Tη γνωρίσαμε μέσα από το προσωπικό της blog, www.littlehandsblw.com, μέσα από το οποίο ανακαλύψαμε έναν υπέροχο κόσμο συνταγών, και διατροφικών tips για παιδιά. Πριν λίγο καιρό κυκλοφόρησε το βιβλίο της «Περιπέτειες στην κουζίνα με τον Πάρη» (με συνταγές για μικρά χεράκια) από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.
Η Ελένη Κατσούλη μας λύνει πολλές από τις απορίες μας, που αφορούν την παιδική διατροφή, σχολιάζει νοοτροπίες ετών, οι οποίες συνεχίζουν να μας απασχολούν, και μας εξηγεί τα οφέλη της μαγειρικής διαδικασίας στην ψυχοσύνθεση και ανάπτυξη των παιδιών. Μήπως έφτασε η ώρα να καλλιεργήσουμε και να αλλάξουμε συνήθειες; Με το νέο βιβλίο της Ελένης Κατσούλη, όλα μοιάζουν παιχνιδάκι!
Συνέντευξη στην Ιωάννα Σεραφειμίδου
Πώς προέκυψε η δημιουργία του δικού σου blog και τι μπορούν να βρουν οι γονείς στο www.littlehandsblw.com;
Όλα ξεκίνησαν από το Instagram, και πιο συγκεκριμένα από το προσωπικό μου προφίλ, όπου «ανέβασα» έτσι απλά ένα πιάτο του παιδιού μου. Τον επόμενο μήνα άλλο ένα, σιγά σιγά άρχισαν να μου ζητούν συνταγές, και το ένα έφερε το άλλο… Έτσι, απλά και όμορφα, και νιώθω ευγνώμων. Στο blog, λοιπόν, οι γονείς θα βρουν κυρίως συνταγές εύκολες, γρήγορες και θρεπτικές, για όλες τις ηλικίες και όλες τις περιστάσεις. Βασικά, θα βρουν τη λύση στο καθημερινό άγχος του «τι θα μαγειρέψω σήμερα».
Μέσα από την επικοινωνία που έχεις με γονείς, ποιο είναι τελικά το μεγαλύτερο άγχος και ανησυχία τους σε ό, τι αφορά τη διατροφή του παιδιού;
Πρέπει να διαλέξω ένα μόνο ε; (γέλια.) Αμφιταλαντεύομαι ανάμεσα στο «το παιδί μου δεν τρώει τίποτα» και στο «τι θα κάνω με τους τρίτους και αυτά που προσφέρουν ή αυτά που μου λένε».
Συχνά αναφερόμαστε στο «κατοχικό σύνδρομο», υπό την έννοια της διαρκούς πίεσης -συνήθως των παππούδων- να φάει το παιδί. Γιατί, τελικά, αυτή η νοοτροπία συνεχίζει να περνά από γενιά σε γενιά; Τι πρέπει να κατανοήσει ένας γονιός αναφορικά με την άρνηση ενός παιδιού, να φάει ό,τι εκείνος θεωρεί σωστό;
Αρχικά αυτό που χρειάζεται να κατανοήσουμε, και βασικά να αποδεχτούμε, είναι ότι τα παιδιά μας, από βρέφη ακόμα, χρειάζεται να τα εμπιστευτούμε και να τα σεβαστούμε. Θέλουμε να φροντίζουν το σώμα τους και να το προστατεύουν, την ίδια στιγμή που δεν τους αφήνουμε να το ακούσουν ή βάζουμε ένα κουτάλι στο στόμα τους με το ζόρι, ενώ μας έχει κάνει ξεκάθαρο ότι δεν θέλουν. Προσπαθούμε να τους μάθουμε να λένε «όχι» π.χ σε ξένους, την ίδια στιγμή που δεν ακούμε τα δικά τους «όχι». Δεν ξέρω, λοιπόν, γιατί αυτή η νοοτροπία συνεχίζει ακόμα να περνά από γενιά σε γενιά. Ξέρω, όμως, ότι πρέπει να αλλάξει.
Είσαι «υπέρμαχος» του baby-led weaning (ΒLW), κάτι που ακολούθησες σαν επιλογή για το δικό σου παιδί. Πολλοί είναι, όμως, οι γονείς που εκφράζουν τις επιφυλάξεις τους. Λίγα λόγια για τη δική σου εμπειρία και μια συμβουλή που θα έδινες σήμερα.
Ουσιαστικά δεν επέλεξα το ΒLW, το παιδί μου μού έδειξε τον δρόμο. Του έδωσα επιλογές -ναι, σε 6 μηνών βρέφος- κι εκείνο επέλεξε τι του ταιριάζει. Εγώ απλώς σεβάστηκα την επιλογή του. Τα πράγματα δεν είναι εύκολα. Η μεγαλύτερη πρόκληση είναι η αποδοχή ότι το παιδί δε θα φάει αυτό που εσύ θεωρείς «φυσιολογική» ποσότητα, ούτε θα φάει από την πρώτη μέρα. Τα μικρά χεράκια ξεκίνησαν να τρώνε στον 7ο μήνα και ήταν πολύ καλά, θα μπορούσε να είναι και πολύ αργότερα, αλλά υπάρχει και ο φόβος της πνιγμονής. Ξέρω, τα έχω περάσει, είναι δύσκολο να διαχειριστούμε τα άγχη μας. Ωστόσο, η συμβουλή μου είναι: Δείξτε σεβασμό κι εμπιστοσύνη στα μικρά σας, ακολουθήστε τους ρυθμούς τους με υπομονή, και παρακολουθήστε πρώτες βοήθειες, ανεξαρτήτως μεθόδου εισαγωγής. Κάθε παιδί είναι μοναδικό, και μπορεί να μας διδάξει πολλά αν το «ακούσουμε».
Άρα, η διατροφή σχετίζεται άμεσα με τον σεβασμό απέναντι στο παιδί μας.
Πιστεύω απόλυτα ότι πρέπει να υπάρχει σεβασμός γύρω από τη διατροφή, όχι μόνο απέναντι στο παιδί, αλλά και απέναντι στους γονείς, που επιλέγουν να κάνουν κάτι που φαίνεται σε τρίτους ότι ξεφεύγει από τα συνηθισμένα. Νιώθω, δυστυχώς, ότι δεν υπάρχει σεβασμός π.χ απέναντι στη μητέρα που θηλάζει έξω. Δεν υπάρχει σεβασμός, αλλά δυσπιστία και κατακραυγή απέναντι σε γονείς, που ακολουθούν τη μέθοδο BLW ή ακόμα και απέναντι σε εκείνους, που μεγαλώνουν τα παιδιά τους ως vegan.
«Τι τρώμε πάλι αύριο;» είναι μια κλασική ερώτηση σε κάθε σπίτι. Πώς το Little Hands μάς δίνει τη λύση;
Όταν δημιούργησα το site ο στόχος ήταν ακριβώς αυτός, να βρίσκει ο επισκέπτης απάντηση σε αυτή την ερώτηση. Επιπλέον, όποιος εγγράφεται στο newsletter έχει κάτι, που του δίνει έμπνευση και λύση. Ξέρω πόσο βασανιστικό είναι να αναρωτιέσαι κάθε μέρα, και είχα βρει μία πολύ απλή λύση, πριν ακόμα γίνω μαμά και τη μοιράζομαι!
Τελικά η διατροφή είναι θέμα παιδείας και κάτι που καλλιεργείται;
Θεωρώ ότι είναι θέμα συνήθειας. Mπορούμε να καλλιεργήσουμε και να αλλάξουμε τις συνήθειες; Αν ναι, τότε όλα είναι εφικτά. Όλα μια απόφαση είναι!
Ποιες είναι οι συνταγές, που διαπιστώνεις ότι έχουν μεγαλύτερη απήχηση και θετικό feedback από τις μαμάδες;
Χμμ, δύσκολη ερώτηση. Γενικά, ενώ όλοι ζητoύν αλμυρά, τελικά τη μεγαλύτερη απήχηση την έχουν τα γλυκά. Θετικό feedback υπάρχει σε όλα, ακόμα και μία λιγότερο δημοφιλή -λόγω υλικών που δεν συμπαθούν- συνταγή θα βρει το κοινό της και θα λάβω όμορφα σχόλια από κόσμο, που τελικά τόλμησε και τη δοκίμασε. Για αυτές τις συνταγές χαίρομαι τριπλά! (χαμογελάει)
Πόσο σημαντικό είναι τα ίδια τα παιδιά να συμμετέχουν στη μαγειρική διαδικασία και να πειραματίζονται στην κουζίνα;
Η μαγειρική διαδικασία είναι μία εξαιρετική δραστηριότητα για τα παιδιά, με πολλαπλά οφέλη για την ψυχοσύνθεσή τους και την ανάπτυξή τους. Η κουζίνα πραγματικά είναι ένα μαγικό μέρος για εκείνα, και αν τα αφήσουμε να την εξερευνήσουν θα εκπλαγούμε ευχάριστα.
Μέσα από τις συνταγές, πέραν από τις λογικομαθηματικές γνώσεις που προσφέρει, τα παιδιά μπορούν να καλλιεργήσουν την υπομονή τους, να μάθουν ότι για να φτάσουμε σε ένα αποτέλεσμα χρειάζεται κόπος, να ανεξαρτητοποιηθούν, να ασκήσουν τη λεπτή και αδρή κινητικότητα, να ανακαλύψουν νέα υλικά, να συνεργάζονται, να ακολουθούν απλές οδηγίες, και φυσικά να δημιουργήσουν όμορφες αναμνήσεις και δεσμούς μαζί μας, αξιοποιώντας δημιουργικά τον ελεύθερο χρόνο τους.
Πώς πήρες την απόφαση να γράψεις το βιβλίο «Περιπέτειες στην κουζίνα με τον Πάρη» (με συνταγές για μικρά χεράκια) που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, και τι θα βρει κανείς μέσα σε αυτό;
Όταν, χάρη στις μαγειρικές δράσεις που έκανα σε παιδιά σαν νηπιαγωγός, συνειδητοποίησα την ανταπόκριση των παιδιών στη μαγειρική, ήθελα να βάλω τα παιδιά στην κουζίνα χωρίς εμένα. Ένα βιβλίο μαγειρικής γραμμένο αποκλειστικά για εκείνα ήταν ο καλύτερος τρόπος, που μπορούσα να σκεφτώ. Μέσα στο βιβλίο θα βρει κανείς 8 παραμυθοσυνταγές, με εικονογραφημένη τη συνταγή, αλλά και γραμμένη την εκτέλεση σε μορφή ιστορίας, με παιχνιδιάρικη διάθεση και μοναδική εικονογράφηση από τη Σάντρα Ελευθερίου.
Κάθε συνταγή συνοδεύεται από «συμβουλές επιτυχίας» αλλά και μία φωτογραφία, για να γνωρίζουν το τελικό αποτέλεσμα. Στην αρχή του βιβλίου, υπάρχουν εισαγωγικά σημειώματα για γονείς αλλά και παιδιά, ενώ στο τέλος έχουμε τις ανεξάρτητες κάρτες συνταγών, τις οποίες μπορούν να κόψουν μαζί με την αντίστοιχη φωτογραφία. Να σημειώσω, επίσης, ότι ο ήρωας μας, ο Πάρης, σε κάθε ιστορία μαγειρεύει μαζί με κάποιον μεγάλο, από τη μαμά και τη δασκάλα, μέχρι τον παππού και τη νονά.
Αν επέλεγες την αγαπημένη σου καλοκαιρινή συνταγή, ποια θα ήταν αυτή;
Γεμιστά! Αλλά, αν πρέπει να δώσω ως απάντηση μία από τις συνταγές του blog, τότε τα πράγματα δυσκολεύουν. Ίσως, να έλεγα κάποιο από τα παγωτά με 2-3 υλικά, που υπάρχουν. Χμμ… Μου έρχονται τώρα κι άλλες, μάλλον είναι ερώτηση παγίδα! (γέλια)
Πριν λίγες μέρες είχες τη χαρά να συναντήσεις τους μικρούς αναγνώστες του βιβλίου στη Θεσσαλονίκη. Τι γεύση σου άφησε αυτή η εμπειρία; Το ομορφότερο σχόλιο που έλαβες;
Ναι, βρέθηκα και στη Θεσσαλονίκη πριν λίγες ημέρες, σε 3 υπέροχα σημεία της πόλης σας και πραγματικά μού άφησε την καλύτερη εμπειρία, γι΄ αυτό και τους χαιρέτισα όλους, λέγοντας «εις το επανιδείν». Το ομορφότερο σχόλιο δεν ήταν σχόλιο, ήταν μία ζεστή αγκαλιά από ένα κορίτσι, και τα γέλια των παιδιών όταν γίναμε διαγαλαξιακά μπιφτέκια!
Ποιοι είναι οι στόχοι σου σχετικά με το βιβλίο σου; Είναι στα άμεσα σχέδιά σου η κυκλοφορία κι άλλων βιβλίων, με ανάλογη ή διαφορετική θεματολογία;
Οι στόχοι μου σχετικά με το βιβλίο είναι να μπει σε όσες περισσότερες κουζίνες και βιβλιοθήκες μπορεί, και να γίνει εργαλείο στα χέρια όσων έρχονται σε επαφή με παιδιά, είτε αυτοί λέγονται γονείς, φροντιστές, συγγενείς, εκπαιδευτικοί, διατροφολόγοι ή λογοθεραπευτές, τους οποίους πρόσφατα έμαθα ότι ο Πάρης έχει βοηθήσει στα πλαίσια θεραπειών. Ιδέες για βιβλία υπάρχουν τόσες πολλές, και ήδη δουλεύω πάνω σε μία. Η θεματολογία φυσικά παραμένει ίδια, ακολουθώντας πάντα τη φιλοσοφία του Little Hands.
Τι σημαίνει ελεύθερα επιλεγόμενο, ακηδεμόνευτο παιχνίδι και πόσο σημαντικό είναι για τη δημιουργία ανεξάρτητων και υπεύθυνων παιδιών; Ποια είναι τα λάθη και τα τρωτά σημεία του εκπαιδευτικού μας συστήματος, και ποια τα αισιόδοξα βήματα που φέρνουν την αλλαγή;
Ο εμπνευστής του «Play on Early Education» και Διευθυντής του Κέντρου Προσχολικής Αγωγής «Dorothy Snot», Γιάννης Γιαννούδης, μας λύνει κάθε απορία, γύρω από τα παραπάνω ερωτήματα, και μας μιλά για τη δεύτερη κατά σειρά διοργάνωση του διεθνούς συνεδρίου “Play on Early Education”, που θα γίνει στις 27 – 30 Απριλίου στην Αθήνα, στο Σεράφειο Κέντρο Αθλητισμού, Πολιτισμού & Καινοτομίας (και το οποίο μπορείτε να παρακολουθήσετε και διαδικτυακά).
Ποιες είναι οι κυρίαρχες αλλαγές που εντοπίζονται στην εκπαίδευση σήμερα, και προς ποιες κατευθύνσεις έχει εξελιχθεί ουσιαστικά η παιδαγωγική επιστήμη;
Είναι δύσκολο να πει κάποιος πως η παιδαγωγική επιστήμη κινείται μόνο προς μια κατεύθυνση. Αυτό που βλέπουμε, είναι πως η κουλτούρα κάθε χώρας επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό και την εκπαιδευτική της πολιτική. Στη Δύση π.χ. βλέπουμε εδώ και χρόνια μια τάση απελευθέρωσης της εκπαίδευσης από τον πολύ ακαδημαϊκό χαρακτήρα, και την εφαρμογή όλο και περισσότερο ελευθεριακών μοντέλων, παιδοκεντρικού χαρακτήρα.
Την ίδια στιγμή, όμως, σε άλλες χώρες (π.χ στην Ασία ή στη Μέση Ανατολή) βλέπουμε μια ενίσχυση του ανταγωνιστικού χαρακτήρα των σχολείων, με τα παιδιά να δέχονται από πάρα πολύ νωρίς την πίεση της αριστείας. Και βέβαια, η πανδημία δημιούργησε μια ολόκληρη νέα αγορά διαδικτυακών σχολείων, που επιτρέπουν στα παιδιά τη φοίτηση σε εντατικούς ρυθμούς, ασχέτως σε ποια χώρα βρίσκονται.
Θα τολμήσω να πω ότι αυτά τα διαδικτυακά σχολεία, θα γνωρίσουν μεγάλη άνθηση τα επόμενα χρόνια, ιδίως ανάμεσα στα υψηλά οικονομικά και κοινωνικά στρώματα του πληθυσμού, αφού θα επιτρέπουν μια αδιατάρακτη φοίτηση, ενώ το παιδί θα μπορεί ταυτόχρονα να ταξιδεύει με την οικογένειά του, να βρίσκεται σε διακοπές στην Καραϊβική ή να παίζει σε ένα τουρνουά τένις στην άλλη πλευρά του πλανήτη.
