μάτια μας, αφηνόμαστε στην μαγεία της και έτσι μεταλλάσσονται μέσα μας κρυμμένοι θησαυροί που είχαμε ξεχάσει πως είχαμε. Συντελείται κάποια αλχημεία πολύ ευεργετική, κάτι σαν κάθαρση που είναι απαραίτητη στον άνθρωπο. Αυτή είναι η μαγεία του θεάτρου.
Με ποιους τρόπους πιστεύετε ότι μπορούμε να εκφράσουμε στις μέρες μας τη γενναιοδωρία;
Πρέπει σαν άνθρωποι να έχουμε ξεπεράσει πολλούς εσωτερικούς δαίμονες όπως η φιλαυτία, οι εγωισμοί, η απληστία για να μπορέσουμε να είμαστε γενναιόδωροι. Αυτοί οι «δαίμονες» φέρνουν μόνο δυστυχία στο άνθρωπο. Μόνο μέσω της προσφοράς προς τους άλλους γνωρίζει ο άνθρωπος την ολοκλήρωση του γιατί έτσι, προσφέροντας ευτυχία, γίνεται και ο ίδιος ευτυχισμένος. «Παράξενο πράγμα αυτή η καρδιά» λέει ο Ρώσος συγγραφέας Τολστόι, «όσο ποιο πολύ την ξοδεύεις τόσο πιο πολύ έχεις».
Υπάρχουν… παπλωματούδες στις μέρες μας;
Σίγουρα υπάρχουν και βρίσκονται μέσα στο απλό πλήθος, στην Ορθοδοξία μας και οπωσδήποτε ανάμεσα στους γέροντες του Αγίου Όρους. Σίγουρα όμως βρίσκονται μέσα μας φτάνει να θελήσουμε να θυσιάσουμε κάτι από τα κεκτημένα μας και να κοιτάξουμε βαθύτερα για το αληθινό νόημα αυτής της ζωής που ζούμε.
Τι είναι για εσάς ευτυχία;
Η ευτυχία είναι το υπέρτατο αγαθό του ανθρώπου. Δεν βρίσκεται στην πρόσκαιρη ευχαρίστηση , στις λιχουδιές και στις διασκεδάσεις. Δεν κατακτάται χωρίς το γνώθι σαυτόν. Χρειάζεται μόχθος και χρόνος για να καταλαγιάσουν οι ανάγκες που νομίζει πως έχει ο άνθρωπος για να φτάσει στο φως και να ανακαλύψει τη δύναμη που κρύβει μέσα του. Αυτή η κρυμμένη δύναμη του δίνει τη δυνατότητα να αντιμετωπίζει τη ζωή με θάρρος και ηρεμία και όπως λέει και η Παπλωματού να την αποδέχεται με τις δυσκολίες της, με γενναιοδωρία ψυχής και σοφία. Ευτυχία είναι να έχεις κατακτήσει μία μόνιμη εσωτερική χαρά που δεν εξαρτάται καθόλου από τους άλλους ανθρώπους αλλά όμως να τους ευγνωμονείς που υπάρχουν γιατί σε συντροφεύουν σε αυτό το πολύτιμο ταξίδι που λέγεται ζωή.
Πιστεύω ότι είναι σημαντικό σε αυτό το σημείο να κάνουμε μια παύση, για να αναγνωρίσουμε πόση ντροπή μπορεί να προκληθεί, όταν οι γονείς διαφωνούν μεταξύ τους σχετικά με το θέμα των αξιών. Όταν ακούτε συζητήσεις ή διαβάζετε βιβλία και μπλογκ σχετικά με θέματα της ανατροφής των παιδιών τα οποία «σηκώνουν» διαφορετικές απόψεις και/ή προκαλούν διαφωνίες, όπως το πώς και πού πραγματοποιείται η γέννα, η περιτομή, τα εμβόλια, ο ύπνος στο ίδιο κρεβάτι με το μωρό, το τάισμα κτλ., ο ένας κάνει τον άλλο να ντρέπεται και να πληγώνεται. Να πληγώνεται βαθιά. Βλέπεις ανθρώπους (κυρίως μητέρες) να συμπεριφέρονται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που προηγουμένως είπα ότι καθορίζει την ντροπή: με χαρακτηρισμούς, προσβολές, εκφοβισμό.
Αυτό που έχω καταλήξει να πιστεύω για τις συμπεριφορές αυτές είναι το εξής: Δεν μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι ενδιαφέρεται για το καλό των παιδιών και παράλληλα να προκαλεί ντροπή σε άλλους γονείς για τις επιλογές που κάνουν. Πρόκειται για συμπεριφορές που η μία ακυρώνει την άλλη, και δημιουργούν μεγάλο αξιακό κενό. Ναι, οι περισσότεροι από εμάς (βάζω και τον εαυτό μου μέσα) έχουμε έντονες απόψεις για καθένα από αυτά τα θέματα, αλλά, αν πραγματικά μας νοιάζει το καλό των παιδιών γενικότερα, καθήκον μας είναι να κάνουμε επιλογές που συνάδουν με τις αξίες μας και να υποστηρίζουμε τους γονείς που κάνουν το ίδιο. Επίσης καθήκον μας είναι να πιστεύουμε και εμείς στη δική μας αξία. Όταν νιώθουμε καλά για τις δικές μας επιλογές και αντιμετωπίζουμε τον κόσμο νιώθοντας άξιοι και όχι ανεπαρκείς, τότε δεν νιώθουμε την ανάγκη να κρίνουμε και να επιτεθούμε τους άλλους.
