Έλενα Παπά, Δασκάλα και Εμπνεύστρια του The Key Creative School

 

Η Έλενα Παπά γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη, σπούδασε Παιδαγωγικό Προσχολικής Εκπαίδευσης και συνέχισε τις σπουδές της στη Ρώμη με το μεταπτυχιακό “Διεύθυνση και Διοίκηση Εκπαιδευτηρίων με Καινοτόμα Εκπαιδευτικά Συστήματα”.

Τόσο μέσα από το μεταπτυχιακό της όσο και αργότερα με την εμπειρία της σε σχολείο του Λονδίνου, είχε την ευκαιρία να έρθει σε επαφή με διαφορετικά Εκπαιδευτικά Συστήματα και να γνωρίσει στην πράξη τη Θεωρία της Πολλαπλής Νοημοσύνης. Η αγάπη της για τα παιδιά και ο θαυμασμός της για τον τρόπο που σκέφτονται, ήταν ο λόγος που ενστερνίστηκε την Πολλαπλή Νοημοσύνη και τον τρόπο που λειτουργεί στα παιδιά.

Με όνειρο λοιπόν τη δημιουργία ενός χώρου με βάση τα σκανδιναβικά πρότυπα, ενός χώρου που θα είναι διαδραστικός και εκπαιδευτικά αξιοποιήσιμος σε κάθε του γωνιά, που κάθε τάξη θα έχει τη δική της ιστορία, χρήση και λόγο ύπαρξης, που κάθε παιδί θαονειρεύεται να περνά τον χρόνο του, δημιούργησε το 2016 το The Key Creative School…το πρώτο Σχολείο Πολλαπλής Νοημοσύνης στην Θεσσαλονίκη.

 

Συνέντευξη στην Ιωάννα Σεραφειμίδου | www.pigolampides.gr

 

Πολλαπλή Νοημοσύνη: τι είναι με απλά λόγια και τι διαφορετικό προσφέρει σαν μέσο εκπαίδευσης και διαπαιδαιγώγησης;

Η θεωρία της Πολλαπλής Νοημοσύνης αποτελεί μια κριτική θέση απέναντι στην άποψη, σύμφωνα με την οποία γεννιόμαστε με μια μόνο νοημοσύνη, την οποία δεν έχουμε τη δυνατότητα να αλλάξουμε και την οποία οι ψυχολόγοι μπορούν να μετρήσουν.

Σύμφωνα µε τη θεωρία αυτή, που βασίζεται σε ένα ευρύ φάσμα επιστημονικών ερευνών, η νοημοσύνη µας χωρίζεται σε εννιά τομείς οι οποίοι έχουν την έδρα τους σε διαφορετικά σημεία του εγκεφάλου µας. Είναι εξίσου σημαντικοί, όχι όμως και το ίδιο αναπτυγμένοι σε κάθε άτομο.

Τα εννιά αυτά είδη νοημοσύνης προέκυψαν μετά από έρευνα του εγκεφάλου, της ανθρώπινης ανάπτυξης, της εξέλιξης και μετά από διαπολιτισμικές συγκρίσεις. Υποστηρίζεται, λοιπόν, ότι η νοημοσύνη είναι προϊόν μιας μακράς και συμμετοχικής αλληλεπίδρασης μεταξύ της φύσης (βιολογικές δυνάμεις και κληρονομικές προδιαθέσεις) και της ανατροφής (περιβαλλοντικές δυνάμεις και εμπειρίες της ζωής).

Η νοημοσύνη δημιουργείται βιολογικά αλλά ο βαθμός ανάπτυξής της εξαρτάται από τις προσωπικές εμπειρίες του καθενός. Όσο περισσότερο χρόνο ξοδεύει κανείς στη χρήση και ενίσχυση της νοημοσύνης και όσο καλύτερη καθοδήγηση και ενθάρρυνση δέχεται  μεσω της εκπαίδευσης και διαπαιδαγώγησης, τόσο μεγαλύτερος είναι ο βαθμός ανάπτυξης του συγκεκριμένου τομέα νοημοσύνης.