Γενικά πάντως, ως παγκόσμια τάση, θα έλεγα ότι βλέπουμε πλέον τα σχολεία να δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στην καλλιέργεια των περίφημων soft skills, μερικές φορές, μάλιστα, και περισσότερο από την καλλιέργεια των ακαδημαϊκών προσόντων. Μην ξεχνάμε ότι σήμερα, τα κορυφαία πανεπιστήμια του πλανήτη δεν αξιολογούν τους φοιτητές με βασικό κριτήριο την ακαδημαϊκή τους αριστεία, αλλά ψάχνουν για υποψήφιους «που δε θα είναι βαρετή παρέα σε ένα δείπνο»!
Λίγα λόγια για τη 2η κατά σειρά διοργάνωση του «Play on Early Education». Σε ποιους απευθύνεται και τι θα έχει αποκομίσει κανείς με το πέρας της;
Τo «Play on Early Education» απευθύνεται σε οποιονδήποτε έρχεται καθημερινά σε επαφή με μικρά παιδιά, και θέλει να τα βλέπει να εξελίσσονται και να ανακαλύπτουν τον κόσμο με ενθουσιασμό και αυτοπεποίθηση. Τα παιδιά πλέον γεννιούνται σε μια εποχή που τους προσφέρει χιλιάδες ερεθίσματα, πολύ γρήγορα. Αυτό αναγκάζει τον εγκέφαλο να κάνει δισεκατομμύρια νέες συνάψεις, πολύ νωρίτερα από παλιά. Έτσι, βλέπουμε π.χ. παιδιά δύο ετών να έχουν πλέον την ικανότητα λήψης αποφάσεων, συνθέτοντας δύο ή περισσότερα δεδομένα. Είναι αδύνατον ένας παιδαγωγός ή ένας γονέας να διαχειριστεί αυτά τα «νέα μοντέλα» παιδιών, μόνο με βάση τη γνώση και την εμπειρία του παρελθόντος.
Στο φετινό συνέδριο θα ακουμπήσουμε πολλά διαφορετικά ζητήματα, εναρμονισμένα με τις εξελίξεις της εποχής μας (π.χ φυλετική ισότητα και κατάρριψη των στερεοτύπων, εισαγωγή της τεχνολογίας στην εκπαίδευση κλπ) πάντοτε, όμως, με άξονα το ακηδεμόνευτο, ελεύθερα επιλεγόμενο παιχνίδι, που βοηθά τα παιδιά να αποκτήσουν αυτοπεποίθηση, αυτονομία, ανεξαρτησία.
Βασικά θα είναι και πάλι ένα συνέδριο αμφισβήτησης και επαναξιολόγησης των δεδομένων, με στόχο όλοι να φύγουμε, έχοντας προβληματιστεί εποικοδομητικά και «έξω από το κουτί».
Και, φυσικά, έχοντας περάσει τέσσερις υπέροχες μέρες, με ομοϊδεάτες μας από ολόκληρο τον κόσμο!
Ποια η συμβολή του παιχνιδιού στη δημιουργία ανεξάρτητων και υπεύθυνων παιδιών, και πώς μπορεί να επηρεάσει τη διάπλαση μιας προσωπικότητας;
Το ελεύθερα επιλεγόμενο, ακηδεμόνευτο παιχνίδι στην πολύ μικρή ηλικία είναι ο ένας και μόνο τρόπος, που βοηθά τα παιδιά να μάθουν να αποφασίζουν μόνα για τη ζωή τους από νωρίς, να διαχειρίζονται τα δύσκολα συναισθήματα, και να αυτονομούνται με αυτοπεποίθηση και με εμπιστοσύνη στις δυνάμεις τους. Είναι, επίσης, και ο τρόπος με τον οποίο μαθαίνουν τα παιδιά να ανακαλύπτουν τη γνώση με ενθουσιασμό, και με τον δικό τους μοναδικό ρυθμό. Εάν διαχειριστούμε σωστά τα πρώτα τους χρόνια, ο ενθουσιασμός αυτός θα τα συνοδεύει για πάντα!
Τι σημαίνει στην ουσία ακηδεμόνευτο και ελεύθερα επιλεγόμενο παιχνίδι; Ποια λάθη κάνουν συνήθως οι γονείς στο κομμάτι της ελεύθερης βούλησης του παιδιού;
Το βασικό «λάθος» που κάνουμε οι ενήλικες είναι πως φοβόμαστε να μεταφέρουμε στα παιδιά την ευθύνη, για τη διαχείριση της ζωής τους. Πιστεύουμε γενικά ότι τα παιδιά δεν έχουν συναίσθηση των κινδύνων, και πως χωρίς τη δική μας συνεχή παρουσία δεν μπορούν να τα καταφέρουν. Έτσι, παρεμβαίνουμε διαρκώς στη ζωή τους από πολύ νωρίς, και τα κάνουμε να νιώθουν ανίκανα και άβουλα. Δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα από αυτό, ιδίως στα πρώτα χρόνια ζωής.
Η σωστή θεώρηση είναι πως κάθε παιδί αποτελεί έναν άνθρωπο απόλυτα ισότιμο με εμάς, με τα ίδια δικαιώματα και δυνατότητες, και που απλώς δεν έχει ακόμη αποκτήσει εμπειρία ζωής. Στόχος μας πρέπει να είναι, να βοηθάμε τα παιδιά να αποκτούν καθημερινά αυτή την εμπειρία, με τον δικό τους μοναδικό ρυθμό. Δε χρειάζεται να παρεμβαίνουμε όλη την ώρα, αλλά να δημιουργούμε απλώς ένα πλαίσιο, που θα κάνει το παιδί να νιώσει ασφάλεια, εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του και αποδοχή. Ποτέ δε θα μας απογοητεύσει ένα παιδί, όταν το καταστήσουμε υπεύθυνο για τις φυσικές συνέπειες των πράξεών του.
Τα τελευταία χρόνια ο όρος «soft skills» έχει συνδεθεί άμεσα με το εργασιακό κομμάτι. Το παιχνίδι κατά την παιδική μας ηλικία είναι ένας παράγοντας ανάπτυξης αυτών των διαπροσωπικών ικανοτήτων για την ενήλικη ζωή μας;
Το παιχνίδι είναι ο κατ’ εξοχήν τρόπος απόκτησης των soft skills! Τα παιδιά όταν παίζουν χωρίς τη δική μας παρέμβαση, διαφωνούν, επιχειρηματολογούν, βρίσκουν λύσεις, λαμβάνουν αποφάσεις. Ακόμη, οραματίζονται καινούριους κόσμους, καινοτομούν, αναπτύσσουν κώδικες αποτελεσματικής επικοινωνίας, αλληλεγγύη και αλληλοκατανόηση. Ακόμη και οι στιγμές έντασης, όπως και οι αποτυχίες, βοηθούν τα παιδιά να μάθουν να αναγνωρίζουν και να διαχειρίζονται τα δύσκολα συναισθήματα (φόβο, απογοήτευση, απόρριψη) και να αποκτούν ενσυναίσθηση και αυτονομία.
Μπορούμε, ίσως πια, εν έτει 2022 να μιλάμε και στην Ελλάδα για ελευθεριακά μοντέλα εκπαίδευσης; Είναι οι εκπαιδευτικοί μας επαρκώς έτοιμοι για αυτά; Σε τι χωλαίνει κυρίως το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα;
Σίγουρα μπορούμε να μιλάμε περισσότερο απ΄ ότι σε σχέση π.χ με πριν από 5-6 χρόνια. Ολοένα και περισσότερα καλά και διαφορετικά σχολεία «ξεφυτρώνουν» γύρω μας, και ολοένα περισσότεροι νέοι παιδαγωγοί τολμούν να πειραματιστούν και να διαφοροποιηθούν. Τα ελληνικά πανεπιστήμια, επίσης, βγάζουν εξαιρετικά κατηρτισμένους δασκάλους για πολύ μικρά παιδιά, αυτό είναι βέβαιο. Μην ξεχνάμε, όμως, πως η εκπαίδευση είναι ένα από τα πιο αργά εξελισσόμενα industries στον κόσμο! Οι αλλαγές στην εκπαίδευση παίρνουν πάντοτε πολύ χρόνο.
Το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα υποφέρει εδώ και δεκαετίες, από δύο μεγάλες πληγές: την τεράστια παρέμβαση του κεντρικού κράτους στη λειτουργία των σχολείων, και την παντελή έλλειψη αξιολόγησης των εκπαιδευτικών. Και στους δύο αυτούς τομείς γίνονται σήμερα αλλαγές, αλλά με πολύ αργό ρυθμό. Θα δούμε ένα «άλλο» (δημόσιο) σχολείο, μόνο όταν οι δάσκαλοι αξιολογηθούν ουσιαστικά, και οι καλύτεροι από αυτούς επιλεγούν για να διευθύνουν τα σχολεία, με πολύ αυξημένες σε σχέση με σήμερα ευθύνες και δυνατότητες λήψης αποφάσεων.
Αν κάποιος γνωρίζει από Παιδαγωγική, ξέρει πόσο σημαντική είναι η εκπαίδευση στις βρεφικές και νηπιακές ηλικίες. Πιστεύετε ότι οι γονείς δίνουν πια μεγαλύτερη προσοχή στην επιλογή βρεφονηπιακού σταθμού και νηπιαγωγείου για τα παιδιά τους;
Οι γονείς που έρχονται στο σχολείο μας, σίγουρα! Είναι πολύ περισσότερο «ψαγμένοι» και συνειδητοποιημένοι σε σχέση με το παρελθόν, και έχουν κατανοήσει πως η επιλογή του πρώτου σχολείου του παιδιού είναι η σημαντικότερη παιδαγωγική απόφαση, που θα πάρουν για τη ζωή του. Όλα τα σχολεία μετά τα έξι χρόνια ζωής μεταφέρουν γνώσεις, το preschool, όμως, είναι το μοναδικό σχολείο, που χτίζει προσωπικότητα και χαρακτήρα. Όλα τα σημαντικά στοιχεία της προσωπικότητας ενός παιδιού αναπτύσσονται μέχρι τα 5-6 χρόνια.
Είστε, όμως, και ιδιοκτήτης του «DorothySnotPreschool & Kindergarten». Λίγα λόγια για τη φιλοσοφία του σχολείου. Πού εστιάζει το life derived learning;
Η Dorothy Snot ξεκίνησε το 2008, με βασικό στόχο να είναι το σχολείο που ονειρευόμασταν για το παιδί μας, που τότε ήταν δυόμισι ετών! Συνεπώς, χτίστηκε επάνω στη δική μας ανάγκη, να προσφέρουμε στην κόρη μας ένα περιβάλλον σεβασμού, εμπιστοσύνης και ελευθερίας. Φυσικά, το σχολείο πέρασε από διάφορα στάδια, και άρχισε να αποκτά τον σημερινό του χαρακτήρα μετά το 2010, όταν και αποφασίσαμε να ενστερνιστούμε πλήρως την play-based φιλοσοφία (ένα σύστημα, άλλωστε, που αυτοπροσδιορίζεται αρκετά αυθαίρετα και δεν ελέγχεται από κάποιο αυστηρό πρωτόκολλο).
Σχολεία σαν και το δικό μας, πολλές φορές μπορείτε να τα ακούσετε να αποκαλούνται και ως project-based, process-based ή inquiry-based. Όλοι αυτοί οι ορισμοί είναι δόκιμοι, διότι το βασικό μας χαρακτηριστικό είναι η δυνατότητα που έχουν τα παιδιά, να λαμβάνουν από πολύ νωρίς ενεργό ρόλο, στη διαδικασία λήψης των αποφάσεων που τα αφορούν, και φυσικά να παίρνουν την ευθύνη των φυσικών συνεπειών, που επιφέρουν οι πράξεις τους!
Και όταν δίνεις στα παιδιά αυτή τη δυνατότητα, πάντοτε επιλέγουν να μεταφέρουν το παιχνίδι τους σε συνθήκες πραγματικής ζωής. Στην πραγματικότητα, ένα παιδί τριών ετών δεν το ενδιαφέρει να ασχοληθεί με τον Μπετόβεν ή με τους πλανήτες, αλλά με το τρυπάνι με το οποίο ο μπαμπάς του ανοίγει τρύπες στον τοίχο! Από εκεί, λοιπόν, εκπορεύεται και η life-derived learning φιλοσοφία μας: από τη βαθιά ανάγκη των παιδιών, να συμμετέχουν ισότιμα στον κόσμο των ενηλίκων.
Το δεύτερο διεθνές συνέδριο «Play on Early Education» απαρτίζεται από επιστήμονες και συνέδρους από όλο τον κόσμο. Θέλετε να μας μιλήσετε για την επιλογή αυτών και των θεμάτων που θα πραγματευτούν στις ομιλίες τους;
Με τα χρόνια έχουμε αναπτύξει ένα πολύ ισχυρό δίκτυο διεθνών συνεργατών, ανθρώπων πολύ σπουδαίων στον χώρο του play education, που μας αναγνωρίζουν ως ένα κορυφαίο urban play-based σχολείο, και χαίρονται να βρίσκονται κοντά μας.
Τρεις από αυτούς θα είναι και πάλι στην ομάδα των keynote speakers: ο καλός μου φίλος Teacher Tom (aka Tom Hobson) από τη δυτική ακτή των ΗΠΑ, η δασκάλα reggio Suzanne Axelsson από τη Σουηδία, και ο Βρετανός playworker Meynell Walter. Και οι τρεις έχουν έρθει πολλές φορές στο σχολείο μας, και είναι πλέον περισσότερο φίλοι αγαπημένοι και λιγότερο συνεργάτες!
Πέρα από τα «παραδοσιακά» θέματα που πάντοτε συζητάμε σε ένα τέτοιο συνέδριο (risky play, democracy in the early years, freely chosen non-directed & intrinsically motivated play, κλπ) φέτος θα «ακουμπήσουμε» και καινούρια ζητήματα, τα οποία η εποχή καθιστά πολύ σημαντικά.
Δύο ακόμη καλές φίλες και ex-dorothean μαμάδες, η Στέλλα Κάσδαγλη και η Πηνελόπη Θεοδωρακάκου, συνιδρύτριες του Women On Top, θα μας μιλήσουν για το παιχνίδι που προωθεί την έμφυλη ισότητα από πολύ νωρίς, και καταρρίπτει τα φυλετικά στερεότυπα. Θα έχουμε, επίσης, κοντά μας τον καθηγητή neuroscience του πανεπιστημίου της Στοκχόλμης John Axelsson, σύζυγο της Suzanne, ο οποίος θα μιλήσει για το πολύ σημαντικό ζήτημα του ύπνου στην πολύ μικρή ηλικία, και πώς αυτό επηρεάζει την εξέλιξη του εγκεφάλου. Και, φυσικά, ο φίλος μου Άγγελος Πατσιάς, ο περίφημος «δάσκαλος του Φουρφουρά», θα έρθει από τη Θεσσαλονίκη, για να μας εξηγήσει πώς ένα σχολείο μπορεί να γίνει κυψέλη έρευνας και αναζήτησης!
Κοντά σε αυτούς τους keynote speakers θα έχουμε άλλους 25 περίπου presenters & workshop conductors, από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Συνολικά από το εξωτερικό θα έρθουν φέτος γύρω στα 50 άτομα, νούμερο που θα ήταν πολύ μεγαλύτερο, αν δεν υπήρχε ακόμη η δυσκολία πραγματοποίησης διεθνών ταξιδιών, λόγω των πρωτοκόλλων covid. Θα έχουμε, όμως, και εκατοντάδες ανθρώπους συνδεδεμένους online.
Τα παιδιά, τα τελευταία δύο χρόνια έζησαν πρωτόγνωρες καταστάσεις λόγω Covid (αποστασιοποίηση, τηλεκπαίδευση, μάσκες…) Ποια πιστεύετε ότι θα είναι τα αποτελέσματα μιας τέτοιας κατάστασης στην μετά-covid εποχή για εκείνα; Τι θα πρέπει να προσέξουν οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί;
Όπως είπα, τα παιδιά πλέον είναι «νέα μοντέλα»! Τα παιδιά π.χ που έχουν γεννηθεί από το 2019 και μετά δεν έχουν μνήμες του pre-covid world, και όλα αυτά που αναφέρετε είναι η κανονικότητά τους. Η γέννησή τους μέσα σε σπίτια, όπου οι ενήλικες εργάζονταν από τον υπολογιστή όλη την ημέρα, σίγουρα έδωσε στον εγκέφαλό τους τα ερεθίσματα, για να κάνει ακόμη περισσότερες συνάψεις γρηγορότερα. Την ίδια στιγμή, όμως, τα παιδιά αυτά έμειναν, ίσως, πίσω στη συναισθηματική τους ενδυνάμωση, την κοινωνικότητα και την κινητική τους εξέλιξη. Όλα αυτά και άλλα πολλά οφείλουμε να τα λαμβάνουμε υπ’ όψιν στη δουλειά μας, και να προσαρμόζουμε τα εκπαιδευτικά μοντέλα των επόμενων ετών στις ιδιαιτερότητες της εποχής. Σκεφτείτε μόνο πως τα παιδιά που έχουμε σήμερα στο σχολείο μας, θα είναι στην ακμή της παραγωγικής τους ηλικίας, κάπου μετά το 2050! Μπορείτε να φανταστείτε πώς θα είναι ο κόσμος το 2050?