Είναι εύκολο να προσπαθήσει κανείς να ακυρώσει αυτό το επιχείρημα υπερβάλλοντας και λέγοντας «Πρέπει λοιπόν να αγνοούμε τους γονείς που κακοποιούν τα παιδιά τους;». Η αλήθεια όμως είναι ότι, όταν κάποιος κάνει διαφορετικές επιλογές από εμάς, αυτό δεν συνιστά απαραίτητα και κακοποίηση. Αν υπάρχει πραγματική κακοποίηση, τότε οπωσδήποτε καλέστε την αστυνομία. Ως κοινωνικός λειτουργός που έχει κάνει έναν χρόνο πρακτική άσκηση στην Πρόνοια, δεν μπορώ να δεχτώ να χρησιμοποιούμε λέξεις όπως «κακοποίηση» ή «παραμέληση», για να εκφοβίσουμε ή να υποτιμήσουμε γονείς οι οποίοι απλώς κάνουν πράγματα που εμείς θεωρούμε λανθασμένα, διαφορετικά ή κακά.
Μάλιστα, έχω απαρνηθεί αυτή τη διχοτόμηση καλός/κακός γονιός, απλώς και μόνο επειδή κι εμένα μπορεί κάποιος να με χαρακτηρίσει τη μία καλό γονιό και την άλλη κακό, ανάλογα με την οπτική του και με το πόσο καλά τα πάω κάθε στιγμή. Δεν θεωρώ ότι αυτή η επικριτική ματιά προσφέρει κάτι στη ζωή μας ή στις συζητήσεις που κάνουμε γενικότερα σχετικά με την ανατροφή των παιδιών μας. Όχι μόνο αυτό, αλλά πάντα προμηνύει μια καταιγίδα ντροπής. Για μένα το θέμα της ανατροφής των παιδιών έχει να κάνει με το πόσο ασχολούμαστε πραγματικά με τα παιδιά μας. Τους δίνουμε προσοχή; Σκεφτόμαστε καλά τι επιλογές κάνουμε; Είμαστε ανοιχτοί στο να μάθουμε περισσότερα ή στο να κάνουμε κάποιο λάθος; Έχουμε περιέργεια και διάθεση να κάνουμε ερωτήσεις;
Αυτό που έχω μάθει από τη δουλειά μου είναι ότι υπάρχουν χιλιάδες τρόποι εκεί έξω για να γίνει κανείς ένας θαυμάσιος και αφοσιωμένος γονιός. Μερικοί από αυτούς μπορεί να έρχονται σε αντίθεση με αυτό που εγώ θεωρώ προσωπικά σωστή ανατροφή. Για παράδειγμα, με τον Στιβ είμαστε πολύ αυστηροί σχετικά με το τι επιτρέπουμε να δούνε τα παιδιά στην τηλεόραση, ιδίως σε θέματα που αφορούν βία. Σκεφτόμαστε για αυτό το θέμα, το συζητάμε και παίρνουμε τις καλύτερες αποφάσεις που μπορούμε. Αντίθετα, έχουμε φίλους που αφήνουν τα παιδιά τους να βλέπουν ταινίες και εκπομπές που εμείς δεν αφήνουμε να δούνε η Έλεν και ο Τσάρλι. Αλλά ξέρετε τι; Κι εκείνοι επίσης το σκέφτονται, το συζητάνε και παίρνουν την καλύτερη δυνατή απόφαση. Απλώς φτάνουν σε διαφορετικά συμπεράσματα από εμάς, και αυτό εγώ οφείλω να το σεβαστώ.
Πρόσφατα βρεθήκαμε στην αντίθετη πλευρά αυτού του ζητήματος, όταν κάποιοι καλοί μας φίλοι φάνηκαν να εκπλήσσονται που αφήνουμε την Έλεν να διαβάσει το βιβλίο The Hunger Games. Πάλι εκείνοι οι γονείς προβληματίζονταν και στη συζήτηση που κάναμε υπήρξε αμοιβαίος σεβασμός και ενσυναίσθηση. Είναι πολύ δύσκολο μερικές φορές να δώσεις «προσοχή στο κενό», όταν θεωρείς βασική αξία το να σέβεσαι τη διαφορετικότητα. Νομίζω ότι το κλειδί είναι να θυμόμαστε ότι, όταν οι άλλοι γονείς παίρνουν διαφορετικές αποφάσεις από τις δικές μας, αυτό από μόνο του δεν αποτελεί απαραίτητα κριτική. Η τόλμη συνίσταται στο να βρίσκεις το δικό σου μονοπάτι και να σέβεσαι ότι η αναζήτηση του σωστού δρόμου μπορεί να είναι διαφορετική για τους άλλους ανθρώπους.
Λίγα Λόγια για το βιβλίο
ΝΟΥΜΕΡΟ 1 ΜΠΕΣΤΣΕΛΕΡΤΩΝNEW YORK TIMES
Το να είσαι ευάλωτος δεν είναι αδυναμία. Αντίθετα, στη ζωή μας βρισκόμαστε καθημερινά αντιμέτωποι με την αβεβαιότητα, το ρίσκο και τη συναισθηματική έκθεση, κάτι που βέβαια δεν το επιλέγουμε αλλά είναι αναπόφευκτο. Η μόνη μας επιλογή είναι να αποφασίσουμε πόσο θα ασχοληθούμε με αυτό. Όταν περνάμε τη ζωή μας περιμένοντας να γίνουμε τέλειοι ή αλεξίσφαιροι, τελικά καταλήγουμε να θυσιάζουμε σχέσεις και ευκαιρίες, συχνά ανεπανόρθωτα. Πρέπει να μπαίνουμε με θάρρος στην αρένα, όποια κι αν είναι αυτή (μια καινούργια σχέση, μια σημαντική συνάντηση, μια δημιουργική διαδικασία ή μια δύσκολη συζήτηση με την οικογένειά μας) και με προθυμία να ασχολούμαστε μ’ αυτή την καινούργια εμπειρία. Το να είσαι ευάλωτος σημαίνει να τολμάς.