 

Τα τέσσερα σημαντικότερα σημεία της θεωρίας της Πολλαπλής Νοημοσύνης του Γκάρντνερ είναι:

• Κάθε άτομο έχει ένα συνδυασμό των εννέα ειδών νοημοσύνης. Αυτή η τυχαία κατάταξη των δυνάμεων και αδυναμιών καθιστά κάθε πρόσωπο μοναδικό με αποτέλεσμα κάθε τάξη να διαθέτει μια ποικιλομορφία σκέψης.
• Κάθε άτομο μπορεί να αναπτύξει τις νοημοσύνες του σε επαρκές επίπεδο. Με ενθάρρυνση, εμπλουτισμό και κατάλληλη καθοδήγηση, οποιοσδήποτε μαθητής ή άτομο, μπορεί να αναπτύξει τις νοημοσύνες του.
• Οι νοημοσύνες συνεργάζονται. Πάντα αλληλεπιδρούν μεταξύ τους.
• Καμιά νοημοσύνη δεν μπορεί να υπάρξει μόνη της. Εξαιτίας γενετικών καταβολών και του περιβάλλοντος, δεν υπάρχουν δύο άνθρωποι που να έχουν το ίδιο προφίλ νοημοσύνης -ούτε ακόμη και οι απαράλλακτοι δίδυμοι- επειδή οι εμπειρίες τους είναι διαφορετικές και η νοημοσύνη τους συνεχώς εξελίσσεται. Για παράδειγμα, αν δυο άτομα διαθέτουν το ίδιο επίπεδο ισχυρής γλωσσικής νοημοσύνης, το ένα μπορεί να είναι καλύτερο στην ανάγνωση, ενώ το άλλο στο γραπτό λόγο.

 

Ποιά είναι όμως αυτά τα 9 είδη Νοημοσύνης;

Αρχικά ο Gardner είχε ξεχωρίσει επτά είδη νοημοσύνης, αλλά σε επόμενα βιβλία του πρόσθεσε άλλες δύο φτάνοντας τις εννέα. Σε αυτές λίγο αργότερα προστέθηκε και η συναισθηματική νοημοσύνη.

Πρόκειται για τις εξής: Λεκτική / γλωσσική νοημοσύνη (Verbal Linguistic Intelligence), Λογικό-μαθηματική νοημοσύνη (Logical- Mathematical Intelligence), Σωματική-κιναισθητική νοημοσύνη (Bodily-Kinesthetic Intelligence), Μουσική νοημοσύνη (musical intelligence), Διαπροσωπική νοημοσύνη (interpersonal intelligence), Ενδοπροσωπική νοημοσύνη (Intrapersonal intelligence), Χωρική ή Χωροταξική νοημοσύνη (spatial intelligence), Υπαρξιακή νοημοσύνη (existential Intelligence), Φυσιοκρατική νοημοσύνη (Naturalistic intelligence).

 

Πως θα λειτουργεί ένα Νηπιαγωγείο Πολλαπλής Νοημοσύνης και ποιοί είναι οι εκπαιδευτικοί του στόχοι; Τι θα κερδίσουν τα παιδιά μέσα από αυτή την εμπειρία;

Στόχος του Σχολείου μας είναι να ανακαλύψουμε το προφίλ Νοημοσύνης κάθε παιδιού, να χρησιμοποιήσουμε αποτελεσματικά ως μέσω μάθησης τα ήδη ανεπτυγμένα είδη Νοημοσύνης του αλλά και να δώσουμε τα κατάλληλα ερεθίσματα για ανάπτυξη και των υπόλοιπων ειδών Νοημοσύνης.