27 – 30 Απριλίου, λοιπόν, στο Σεράφειο Κέντρο Αθλητισμού, Πολιτισμού & Καινοτομίας Αθηνών. Με μία φράση, γιατί να μη λείψει κανείς από το «Play on Early Education»;
Διότι, πόσο συχνά μπορεί κάποιος να συναναστραφεί μια τόσο σπουδαία ομάδα ανθρώπων από ολόκληρο τον κόσμο, σε ένα χιλιόμετρο απόσταση από την Ομόνοια; Και διότι, όπως είναι και το motto του φετινού συνεδρίου, Future is better with play!
Η έκφραση ιδεών και συναισθημάτων, σίγουρα δεν είναι προνόμιο των ενηλίκων. Τα παιδιά έχουν την ίδια και, ίσως, ακόμα μεγαλύτερη ανάγκη να επικοινωνήσουν αυτά που νιώθουν, πόσο μάλλον τώρα, βιώνοντας πρωτόγνωρες καταστάσεις λόγω του εγκλεισμού. Η δημιουργική γραφή τούς δίνει την ευκαιρία να αποτυπώσουν στο χαρτί με απόλυτη ελευθερία, όσα σκέφτονται, νιώθουν και φαντάζονται. Η Μίνα Γκρέκα, ως δασκάλα δημιουργικής γραφής, γνωρίζει καλά πώς να ενθαρρύνει ένα παιδί προς αυτή την κατεύθυνση. Μέσα από ενδιαφέροντα εργαστήρια, “αγκαλιάζει” τη δημιουργική σκέψη και έκφραση των παιδιών, τα οποία καλούνται να ανακαλύψουν τον μαγικό κόσμο της γραφής. Η ίδια, μας μιλά για τα δικά της συγγραφικά “ταξίδια”, τις ουσιαστικές αλλαγές που μπορεί να επιφέρει η δημιουργική γραφή σε ένα παιδί, τις συναισθηματικές αλληλεπιδράσεις, τα βιβλία και για όλα αυτά, που συνθέτουν ένα πολύχρωμο σύμπαν, φτιαγμένο από λέξεις…
Συνέντευξη στη Μαρία Μυλωνά
Πότε και πώς ξεκίνησε το δικό σου “ταξίδι” στη δημιουργική γραφή, και τελικά στη διδασκαλία της;
Σαν ενήλικας έχω παρακολουθήσει πολλά αξιόλογα εργαστήρια δημιουργικής γραφής, αλλά η δημιουργία του εργαστηρίου για παιδιά προέκυψε από μια πολύ βαθιά μου ανάγκη. Ήξερα ότι ήθελα να κάνω κάτι που να συνδυάζει τις δύο μεγάλες αγάπες μου: τα παιδιά και τη γραφή. Ως καθηγήτρια ξένων γλωσσών ήμουν κοντά και στα δύο, αλλά είχα πάντα την ανάγκη να κάνω κάτι που να αγκαλιάσει σε μεγαλύτερο βαθμό τα συναισθήματα και τη δημιουργική τους σκέψη. Έτσι, γεννήθηκε το εργαστήρι δημιουργικής γραφής για παιδιά, το οποίο βρίσκεται ήδη στον πέμπτο χρόνο του.
Σε ποιους χώρους έχει φιλοξενηθεί το εργαστήρι;
Στις βιβλιοθήκες της Καλαμαριάς και της Άνω Τούμπας, στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ., στο δημιουργικό βιβλιοπωλείο ‘’ Κάτι Γίνεται’’, σε φεστιβάλ της πόλης, σε δημόσιο σχολείο στις απογευματινές δραστηριότητες που διοργανώνουν οι Σύλλογοι Γονέων, αλλά και σε ιδιωτικό σχολείο στο νηπιαγωγείο. Τέλος, έχω συνεργαστεί με την ομάδα KIDOT και μέσω αυτής, το εργαστήρι έχει φιλοξενηθεί σε διάφορους χώρους με αυτοτελή εργαστήρια όπως για παράδειγμα στο Goethe Institut, Toms κ.α.
Η γραφή ήταν πάντα ο δικός σου προσωπικός τρόπος για να εκφράζεσαι;
Ναι, σχεδόν από τότε που άρχισα να γράφω, εμπιστευόμουν ό,τι σκεφτόμουν και ένιωθα στο ημερολόγιο μου, και σε γράμματα που αντάλλαζα με φίλες. Αλλά και μέσα στο σπίτι υπήρχε κρυμμένο ένα τετράδιο, στο οποίο γράφαμε με τη μαμά μου η μια στην άλλη σημειώματα, όποτε νιώθαμε ότι θέλαμε “να τα πούμε”.
Εκτός από τη διδασκαλία της δημιουργικής γραφής, έχεις ασχοληθεί ενεργά και με τη συγγραφή; Αγαπάς περισσότερο την πεζογραφία ή την ποίηση, και γιατί;
Ενώ αγαπάω πολύ την πεζογραφία, και θαυμάζω τους συγγραφείς που κατορθώνουν να κρατούν το ενδιαφέρον του αναγνώστη σε πολυσέλιδα μυθιστορήματα ή ακόμη και σε μυθιστορήματα σε τόμους. Όποτε εγώ η ίδια εκφράζομαι γραπτώς, το κάνω μέσω της μικρής φόρμας και της ποίησης. Στην ποίηση με γοητεύει ιδιαίτερα ο συμπυκνωμένος λόγος και τα παιχνίδια νοήματος και γλώσσας, όπου οι συσχετισμοί, οι συμβολισμοί και οι εικόνες έχουν τον κυρίαρχο λόγο. Στα άμεσα σχέδιά μου, είναι να συγκεντρώσω ποιήματά μου των τελευταίων χρόνων, σε μια συλλογή.
Το “ακροατήριό” σου απαρτίζεται από μικρά παιδιά. Πόσο εύκολο είναι για ένα παιδί να εκφραστεί μέσα από τον γραπτό λόγο, με βάση την εμπειρία σου; Η αχαλίνωτη φαντασία τους είναι κάτι που αποτυπώνεται επαρκώς στα γραπτά τους;
Σε κάποια παιδιά είναι πιο εύκολο και σε άλλα λιγότερο. Σε κάθε περίπτωση είναι κάτι που δουλεύεται και σ’ αυτό βοηθάει πάρα πολύ η επαφή του παιδιού με τα βιβλία. Υπάρχουν παιδιά που δείχνουν μια δυσκολία στη γραπτή έκφραση στην αρχή, και μετά, μόλις νιώσουν ότι κανείς δε θα κρίνει αν αυτό που γράφουν είναι σωστό ή λάθος, αφήνονται στην μαγεία του να αφηγηθούν μια ιστορία και ‘’λύνονται’’. Πολλά εμπνέονται από τις ιστορίες που διαβάζουμε στο εργαστήρι, κι άλλα φτάνουν να γράφουν μέχρι και δικές τους ιστορίες πολλών σελίδων σε συνέχειες!
Κάτι που θέλω να επισημάνω, αφορά την τάση των ενηλίκων να διορθώνουν τις ιστορίες, κι έτσι να επεμβαίνουν σε κάτι, που είναι πολύ προσωπικό. Θέλει μεγάλη προσοχή αυτό, γιατί τα παιδιά είναι πολύ ευαίσθητα στην κριτική. Ακόμη κι αν υπάρχουν κάποια λάθη στη γραπτή τους έκφραση, είναι πολύ καλύτερο να τα συζητήσουμε μαζί τους κάποια άλλη στιγμή, κι όχι όταν έρχονται ενθουσιασμένα να μας διαβάσουν αυτό που έγραψαν.
Τι θα θελες να πεις στους γονείς που δεν πιστεύουν ότι το παιδί τους θα καθίσει να γράψει και θα το κάνει με χαρά;
Πολλοί γονείς εκφράζουν πριν την έναρξη των συναντήσεων μια δυσπιστία, ως προς το αν το παιδί τους θα συγκεντρωθεί και θα γράψει ή αν θα του αρέσει μια δραστηριότητα, που έχει ως βάση της τα βιβλία και τη γραφή. Θα ήθελα να τους πω ότι, όταν η γραφή προσεγγίζεται με παιγνιώδη τρόπο, με στόχο να γράψουμε μια ιστορία που μας εκφράζει και να τη μοιραστούμε με τους άλλους, τότε μπορεί να γίνει πηγή ευχαρίστησης. Τα παιδιά δεν εξαναγκάζονται να γράψουν, αλλά εμπνέονται μέσα από μια ποικιλία ερεθισμάτων, και βιωματικά αντιλαμβάνονται ότι η γραφή είναι ένας τρόπος έκφρασης και μοιράσματος, όσων σκέφτονται και αισθάνονται. Πιστέψτε με, πως ακόμη και αν δεν γίνει από το πρώτο μάθημα, μετά από λίγα μαθήματα, γράφουν με πολλή χαρά και προσήλωση.
Από την εμπειρία σου έως τώρα σε ποιους τομείς βοηθιούνται τα παιδιά που παρακολουθούν το εργαστήρι; Ποιό είναι το μυστικό, ώστε ένα παιδί να “ανοιχτεί” και τελικά να μοιραστεί όσα σκέφτεται στο χαρτί;
Στο τέλος κάθε εργαστηρίου, ζητώ από τους γονείς να μου γράψουν λίγα λόγια, για το αν είδαν αλλαγές στα παιδιά και σε ποιους τομείς. Οι περισσότεροι μου ανέφεραν ότι τα παιδιά τους έπαψαν να φοβούνται τη γραφή ή να τη βλέπουν σαν κάτι καταναγκαστικό και βαρετό. Είδαν, επίσης, αλλαγές στον εμπλουτισμό του λεξιλογίου και βελτίωση στη χρήση της γλώσσας. Πολλοί μου αναφέρουν, ότι τα παιδιά απέκτησαν μια εξοικείωση με τη γραπτή έκφραση, σε σημείο που αναλαμβάνουν πλέον να κάνουν μόνα τους, χωρίς καμία βοήθεια της γλωσσικές ασκήσεις του σχολείου, αλλά και ότι άρχισαν να γράφουν από μόνα τους ιστορίες σε συνέχειες. Τέλος, υπήρχαν και κάποιοι, που μου ανέφεραν ότι μέσα από την ομάδα τα παιδιά απώθησαν μια κάποια εσωστρέφεια, και εκφράζονταν με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση μπροστά σε άλλους.
Το μυστικό είναι κάτι να μη γίνεται ως εξαναγκασμός, αλλά μέσα από μια χαλαρή, παιγνιώδη προσέγγιση. Οι ιστορίες και τα παραμύθια είναι κάτι πολύ δυνατό, και τα παιδιά το νιώθουν αμέσως. Αντιμετωπίζουν τις δικές τους ιστορίες και των άλλων με σεβασμό.
Πώς είναι να εμψυχώνεις μια ομάδα παιδιών, με κύριο χαρακτηριστικό τη γραφή;
Όπως σε κάθε ομάδα που θέλει να λειτουργεί σωστά, είναι σημαντικό να γίνει από την αρχή αντιληπτό ότι τη διέπουν αρχές, όπως ο σεβασμός και ότι κανένας δε θα κριθεί. Η υποστηρικτική ατμόσφαιρα που δημιουργείται, ευνοεί την ελεύθερη έκφραση των παιδιών και την απελευθέρωση της φαντασίας τους, κάτι που συμβάλλει στην εξέλιξη της σκέψης τους.
Όταν κάποιος δουλεύει με παιδιά, λένε ότι με έναν τρόπο δε χάνει ποτέ την παιδικότητά του. Εσύ τι αποκομίζεις συναισθηματικά από αυτή την αμοιβαία αλληλεπίδραση;
Είναι αλήθεια αυτό! Με κάποιον τρόπο νιώθω ότι θεραπεύω ή προσεγγίζω το παιδί μέσα μου, και κάθε φορά που συντονίζομαι μαζί τους κάνουμε πολύ καλή παρέα. Νομίζω πως και αυτά βλέπουν σε μένα πιο πολύ μια φίλη, “μια παραμυθού”.
Σαν παιδί, ποια ήταν τα αγαπημένα σου βιβλία; Υπάρχουν κάποια από αυτά, που μέχρι και σήμερα προτείνεις στους μαθητές σου;
Αγαπούσα πολλούς και διάφορους συγγραφείς, είχα ξεχωρίσει όμως την Christine Nöstlinger.
Στα βιβλία της με γοήτευε το χιούμορ και ότι προσέγγιζε τα προβλήματα των ηρώων της, μέσα από μια ανάλαφρη και κωμική πλευρά. Ένιωθα σαν να είχα μια σύμμαχο απέναντι στις ανασφάλειες και τα θέματα, που προέκυπταν σ’ εκείνη την ηλικία.
Δε συνηθίζω να προτείνω βιβλία που μου άρεσαν ως παιδί. Μοιράζομαι, όμως, μαζί τους, όσα βιβλία γοητεύουν το παιδί μέσα μου τώρα, αφού σχεδόν σε κάθε συνάντηση τους διαβάζω είτε ολόκληρο βιβλίο είτε απόσπασμα. Mια από τις μεγαλύτερες χαρές μου ήταν και είναι ακόμη, να “βουτήξω” στον κόσμο των βιβλίων και να διαλέξω αυτά που με εκφράζουν. Αυτό προτείνω και στα παιδιά να κάνουν.
Με το τέλος της καραντίνας, έχεις προγραμματίσει κάποια σεμινάρια και πού; Θα ήθελες να μοιραστείς μαζί μας κάποια από τα σχέδιά σου;
Δεν έχω προγραμματίσει ακόμη κάτι, αλλά η μεγάλη μου επιθυμία είναι η χαρά της γραφής και της ανάγνωσης να φτάσει παντού, σε όλα τα παιδιά με τρόπο συστηματικό, όπου κι αν ζουν, ανεξαρτήτως από το βιοτικό τους επίπεδο. Προς αυτή την κατεύθυνση έχω σκοπό να κινηθώ. Όταν πάρουν οι σκέψεις μέσα μου πιο ξεκάθαρη μορφή, θα επικοινωνήσω τις νέες δράσεις μέσω του προφίλ μου στο facebook.
Υπάρχει κάποιο γραπτό παιδιού που σε εντυπωσίασε και έχει χαραχτεί στη μνήμη σου;
Oι εικόνες μιλούν…
Αν η ζωή σου ήταν βιβλίο, τι είδους βιβλίο θα ήταν;
Δύσκολο να απαντήσω σ’ αυτή την ερώτηση, καθώς δε νομίζω ότι εμπίπτει σε μια και μόνο κατηγορία. Γενικεύοντας, θα έλεγα ότι θα ήθελα να είναι ένα βιβλίο, που όταν ανοίγει, γεμίζει τους άλλους με αισιοδοξία και δύναμη.
Αν είχες μία και μόνο ευχή για το μέλλον;
Η ευχή μου είναι να δοθεί σε όλους τους ανθρώπους, η ευκαιρία να παλέψουν για τα όνειρα τους και να τα πραγματοποιήσουν. Θα ήθελα με την ευκαιρία να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ σ’ αυτούς που με εμπιστεύτηκαν από τα πρώτα μου βήματα, συνεργάτες αλλά και γονείς, που στην πορεία γίναμε φίλοι. Όταν βρίσκεις ανθρώπους με τους οποίους σε συνδέουν οι ίδιες αξίες, βαδίζεις με μεγαλύτερη σιγουριά και αυτοπεποίθηση, γνωρίζοντας πως μοιράζεστε ένα κοινό όραμα, κι αυτό είναι αναμφίβολα πολύ σημαντικό! Ευχαριστώ πολύ τις Πυγολαμπίδες και την Ιωάννα Σεραφειμίδου για όλη την ενθάρρυνση και τη στήριξη!
Πού μπορεί να σε βρει κάποιος που ενδιαφέρεται για τα μαθήματα δημιουργικής γραφής;
Μέσω του προφίλ μου στο Facebook μπορεί όποιος ενδιαφέρεται, να ενημερωθεί για μελλοντικές δράσεις, αλλά και να επικοινωνήσει μαζί μου.
Θέλουμε να μάθουμε τα πάντα για την Ανδώ, θα μας πεις ποια είναι;
Η Ανδώ είναι η δωδεκάχρονη «φανταστική» κόρη του Διγενή Ακρίτα (σύμφωνα με το έπος ο Διγενής δεν είχε παιδιά), η οποία αποφασίζει να κάνει ένα ταξίδι μέχρι τον Τίγρη ποταμό προκειμένου να βρει το υπόλοιπο μισό του σπασμένου Ιερού Σπαθιού του πατέρα της, αλλά και να μάθει την αλήθεια για την εξαφάνισή του.
Γιατί πρέπει η Ανδώ να μαζέψει το θάρρος της;
Γιατί στο ταξίδι της αυτό θα πρέπει να αντιμετωπίσει άγριους λύκους, αμαζόνες, απελάτες (ληστές), δράκους, ιπτάμενα άλογα, Άραβες αλλά και τον ίδιο τον Χάροντα. Ταυτόχρονα πρέπει να αντιμετωπίσει και τον ίδιο της τον εαυτό σ’ ένα παράλληλο ταξίδι αυτογνωσίας.