Στο βιβλίο αυτό δίνονται απαντήσεις στα ακόλουθα ερωτήματα:
Τι είναι αυτό που μας κάνει να φοβόμαστε να αφήσουμε εκτεθειμένη την ευαίσθητη πλευρά μας;
Τι τίμημα πληρώνουμε, όταν κλεινόμαστε στον εαυτό μας και εγκαταλείπουμε τον αγώνα;
Πώς μπορούμε να αποδεχτούμε το γεγονός ότι είμαστε τρωτοί, ώστε να αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο ζούμε, αγαπάμε, είμαστε γονείς;
Σε μια εποχή διαρκούς πίεσης για συμμόρφωση και προσποίηση, το Ζήσε τη ζωή σου με τόλμη προσφέρει μια θελκτική εναλλακτική: άλλαξε τη ζωή σου με το να είσαι απλώς ο εαυτός σου. Βρες το κουράγιο να είσαι ευάλωτος. Τόλμα να διαβάσεις αυτό το βιβλίο.
Προβληματίζει τον αναγνώστη και τον βάζει να αναρωτηθεί τι βήματα θα τολμούσε να κάνει στη ζωή του αν δεν την κυβερνούσαν η ντροπή και ο φόβος. PublishersWeekly
Μας βοηθά να δούμε ξεκάθαρα με ποιους τρόπους οι άνθρωποι φορούν πανοπλίες για να ξορκίσουν το γεγονός ότι είναι ευάλωτοι.
TheWallStreetJournal
Το Ζήσε τη ζωή σου με τόλμη είναι σημαντικό βιβλίο – μια επίκαιρη προειδοποίηση του κινδύνου που ελλοχεύει όταν επιδιώκουμε την ασφάλεια και τον απόλυτο έλεγχο σε όλα. Η Brené Brown μάς προσφέρει έναν πολύτιμο οδηγό που μας δείχνει την ανταμοιβή που απολαμβάνουν όσοι τολμούν και αντέχουν να είναι ευάλωτοι: περισσότερο θάρρος.
Daniel Pink, συγγραφέας
Η διορατική και οξυδερκής Brené Brown διερευνά, βασισμένη σε εκτεταμένες έρευνες και στην εμπειρία της, το παράδοξο που χαρακτηρίζει το θάρρος: γινόμαστε πιο δυνατοί όταν αποδεχόμαστε την ευάλωτη φύση μας, τολμάμε περισσότερο όταν παραδεχόμαστε τον φόβο μας. Αυτό το βιβλίο δεν παύει να στριφογυρίζει στον νου μου.
GretchenRubin, συγγραφέας
Ποια είναι η ουσία του βιβλίου; Έχουμε τη τάση να αντιμετωπίζουμε το γεγονός ότι είμαστε ευάλωτοι ως ένδειξη θάρρους στον άλλο, αλλά ως αδύνατο σημείο όταν πρόκειται για εμάς τους ίδιους. Και μη σας περάσει από το μυαλό ότι είναι βιβλίο μόνο για γυναίκες. Οι άντρες κουβαλάμε το βάρος ότι πρέπει να είμαστε πάντα δυνατοί και πληρώνουμε μεγάλο τίμημα γι’ αυτό. Το Ζήσε τη ζωή σου με τόλμη μπορεί να μας βοηθήσει όλους.
MichaelBungayStanier, συγγραφέας
~~~
Η Brené Brown, Ph.D., LMSW, είναι καθηγήτρια-ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο του Χιούστον. Η ομιλία της στο TEDxHouston με θέμα το να τολμάς να είσαι ευάλωτος ήταν μία από τις δημοφιλέστερες στο TED.com, με περισσότερα από 15 εκατομμύρια views. Είναι εξαιρετικά επιτυχημένη συγγραφέας βιβλίων αυτοβοήθειας. Ζει στο Χιούστον με τον σύζυγο και τα δυο παιδιά της.
Γράφει η Κολαρά Πέπη, MSc Λογοθεραπεύτρια – Ειδική παιδαγωγός | ΑΛΜΑ, Αγωγή Λόγου, Μάθησης και Αυτονομίας
Αγαπητοί γονείς,
Η νέα σχολική χρονιά άρχισε και μαζί με τις γεμάτες τσάντες των παιδιών μας, γέμισαν και οι δικές μας καρδιές και σκέψεις με διάφορα συναισθήματα…
Συγκίνηση για το νέο του ξεκίνημα, αγωνία για το πώς θα τα καταφέρει, περηφάνια για τις πρώτες του σχολικές επιτυχίες, υποσχέσεις για αλλαγές σε πράγματα και καταστάσεις που την προηγούμενη σχολική χρονιά μας ταλαιπώρησαν …
Κι εμείς ως γονείς, παρατηρητές αυτής της φάσης της ζωής των παιδιών μας, προσπαθούμε να ισορροπήσουμε καταστάσεις ανάμεσα σε καθημερινές δικές μας υποχρεώσεις και τις σχολικές απαιτήσεις στο σπίτι. Δεν είναι σπάνιο φαινόμενο οι συχνές εντάσεις γύρω από τα σχολικά μαθήματα, οι απογοητεύσεις και τα κλάματα! Τι μπορούμε να κάνουμε όμως έτσι ώστε να μπορέσουμε όλοι μαζί, σαν οικογένεια, να λειτουργήσουμε αρμονικά και ήρεμα;
Αγαπητοί γονείς, δε θέλω να σας απογοητεύσω αλλά συνταγές δεν υπάρχουν! Και δεν υπάρχουν απλά και μόνο γιατί κάθε οικογένεια είναι τόσο μοναδική και διαφορετική που εδώ η φράση “one size fits all” δεν ισχύει. Ευτυχώς δηλαδή!