Έτσι σε κάθε θεματική προσέγγιση τα παιδιά έχουν τη δυνατότητα να επιλέγουν κάθε μέρα τουλάχιστον ανάμεσα σε δύο διαφορετικές δραστηριότητες που προσεγγίζουν διαφορετικά είδη Νοημοσύνης και προσφέρουν την ίδια ευκαρία μάθησης, αλλά μέσω διαφορετικού αντικειμένου. Στο Σχολείο μας κάθε παιδί είναι διαφορετικό και μοναδικό και αυτό αποτελεί τη βάση μας για την εκπαίδευσή του.

Στο The Key Creative School έχουμε διαμορφώσει το Πρόγραμμα με βασική αρχή μας ότι “Σημασία δεν έχει πόσο Έξυπνος είσαι, αλλά που και πως είσαι Έξυπνος”, αναγνωρίζοντας ότι

Έτσι, διαμορφώνεται, μέσα στο χώρο του Νηπιαγωγείου, μια κοινωνία  ισότιμη, όπου το κάθε παιδί αισθάνεται ασφάλεια, αναπτύσσεται με το δικό του ρυθμό, αναπτύσσει κριτική σκέψη, έχει τη δυνατότητα να επιλέγει τον τρόπο εκπαίδευσής του με αποτέλεσμα να αισθάνεται ικανό ότι τα καταφέρνει, αναπτύσσοντας εσωτερικά κίνητρα μάθησης που είναι και στόχος ενός αποτελεσματικού εκπαιδευτικού συστήματος.

 

 

Υπάρχουν κάποια εμπόδια στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα που καλείται να ξεπεράσει το Νηπιαγωγείο του The Key Creative School?

Ναι, κι αυτό γιατί ακόμα και ο Γκάρντνερ (εισηγητής της Θεωρίας της Πολλαπλής Νοημοσύνης) τονίζει το ρόλο του πολιτισμού στην ανάπτυξη κάθε είδους νοημοσύνης.  Κύριος «ένοχος» για την άνιση ανάπτυξή τους θεωρείται το σχολείο, που επικεντρώνεται στην καλλιέργεια δύο µόνο τύπων: γλωσσικής και λογικοµαθηµατικής, αφήνοντας σε δεύτερη μοίρα τις υπόλοιπες.

Είναι πολύ σημαντικό λοιπόν:

• ο κάθε μαθητής να μαθαίνει με το δικό του τρόπο
• ο δάσκαλος να διδάσκει με πολλαπλούς τρόπους

Για παράδειγμα, μια αρχή της φυσικής μπορεί να διδαχθεί στα παιδιά με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους, ανάλογα με τις ανάγκες τους. Μέσα από τα μαθηματικά, τη λογική, τη γλώσσα, ένα διάγραμμα στον χώρο, μια άσκηση του σώματος. Έτσι θα γίνει κατανοητή.

Οι αρχές του Νηπιαγωγείου Πολλαπλής νοημοσύνης είναι ότι όλοι οι μαθητές είναι ευφυείς με τον δικό τους τρόπο και πρέπει:

• να έχουν ευκαιρίες να χρησιμοποιούν την ευφυία τους • να αξιολογούνται με τρόπο δίκαιο ως προς τη νοημοσύνη • να έχουν ευκαιρίες να επιλύουν προβλήματα της πραγματικής ζωής • να διδάσκονται και να κατανοούν • να μαθαίνουν και να αναπτύσσουν τα είδη της προσωπικής τους νοημοσύνης σε μια κουλτούρα σεβασμού • να μαθαίνουν μέσω των διαφορετικών ειδών νοημοσύνης τους • να δείχνουν ικανότητα στις διαφορετικές ευφυίες.