Από την αναφορά σας στον Χάρο φαντάζομαι πως έχετε εντάξει στο μυθιστόρημά σας αρκετά στοιχεία και πρόσωπα από το έπος του Διγενή Ακρίτα;
Ναι, έχω εντάξει αρκετά πρόσωπα από το έπος στην ιστορία της Ανδώς, έχω επίσης χρησιμοποιήσει πολλά γεωγραφικά, πραγματολογικά και γλωσσικά στοιχεία για να αποδώσω το πνεύμα και ύφος της εποχής. όπως επίσης και ένα πλήθος προσώπων, στίχων και λέξεων.
Σε ποια ιστορική εποχή τοποθετείται το έπος του Διγενή Ακρίτα και σε ποια η ιστορία της Ανδώς;
Το έπος του Διγενή Ακρίτα τοποθετείται στην εποχή της ελληνο-αραβικής ειρηνεύσεως του Ι’ αιώνα, όταν οι βυζαντινοί έφτασαν ξανά τα σύνορα της αυτοκρατορίας στον Ευφράτη ποταμό. Στην ίδια εποχή τοποθέτησα κι εγώ την ιστορία της Ανδώς, και πιο συγκεκριμένα το 987.
Δηλαδή αν και έχουμε να κάνουμε με ένα μυθιστόρημα φαντασίας με δράκους, ιπτάμενα άλογα, ωστόσο πρόκειται και για ένα ιστορικό μυθιστόρημα;
Ακριβώς. Το πρώτο μισό του βιβλίου, όσο η Ανδώ βρίσκεται στα βυζαντινά εδάφη, η αφήγηση είναι τελείως ρεαλιστική και τα γεγονότα του βιβλίου αντιστοιχούν στη βυζαντινή ιστορία. Στο υπόλοιπο μισό του βιβλίου, και από τη στιγμή που η Ανδώ περνάει τον Ευφράτη ποταμό, η αφήγηση αποκτάει φανταστικόχαρακτήρα.
Από ότι έχω καταλάβει όμως είτε το βιβλίο το θεωρήσουμε ιστορικό μυθιστόρημα είτε φανταστικό, παράλληλα με την περιπέτεια, έχουμε και μία ψυχολογική ιστορία. Μια ιστορία που σχολιάζει τη σχέση κόρης-πατέρα, την ιστορία της Ανδώς και του πατέρα της. Σωστά;
Θα έλεγα πως ο αρχικός πυρήνας της ιστορίας ήταν αυτός. Ήθελα από την αρχή να πω μία ιστορία που να μιλάει για τη σχέση κόρης-πατέρα. Και πιο συγκεκριμένα για τη σχέση μία έφηβης κόρης που ο πατέρας της την έχει εγκαταλείψει. Όπως η ιστορία εξελίσσεται η Ανδώ ανακαλύπτει διαφορετικές πτυχές της προσωπικότητας του πατέρα της και ταυτόχρονα δίνει και διαφορετικές ερμηνείες της εξαφάνισής του. Αν και όλα αυτά διαδραματίζονται χίλια και πλέον χρόνια πριν, εντούτοις νομίζω πως θα μπορούσαν να συμβαίνουν κατά κάποιο τρόπο και σήμερα.
Εκτός από αυτή τη σχέση ποιες άλλες σχέσεις είναι κυρίαρχες στο βιβλίο; Και σε ποιο βαθμό αυτές αφορούν έναν σύγχρονο έφηβο;
Θα έλεγα πως στο βιβλίο κυριαρχούν άλλες τρεις σχέσεις, Η σχέση της Ανδώς με τον Κοσμά, τον Σαλαντίν και τον Χάροντα. Μέσα από αυτές τις σχέσεις μας αποκαλύπτονται και τα άλλα τρία (3) θέματα του βιβλίου: η φιλία, ο έρωτας και ο Θάνατος. Η φιλία της Ανδώς με τον Κοσμά διατρέχει όλο το βιβλίο και περνάει από πολλά και διάφορα στάδια και τελειώνει με μία σκηνή που αναδεικνύει την υπέρτατη πράξη φιλίας που δεν είναι άλλη από τη Θυσία!
Τον έρωτα τον συναντάμε κι αυτόν στην πιο ακραία του μορφή, όταν η Ανδώ ερωτεύεται έναν Άραβα, έναν Σαρακηνό όπως λέει στο βιβλίο, που εκτός από αλλόφυλος είναι και αλλόθρησκος.
Η τρίτη και τελευταία σχέση, η σχέση της Ανδώς με τον Χάροντα, είναι μία σχέση που διατρέχει κι αυτή όλο το βιβλίο, ο Χάρος παρακολουθεί όλα της τα βήματα της και στο τέλος, το μικρό δωδεκάχρονο καλείται να τον αντιμετωπίσει.
Νομίζω πως οι τέσσερεις αυτές σχέσεις-αξίες (γονεϊκά πρότυπα, φιλία, έρωτας, θάνατος) είναι που μας απασχολούσαν (όταν εμείς ήμασταν έφηβοι), και απασχολούν τώρα τους έφηβους.
Να σταθούμε λίγο στη σχέση της Ανδώς με τον Σαλαντίν. Μία Ελληνίδα χριστιανή ερωτεύεται έναν Άραβα, μουσουλμάνο…
Σκεφτείτε πως όταν ξεκινάει το ταξίδι της Ανδώς μία από τις κινητήριες δυνάμεις που το τροφοδοτούν είναι το μίσος της για τους Άραβες (γιατί τους θεωρεί υπεύθυνους για το θάνατο του πατέρα της), το οποίο στην πορεία όχι μόνο θα εξανεμισθεί αλλά θα μετατραπεί και σε αγάπη. Βέβαια για αυτήν την αλλαγή σημαντικό ρόλο θα παίξει το γεγονός ότι η Ανδώ θα ζήσει για ένα διάστημα στη Βαγδάτη μαζί τους. Τα στερεότυπα που είχε στο μυαλό της ένα ένα θα αποδομηθούν για να ανακαλύψει στο τέλος πόσο μοιάζουν οι δύο λαοί.
Ωστόσο ποιο θα λέγατε ότι ήταν η μεγαλύτερη διαφορά, το δυσκολότερο εμπόδιο που έπρεπε να υπερπηδηθεί σε αυτόν τον έρωτα;
Η πίστη της Ανδώς ότι οι άνθρωποι καθορίζουν το μέλλον τους και τις τύχες τους και η άποψη του Σαλαντίν ότι όλα είναι γραμμένα από τον Προφήτη. Νομίζω ότι, στο βαθμό που κατάφερα να γνωρίσω και να καταλάβω τους Άραβες, η πιο μεγάλη μας διαφορά είναι η άποψη για τη μοίρα, το κισμέτ. Ακόμη και σήμερα νομίζω πως οι Άραβες πιστεύουν πως η μοίρα των ανθρώπων είναι προδιαγεγραμμένη και αυτή η άποψη ποτίζει όλες τις εκφάνσεις τις ζωής τους.
Είπατε πριν ότι «στο βαθμό που κατάφερα να γνωρίσω και να καταλάβω αυτόν τον λαό»… Με ποιον τρόπο τον γνωρίσατε;
Βιβλιογραφικά αρχικά και μετά με ταξίδια. Βέβαια από μικρό παιδί ζω σε μία γειτονιά της Θεσσαλονίκης, τις 40 Εκκλησιές, που έμεναν και μένουν πολλοί Άραβες φοιτητές. Θα ήθελα εδώ να πω πως το πρώτο ενδιαφέρον για τον αραβικό πολιτισμό μου τον εμφύσησε ο ΚωστήςΜοσκώφ που τον θαύμαζα ως νέος πάρα πολύ.
Θα σας κάνω μία ερώτηση που τριγυρνάει στο μυαλό μου από το πρώτο σας βιβλίο για έφηβους-νέους. Και ο «Νι Πι» και η «Ανδώ» είναι δύο βιβλία που θα μπορούσαν να διαβαστούν άνετα και από μεγάλους. Αυτό είναι μία επιλογή ή συμβαίνει κατά λάθος;
Θα έλεγα ότι δε συμβαίνει σκόπιμα, αλλά ούτε κατά λάθος!
Όταν γράφω έχω στο νου μου πως τα βιβλία αυτά απευθύνονται σε έφηβους, αλλά ταυτόχρονα θέλω να αρέσουν και σ’ εμένα.
Τα δύο αυτά βιβλία προέκυψαν από την επιθυμία μου να μιλήσω στα παιδιά μου, (έχω 4 παιδιά, με ηλικίες από έντεκα έως είκοσι εννιά), αλλά και στα παιδιά όλου του κόσμου για δύο, τρία πράγματα που με απασχολούν στη σχέση μου μαζί τους.
Όσο κι αν εκ πρώτης όψεως φαίνονται να είναι δύο απλές περιπέτειες (εμπνευσμένες μάλιστα από δύο κορυφαίες περιπέτειες τους είδους: Τους Πειρατές της Καραϊβικής & Τον Άρχοντα των Δακτυλιδιών), κατά βάθος είναι δυο βαθιές εξομολογήσεις για τη ζωή μου, για τα πιστεύω μου που καθοδήγησαν τις πράξεις μου στο παρελθόν και τις καθοδηγούν και τώρα.
Το επόμενο βιβλίο σας θα είναι για έφηβους-νέους ή για ενήλικες;
Και το επόμενο βιβλίο μου, που ήδη βρίσκεται στο στάδιο της επιμέλειας από τις εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ, απευθύνεται κι αυτό στους έφηβους. Μάλλον δεν έχω πει ακόμη όλα όσα θέλω να πω!
Ευχαριστώ πολύ για τη συνέντευξη. Εύχομαι στην Ανδώ να ταξιδέψει σ’ όλα τα μήκη και τα πλάτη της Ελλάδας, και γιατί όχι «από τη Βασιλεύουσα μέχρι τη Βαγδάτη κι από την Αλεξάνδρεια μέχρι την Τραπεζούντα», όπως γράφετε και στο βιβλίο σας!
Κι εγώ ευχαριστώ πολύ για τη συνέντευξη! Καλή συνέχεια στο καταπληκτικό έργο που κάνετε με τις ΠΥΓΟΛΑΜΠΙΔΕΣ!
Το βιβλίο “Μάζεψε το θάρρος σου Ανδώ” κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πατάκη
Λίγα λόγια για τον Γιώργο Χατζόπουλο
Ο Γιώργος Χατζόπουλος γεννήθηκε το 1964 στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε Παιδαγωγικά στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Κοινωνιολογία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και Συγκριτική Λογοτεχνία σε μεταπτυχιακό επίπεδο στη Φιλοσοφική Σχολή του ΑΠΘ. Έχει γράψει τα θεατρικά έργα Μοργκεντάου (2003), που ανέβηκε στην Πειραματική Σκηνή της Τέχνης – Θέατρο Αμαλία το 2007, Πόσο καλό είναι το φως (2009) και τη νουβέλα Βγερού Γλυκά Φανού (εκδ. Αιώρα, 2016), η οποία ανέβηκε στο Θέατρο Αυλαία στη Θεσσαλονίκη. Από τις εκδόσεις Πατάκη κυκλοφορούν επίσης το συναρπαστικό ιστορικό μυθιστόρημα Νι Πι, ο τελευταίος πειρατής του Αιγαίου και το νερό της ζωής (2018) και Μάζεψε το θάρρος σου, Ανδώ (2020).
Η Άρτεμις Καρμπά είναι παιδαγωγός και έχει εκπαιδευτεί στην εμψύχωση ομάδων με τη μέθοδο της Παρεμβαίνουσας μη Κατευθυντικότητας (ΝDI).
Σπούδασε στο Τμήμα Προσχολικής Αγωγής κι Εκπαίδευσης της Παιδαγωγικής σχολής ΑΠΘ και στη συνέχεια απέκτησε μεταπτυχιακή ειδίκευση στην Περιβαλλοντική εκπαίδευση. Της αρέσουν τα παραμύθια, οι λύκοι και οι κόκκινες μύτες.
Έχει συμμετάσχει σε θεατρικές ομάδες και εργαστήρια για την τέχνη του κλόουν, αναζητώντας νέους τρόπους έκφρασης και επικοινωνίας. Εμπνεύστηκε, σχεδίασε και διαχειρίζεται το project share-call, το οποίο απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς κάθε βαθμίδας και ειδικότητας.
Μίλησε μας λίγο για το project σου.
Είναι ένα εγχείρημα που έχει ως σκοπό να παρέχει υποστήριξη και έμπνευση στους εκπαιδευτικούς με όραμα την ποιοτική εκπαίδευση. Η καθημερινή πραγματικότητα στα σχολεία είναι πολύ δύσκολη και οι εκπαιδευτικοί έχουν να αντιμετωπίσουν σύνθετα προβλήματα χωρίς ουσιαστική στήριξη. Μιλώντας με συναδέλφους/ισσες τόσα χρόνια, καταλαβαίνω πως νιώθουν μοναξιά και βλέπω πως ενώ έχουν πολύ μεράκι και υπέροχες ιδέες, κουράζονται, απογοητεύονται, χάνουν τη δύναμή τους.
Αυτό είναι αλήθεια, μου το αναφέρουν και εμένα, συχνά, αυτό οι εκπαιδευτικοί.
Τα άτομα έχουν ανάγκη να μιλήσουν, να ακουστούν! Συχνά μιλούν και μοιράζονται τις αγωνίες και τις σκέψεις τους με μέλη της οικογένειάς τους και με φίλους. Με μερικές φίλες μου να φανταστείς, τις περισσότερες φορές που βρισκόμαστε μιλάμε κυρίως για τους μαθητές/τριές μας και πώς μπορούμε να τους/τις υποστηρίξουμε καλύτερα. Κάποιες φορές δεν μένει καν χρόνος για να συζητήσουμε άλλα θέματα. Αυτή η διαπίστωση με οδήγησε να σκεφτώ πως υπάρχει ανάγκη να δημιουργηθεί ένας «χώρος» στον οποίο οι εκπαιδευτικοί μπορούν να «χουχουλιάσουν», να ακούσουν ο ένας τον άλλο, να μοιραστούν όσα τους απασχολούν αλλά και να μάθουν, να πειραματιστούν, να εξελίξουν τα εκφραστικά τους μέσα.
Και κάπως έτσι δημιουργήθηκε το share-call΄;
Ακριβώς! Έχω εμπειρία από ομάδες προσωπικής ανάπτυξης και έχω παρατηρήσει πόσο ευεργετική είναι για τα άτομα η συμμετοχή σε αυτές.
Παρόμοιο αντικείμενο είχε και η μεταπτυχιακή μου έρευνα και τα αποτελέσματά της ήταν πολύ ελπιδοφόρα. Αυτό με ώθησε στο να προσπαθήσω να δημιουργήσω το share-call με ομάδες προσωπικής και επαγγελματικής ανάπτυξης που να απευθύνονται όμως σε εκπαιδευτικούς.
Έτσι, κατέθεσα την ιδέα μου στο πρόγραμμα υποτροφιών START-Create Cultural Change! Το share-call είναι ένα από τα 15 έργα που διακρίθηκαν!
Μίλησέ μας για την εμπειρία σου ως υπότροφος του START.
Το START υποστηρίζει καινοτόμες πρωτοβουλίες κοινωνικού πολιτισμού, εγχειρημάτων δηλαδή που αξιοποιούν την τέχνη ως εργαλείο και όχημα για τη δημιουργία λύσεων σε κοινωνικά προβλήματα. Άτομα με καινοτόμες ιδέες κατέθεσαν τις προτάσεις τους και όσοι/ες επιλεχθήκαμε ταξιδέψαμε για 2 μήνες στην Γερμανία, όπου συμμετείχαμε σε ένα εντατικό πρόγραμμα κατάρτισης στον κοινωνικό πολιτισμό και το “cultural management”, αποκτήσαμε δηλαδή γνώσεις και εμπειρία στο σχεδιασμό και τη διαχείριση πολιτισμικών πρωτοβουλιών/projects. Αυτές οι γνώσεις αλλά και η μετέπειτα υποστήριξη του START ήταν πολύτιμες για να έχει το share-call μια δυναμική αρχή!
Αλήθεια, τι σημαίνει share-call?
Χαίρομαι που το ρωτάς αυτό! Είναι ένα λογοπαίγνιο με την λέξη circle, δηλαδή κύκλος.
Το share-call είναι ένα κάλεσμα (call) για μοίρασμα (share) στον κύκλο! Στις ομάδες μας δεν υπάρχει ιεραρχία, δεν υπάρχει δηλαδή κάποιος που ηγείται. Τα μέλη αλλά και οι εμψυχώτριες έχουν ίση «απόσταση» σαν να είναι σημεία σε έναν κύκλο. Οι εμψυχώτριες ακολουθούν την μέθοδο της Παρεμβαίνουσας μη Κατευθυντικότητας (ΝDI).
Πες μου περισσότερα για την Παρεμβαίνουσα μη Κατεθυντικότητα, περίεργο όνομα.
Οι εμψυχωτές/τριες της Παρεμβαίνουσας μη Κατευθυντικότητας (NDI) κάνουν προτάσεις στα μέλη και διευκολύνουν την διαδικασία της έκφρασης και της επικοινωνίας, δεν επιβάλουν όμως κάποια κατεύθυνση. «Ακούν» προσεκτικά και ακολουθούν τις ανάγκες και τις επιθυμίες της ομάδας.