Υπάρχουν όμως κάποιοι παράγοντες που αφορούν όλες τις οικογένειες και που αν τους γνωρίζουμε μπορούμε να υποστηρίξουμε τη σχολική μελέτη στο δικό μας σπίτι καλύτερα. Να ορίσουμε πιο αντικειμενικά τις δικές μας επιθυμίες και προσδοκίες, έτσι ώστε να κάνουμε τις απαραίτητες αναπροσαρμογές στη δική μας οικογένεια.
Καταρχήν, ενώ η διαδικασία μελέτης στο σπίτι φαντάζει σε πρώτη ματιά μια εύκολη υπόθεση, στο βάθος της, είναι μια σύνθετη διαδικασία. Είναι σημαντικό να τονισθεί ο τρισδιάστατος χαρακτήρας της καθώς η αποτελεσματικότητά της εξαρτάται από παράγοντες που αφορούν το σχολείο, τους γονείς και τα παιδιά.
Ας αναλύσουμε λοιπόν αυτόν τον τρισδιάστατο χαρακτήρα της.
Ξεκινώντας από το σχολείο θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι η προσωπικότητα του δασκάλου, ο τρόπος που προσεγγίζει τη μαθησιακή διαδικασία, το πόσο «φορτώνει» τα παιδιά με καθήκοντα, το πως διαχειρίζεται τις σχέσεις ανάμεσα στους συμμαθητές μέσα στην τάξη επηρεάζουν τη σχολική μελέτη στο σπίτι. Καθορίζουν τον τρόπο που το παιδί μας θα μάθει, την αγάπη του και τα κίνητρά του για τη μάθηση, τον ελεύθερο χρόνο του αλλά και τη ματιά του απέναντι στο θεσμό του σχολείου γενικά.
Οι γονείς από την άλλη πλευρά έρχονται, ασυνείδητα, να θυμηθούν τα δικά τους προσωπικά βιώματα ως μαθητές. Να ανατρέξουν στο παρελθόν τους και από μια άλλη θέση πια να επαναλάβουν ή να αποφύγουν παρόμοιες εμπειρίες στα δικά τους παιδιά. Οι δικές τους προσωπικές υποχρεώσεις, το μέγεθος της οικογένειας, ο τρόπος τους να διαχειρίζονται την καθημερινότητα τους συμβάλλουν στην ηρεμία ή όχι της οικογενειακής ατμόσφαιρας, μέσα στην οποία τελούνται και τα σχολικά μαθήματα.
Φτάνοντας στα παιδιά, θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι το σχολείο αποτελεί κατ’ αρχήν μια δική τους υποχρέωση. Το γνωστικό τους υπόβαθρο, το μαθησιακό τους στυλ, οι ικανότητες αλλά και οι αδυναμίες τους, το πόσο αυτόνομα είναι – ή αλλιώς τα επιτρέψαμε να είναι- ο τρόπος που αντιμετωπίζουν τις νέες προκλήσεις και πάνω από όλα τα κίνητρά τους για το σχολείο καθορίζουν και το ρόλο τους ως μαθητές και το πώς διαχειρίζονται τις υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτόν το ρόλο.
Αφού ο καθένας μας κάνει μια ενδοσκόπηση στα παραπάνω ας θυμόμαστε ότι:
Οι πρώτες μέρες, ιδιαίτερα για τους μαθητές της πρώτης τάξης, μπορεί να είναι συγκινησιακά φορτισμένες. Δώστε την ευκαιρία στο παιδί σας αλλά και σε σας να εκφράσετε τα συναισθήματά σας και να τα συζητήσετε μεταξύ σας. Ακούστε το με προσοχή, συζητήστε με άλλους γονείς, δώστε χρόνο στα συναισθήματά σας να βρουν τη θέση τους.
Δεχθείτε τον τρόπο που εκτελεί τα καθήκοντα του, ακόμη και αν διαφέρει από το δικό σας τρόπο, αρκεί να είναι αποτελεσματικός. Συζητήστε και προχωρήστε σε κοινές συμφωνίες σε πράγματα που δε λειτουργούν καλά ώστε τα παιδιά να αναλάβουν το βάρος της απόφασής. Κάντε μετά από κάποιο διάστημα την απαραίτητη αξιολόγηση των αποτελεσμάτων της κοινή σας συμφωνίας.
Δημιουργήστε στο σπίτι ατμόσφαιρα συναισθηματικής ασφάλειας, ορίζοντας ένα ήσυχο χώρο εργασίας, την ώρα μελέτης που θα πρέπει να είναι οριοθετημένη, την πρόσβαση του στα απαραίτητα (πρόγραμμα, απαραίτητος εξοπλισμός).
Οργανώστε έτσι την καθημερινότητα σας ώστε να δημιουργηθεί μια ρουτίνα, καθώς με αυτό τον τρόπο τα παιδιά μπορούν να αυτοπροσδιορίζονται και κατά συνέπεια να αυτονομούνται.
Στις συναντήσεις σας με το δάσκαλο δείξτε τον απαραίτητο σεβασμό για το έργο του, παρακολουθήστε τις κοινές συναντήσεις που ο εκπαιδευτικός έχει ορίσει, ενημερωθείτε για την πορεία του παιδιού σας σε προσωπικές συναντήσεις μαζί του και διατυπώστε τυχόν ερωτήματά σας με σαφήνεια και συντομία.