 

Ποιος είναι ο ρόλος των γονιών κατά την εκπαιδευτική διαδικασία; Γίνονται και οι ίδιοι μαθητές; Μαθαίνουν και αυτοί να κατανονούν καλύτερα τα παιδιά τους;

Ο ρόλος των γονέων θεωρείται πάρα πολύ σημαντικός και συμμετοχικός, καθώς στόχος μας είναι η συνεργασία εκπαιδευτικών και γονέων στο δρόμο για την ανακάλυψη του προφιλ νοημοσύνης του κάθε παιδιού. Οι γονείς είναι οι καλύτεροι συνοδοιπόροι μας για τη διαμόρφωση μιας καλύτερης εκπαίδευσης τόσο των ίδιων, για την πλήρη αποδοχή των παιδιών τους, την ανακάλυψη των κλίσεών τους, τη συμμετοχή τους στην εκπαιδευτική διαδικασία, την μη σύγκριση των παιδιών τους με τα άλλα παιδιά, αλλά και την εκπαίδευση των παιδιών να χρησιμοποιούν τα δυνατά τους σημεία για να εξελίσσονται ως ατόμα και να ενισχύουν με αυτό τον τρόπο τα αδύναμα. Ονειρό μας είναι ένα Σχολείο ανοιχτό στην Κοινωνία και τις Κοινωνικές Δομές που εντάσσει τα παιδιά σε αυτή και τα κάνει να νιώθουν ότι έχουν ‘φωνή’ και ‘δύναμη’ στη διαμόρφωση ενός καλύτερου κόσμου με ίσες ευκαιρίες για όλους.

 

Έχεις σπουδάσει και εργαστεί στο Λονδίνο, πες μας δυο λόγια για την εμπειρία σου από το αγγγλικό εκπαιδευτικό σύστημα. Ποιες ομοιότητες και διαφορές εντοπίζεις με το ελληνικό;

Η εμπειρία μου στο Λονδίνο μπορώ να πω πώς ήταν και αυτή καταλυτική στο να ανακαλύψω την Θεωρία της Πολλαπλής Νοημοσύνης. Κι αυτό γιατί ερχόμενη σε επαφή με το Αγγλικό Εκπαιδευτικό Σύστημα, ένα Σύστημα εκ διαμέτρου διαφορετικό από το ελληνικό, με έκανε να προβληματιστώ περαιτέρω και να αρχίσω να ψάχνω ποιός θα ήταν τελικά αυτός ο συνδυασμός που θα οδηγούσε στην καλύτερη και πιο ισότιμη εκπαίδευση των παιδιών.

Έτσι αν στην Ελλάδα για παράδειγμα το Εκπαιδευτικό Σύστημα θεωρείται κυρίως ”δασκαλοκεντρικό” στην Αγγλία τουλάχιστον στην Προσχολική Εκπαίδευση θεωρείται κυριώς ” παιδοκεντρικό” , μια συνεχής παρατήρηση των παιδιών και οργάνωση δραστηριοτήτων με βάση μόνο τις καθημερινές ενασχολήσεις του κάθε παιδιού κατά τη διάρκεια των ελεύθερων δραστηριοτήτων, σε σημείο όμως που χάνεται σε αρκετό βαθμό η δημιουργικότητα και η καθοδήγηση του εκπαιδευτικού σε  νέα εκπαιδευτικά μονοπάτια. Έτσι άρχισα να συνειδητοποιώ στην πράξη ότι δεν υπάρχει τέλειο Εκπαιδευτικό Σύστημα και ότι αυτό, αν υπήρχε, θα ήταν κάπου στη μέση Ελληνικού και Αγγλικού, ή ένας συνδυασμός και των δύο. Κάπως έτσι ξεκίνησε η αναζήτηση μου και η ανακάλυψη της Θεωρίας της Πολλαπλής Νοημοσύνης.