Πρόκειται για μία κατεξοχήν δημοκρατική διαδικασία που μπορεί να επηρεάσει και τον τρόπο που διαχειρίζεται ο/η εκπαιδευτικός την ομάδα της τάξης του. Στόχος μας είναι τα μέλη της ομάδας που το επιθυμούν, να γνωρίσουν βιωματικά, μέσω δηλαδή της εμπειρίας της συμμετοχής τους, τις αρχές της μεθόδου ΝDI που συγκροτήθηκε από τον Γάλλο καθηγητή Michel Lobrot. (Περισσότερα μπορεί να διαβάσει κανείς εδώ.)
Τι άλλο συμβαίνει σε μία σταθερή ομάδα share-call;
Μου φαίνεται πάντα πολύ δύσκολο να περιγράψω τι πραγματικά συμβαίνει σε μία ομάδα, το κλίμα που δημιουργείται, τα συναισθήματα.
Δεν είμαι μόνο εγώ, συχνά ακούω μέλη ομάδων NDI να παραδέχονται πως δυσκολεύονται να μεταδώσουν σε άτομα του περιβάλλοντός τους τι «γίνεται εκεί». Μπορώ να πω πως η διαδικασία περιλαμβάνει βιωματικές ασκήσεις και παιχνίδια που κινητοποιούν το σώμα, το συναίσθημα και το νου, που διευκολύνουν την αλληλεπίδραση και το να γνωρίσουν τα άτομα καλύτερα τον εαυτό τους και τους άλλους.
Και οι «Δευτέρες των δασκάλων» τι είναι;
Οι «Δευτέρες των δασκάλων» είναι αυτοτελείς συναντήσεις για εκπαιδευτικούς με ποικίλο περιεχόμενο που στόχο έχουν να διευρύνουν οι συμμετέχοντες/ουσες τα εκφραστικά τους μέσα, να εμπνευστούν, να έρθουν σε επαφή με «κάτι» που παρουσιάζει εκπαιδευτικό ενδιαφέρον.
Συνήθως καλούμε καλλιτέχνες και παιδαγωγούς που αγαπάμε και έχουμε συμμετέχει στο παρελθόν σε εργαστήριά τους. Πριν την καραντίνα υλοποιήσαμε ένα εργαστήριο για το κουκλοθέατρο στην εκπαίδευση, ένα εργαστήριο για κλόουν-εκπαιδευτικούς και το χιούμορ στη σχολική τάξη καθώς και ένα εργαστήριο για την καταπολέμηση των έμφυλων στερεοτύπων στο σχολείο.
Και τώρα με την καραντίνα πώς συνεχίζετε;
Χρειάστηκε να τροποποιήσουμε τις δραστηριότητές μας. Με τα μέλη της σταθερής μας ομάδας συναντιόμαστε τακτικά μέσω βιντεοκλήσης. Κάνουμε ασκήσεις αυτόματης γραφής και παίζουμε παιχνίδια, μεταμορφωνόμαστε, ανταλλάζουμε ιδέες και γελάμε, γελάμε πολύ!
Τώρα θα ξεκινήσουμε και μελέτη άρθρων που αφορούν τη δυναμική των ομάδων και την βιωματική εκπαίδευση.
Επίσης, με τις κουκλοπαίχτριες Gypsy Moth έχουμε οργανώσει online σεμινάρια για την εμψύχωση αντικειμένων και θεατρικής κούκλας στην εκπαίδευση. Έχουν πραγματοποιηθεί ήδη δύο και μέσα στον Μάιο θα πραγματοποιηθούν άλλα τέσσερα (Δείτε εδώ). Επίσης, βρισκόμαστε τώρα σε διαδικασία σχεδιασμού online σεμιναρίων για την επόμενη σχολική χρονιά, καθώς η δια ζώσης πραγματοποίηση εργαστηρίων θα είναι δύσκολη.
Πες μας περισσότερα για την επόμενη σχολική χρονιά, τι ετοιμάζετε;
Θα συνεχίσουμε τις ανοιχτές συναντήσεις με ποικίλη θεματολογία (εργαστήρια για την τέχνη στην εκπαίδευση, για την περιβαλλοντική εκπαίδευση, τη βιωματική μάθηση κλπ).
Και φυσικά θα δημιουργηθούν κι άλλες σταθερές ομάδες share-call. Θα δημιουργηθεί και μία πρωινή ομάδα που θα απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς που δουλεύουν απογευματινές ώρες (πχ. σε φροντιστήρια). Θέλουμε να δημιουργηθεί μία ομάδα υποστήριξης για τους «απογευματινούς» εκπαιδευτικούς που λόγω ωραρίου αδικούνται και σπάνια μπορούν να συμμετέχουν σε εκπαιδευτικά σεμινάρια.
Σκεφτόμαστε επίσης τη σύσταση μίας μεικτής ομάδας με γονείς και εκπαιδευτικούς επειδή πιστεύουμε ότι θα είναι πολύ εμπλουτιστική η συνύπαρξή τους. Ακόμη, αν κάποιο σχολείο ή εκπαιδευτικός χώρος το επιθυμεί, μπορούμε να σχεδιάσουμε και να υλοποιήσουμε αντίστοιχες δράσεις με βάση τις δικές τους ανάγκες, στο χώρο μας ή στο δικό τους.
Φέτος πού υλοποιούνται οι δράσεις σας;
Συνεργαζόμαστε σε επιστημονικό και πρακτικό επίπεδο με το Ινστιτούτο Βιωματική Παρέμβαση ΝDI και οι δράσεις μας (πριν την καραντίνα) πραγματοποιούνταν στο χώρο τους. Το ινστιτούτο είναι ένας φορέας που παρέχει, μεταξύ άλλων, υπηρεσίες εκπαίδευσης στην εμψύχωση των ομάδων, στη συμβουλευτική και στη ψυχοθεραπεία, με τη μέθοδο της ΝDI. O χώρος τους είναι κατάλληλα διαμορφωμένος για να φιλοξενεί ομάδες και εκπαιδευτικές δράσεις/εκδηλώσεις.
Ποιο είναι το κόστος συμμετοχής στις δράσεις σας;
Τη φετινή σχολική χρονιά το project υποστηρίζεται από το πρόγραμμα START-Create Cultural Change επομένως η συμμετοχή των εκπαιδευτικών είναι δωρεάν. Σημαντική σε αυτή τη προσπάθεια είναι και η βοήθεια της χορηγού εταιρίας χαρτικών και σχολικών ειδών SALKO. Την επόμενη σχολική χρονιά θα υπάρχει ένα χαμηλό αντίτιμο συμμετοχής ώστε να μπορούν όλες και όλοι να συμμετέχουν χωρίς να μείνει κανείς εκτός «κύκλου».
Ακολουθήστε το share-call στα social media για να μαθαίνετε νέα:
Την άνοιξη έκανα μια επαγγελματική φωτογράφηση και έτσι αναρωτήθηκα πού και πώς θα ήθελα να φωτογραφηθώ για να με εκφράζει όσο το δυνατόν περισσότερο. Ήθελα με λίγα λόγια αυτή η εικόνα να λέει κάτι για εμένα, να μοιράζεται μια ιστορία και να περιγράφει κάτι που αγαπάω. Ήθελα να γνωρίσεις τη φιλοσοφία μου και εμένα λίγο καλύτερα.
Σήμερα, που ξαναδιαβάζω τις παρακάτω 💛, που έγραψα τότε, κατανοώ πως εδώ και περισσότερο από 10 χρόνια αγαπώ να υπηρετώ τους ανθρώπους να γίνονται όλα αυτά που ονειρεύεται η ψυχή τους να ΕΙΝΑΙ.
Ο δικός μου τρόπος να το κάνω αυτό, ξεκινώντας πριν από 11 χρόνια, ήταν να τους φέρω σε επαφή με το παιδί που κρύβεται μέσα τους. Έτσι, χωρίς να το καταλάβω, δημιούργησα τις www.pigolampides.gr.
Πίστευα πως αν καταφέρουμε να θυμηθούμε πως νιώθαμε όταν ήμασταν παιδιά, θα νιώθαμε ολοκληρωμένοι, θα είμασταν πιο αληθινοί και τίμιοι γονείς, θα μεγαλώναμε υγιείς ανθρώπους και θα αλλάζαμε με κάποιον τρόπο τον κόσμο, αφού όλοι θα παραμέναμε τέλειοι, ακριβώς όπως όταν γεννηθήκαμε.
Κανένας “μεγάλος” δε θα στερούσε από τα παιδιά τη σοφία που κουβαλάνε μέσα τους, θα σεβόταν τη γνώμη τους και θα τα στήριζε να είναι ο εαυτός τους, μοναδικός και ιδιαίτερος, όπως κάθε άνθρωπος που έρχεται στη γη. Έτσι, δε θα χρειαζόταν τα παιδιά μας να πετάξουν τόσα φορτία και στρεβλωμένες πεποιθήσεις, όπως κουβαλάμε εμείς και κάνουν τη ζωή μας αφόρητη κάποιες φορές.
Είναι αλήθεια πως φοβήθηκα λίγο να μοιραστώ με αυτόν τον τρόπο την αλήθεια μου, νόμιζα πως θα μου έλεγε ο κόσμος “και ποια νομίζεις πως είσαι; που ξέρεις εσύ τι θέλω εγώ και το παιδί μου;” Και έτσι “κρύφτηκα” πίσω από ένα site, φιλοδοξώντας ωστόσο να φέρω σε επαφή όλους τους γονείς και τα παιδιά τους με τις τέχνες, τα βιβλία, το παιχνίδι, τη φύση, την περιπέτεια και τη δημιουργικότητα.
Ως ένα βαθμό, το ξέρω, τα κατάφερα, και νιώθω ευγνώμων για αυτό, για την αγκαλιά όλου του κόσμου, που δε τη θεώρησα ποτέ δεδομένη.
Ωστόσο νιώθω πως τώρα ανοίγεται ένας νέος δρόμος μπροστά μου. Θέλω να υπηρετήσω πιο συνειδητά τους μεγάλους να αποδεχτούν και να αγκαλιάσουν αυτό που είναι. Η ζωή είναι στο εδώ και τώρα, σε όσα συμβαίνουν, και μπορούμε πάντα να επιλέξουμε με ποια γυαλιά θα δούμε.
Τα παιδιά μας βοηθούν πολύ σε αυτό γιατί είναι αγνά και σοφά, ζουν πάντα στο παρόν και είναι ο καθρέφτης μας. Έχουμε λοιπόν, μια τεράστια ευκαιρία, μέσω της παραμονής μας στο σπίτι, εξαιτίας του COCOVID – 19, να αγκαλιάσουμε την ευκαιρία αυτή, να μάθουμε, να ησυχάσουμε, να μοιραστούμε, να εμπιστευτούμε, να κλάψουμε, να γελάσουμε και να βγούμε πιο αληθινοί (και όχι δυνατοί – μου άρεσουν πολύ τα δώρα της ταπεινοσύνης). Να γίνουμε τρωτοί μπροστά στα παιδιά μας και την οικογένειά μας και να μεγαλώσουμε όλοι μαζί.
——————–
Παρακάτω σου ανοίγω ένα παράθυρο σε όσα αγαπώ και πιστεύω και θα χαρώ πολύ να μοιραστείς και εσύ μαζί μου, τη δική σου, ανθρώπινη πλευρά.
💛 Ζω στη Θεσσαλονίκη: Η φύση και η ηρεμία είναι κάτι με το οποίο θέλω να γεμίζω τη ζωή μου, έτσι τα πάρκα της παραλίας της Θεσσαλονίκης είναι κάτι που με εκφράζουν πολύ. Ο ορίζοντας της θάλασσας και το βουνό του Ολύμπου είναι κάτι που επίσης δένει με αυτή την ανάγκη. Μου αρέσει η αισθητική της νέας παραλίας και νιώθω πως συνδέεται πολύ με την urban αισθητική μια παραθαλάσσιας μοντέρνας πόλης, όπως η Θεσσαλονίκη. Μου αρέσουν πολύ και οι βόλτες!
💛 Προσπαθώ να ακούω και να αγαπώ το παιδί που κρύβεται μέσα μου: Η ανάγκη μου να χαίρομαι με τα απλά πράγματα και η υπενθύμιση πως κατά βάθος όλοι μέσα μας είμαστε μικρά παιδιά δε με εγκαταλείπει ποτέ. Οι www.pigolampides.gr έγινε από μια τέτοια εσωτερική ανάγκη, να παρακινήσω και άλλους “μεγάλους” να νιώσουν και πάλι (μέσα από το παιχνίδι) μικρά παιδιά.
💛 Αγαπώ τα βιβλία. Αλλά όχι μόνο: Τα βιβλία, η δια βίου μάθηση, η απόλαυση της ανάγνωσης και τα παιχνίδια με τις λέξεις με καθησυχάζουν πολύ.
💛 Αυτό που με αντιπροσωπεύει είναι η οικογένεια:
Η σκηνή συμβολίζει για εμένα το σπίτι και την οικογένεια, τη φωλιά στην οποία αγαπώ να κουρνιάζω.
💛 Το αγαπημένο μου χρώμα είναι το μαύρο: Αλλά μια φίλη μου στυλίστρια λέει πως το άσπρο και το μαύρο δεν είναι χρώματα γι’αυτό και επιλέγω το κίτρινο για χρώμα. Είναι το χρώμα που συμβολίζει για μένα το φως, τον ήλιο, τη χαρά, την ελπίδα. Είναι και το χρώμα των πυγολαμπίδων όταν φωτίζουν.
💛 Μου αρέσουν οι συνεργασίες: Οι συνέργειες με ανθρώπους που μοιραζόμαστε κοινά οράματα και φιλοσοφία είναι κάτι που με εμπνέει καθ’ όλη τη διάρκεια της επαγγελματικής μου πορείας.
Αν θέλεις να έρθεις στο group που δημιούργησα στο viber για τακτική έμπνευση είσαι ευπρόσδεκτος -η. http://bit.ly/viber_pigolampides
// ⛺️Ευχαριστώ την CozyKids για την παραχώρηση της υπέροχης teepee (αλλά και την εμπνευστική συνεργασία) που δε θα μπορούσε να ταιριάζει καλύτερα με το brand identity των πυγολαμπίδων. 📷Arte Di Tre studio
Τον Σεπτέμβριο του 2019 ένας νέος χώρος μάθησης έκανε την εμφάνισή του στη Θεσσαλονίκη. Με πρωτοβουλία τριών έμπειρων νηπιαγωγών, του Γλαντζή Τάσου, του Δημολιού Κωστή, της Τουφεξίδη Ελίζας και ενός ψυχολόγου, του Μπάσογλου Δημήτρη, ένα «Σπιτόδενδρο» εμφανίστηκε στην περιοχή του Διαβαλκανικού Ιατρικού Κέντρου για να φιλοξενήσει παιδιά προσχολικής ηλικίας. Την ομάδα ήρθε να συμπληρώσει η Αμαλία Βράντση, νηπιαγωγός με εμπειρία 30 χρόνων και ιδιοκτήτρια του παιδικού σταθμού Λιλιπούπολη.
Με μία ομάδα προσεκτικά επιλεγμένων εκπαιδευτικών και συνεργατών ο παιδικός σταθμός και νηπιαγωγείο «Σπιτόδενδρο» αποτελεί έναν χώρο που προσφέρει τις πιο σύγχρονες μεθόδους μάθησης, σε ένα ζεστό φιλόξενο περιβάλλον, θεμελιωμένο στην επαγγελματική, εκπαιδευτική και ανθρώπινη εμπειρία του προσωπικού που το απαρτίζει.
O παιδικός σταθμός και νηπιαγωγείο «Σπιτόδενδρο» απευθύνεται σε οικογένειες με παιδιά ηλικιών από 2 έως 6 ετών. Οι εκπαιδευτικοί και το προσωπικό του σχολείου μας με κατανόηση στις ανάγκες της κάθε οικογένειας αλλά και με σεβασμό στην ξεχωριστή προσωπικότητα και τα χαρακτηριστικά του κάθε παιδιού, προσφέρουν ένα πρόγραμμα ομαλής μετάβασης του παιδιού από την αγκαλιά της οικογένειας στην αγκαλιά του σχολείου.
Παιδαγωγικό πρόγραμμα
Άνθρωπος, φύση, τέχνη και ψηφιακός εγγραμματισμός αποτελούν τους πυλώνες των σύγχρονων παιδαγωγικών προγραμμάτων που εφαρμόζονται. Βασισμένο στις πιο σύγχρονες παιδαγωγικές και ψυχολογικές προσεγγίσεις, το πρόγραμμα έχει ως στόχο την ολόπλευρη ανάπτυξη των παιδιών και τον εφοδιασμό τους με τις δεξιότητες εκείνες που θα τα προετοιμάσουν για τη μετάβαση στην κοινωνία και τις επόμενες βαθμίδες της εκπαίδευσης. Η μάθηση για την ομάδα του «Σπιτόδενδρου» είναι μία διαδικασία που γίνεται εφικτή μόνο μέσα από το παιχνίδι και τη συνεργατικότητα. Η βιωμένη εμπειρία του παιδιού είναι αυτή που μπορεί να μετατρέψει σε γνώση όλες τις έννοιες που θα πραγματευτεί. Γι’ αυτό η μάθηση στο σχολείο μας επιτυγχάνεται μέσα από το βίωμα και τη συν-ύπαρξη με τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας, εκπαιδευτικών και μαθητών/ριών.