Γνωρίστε και συζητήστε όλους τους δασκάλους που έχει το παιδί σας. Σε μαθήματα που δεν έχουν μεγάλη γνωστική επιβάρυνση (γυμναστική, μουσική, καλλιτεχνικά κτλ.), θα μπορέσετε να πάρετε χρήσιμες πληροφορίες για την προσωπικότητα του παιδιού σας και να το γνωρίσετε καλύτερα.
Οργανώστε συναντήσεις με τους συμμαθητές του παιδιού σας και τους γονείς τους μέσα στα Σαββατοκύριακα ή τις αργίες. Αυτό βοηθάει τα παιδιά να δένονται περισσότερο μεταξύ τους και το σχολείο αποκτά τον κοινωνικό χαρακτήρα που του αναλογεί.
Αναζητήστε έγκαιρα βοήθεια από κάποιον ειδικό σε περίπτωση που κάτι σας προβληματίζει.
Κλείνοντας, εύχομαι όλοι μας ως γονείς να απολαμβάνουμε την κάθε μέρα μαζί με τα παιδιά μας κι όχι απλά να λειτουργούμε διεκπεραιωτικά απέναντι στις ανάγκες τους! Ας μην ξεχνάμε ότι το σχολείο και οι υποχρεώσεις του θα φύγουν κάποια στιγμή από την κοινή μας ζωή. Ας μην επιτρέψουμε λοιπόν, αυτά τα τόσο μοναδικά και πολύτιμα παιδικά χρόνια να γεμίσουν με αρνητικά συναισθήματα που θα στοιχειώσουν τις μετέπειτα σχέσεις τους μαζί μας. Και αυτό γιατί πολύ απλά, παρόλο που θα ακουστεί κοινότυπο, τα αγαπάμε και θέλουμε το καλύτερο γι’ αυτά!
Λίγα Λόγια για την Κολαρά Πέπη
Η Κολαρά Πέπη, είναι απόφοιτος του Τμήματος Λογοθεραπείας και Ειδικής Αγωγής του Freie University of Berlin και του Humboldt University of Berlin. Επίσης, είναι απόφοιτος του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Αγωγής του ΑΠΘ. Πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Loyola University U.S.A. και ειδικεύτηκε σε θέματα μαθησιακών δυσκολιών και διαταραχών λόγου και ομιλίας σε παιδιά. Συνεργάστηκε ως επιστημονικός συνεργάτης με την Δ΄ Πανεπιστημιακή Κλινική του νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ, δίδαξε σε Σχολές Γονέων διαφόρων δήμων, συμμετείχε σε συνέδρια όπου παρουσίασε θέματα της ειδικότητάς της κι έχει δημοσιεύσεις σε περιοδικά που αφορούν τον τομέα της. Έχει εργαστεί, για περισσότερα από είκοσι έτη, ως Ειδική Παιδαγωγός σε τμήματα ένταξης νηπιαγωγείου στο δημόσιο τομέα και στον ιδιωτικό τομέα ως επιστημονική υπεύθυνη του Κέντρου Αγωγής Λόγου & Μάθησης «ΑΛΜΑ».
Από το όνομά σου καταλαβαίνει κανείς ότι δεν είσαι Έλληνας. Πού γεννήθηκες και τι σε έφερε στην Ελλάδα; Πόσα χρόνια ζεις εδώ;
Γεννήθηκα στο Μπιλμπάο, μια πόλη στην Χώρα των Βάσκων αλλά πλέον έχω περάσει πάνω από την μισή ζωή μου στην Ελλάδα.
Είμαι Βάσκος αλλά θεωρώ τον εαυτό μου φιλέλληνα. Στα 29 χρόνια που μένω μόνιμα στην Θεσσαλονίκη, έμαθα να αγαπώ αυτή την Χώρα και τους ανθρώπους της. Με όλες τις ιδιαιτερότητες τους που πολλές φορές με οδήγησαν στο σεβασμό προς τις απίθανες αντιδράσεις τους χωρίς να παίζω στην παγίδα της διάκρισης.
Πότε ασχολήθηκες για πρώτη φορά με το κουκλοθέατρο και την τέχνη της παντομίμας;
Με το κουκλοθέατρο ασχολήθηκα για πρώτη φορά το 1980 όταν έγινα μέλος του θιάσου «Cobaya» στο Μπιλμπάο. Ήταν μία από τις πρώτες ομάδες του τότε ανεξάρτητου Βασκικού Θεάτρου και λειτουργούσαμε σχεδόν ως κολεκτίβα θεάτρου. Εκεί δούλεψα για πρώτη φορά ως ηθοποιός επαγγελματίας, κλόουν και κουκλοπαίκτης. Τότε ήμουνα 17 χρονών.
Από πού ξεκίνησε η τέχνη του κουκλοθεάτρου; Πότε εμψυχώθηκαν οι πρώτες κούκλες;
Για αυτό το ζήτημα πρέπει να πάμε πολύ πίσω. Στην εποχή που οι πρόγονοι μας άρχισαν να ζούνε ομαδικά και στις νύχτες και γύρω από μια φωτιά διασκέδαζαν να παίζουν με τις σκιές στους τοίχους. Ή στο παιχνίδι των παιδιών με οτιδήποτε αντικείμενο, στο οποίο έδωσαν ψυχή με την φαντασία για να συνοδεύουν το παιχνίδι τους. Ή όταν ο άνθρωπος δε μπόρεσε να δώσει εξήγηση στα μυστήρια της φύσης και τότε δημιούργησαν κούκλες και μηχανικά αντικείμενα που μπόρεσαν να εκφράσουν το ανεξήγητο. Ή όταν, απλά, μπόρεσαν να βάλουν απαγορευμένα λόγια και δεσμευμένες απόψεις σε μια κούκλα και τα εξέφρασαν μέσα από εκείνη. Το κουκλοθέατρο συμβαίνει από την εποχή των σπηλαίων μέχρι τις ήμερες μας περνώντας από την εποχή του Αριστοφάνη η του κωμικό – επαναστατικό λόγο του Καραγκιόζη.