 

 

Λένε πως οι Δανοί έχουν τα πιο ευτυχισμένα παιδιά, ενώ η Φιλανδία φημίζεται για το εκπαιδευτικό της σύστημα. Τι έχουν κάνει οι βόρειοι αυτοί λαοί και έχουν καταφέρει να σκοράρουν στην ενότητα «παιδί»;

Έχουν, ευτυχώς για αυτούς και δυστυχώς για μας, συνειδητοποιήσει πως ένα ευτυχισμένος άνθρωπος και αργότερα πετυχημένος επαγγελματίας δημιουργείται μόνο μέσα απο τα εσωτερικά κίνητρα για μάθηση και την ενεργητική ανακάλυψη αυτού του κόσμου.

Έχουν δημιουργήσει έτσι ένα Εκπαιδευτικό Σύστημα το οποίο δίνει χώρο και ποιοτικό χρόνο στα παιδιά να γίνουν οι ίδιοι ενεργητικά μέλη της εκπαιδευτικής διαδικασίας, να αφομοιώνουν γνώσεις μέσω διαφορετικών αντικειμένων και κυριώς όλα αυτά κατα τη διάρκεια του σχολείου, αφήνοντας τους ελεύθερο χρόνο μετά από αυτό. Έχουν καταφέρει να κάνουν το Σχολείο αγαπητό στα παιδιά γιατί ανάμεσα στην προετοιμασία για τις εξετάσεις επιλέγουν την προετοιμασία για τη ζωή, γιατί  πιστεύουν στη μάθηση μέσα από το παιχνίδι και το σύνθημα των δασκάλων τους είναι «Ας αφήσουμε τα παιδιά να είναι παιδιά». Δεν τους αγχώνει το διάβασμα μετά το σχολείο, ούτε έιναι αναγκασμένοι να κάθονται σε ένα θρανίο ακούγοντας παθητικά τον δάσκαλο, κι αυτό απο μόνο του αποτελέι μεγάλη καινοτομία και επιτυχία. Επιπρόσθετα η Αρχιτεκτονική των Σκανδιναβικών Σχολείων άρχισε να προβάλλει την ανάγκη για ποιοτικά φτιαγμένους χώρους σύμφωνους με τις ανάγκες κάθε ηλικακής ομάδας.Ποιό παιδί δε θα ανυπομονούσε να πάει σε ένα τέτοιο σχολείο;

 

Το The Key Creative School ξεκίνησε τη λειτουργία του -και συνεχίζει- σαν ΚΔΑΠ. Μετά το σχολείο, ποιες είναι οι ανάγκες που έρχεται να καλύψει ένα ΚΔΑΠ;

Όπως προαναφέρθηκε το κενό που υπάρχει στο εκπαιδευτικό μας σύστημα σήμερα, το οποίο προωθεί κυρίως την Λεκτική-Γλωσσική και Λογικομαθηματική Νοημοσύνη έρχεται να καλύψει το ”Τhe Key Creative School”  με τις απογευματινές δραστηριότητες του ΚΔΑΠ και να δώσει την ευκαιρία στα παιδιά μέσα από καινοτόμες δράσεις και δραστηριότητες να ανακαλύψουν το προφιλ νοημοσύνης τους αλλά και να αναπτύξουν τα υπόλοιπα είδη. Στόχος μας είναι να ”ξεκλειδώσουμε” την πόρτα που οδηγεί τα παιδιά στο να μάθουν να αγαπούν την μάθηση και ”να μάθουν” πώς να μαθαίνουν με τον δικό τους τρόπο και με κίνητρο την εσωτερική τους ικανοποίηση ότι τα καταφέρνουν και αυτοβελτιώνονται.