Το παιδαγωγικό πρόγραμμα του Σπιτόδεντρου επικεντρώνεται στην καλλιέργεια κοινωνικών δεξιοτήτων και αξιών, προ-γλωσσικών, προ-μαθηματικών, μουσικο-κινητικών, εικαστικών και δεξιοτήτων δραματοποίησης. Το πρόγραμμα συμπληρώνεται από μαθήματα εγγραμματισμού στα ψηφιακά μέσα, γνωριμίας με την αγγλική γλώσσα, θεατρικού παιχνιδιού, ρομποτικής και κρουστών μέσα από τα εργαστήρια-clubs που προσφέρονται.
Χώρος και τοποθεσία
Η ύπαρξη ενός περιβάλλοντος ηρεμίας, σταθερότητας και ασφάλειας, μακριά από τους γρήγορους ρυθμούς της καθημερινότητας αποτελεί προτεραιότητα στην καθημερινότητα του σχολείου. Γι’ αυτό το λόγο το «Σπιτόδενδρο» στεγάζεται σε μια κομβική αλλά παράλληλα μακριά από τους καταιγιστικούς ρυθμούς της πόλης τοποθεσία, δίπλα στο Διαβαλκανικό Ιατρικό Κέντρο (Ασκληπιού 8, Πυλαία, Θεσσαλονίκη). Το σχολείο διαθέτει σύγχρονα και ασφαλή σχολικά λεωφορεία για τη μεταφορά των παιδιών από και προς το σχολείο. Οι γονείς που επιλέγουν να φέρουν το παιδί τους με δικό τους μέσο μπορούν με άνεση και ασφάλεια να σταθμεύσουν έξω από το σχολείο.
Το «Σπιτόδενδρο» δίνει χώρο στη μάθηση και το παιχνίδι των παιδιών, φροντίζοντας παράλληλα για την ασφάλειά τους. H παιδαγωγική δράση του σχολείου υλοποιείται σε μεγάλες αίθουσες που προσφέρονται για τη διδασκαλία αλλά και το ελεύθερο παιχνίδι των παιδιών. Τα διαλείμματα του σχολείου πραγματοποιούνται στις δύο μεγάλες αυλές όπου τα παιδιά μπορούν ξέγνοιαστα να απολαύσουν αμέτρητες ώρες παιχνιδιού. Ένας κατάλληλα στεγασμένος χώρος μπροστά στην είσοδο του σχολείου ευνοεί τις δυνατότητες απασχόλησης των παιδιών στην αυλή ακόμη και κατά τις βροχερές ημέρες.
Η επαφή με το φυσικό περιβάλλον και η καλλιέργεια μιας σχέσης αγάπης και σεβασμού για τη φύση, αποτελεί πρωταρχικό στόχο του παιδαγωγικού προγράμματος του νηπιαγωγείου. Μέσα από εξορμήσεις στον οπωρώνα που φιλοξενείται στο πίσω μέρος της αυλής του σχολείου τα παιδιά έρχονται σε επαφή με διαδικασίες καλλιέργειας και φροντίδας καρπών και φυτών γνωρίζοντας έτσι τις αξίες και τις στάσεις που προαναφέραμε.
Τις δράσεις του σχολείου ακολουθούν ώρες ξεκούρασης στην ειδική αίθουσα ύπνου, όπου τα παιδιά, οι οικογένειες των οποίων το επιθυμούν, μπορούν να απολαύσουν έναν ήσυχο μεσημεριανό ύπνο.
Παροχές υγείας και φροντίδας- ασφάλεια
Στο πλαίσιο των παροχών φροντίδας που σχετίζονται με την εύρυθμη και ολόπλευρη σωματική και ψυχοκινητική ανάπτυξη των παιδιών το «Σπιτόδενδρο» συνεργάζεται με έμπειρους και καταξιωμένους επιστήμονες. Συγκεκριμένα η επιστημονική ομάδα απαρτίζεται από ψυχολόγο, παιδίατρο, λογοθεραπεύτρια και νοσηλεύτρια.
Η ψυχολογική και συμβουλευτική υπηρεσία είναι διαθέσιμη για ραντεβού και προσωπικές συναντήσεις με τις οικογένειες στους χώρους του σχολείου έπειτα από συνεννόηση με τη γραμματεία του σχολείου. Ο Παιδίατρος επισκέπτεται το σχολείο μία φορά το μήνα για την πραγματοποίηση των απαραίτητων διαγνωστικών εξετάσεων.
Η επίσκεψη από τη λογοθεραπεύτρια, πραγματοποιείται στις τάξεις των νηπίων και των προνηπίων, 2 φορές το χρόνο, μία στην αρχή της χρονιάς και μία στη μέση της σχολικής χρονιάς. Έπειτα από την πραγματοποίηση συναντήσεων οι γονείς ενημερώνονται για τυχόν παρατηρήσεις. Τέλος, η νοσηλεύτρια βρίσκεται στο χώρο του σχολείου καθημερινά παρέχοντας τις υπηρεσίες της.
Εργαστήρια, σεμινάρια και εκδρομές
Στο «Σπιτόδενδρο» πραγματοποιούνται ποικίλες δράσεις γύρω από την εκπαίδευση, την ενημέρωση και την επιμόρφωση εκπαιδευτικών, γονέων και παιδιών αλλά και γύρω από την ψυχαγωγία των οικογενειών. Το σχολικό έτος 2019-20 φιλοξενήθηκαν στο σχολείο μία σειρά από σχετικά σεμινάρια και εκδηλώσεις (Σεμινάριο πρώτων βοηθειών, σεμινάριο διαχείρισης των καταστάσεων αποχωρισμού, σεμινάριο ανάπτυξης του λόγου) αλλά και κυριακάτικες θεατρικές παραστάσεις με γνωστές θεατρικές ομάδες της πόλης. Κάθε μήνα πραγματοποιούνται, επιπλέον, εξορμήσεις και δράσεις σε φορείς και πολιτιστικά δρώμενα που λαμβάνουν χώρο στη Θεσσαλονίκη. Ο χώρος προσφέρεται, τέλος, για τη διοργάνωση παιδικών θεματικών πάρτι και εκδηλώσεων, πλαισιωμένων και υποστηριζόμενων από το προσωπικό του σχολείου.
Λειτουργία και χρήσιμες πληροφορίες
Τα πρωινά τμήματα λειτουργούν από τις 7:00 έως τις 15:00 ενώ τα απογευματινά από τις 15:00 έως τις 21:00. Υπάρχει ευελιξία όσον αφορά τις ώρες παραμονής του παιδιού στον χώρο έπειτα από συνεννόηση με τη γραμματεία, ενώ τα απογευματινά τμήματα διαθέτουν ευέλικτα προγράμματα παρακολούθησης από 2 έως και 5 φορές την εβδομάδα.
Όλα τα παραπάνω συνοψίζονται, πολύ εύστοχα, στο μότο του σχολείου:
“Σπιτόδενδρο: Ζεστό σαν σπίτι, μαγικό σαν ένα δέντρο. Ένα σχολείο για όλα τα παιδιά”
Για Πληροφορίες και Εγγραφές μπορείτε να επικοινωνείτε με:
Συνέντευξη του Κωνσταντίνου Πετρίδη στην Ελευθερία Τέτουλα
Συμμετέχετε στη θεατρική παράσταση “Πήτερ Παν” στο θέατρο Αυλαία. Ποιον ρόλο ενσαρκώνετε;
Συμμετέχω στη θεατρική παράσταση “Πήτερ Παν” στο θέατρο Αυλαία και ενσαρκώνω το ρόλο του Κάπταιν Χουκ. Του κακού της ιστορίας, ο οποίος είναι ο αρχηγός των πειρατών και ορκισμένος εχθρός του Πήτερ Παν.
Ο ρόλος του κακού έχει ενδιαφέρον ερμηνευτικά για έναν ηθοποιό;
Έχει τεράστιο ενδιαφέρον! Καταρχάς, επειδή πρέπει να ανακαλύψεις τους λόγους που ο χαρακτήρας ενός ρόλου, καταλήγει να είναι κακός. Να λάβεις υπόψη όλα τα γεγονότα που συνέβαλαν στη διαμόρφωση αυτού του χαρακτήρα. Αυτό ουσιαστικά είναι το πιο ενδιαφέρον. Η εξερεύνηση των ‘’αποσκευών’’ του. Η πρόκληση έρχεται, όταν καλείσαι να ερμηνεύσεις αυτό το ρόλο. Θα πρέπει να τον κατανοήσεις, να βρεις τις κρυμμένες του ευαισθησίες, ακόμα και να τον δικαιολογήσεις.
Γιατί πιστεύετε πως ο “Πήτερ Παν” είναι ένα διαχρονικό παραμύθι;
Πιστεύω πως είναι διαχρονικό παραμύθι, λόγω της αθωότητας που το χαρακτηρίζει. Ο Πήτερ Παν και τα Χαμένα Παιδιά, αρνούνται να μεγαλώσουν, γιατί γνωρίζουν ότι η ενηλικίωση θα τους διαβρώσει. Θέλουν απλώς να παίζουν και να διασκεδάζουν, χωρίς καμία έγνοια. Η διαχρονικότητα βρίσκεται, στο ότι όλα τα παιδιά γύρω μας, ζητούν και θα ζητούν, όπως είναι φυσικό, την ανεμελιά και όχι τις υποχρεώσεις. Κάτι που ίσως να αγγίζει λίγο και τους μεγάλους, που δεν κατάφεραν να σταματήσουν το χρόνο, όπως έκανε ο Πήτερ Παν.
Ισχύει πως το κοινό της Θεσσαλονίκης είναι δύσκολο;
Θεωρώ πως το κοινό της κάθε πόλης είναι δύσκολο. Το κάθε κοινό έχει τις απαιτήσεις του. Δεν είμαι της άποψης πως έχει να κάνει με την πόλη. Η δική μας δουλειά, είναι να καταφέρουμε να παρασύρουμε όλους τους ανθρώπους που μας παρακολουθούν, από όπου και αν έρχονται, στον κόσμο που δημιουργούμε εκείνη τη στιγμή, πάνω στη σκηνή.
Τα μελλοντικά σας σχέδια; Είναι δύσκολο να ασκεί κάποιος το επάγγελμα του ηθοποιού; Τι απαιτήσεις έχει;
Είναι δύσκολο το επάγγελμα του ηθοποιού. Ο ηθοποιός οφείλει να δουλεύει διαρκώς με τον εαυτό του. Να σκαλίζει το παρελθόν του, να ανοίγει τη σκέψη του, να ανασύρει σκέψεις και συναισθήματα, που να μην του είναι ιδιαιτέρως ευχάριστα. Γενικότερα να δέχεται από το οποιοδήποτε περιβάλλον, όλες τις προσλαμβάνουσες, που θα τον κάνουν να προβληματιστεί. Αυτό είναι το πιο απαιτητικό πράγμα. Η συνεχής επεξεργασία πληροφοριών.
Η παράσταση “Πήτερ Παν” παρουσιάζεται στο θέατρο Αυλαία κάθε Κυριακή στις 11:30.
Ένας νέος, πρωτοποριακός χώρος άνοιξε στην Καλαμαριά με δραστηριότητες για όλη την οικογένεια!
Οι δραστηριότητες που μπορεί να κάνει ένα παιδί στη σημερινή εποχή είναι απεριόριστες. Οι γονείς βλέπουν πολλές επιλογές να ανοίγονται μπροστά τους, προσφέρουν στα παιδιά τους περισσότερα αγαθά από κάθε άλλη εποχή και όμως νιώθουν συχνά ανικανοποίητοι αλλά και γεμάτοι ενοχές και κούραση. Ο χρόνος με τα παιδιά τους είναι περιορισμένος και συχνά όχι ποιοτικός και ουσιαστικός. Σε όλα αυτά προστίθεται και ο ανεπαρκής χρόνος για τους ίδιους.
Με αυτή την οπτική στην καρδιά, η Μαρία Μπέφα, δημιούργησε το Skylife στην Καλαμαριά, με στόχο να υπάρχει ένας χώρος όπου όλα τα μέλη της οικογένειας θα μπορούν να αφήσουν τη φαντασία τους ελεύθερη και να αναπτυχθούν. Το Skylife είναι ένας πολυχώρος για μικρούς και μεγάλους, που είναι ανοιχτοί στη μάθηση, το παιχνίδι, την αλληλεπίδραση και την εξερεύνηση. Απευθύνεται σε όλους αυτούς που έχουν ανάγκη να βρίσκουν δημιουργική διέξοδο στη ζωή τους και να ανακαλύπτουν τρόπους να επικοινωνούν ουσιαστικά. Αγκαλιάζει όλη την οικογένεια και χαίρεται να τους βλέπει να συνυπάρχουν στον ίδιο χώρο.
Η Μαρία Μπέφα, με σπουδές στην Ψυχολογία, οραματίστηκε έναν Πολυχώρο, όπου σε τέσσερα επίπεδα ανοίγονται προοπτικές μάθησης, άσκησης και εξέλιξης για όλους. Θαυμάζω το νέο της αυτό δημιούργημα και όταν τη ρωτάω τι την κάνει περήφανη, μου λέει:
“Είμαι περήφανη για τους ανθρώπους που έχω στην ομάδα μου και για την ιδέα μου και πήρε σάρκα και οστά. Για μένα έχουν σημασία οι άνθρωποι και όχι τα αντικείμενα.”
Δε μπορείς ωστόσο να αγνοήσεις τις λεπτομέρειες των χώρων, που έχει επιμεληθεί η ίδια, και που δείχνουν την αγάπη της για το κάθε τι που την περιτριγυρίζει.
Μέσα από πληθώρα δημιουργικών δραστηριοτήτων, παιδιά και ενήλικες εξερευνούν, πειραματίζονται, κατασκευάζουν και παίζουν, παίρνοντας κατάλληλα ερεθίσματα για να αναπτυχθούν ολιστικά οι τόσο απαραίτητες ανάγκες και ικανότητές τους.
Οι χώροι
Σε κάθε όροφο θα ανακαλύψεις και έναν διαφορετικό κόσμο: ο χώρος για τα παιδιά, όπου λιτά χρώματα και διακριτικές γωνιές υποστηρίζουν τη μάθηση και την εξερεύνηση, ο χώρος για τους μεγάλους, που μπορούν να επιλέξουν ανάμεσα σε τμήματα άσκησης αλλά και δημιουργικής ενασχόλησης, ο χώρος για συνέδρια και ημερίδες για επιμορφωτικά -και όχι μόνο – σεμινάρια και τέλος ο ισόγειος χώρος του καφέ.
Το καφέ
Αν ως γονιός δεν επιθυμείς αρχικά να συμμετέχεις σε κάποια δραστηριότητα, θα μπορείς να καθίσεις αναπαυτικά στο ιδιαίτερο καφέ του Skylife και να απολαύσεις το ρόφημά σου (διαθέτει μια ποικιλία από γευστικά και υγιεινά σνακ και ποτά) και παράλληλα να εργαστείς στον υπολογιστή σου, να διαβάσεις ένα βιβλίο, να συζητήσεις με τους ανθρώπους του Skylife για θέματα που σε προβληματίζουν ή απλώς να χαλαρώσεις με έναν φίλο σου! Μπορείς όμως να το επισκεφτείς καθόλη τη διάρκεια της μέρας (είναι ανοιχτό από τις 08:00-22:00) για ένα ραντεβού ή για να εργαστείς από εκεί.
Ξεφύλισσε ωστόσο το πρόγραμμα με τα τμήματα, είναι σίγουρο ότι θα παρσυρθείς σε δημιουργικές δραστηριότητες!
Φιλοσοφία του Skylife
Η φιλοσοφία του Skylife, κινείται γύρω από έναν πρωταρχικό στόχο: να αναπτυχθούν ελεύθερες και ισορροπημένες προσωπικότητες. Μέσα από εκπαιδευτικές και καλλιτεχνικές δραστηριότητες στοχεύει να καλλιεργήσει σημαντικές κοινωνικές δεξιότητες και να διδάξει τις αξίες της ομαδικότητας, της κατανόησης και της ελεύθερης σκέψης και έκφρασης.
Τι μαθαίνουν τα παιδιά και οι μεγάλοι στο Skylife
Η κατανόηση των αναγκών και της ιδιοσυγκρασίας του παιδιού αποτελεί κεντρικό στοιχείο του ρόλου & του προσωπικού. Στο Skylife λαμβάνουν υπόψιν τις σωματικές, συμπεριφορικές, συναισθηματικές, γνωστικές, κοινωνικές και πνευματικές πτυχές κάθε παιδιού.
Εδώ τα παιδιά θα ανακαλύψουν τον εαυτό τους μέσα από μια σειρά δραστηριοτήτων, όπως δημιουργική γραφή, ξένες γλώσσεις, μουσικοκινητική, θεατρικό παιχνίδι, yoga και πολλά ακόμα που μπορείς να διαβάσεις αναλυτικά εδώ.