Και πως έφτασε στην Ελλάδα αυτή η μορφή τέχνης;
Στην Ελλάδα πιθανόν ξεκίνησε η θεατρική μορφή του κουκλοθέατρου στην κλασική εποχή (σαν το θέατρο των μη ελευθέρων ανθρώπων), που χάθηκε μέχρι που εμφανίστηκε ο ήρωας που εξελίχθηκε από το τουρκικό καραγκιόζη, που εξελίχθηκε από της πιο παλιές μορφές του κινέζικου θεάτρου σκιών.
Οι περισσότεροι ταυτίζουμε τις κούκλες και το κουκλοθέατρο με τα μικρά παιδιά. Είναι το κουκλοθέατρο μόνο για παιδιά; Σε ποιες ηλικίες απευθύνεται;
Αυτό είναι μια λάθος άποψη που καλλιεργήθηκε στη σύγχρονη ιστορία αυτής της τέχνης.
Οι θρησκευτικές τελετουργίες με κούκλες σε όλες τις εποχές και θρησκείες ήταν για ενήλικους στην λαχτάρα τους να δώσουν απτές απαντήσεις και αποδεικτικά στοιχεία για τις «μεγάλες ερωτήσεις». Επίσης οι παλιές παραστάσεις της όπερας ήταν με κούκλες και το καραγκιόζη, πριν να κατεβεί στις πλατείες, βρισκόταν μόνο στα καφενεία για άνδρες και με ιστορίες και λεξιλόγια όχι ακριβώς κατάλληλα για μικρούς θεατές…
Τα τελευταία χρόνια στην Ευρώπη, υπάρχει ένα καλλιτεχνικό ρεύμα σχετικό με το θέατρο με κούκλες και αντικείμενα που προτείνει και δημιουργεί παραστάσεις για ενήλικο κοινό καταφέροντας απίθανα επίπεδα δραματουργίας, χάρη στις τεράστιες δυνατότητες που δίνουν οι τεχνικές της τέχνης αυτής.
Μπορούμε να πούμε ότι το θέατρο με κούκλες και αντικείμενα, είναι για όλες τις ηλικίες χωρίς όρια.
Πες μας λίγα λόγια για το Φεστιβάλ Κουκλοθεάτρου και Παντομίμας Θεσσαλονίκης , που διεξάγεται φέτος από τις 3-13 Νοεμβρίου.
Το «Thesspuppet Festival», γίνεται σε συνδιοργάνωση μεταξύ του Δήμου Θεσσαλονίκη, του Οργανισμού για την Τουριστική Προβολή της Θεσσαλονίκης, της Κοιν.Σ.Επ. «Συν-κοινΏ», το Πολιτιστικό και το Μορφωτικό Σύλλογο, «Ισπανο-ελληνική Ένωση Γλώσσας και Πολιτισμού», και εμένα ως γενικό συντονιστή του σχεδίου και ως καλλιτεχνικό διευθυντή.
Φέτος θα λάβει μέρος στην Θεσσαλονίκη, στο Δημοτικό Θέατρο «Άνετον» και στην Αίθουσα πολλαπλών Χρήσεων του Δήμου «Μ. Αναγνωστάκης», από 3 έως 13 Νοεμβρίου 2017.
Το «ThesspuppetFestival» είναι μια θεατρική και κοινωνική πρόταση που στοχεύει στην προώθηση του θεάτρου με κούκλες και αντικείμενα ως μια παραδοσιακή μορφή τέχνης με βαθιές ρίζες στην ιστορία της ανθρωπότητας. Χωρίς να χάσει την λαϊκή καταγωγή του, έχει προσαρμοστεί στους σύγχρονους καιρούς και καταλαμβάνει εξέχουσα θέση στο σύγχρονο θέατρο.
Προτείνει, επίσης, με επιστημονικό και πρακτικό τρόπο την τέχνη του θεάτρου με κούκλες και αντικείμενα ως παιδαγωγικό εργαλείο για όφελος της εκπαιδευτικής κοινότητας.
Είναι ένα διεθνές καλλιτεχνικό γεγονός, αναγνωρισμένο παγκοσμίως στον διεθνή χάρτη του θεάτρου με κούκλες και αντικείμενα. Στοχεύει να συμβάλει στο τουριστικό προϊόν της Θεσσαλονίκης με σκοπό την καθιέρωση της πόλης ως προορισμό και σημείο αναφοράς στην Ελλάδα για τους λάτρεις αυτής της τέχνης. Το “ThesspuppetFestival”, είναι το αποτέλεσμα μακροχρόνιας εμπειρίας στον καλλιτεχνικό και οργανωτικό τομέα της τέχνης του θεάτρου με κούκλες & αντικείμενα, όπως και του σωματικού θεάτρου.
Τι ιδιαίτερο θα δούμε φέτος στο φεστιβάλ με τις κούκλες; Τι φιλοδοξείς να προσφέρεις μέσα από τις παραστάσεις που επιλέγεις;
Θα δούμε πολλές και διαφορετικές προτάσεις σχετικά με τις τεχνικές και αισθητικές των θιάσων που θα συμμετάσχουν. Θα δούμε παραστάσεις πολυβραβευμένες στο διεθνές χώρο του κουκλοθέατρο που προτείνουν μικτές τεχνικές. Θα είναι δείγματα από την εξέλιξη του θεάτρου με κούκλες στο σύγχρονο θέατρο. Όλες οι παραστάσεις, εκτός από μια του Σαββάτου, θα είναι κατάλληλες για όλες τις ηλικίες.