 

Ποιες είναι ενδεικτικά οι δραστηριότητες που προσφέρει το The Key Creative School σαν ΚΔΑΠ και πες μας αν βασίζονται και αυτές στη θεωρία της Πολλαπλής Νοημοσύνης;

Όλο το πρόγραμμα του ΚΔΑΠ έχει εκπαιδευτικό ρόλο και υπόβαθρο και στηρίζεται στην Ανάπτυξη της Πολλαπλής Νοημοσύνης των παιδιών. Τα παιδιά ερχόμενα στον χώρο μας έχουν την δυνατότητα να ενταχθούν σε ένα  τμήμα με βάση την ηλικία τους και να έρχονται δυο φορές την εβδομάδα στο ΚΔΑΠ παρακολουθόντας τμήματα Πολλαπλής Νοημοσύνης (υπάρχει και δυνατότητα συμμετοχής μέσω ΕΣΠΑ). Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι στα πλαίσια της κάθε θεματικής τα παιδιά ερχόμενα στον χώρο συμμετέχουν σε δραστηριότητες όπως Αρχιτεκτονικές Κατασκευές (Αναπτυξη Χωροταξικής Νοημοσύνης), Πειράματα (Ανάπτυξη Λογικομαθηματικής Νοημοσύνης), Θεατρικό Παιχνίδι (Ανάπτυξη Διαπροσωπικής Νοημοσύνης), Μουσική (Ανάπτυξη Μουσικης Νοημοσύνης), Χορός και Γυμναστική με Τραπολίνα (Ανάπτυξη Κιναισθητικής Νοημοσύνης) κ.ο.κ.

Δίνεται έτσι η δυνατότητα στην Εκπαιδευτική ομάδα να παρατηρεί το κάθε παιδί μέσα από διαφορετικά εκπαιδευτικά αντικείμενα, να δημιουργεί δεσμούς με το παιδί και να ανακαλύπτει μαζί του με ποιό μέσο μαθαίνει καλύτερα, ποιο είδος Νοημοσύνης χρειάζεται ενίσχυση και με ποιόν τρόπο, ποιό είναι το Προφίλ Νοημοσύνης του.

 

 

Τι κάνει ένα παιδί και κατά συνέπεια έναν ενήλικο ευτυχισμένο;

Η κατα κύριο λόγο κάλυψη των παρακάτω αναγκών

• Ανάγκη για Αγάπη
• Ανάγκη για Ασφάλεια
• Ανάγκη για Νέες Εμπειρίες και Ελευθερία στην Ανακάλυψη του Κόσμου
• Ανάγκη για Αναγνώριση και Αποδοχή
• Ανάγκη για Υπευθυνότητα

 

Που θα σας βρει κάποιος που ενδιαφέρεται να πάρει περισσότερες πληροφορίες;

Βρισκόμαστε στην Καλαμαριά και συγκεκριμένα στον Άγιο Παντελεήμονα, στην οδό Δαβάκη 42, Τ.Κ. 55133. Οι Εγγραφές μας τόσο στο Νηπιαγωγείο όσο και στο ΚΔΑΠ ξεκινάνε 27 Αυγούστου! Μπορείτε να μας βρείτε στο facebook ή να  επικοινωνήσετε μαζί μας στο 2310 433 337

 

Αν θέλεις να διαβάσεις κάποια βιβλία που σχετίζονται με την Πολλαπλή Νοημοσύνη, μπορείς να αναζητήσεις κάποια προτεινόμενα βιβλία:

-Δραστηριότητες για την Υποστήριξη των Πολλαπλών Τύπων Νοημοσύνης στο Νηπιαγωγείο, ΦΙΠΣ ΠΑΤ- ΣΙΛΕΡ ΠΑΜ, Εκδόσεις: Σαββάλας

–Πολλαπλή Νοημοσύνη, Ελένη Γαρυφαλάκη, Εκδόσεις Διόπτρα

– «On Teaching for Understanding: A Conversation with Howard Gardner» στο Authentic Learning, V. 50, N. 7, P . 4-7, April 1993, Brandt, R., διαθέσιμο στο διαδίκτυο

–The frames of mind – Theory of multiple intelligences (1983), Gardner, H.

 

Δείτε το FacebookLive που κάναμε μαζί με την Έλενα Παπά

 

#piglampidesadvertorial