Οι μεγάλοι μπορούν να ασκηθούν στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο, να συμμετέχουν σε ομάδες συζήτησης, σε τμήματα θεατρικού παιχνιδιού, ζωγραφικής και πολλά ακόμα που θα εξερευνήσεις εδώ, ανά θεματική ενότητα!
Συμβουλευτική
Στο Skylife παρέχονται και υπηρεσίες από τους ψυχολόγους και τους παιδαγωγούς του κέντρου:
Ατομική παρακολούθηση παιδιών
Ατομική συμβουλευτική
Ομαδικές συζητήσεις
Διοργάνωση party
Φυσικά σε έναν τέτοιο χώρο δε θα μπορούσες παρά να διοργανώσεις ένα άκρως πετυχημένο πάρτι! Μπορείς να διαλέξεις ανάμεσα σε πάρτι Μαγειρικής, Survivor, Κρυμμένος Θησαυρός και φυσικά να περάσετε ξεχωριστά μικροί και μεγάλοι!
Εσύ πότε θα το γνωρίσεις από κοντά;
Για να συμμετέχεις (εσύ ή το παιδί σου) σε ένα (ή και περισσότερα) τμήματα του Skylife, δεν έχεις παρά να δεις όλα τα τμήματα του εδώ, να το ακολουθήσεις στο Facebook και στο Instagram και τέλος να περάσετε οικογενεαικώς από κοντά για να δείτε το χώρο και να αποφασίσετε αυτό που σας ταιριάζει!
Θα το βρεις στην οδό Καλαβρύτων 28, στην Καλαμαριά.
Η Μαρία Πανάγια γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Βέροια. Ζει στη Θεσσαλονίκη και εργάζεται σε ραδιοφωνικό όμιλο. Είναι απόφοιτος δραματικής σχολής και αυτό είναι το πρώτο της παραμύθι. Από πολύ μικρή ηλικία, θυμάται τον εαυτό της να δείχνει απίστευτο ενδιαφέρον στο να παρατηρεί τα ζώα… Ενήλικη πια, άρχισε να εστιάζει περισσότερο στη συμπεριφορά των ανθρώπων προς τα ζώα. Είδε ειλικρινή αγάπη και ισότητα αλλά, κυρίως, συνάντησε αδιαφορία, σκληρότητα, κακία και δυστυχώς, πολύ συχνά αδικαιολόγητη βία.
Ας γνωρίσουμε καλύτερα την Μαρία Παναγιά
Ποια είναι η Νέρα και γιατί είναι σημαντικό να μάθουμε την ιστορία της;
Η Νέρα είναι ο σκύλος μου, ένα μαύρο ημίαιμο γκριφόν με κανίς περίπου 13 ετών. Είναι τυφλή από το αριστερό μάτι, βλέπει λίγο από το δεξί, είναι νεφροπαθής, ηπατοπαθής, δύσπιστη, αντικοινωνική και ανασφαλής. Για μένα, είναι το καλύτερο και το ομορφότερο σκυλί του κόσμου.
Είναι σημαντικό να μάθουμε την ιστορία της, γιατί η ιστορία της είναι κοινή, δεν έχει κάτι το ιδιαίτερο. Υπάρχουν χιλιάδες ζώα σε όλη την Ελλάδα με ιστορίες παρόμοιες με της Νέρας. Αυτό σημαίνει πως το φαινόμενο των κακοποιημένων και εγκαταλειμμένων ζώων έχει αποκτήσει διαστάσεις χιονοστιβάδας. Άρα είναι σημαντικό όλοι να ξέρουμε τι συμβαίνει, να ευαισθητοποιηθούμε, να ενωθούμε και να πιέσουμε για να αλλάξει η νομοθεσία. Χρειαζόμαστε νόμους που να προστατεύουν όλα τα ζώα, χρειαζόμαστε νόμους που να τιμωρούν αυτούς που τα κακοποιούν και χρειαζόμαστε όργανα που να επιβάλουν τους νόμους.
Εδώ θέλω να αναφέρω πως η συστηματική και συνεχόμενη οργανωμένη πίεση, μπορεί να επιφέρει αποτελέσματα, παράδειγμα ο Αρκτούρος πριν χρόνια κατάφερε με τη συστηματική πίεση να επιβληθεί η απαγόρευση των τσίρκο με ζώα στην Ελλάδα. Αν θυμάμαι καλά, είμαστε μία από τις τρεις χώρες σε όλο τον κόσμο που απαγορεύουμε τα τσίρκο με ζώα, αυτό είναι μία τεράστια νίκη.
Πως αποφάσισες να γράψεις ένα παιδικό παραμύθι;
Θεωρώ πως όσα μέτρα και αν ληφθούν, αν δεν ξεκινήσουμε από την ώρα που γεννιούνται τα παιδιά να τους μαθαίνουμε να σέβονται και να αγαπάνε το ένα το άλλο, να σέβονται και να αγαπάνε τη φύση, το περιβάλλον τους ,το χώρο τους, τότε δεν κάνουμε απολύτως τίποτα. Όσες φορές και αν οι δήμοι μαζέψουν τα αδέσποτα για να τα πάνε σε κυνοκομεία, εάν δεν μάθουμε στα παιδιά ότι τα ζώα δεν μπορούμε να τα εγκαταλείπουμε, πρώτον γιατί είναι ηθικά λάθος και δεύτερον γιατί είναι παράνομο, η Ελλάδα θα είναι πάντα γεμάτη εγκαταλειμμένα ζώα. Γι’ αυτό το λόγο έγραψα ένα παιδικό παραμύθι, γιατί θέλω να μιλήσω στα παιδιά και να τα ενημερώσω. Δεν λέω να τα ευαισθητοποιήσω γιατί όλοι γεννιόμαστε με αγνή ψυχή.
Το βιβλίο σου έχει επίκεντρο την ζωοφιλία που ξεκινά όμως από την ιστορία εγκατάλειψης ενός ζώου. Για ποιον λόγο πιστεύεις ότι οι άνθρωποι εγκαταλείπουν τα ζωάκια που προόριζαν για κατοικίδια;
Έλλειψη σεβασμού. Ευθυνοφοβία. Σπισισμός, οι άνθρωποι είμαστε ανώτερη φυλή, ανώτερη από τα ζώα άρα μπορούμε να τα κάνουμε ότι θέλουμε. Αίσθηση υπεροχής, εμείς μιλάμε άρα είμαστε πιο έξυπνοι, αυτά δε μιλάνε άρα είναι χαζά, δεν καταλαβαίνουν, δεν έχουν συναισθήματα. Ελλιπής παιδεία. Μη εφαρμογή νόμων, στα χωριά και τις μικρές πόλεις, ο αστυνομικός είναι ξάδερφος μου, τι θα μου κάνει; σιγά μη με καρφώσει!
Όλα τα παραπάνω είναι αποτελέσματα ενός σαθρού συστήματος, που είναι φτιαγμένο για να καλλιεργεί και να διαιωνίζει τον πόνο.
Ποια είναι τα πέντε πράγματα που μπορεί να κάνει ένας άνθρωπος για να βοηθήσει τα αδέσποτα;
Όχι μόνο τα αδέσποτα, όλα τα ζώα.
Να διαβάσει και να ενημερωθεί για τα δικαιώματά των ζώων, για τις υποχρεώσεις των κηδεμόνων ζώων και για τις υποχρεώσεις της αστυνομίας και των δικαστών σχετικά με την επιβολή του νόμου.
Να καταγγέλλει την κακοποίηση.
Να συμμετέχει στις δράσεις και τις πορείες υπέρ των ζώων για να πιεστεί ο νομοθέτης.
Να ενημερώνει τους άλλους για το τι ισχύει για τα ζώα, ειδικά όταν βλέπει ότι δεν γνωρίζουν.
Να τους παρέχει νερό και τροφή.
Αν η Νέρα είχε φωνή τι πιστεύεις ότι θα σου έλεγε για αυτό το βιβλίο;
Νομίζω πως θα χαιρόταν πολύ από τη μια. Από την άλλη, σίγουρα θα μου έλεγε πως όλα αυτά που έζησε, τα περιγράφω ως σχετικά εύκολα σε σχέση με το πως ήταν στα αλήθεια. Για όποιον δεν κατάλαβε τι εννοώ, ας κοιμηθεί ένα βράδυ μόνος και νηστικός στο δρόμο.
Το παιδικό εικονογραφημένο βιβλίο της Μαρίας Πανάγια, με τίτλο «Η Νέρα, η τύχη και μια ζωή σαν παραμύθι» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Θερμαϊκός. Πρόκειται για την ιστορία της Νέρας, μιας αθώας σκυλίτσας που διώχτηκε με βίαιο τρόπο από το σπίτι που γεννήθηκε, και βρέθηκε μόνη και απροστάτευτη στον δρόμο. Κι από ευχάριστο «παραμυθάκι», η ιστορία της αδέσποτης Νέρας μετατρέπεται σε μια βάναυση πραγματικότητα αλλά και σ’ ένα ηχηρό μήνυμα προς εμάς και τα παιδιά μας, ώστε να ξανασκεφτούμε τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τα ζώα.
Μαζί στη ζωή, μαζί στη σκηνή. Στις ερωτήσεις μας, όμως, τους ζητήσαμε να απαντήσουν χώρια και χωρίς να κλέβουν! Ο Γιάννης Μόμτσιος και η ΔέσποιναΚαλπενίδου, η ψυχή των Redicolo, σε μία εφ’όλης της ύλης συνέντευξη με αφορμή τη νέα θεατρική σεζόν που ξεκίνησε.
Συνέντευξη στη Λία Κεσοπούλου
Redicolo. Ο θίασος με τις μεγααάλες κούκλες. Ποια «μεγααάλη ιδέα» σας εμπνέει για τη δημιουργία των παραστάσεών σας;
Γιάννης: Πιστεύω ότι η βασική ιδέα που εμπνέει κάθε ειλικρινή καλλιτέχνη να είναι δημιουργικός, είναι η ανάγκη έκφρασης. Η ανάγκη δηλαδή να βγάλεις κάτι από μέσα σου, να το δεις να υλοποιείται. «Μέσα μου έχω πράγμα ζορισμένο και βουβό» τραγουδούσε ο Σαββόπουλος. Σε δεύτερη φάση, υπάρχει και η ανάγκη βέβαια να μοιραστείς αυτό το κάτι με τους ανθρώπους, να το κοινωνήσεις. Το μεγαλύτερο αριστούργημα έχει τελικά μικρή αξία αν μείνει στο συρτάρι. Τώρα, αν μέσα από αυτή τη διαδικασία μπορέσουμε κιόλας να περάσουμε κάποιο μήνυμα, να εμπνεύσουμε τον κόσμο και να κάνουμε κάποια διαφορά, τότε… άξιος ο μισθός μας!
Δέσποινα: Το κίνητρο για τη δημιουργία είναι η έκφραση, το μοίρασμα, η επικοινωνία. Το θέατρο είναι ένα σπουδαίο μέσο και το κουκλοθέατρο αποδείχθηκε για μας ακόμα σπουδαιότερο. Τα παιδιά γοητεύονται από τις κούκλες και ειδικότερα από κούκλες σε ανθρώπινο μέγεθος, που ζωντανεύουν μπροστά στα μάτια τους και παίζουν μαζί τους. Θέλουμε να κερδίσουμε τα παιδιά, να τα βοηθήσουμε να αγαπήσουν το θέατρο, να γνωρίσουν τη μαγεία του, να μπορούν να το απολαμβάνουν. Ονειρευόμαστε έναν κόσμο με ανθρώπους σκεπτόμενους, ευαισθητοποιημένους, έναν κόσμο που μπορεί να καταφέρουν να φτιάξουν τα παιδιά μας.
Με ποια συστατικά είναι φτιαγμένες οι παραστάσεις σας; Ποιες οι ομοιότητες και ποιες οι διαφορές τους;
Γιάννης: Ένας βασικός άξονας στην προσέγγισή μας στο παιδικό θέατρο είναι ο σεβασμός στον νεαρό θεατή. Τα παιδιά πρέπει να τα αντιμετωπίζεις όχι απλά σαν ολοκληρωμένες προσωπικότητες, αλλά και ως αδυσώπητους θεατρικούς κριτικούς. Αν έβαζα δηλαδή ένα κοινό χαρακτηριστικό όλων των παραστάσεών μας, θα ήταν η προσπάθεια για μια θεατρική εμπειρία υψηλής ποιότητας, με προσεγμένες όλες τις πτυχές της θεατρικής διαδικασίας, από τις κούκλες, τα κείμενα, τη μουσική, τα σκηνικά, τη δραματουργία, κλπ. Έμφαση στη λεπτομέρεια και συνεχής προσπάθεια για βελτίωση. Κατά τα άλλα, οι τρεις παραστάσεις έχω την αίσθηση ότι είναι τελείως διαφορετικές, τόσο στα τεχνικά όσο και στα στυλιστικά τους χαρακτηριστικά. Μπορεί και οι τρεις να έχουν μεγάλες κούκλες, οι τεχνικές όμως είναι τελείως διαφορετικές. Όσο για το ύφος τους, ο Ρομπέν είναι πιο αλλέγκρος, έχει πιο πολύ δράση και χιούμορ, ο Κύκλος με την Κούκλα είναι πιο λιτός και μπρεχτικός, με αδρές γραμμές, ενώ ο Πινόκιο πιο ποιητικός, πιο λυρικός.
Δέσποινα: Φροντίζουμε κάθε παράστασή μας, από το αρχικό κείμενο μέχρι την τελική παρουσίαση, με σεβασμό στα παιδιά και αγάπη για την τέχνη. Οι μεγάλες μας κούκλες είναι όλες φτιαγμένες από μας, ειδικά για τις παραστάσεις μας. Διασκευάζουμε τα κείμενα, συνθέτουμε τη μουσική, επιμελούμαστε κάθε λεπτομέρεια με κριτήρια την ποιότητα, τη σύγχρονη ματιά και την ουσιαστική ψυχαγωγία και απόλαυση των παιδιών. Οι κουκλοπαίκτες, ορατοί στο κοινό, συμμετέχουν στη δράση ως ηθοποιοί και αφηγητές, αλληλεπιδρούν με τα παιδιά και τα καλούν να συμμετέχουν σε ένα παιχνίδι θεάτρου που στήνεται μπροστά στα μάτια τους και χτίζεται μαζί τους. Παρόλα τα κοινά, οι παραστάσεις μας διαφέρουν αρκετά ως προς το είδος των κουκλών και τις τεχνικές εμψύχωσης τους, το ύφος και την ατμόσφαιρά τους. Ο «Κύκλος με την Κούκλα», η πρώτη μας παράσταση είναι με γιγαντόκουκλες, πιο απλή, τρυφερή και ρομαντική, ο «Ρομπέν», η δεύτερη, είναι με κούκλες σε ανθρώπινο μέγεθος, πιο χιουμοριστική, πιο τρελιάρικη, σε πιο γρήγορους ρυθμούς και μπόλικη δράση, ενώ ο «Πινόκιο», η τελευταία μας παράσταση, είναι με κούκλες και μαριονέτες σε μέγεθος λίγο μεγαλύτερο από ανθρώπινο, μάσκες μικρές και μεγάλες, με πολύ περισσότερη μουσική, θα έλεγα ότι είναι η πιο άρτια, πιο ατμοσφαιρική και πιο συναισθηματική παράστασή μας.
Κουκλο-θέατρο. Ποια η θέση του μέσα στο παιδικό θέατρο σήμερα; Και ποια η θέση που θα θέλατε να έχει στο μέλλον;
Γιάννης: Η θέση του κουκλοθεάτρου είναι πολύ σημαντική όχι μόνο στο παιδικό θέατρο, αλλά σε όλες τις παραστατικές τέχνες. Η κούκλα γοητεύει τα παιδιά, τα κερδίζει από την πρώτη στιγμή. Είναι ένα καταπληκτικό εργαλείο. Προσωπικά πάντως, το κουκλοθέατρο στο μέλλον θα ήθελα να ξεφύγει από το παιδικό κοινό και να διεισδύσει περισσότερο στον κόσμο των ενηλίκων. Υπάρχουν εξαιρετικές κουκλοθεατρικές παραστάσεις για ενηλίκους, στο εξωτερικό κυρίως αλλά κάποιες και στην Ελλάδα, που δυστυχώς δεν αγκαλιάζονται από τον κόσμο, παρότι πρόκειται για ολοκληρωμένα, άρτια έργα τέχνης υψηλής αισθητικής και πνευματικότητας. Η ελπίδα μου λοιπόν για το μέλλον είναι να λυθεί αυτή η… «παρεξήγηση»: ότι το κουκλοθέατρο αφορά αποκλειστικά τα παιδιά.