Θα δείτε από στιγμιαίο σχέδιο με άμμο, όπου ο καλλιτέχνης και μπροστά στα μάτια του θεατή μας αφηγείται μια ιστορία με συνοδεία ζωντανής μουσικής και ποίηση χωρίς λόγια, σύγχρονο χορό με κούκλες, παραστάσεις με σωματικό κουκλοθέατρο, καραγκιόζη που ερμηνεύει Αριστοφάνη, κουκλοθέατρο από της φαβέλες του Σαο Πάολο της Βραζιλίας, πως μεταμορφώνει αντικείμενα ο κουκλοπαίκτης που θα έρθει από το Ιεροσόλυμα και πολλά άλλα…
Δεν υπάρχει άλλη φιλοδοξία πέρα από να σας παρουσιάζω αυτόν τον απέραντο κόσμο του θεάτρου με κούκλες και αντικείμενα. Με αυτό θα είμαι ευτυχισμένος…
Υπάρχει σε άλλες χώρες κάποιο αντίστοιχο φεστιβάλ; Ποιο θα μας πρότεινες να επισκεφτούμε;
Υπάρχουν πολλά φεστιβάλ όπως το “Thesspuppet”. Μπορώ να πω ότι το δικό μας είναι μικρό και ασήμαντο σε σχέση με εκείνα. Μόνο στην διπλανή Βουλγαρία υπάρχουν 10 με 12 φεστιβάλ εδώ και 40 χρόνια. Εγώ διευθύνω το «Διεθνές φεστιβάλ κουκλοθέατρου του Μπιλμπάο» που φέτος κλείνει 36 χρόνια ύπαρξης και είναι ένα από τα 40 φεστιβάλ που γίνονται στην Ισπανία.
Ελάτε στο Μπιλμπάο από 25/11 με 1/12 για να χαρείτε δυο Φεστιβάλ, του Μπιλμπάο και της Τολόσας, που γίνονται ταυτόχρονα και σε συνεργασία. Είναι πολύ σημαντική η συνεργασία στο πολιτισμό για να καταφέρουμε καλά και θετικά αποτελέσματα για το σύνολο της κοινωνίας.
Ποιο είναι το όραμά σου για το φεστιβάλ κουκλοθεάτρου και παντομίμας;
Να βρεθεί μια λύση συνεργατική, ένα ενδιαφέρον και αποδοχή από τους φορείς που ευθύνονται για το δημόσιο πολιτισμό, για να μη χαθεί και να έχει μια συνέχεια. Το εύχομαι.
Αν ήσουν μια κούκλα, ποια θα ήθελες να είσαι;
Θα επέλεγα να είμαι ο Πινόκιο. Η κούκλα που έγινε άνθρωπος και κατάλαβε το νόημα της Ζωής μετά από δοκιμασίες, πόνο και αποδοχή απλών πραγμάτων και συναισθημάτων που χαρακτηρίζουν τους ανθρώπους, όπως είναι η επιπολαιότητα, η αλαζονεία, αλλά και η φιλία, η συνεργασία, ο σεβασμός και η Αγάπη.
Αν και τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα ακούγεται όλο και πιο συχνά, αν και οργανώνονται εκστρατείες κατά του φαινομένου, οι περισσότεροι ακούγοντας τον όρο bullying, ή σχολικό εκφοβισμό στα ελληνικά, φαντάζονται κάτι εξαιρετικά τραβηγμένο που συμβαίνει κάπου μακριά μας.
Δεν σας κρύβω ότι ο όρος bullying ποτέ δεν μου άρεσε. Ένιωσα κάποια στιγμή ότι γίνεται μόδα και πλέον οποιαδήποτε συμπεριφορά των παιδιών κατονομάζεται έτσι στα πλαίσια της υπερπροστασίας από τους γονείς. Όταν καλούμαι να μιλήσω για το θέμα ποτέ δεν βάζω αυτόν τον όρο στον τίτλο. Συνήθως ξεκινάω να μιλώ για την επιθετικότητα των παιδιών, ένα ένστικτο που έχουμε όλοι μέσα μας και μαθαίνουμε να το τιθασεύουμε με βάση τους κοινωνικούς κανόνες. Οι περισσότερες επιθετικές συμπεριφορές που εκδηλώνουν τα παιδιά στο σχολικό περιβάλλον δεν είναι σχολικός εκφοβισμός. Τα πειράγματα, τα σπρωξίματα, τα μαλλιοτραβήγματα και το ότι πιάνομαι στα χέρια με ένα συμμαθητή μου δεν αποτελούν σχολικό εκφοβισμό. Όλοι μας έτυχε να το κάνουμε ή να μας το κάνουν στα πλαίσια του παιχνιδιού, της διεκδίκησης, της υπεράσπισης, της διαφωνίας, και τόσων άλλων που είναι δύσκολο να λυθούν με λόγια στην παιδική ηλικία.
Σχολικός εκφοβισμός είναι η συστηματική και σκόπιμη χρήση βίας μεταξύ μαθητών ή συνομηλίκων παιδιών, με στόχο να προκληθεί πόνος ή αναστάτωση. Η επανάληψη, καθώς και το ότι γίνεται με πρόθεση, είναι τα κύρια χαρακτηριστικά του. Οι μορφές που παίρνει είναι πολλές: σωματική (χτυπήματα, σπρωξίματα, κλωτσιές), λεκτική (κοροϊδία, διακρίσεις, ντροπιαστικά σχόλια), κοινωνική (διάδοση φημών, καταστροφή προσωπικών αντικειμένων, απομόνωση από την ομάδα) και ηλεκτρονική (εκβιασμός μέσω Διαδικτύου και ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, μέσω μηνυμάτων στο κινητό τηλέφωνο).
Στην πρώτη σχολική ηλικία παρατηρείται περισσότερο η σωματική βία, ενώ όσο τα παιδιά μεγαλώνουν, η μορφή του σχολικού εκφοβισμού αλλάζει και γίνεται πολύ πιο δύσκολα αντιληπτή. Ένα παιδί που θυματοποιείται στο σχολικό περιβάλλον, σπάνια μιλάει για αυτό. Είτε από φόβο ότι αυτό θα κάνει τα πράγματα χειρότερα, είτε γιατί πιστεύει ότι φταίει το ίδιο για αυτό που του συμβαίνει. Η βιβλιογραφία αναφέρει ότι είναι πιο πιθανό να πέσει θύμα εκφοβισμού ένα παιδί με χαμηλή αυτοπεποίθηση, ευαίσθητο, που τα παίρνει όλα πολύ σοβαρά. Κανένα ανθρώπινο χαρακτηριστικό, κανένα έλλειμμα και κανένα στοιχείο προσωπικότητας όμως δεν θα πρέπει να δικαιολογεί τη βία.
Πολλές φορές τα παιδιά, αν και δεν μιλάνε ανοιχτά για ό,τι τους συμβαίνει, αρχίζουν να εκφράζουν δυσφορία ή να αποφεύγουν χώρους, άτομα ή κάποιες από τις καθημερινές τους συνήθειες. Είναι πάρα πολύ σημαντικό ο γονιός να επικοινωνεί ανοιχτά με το παιδί ώστε να μαθαίνει λεπτομέρειες της καθημερινότητάς του και να αντιλαμβάνεται τις αλλαγές. Είναι όμως ακόμα πιο σημαντικό να μπορεί να ακούει με προσοχή το παιδί και να πιστεύει το παραμικρό παράπονό του. Αν ο γονιός αμφισβητήσει ό,τι λέει το παιδί, αν το θεωρήσει υπερβολή ή ψέμα, αμέσως το παιδί θα χάσει την εμπιστοσύνη του. Το αποτέλεσμα θα είναι να μην τολμήσει να ξαναπεί τίποτα σε κανένα ή ακόμα χειρότερα να πιστέψει ότι αυτό που του συμβαίνει του αξίζει. Όταν λοιπόν ένα παιδί καταφέρει να εκφράσει αυτό που το προβληματίζει, οφείλουμε να το ενθαρρύνουμε να μας πει περισσότερα, να διερευνήσουμε την κατάσταση, να κοινοποιήσουμε το θέμα στο σχολικό περιβάλλον, να ευαισθητοποιήσουμε και να εκπαιδεύσουμε γονείς και παιδιά γύρω μας για το δικαίωμά τους να ζουν σε έναν κόσμο χωρίς φόβο.
Το να μάθουμε στα παιδιά τα δικαιώματά τους, να λένε όχι, να υπερασπίζονται τον εαυτό τους, να παίρνουν θέση κ.ά. δεν τα προστατεύει απλά από το μην γίνουν θύματα σχολικού εκφοβισμού. Είναι η απαραίτητη εκπαίδευση ώστε να δρουν προστατευτικά και προς τα υπόλοιπα παιδιά, να παίρνουν θέση ως παρατηρητές του φαινομένου και να υπερασπίζονται τους αδύναμους. Είναι πολύ σπουδαίο για τα παιδιά κάθε ηλικίας να αισθάνονται την συνυπευθυνότητα, να έχουν το θάρρος να εκφράσουν την άποψή τους, να δημιουργούν δίκτυα αλληλεγγύης, φιλίας και αλληλοϋποστήριξης, και κυρίως να αντιλαμβάνονται πως το να μιλήσουν για τις επιθετικές πράξεις δεν είναι «κάρφωμα», αλλά προστασία για τους άλλους και για τον ίδιο τους τον εαυτό.
Λίγα Λόγια για την Ιωάννα Μπλέκα
Η Ιωάννα Μπλέκαγεννήθηκε και μεγάλωσε στην Θεσσαλονίκη. Σπούδασε Ψυχολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης κι έκανε μεταπτυχιακό στην Ψυχική Υγεία Παιδιών, Εφήβων και Οικογένειας στο London Metropolitan University. Στη συνέχεια παρακολούθησε τετραετή μετεκπαίδευσή στη Συστημική – Οικογενειακή Ψυχοθεραπεία και παράλληλα ξεκίνησε να δουλεύει όπως πάντα ονειρευόταν, με παιδιά, εφήβους και τις οικογένειές τους στην πόλη μας. Μας μιλάει για ελεύθερο χρόνο και ψυχολογία.
Η Ελένη Γιαννούση είναι νηπιαγωγός, ηθοποιός και παιδαγωγός θεάτρου. Όλο παίζει, παίζει, παίζει! Διαβάζει παραμύθια και ιστορίες στα παιδιά, έπειτα τις κάνει παιχνίδι και ταξίδι, παίζει στο θέατρο, παίζει στο κουκλοθέατρο. Κάνει βόλτες στην πόλη, γελάει δυνατά, πέφτει και ξαναπέφτει, μα καθόλου δε τη νοιάζει, σκαλίζει θέματα κοινωνικά, ψυχολογικά και παιδαγωγικά και όταν μπερδεύεται, τα σκαλίζει κι άλλο, κι άλλο, κι άλλο. Θα την βρεις εύκολα στην «Παραμυθούπολη«, ανάμεσα σε βιβλία και παιδιά.