Δέσποινα: Το κουκλοθέατρο στην Ευρώπη αναγνωρίζεται πλέον ως ισότιμη παραστατική τέχνη δίπλα στον αδερφό του, το θέατρο. Στην Ελλάδα δυστυχώς, θεωρείται ακόμα ότι το κουκλοθέατρο αφορά μόνο τα πολύ μικρά παιδιά, λίγοι γνωρίζουν τις σύγχρονες τάσεις του, τις δυνατότητές του και το εύρος του κοινού που μπορεί να αφορά. Τα τελευταία χρόνια όμως, γεννιούνται στη χώρα μας όλο και περισσότεροι θίασοι που υπηρετούν την τέχνη του κουκλοθεάτρου με μεράκι και αγάπη. Νέες παραστάσεις δημιουργούνται, οι κουκλοπαίκτες με τις παραστάσεις τους ταξιδεύουν, γίνονται φεστιβάλ, σιγά σιγά δίνεται η δυνατότητα σε όλο και περισσότερους ανθρώπους να γνωρίσουν τις νέες τάσεις του και να το αγαπήσουν, όπως το αγαπήσαμε και εμείς.
Τρεις μήνες. Τρεις παραστάσεις. Τρία ζητήματα που αγγίζετε μέσα από αυτές. Διαφορετικότητα. Συλλογικότητα. Δικαιοσύνη. Γιατί επιλέξατε να εστιάσετε στις έννοιες αυτές και πώς τις προσεγγίζετε;
Γιάννης: Ο τρόπος που δουλεύουμε ξεκινάει συνήθως από έναν μύθο. Ο μύθος αυτός διασκευάζεται για να αποκτήσει ένα φρέσκο νόημα, που συνήθως δεν υπάρχει στο πρωτότυπο. Έτσι, ο Πινόκιο, αντί για το σκανταλιάρικο παιδί που λέει ψέματα και μπλέκει συνεχώς, γίνεται ένα παιδί που αισθάνεται την περιθωριοποίηση λόγω της διαφορετικότητάς του, μια μαριονέτα σε έναν κόσμο ανθρώπων, που υφίσταται bullying και υποφέρει αρκετά στις προσπάθειές του να ενταχτεί. Ο Ρομπέν παρουσιάζεται χωρίς συντρόφους, πομπώδης, φαφλατάς και φαντασμένος, ένας αντι-ήρωας που τελικά αποτυγχάνει, για να καταδειχθεί τελικά πόσο κοντά πόδια μπορούν να έχουν στις μέρες μας οι ατομικές λύσεις σε συλλογικά προβλήματα. Και ο μύθος του Σολομώντα και του Κύκλου με την Κιμωλία βάζει τα παιδιά να σκεφτούν με φρέσκο μάτι έννοιες τόσο παγιωμένες για τους μεγάλους όπως η ιδιοκτησία, η δικαιοσύνη, κλπ. Είναι πάντα μια ωραία πρόκληση να «πειράζεις» γνωστούς ήρωες για να τους φέρεις στα μέτρα σου, να τους χρησιμοποιείς σαν καμβά για να πεις αυτό που θέλεις.
Δέσποινα: Τα τρία κεντρικά ζητήματα που έχουμε ασχοληθεί στις τρεις παραστάσεις μας, αφορούν έννοιες πολύ σπουδαίες στην διαπαιδαγώγηση των παιδιών μας. Δύσκολες έννοιες, που το θέατρο μπορεί να βοηθήσει να γίνουν πιο προσιτές. Στις παραστάσεις, τα ζητήματα αυτά προκύπτουν μέσα από τις ιστορίες με απλό και κατανοητό τρόπο, και τα παιδιά καλούνται να προβληματιστούν πάνω σε αυτά και να τα σχολιάσουν. Προσπαθούμε να ενεργοποιήσουμε πραγματικά τη σκέψη τους, τα καλούμε να χρησιμοποιήσουν τη λογική τους, να εμπιστευτούν το συναίσθημά τους και τελικά να πουν τη γνώμη τους δυνατά μπροστά σε όλους τους θεατές! Είναι συγκινητική η ανταπόκριση τους, παρασύρονται ακόμα και τα πιο ντροπαλά παιδιά, θέλουν να συμμετέχουν και το διεκδικούν!
Τρεις φράσεις, για την ομάδα ή τις παραστάσεις σας, που σας έχουν συγκινήσει: μία από εκπαιδευτικούς, μία από γονείς, μία από παιδιά. Θα τις μοιραστείτε μαζί μας;
Γιάννης:
Εκπαιδευτικός για τον «Ρομπέν»: «Μπράβο!!! Τόσο ενεργά τα παιδιά μας – τόση χαρά, τόση ενέργεια που… πόνεσαν τ’ αυτιά μας! Αλήθεια πολύ ωραία παράσταση! Αστεία, έξυπνη, κατανοητή και με μήνυμα, έχουμε υλικό για συζήτηση στην τάξη! Ευχαριστούμε Redicolo!!! Και του χρόνου!»
Γονέας για τον «Κύκλο με την Κούκλα»: «Συγχαρητήρια! Σας είδαμε σήμερα και μαμά και γιος δηλώνουμε ενθουσιασμένοι!!! Ο δε μικρός, 4 ετών και ιδιαίτερα ντροπαλό παιδί, σήκωσε το χέρι του και απάντησε στην ερώτηση που κάνατε, τόσο παρασύρθηκε από την παράσταση!!! Περάσαμε τέλεια και θα χαρούμε να σας ξανααπολαύσουμε. Μπράβο σας παιδιά. Είχα καιρό να δω κάτι τόσο αξιόλογο!»
Παιδί για τον «Ρομπέν»: «Κυρίες και Κύριοι, όποιος διαβάσει αυτό που σας γράφω θα εκπλαγεί, φανταστείτε ΡΟΜΠΕΝ των Δασών εναντίον ενός μεγάλου βασιλιά όπως αυτό που είδα σήμερα!»
Δέσποινα:
Εκπαιδευτικός για τον «Πινόκιο»: «Είδαμε σήμερα τον Πινόκιο. Εγώ για 3η φορά!!! Μικροί και μεγάλοι περάσαμε τέλεια… γελάσαμε, συγκινηθήκαμε, δε θα πω ότι παρακολουθήσαμε μία παράσταση με κούκλες… Θα πω πως ζήσαμε μία εμπειρία! Θα μας μείνετε ΑΞΕΧΑΣΤΟΙ!!!»
Γονέας για τον «Κύκλο με την Κούκλα»: «Ευρηματική και πρωτότυπη παρουσίαση «δύσκολων» νοημάτων. Τελικά ο Μπρεχτ μπορεί να γίνει κατανοητός και από παιδιά. Ευχαριστούμε πολύ!»
Παιδί για τον «Πινόκιο»: «Ήταν τέλεια παράσταση, εύχομαι να την έβλεπα κάθε μέρα!»
Ποια σχέση αναπτύσσεται ανάμεσα στις κούκλες και τα παιδιά και πώς συμβάλει στην εμπειρία που βιώνουν μέσα από τις παραστάσεις σας;
Γιάννης: Όπως είπα και πριν, η κούκλα έχει την ικανότητα να κερδίζει τα παιδιά από την πρώτη στιγμή. Πολλοί παιδαγωγοί που δουλεύουν με ΑΜΕΑ χρησιμοποιούν συχνά κούκλες για να ανοίξουν τις διόδους επικοινωνίας σε παιδιά με δυσκολίες. Την κούκλα την ακούν περισσότερο από το δάσκαλο! Στις δικές μας παραστάσεις ιδιαίτερα, το μεγάλο μέγεθος εντυπωσιάζει ακόμη περισσότερο. Επειδή μάλιστα οι παραστάσεις μας είναι και διαδραστικές, τα παιδιά έχουν την ευκαιρία να αλληλεπιδράσουν άμεσα με τις κούκλες, κι αυτό τα ξετρελαίνει!
Δέσποινα: Στις παραστάσεις μας είναι φανερό από την αρχή ότι όλο αυτό που θα παρακολουθήσουν τα παιδιά είναι θέατρο. Οι ηθοποιοί – αφηγητές – κουκλοπαίκτες δημιουργούν με απλά θεατρικά μέσα, ένα παιχνίδι θεάτρου, μέσα στο οποίο οι κούκλες ζωντανεύουν, για να ζήσουν τις περιπέτειες τους και να μοιραστούν με τα παιδιά την ιστορία τους. Τα παιδιά παίζουν ενεργό ρόλο στο παιχνίδι μας, συμμετέχουν, αγωνιούν για την εξέλιξη της ιστορίας, δίνουν λύσεις, λένε τη γνώμη τους, ανεβαίνουν στη σκηνή για να βοηθήσουν τον ήρωα. Δεν είναι παθητικοί θεατές δηλαδή αλλά βιώνουν το παιχνίδι αυτό, όπως όταν παίζουν μεταξύ τους, ως το σπουδαιότερο πράγμα του κόσμου. Αυτό ακριβώς επιδιώκουμε να γίνεται στις παραστάσεις μας, να παίξουν μαζί μας το παιχνίδι του θεάτρου με ήρωες τις μεγάλες κούκλες μας.
Γιάννη και Δέσποινα, ποιες είναι οι αγαπημένες σας κούκλες και γιατί;
Γιάννης: Ε τώρα, είναι σαν να ρωτάς έναν γονιό ποιο παιδί αγαπάει παραπάνω, ή ποιο δάχτυλο θα πονέσει περισσότερο αν το κόψεις! Άσχετα αν κάποιες πράγματι τις θεωρούμε πιο πετυχημένες από άλλες, κάθε κούκλα κουβαλάει ένα συναισθηματικό φορτίο για μας. Πώς θα μπορούσε να είναι διαφορετικά, όταν η κάθε μια έχει από πίσω της εκατοντάδες ώρες σκέψης, δουλειάς, φροντίδας; Ίσως υπάρχει ένα δέσιμο περισσότερο με τις κούκλες που παίζει ο καθένας, δεν ξέρω. Επειδή όμως στο στάδιο της κατασκευής και οι δύο τις έχουμε δουλέψει όλες, δεν μπορώ να ξεχωρίσω κάποια, αγαπώ όλα τα παιδιά μου εξίσου!
Δέσποινα: Είναι σαν να μας ζητάτε να πούμε ποιο είναι το αγαπημένο μας παιδί! Όλες τις κούκλες μας τις έχουμε φτιάξει από το μηδέν. Φανταστήκαμε τη μορφή τους, τις σχεδιάσαμε, τις πλάσαμε, τις χαϊδέψαμε, ενώσαμε τα μέλη τους, τις ζωγραφήσαμε, τις ντύσαμε, τις είδαμε να μαθαίνουν πως να περπατάνε, να μιλάνε, να χορεύουν, να νιώθουν. Η διαδικασία δημιουργίας μίας κούκλας που ζωντανεύει επι σκηνής και μοιράζεται την ιστορία της είναι τόσο έντονη για μας, που πραγματικά δεν είναι υπερβολή να λέμε ότι τις αγαπάμε σαν παιδιά μας. Όταν τις βγάζουμε από τις θήκες τους για να παίξουν, πολλές φορές τους μιλάμε και τις χαϊδεύουμε, τόσο τρελοί είμαστε εμείς οι κουκλοπαίκτες!
Ένα κουκλοθεατρικό όνειρο που θα θέλατε να πραγματοποιηθεί μέσα στην επόμενη χρονιά.
Γιάννης: Το Ρεντίκολο είναι έγκυος με δίδυμα! Αυτή τη στιγμή βρίσκονται στα σκαριά δύο καινούριες παραστάσεις, η καινούρια παιδική και μια για ενηλίκους, με μαριονέτες, που θα κινηθεί μάλλον κυρίως σε φεστιβάλ. Είναι βέβαια νωρίς για όλα αυτά, και ακόμα είμαστε στο στάδιο θεωρητικών κυρίως αναζητήσεων, αλλά η επόμενη χρονιά ελπίζουμε να μας βρει να παρουσιάζουμε τα καινούρια μας έργα στα παιδιά και σε όλους τους ανθρώπους που αγαπούν και εκτιμούν τη δουλειά μας.
Δέσποινα: Έχουμε δύο κουκλοθεατρικά όνειρα για την επόμενη χρονιά, να βρούμε το χρόνο να ολοκληρώσουμε τις νέες μας παραστάσεις: μία παράσταση δρόμου με μαριονέτες που ξεκινήσαμε να δουλεύουμε το καλοκαίρι και θέλουμε να είναι έτοιμη για την γιορτή που διοργανώνουμε για την Παγκόσμια Ημέρα Κουκλοθεάτρου τον Μάρτιο, και την επόμενη μας παραγωγή για σχολεία που επίσης έχουμε ξεκινήσει να δουλεύουμε και ευελπιστούμε να παρουσιαστεί του χρόνου τον Σεπτέμβριο.
Οι παραστάσεις των Redicolo στο Θέατρο Σοφούλη:
«Ρομπέν των Δασών, η αληθινή ιστορία», Σάββατα 19 & 26 Οκτωβρίου στις 17:00
«Ο κύκλος με την κούκλα», Σάββατα 9, 16 & 23 Νοεμβρίου στις 18:00
Το Ροδάνι είναι ένα ηλιόλουστο και χαρούμενο εργαστήρι τέχνης για το παιδί και την οικογένεια. Η Παρασκευή Καρακίτσιου, η ψυχή του εργαστηρίου, είναι ψυχολόγος και παιδαγωγός προσχολικής ηλικίας. Σε υποδέχεται πάντα με ένα μεγάλο χαμόγελο. Αφήνεσαι στο ρυθμό της, χαλαρώνεις μέσα στο χώρο και εμπλέκεσαι άθελά σου στην εμπειρία του παιχνιδιού.
Η Παρασκευή δίνει μεγάλη έμφαση στην παιδαγωγική αξία των Τεχνών στη Εκπαίδευση των μικρών παιδιών αλλά και στην ποιοτική συνύπαρξη όλης της οικογένειας. Υποδέχεται νέους γονείς μαζί με τα βρέφη και τα μικρά παιδιά τους και τη σκυτάλη παίρνει το παιχνίδι με τα χρώματα, τα εργαλεία, τις μπάλες, τα κουτιά που γίνονται αντικείμενα, τα υφάσματα και τις κορδέλες, τους ήχους και τη σιωπή.
Ο χώρος είναι φωτεινός, ζεστός, φιλικός και εμπνέει για παιχνίδι. Εδώ ξεχνάς για λίγο τα πρέπει και αφήνεσαι στα θέλω. Γίνεσαι παιδί μαζί με το παιδί σου και συνδέεσαι μαζί του μέσα από το παιχνίδι και τις τέχνες.
Τα προγράμματα προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας περιλαμβάνουν απογευματινά εργαστήρια τα οποία συνθέτουν τις τέχνες τους θεάτρου, του χορού και της μουσικής και της αισθητικής αγωγής σε δημιουργικούς κύκλους. Μετά τα τέλος των προγραμμάτων οι γονείς μπορούν να παραμείνουν στο χώρο και να παίξουν μαζί με τα παιδιά τους με τα παιχνίδια που βρίσκονται στο χώρο. Επίσης στο χώρο υπάρχει και βιβλιοθήκη με πολύ ωραία αναγνώσματα.
Φυσικά εδώ μπορείς να οργανώσεις και το παιδικό πάρτι του παιδιού σου! Ο χώρος φιλοξενεί άνετα έως 30 παιδιά καθώς και τους γονείς/συνοδούς τους, οι οποίοι μπορούν να βρίσκονται στην ξεχωριστή αίθουσα –καφέ, καθώς τα παιδιά απασχολούνται δημιουργικά.
Της ζητήσαμε να μοιραστεί μαζί μας τα αγαπημένα της.
τρία αποφθέγματα που την εμπνέουν
«Το παιχνίδι είναι η εργασία της παιδικής ηλικίας» –Jean Piaget, Ψυχολόγος Ερευνητής της γνωστικής ανάπτυξης του παιδιού
Γιατί τόσο συχνά ξεχνάμε πως το παιχνίδι δεν είναι μόνο δικαίωμα του παιδιού αλλά και ο τρόπος του να μαθαίνει, να ανακαλύπτει τον κόσμο και να εξελίσσεται ψυχοσυναισθηματικά. Ότι ακριβώς δηλαδή θα έπρεπε να είναι και η εργασία για έναν ενήλικα.
«Κάθε συμπεριφορά του παιδιού είναι γλώσσα που θα πρέπει να αποκωδικοποιηθεί» Françoise Dolto, παιδίατρος και ψυχαναλύτρια.
Γιατί γλώσσα είναι όλα: είναι το κλάμα του βρέφους, το πείσμα του νηπίου, οι φανταστικές ιστορίες του μικρού παιδιού γεμάτες συμβολισμούς και παραδοξολογίες. Γλώσσα είναι όλα όσα επικοινωνούνται ανάμεσα στο γονέα και το παιδί, αυτά που η λογική μας μεταφράζει και η αγάπη μας κατανοεί.
«Τα παραμύθια χρησιμεύουν στα μαθηματικά όπως και τα μαθηματικά στα παραμύθια» Gianni Rodari, παιδαγωγός, συγγραφέας παιδικής λογοτεχνίας.
Γιατί οι τέχνες (αφήγηση, κουκλοθέατρο, θέατρικό παιχνίδι, χορός, μουσική) προσφέρουν στο παιδί την καλλιέργεια της αποκλίνουσας και δημιουργικής σκέψης, η οποία αποτελεί μια σπίθα για να ανάψει η φλόγα της της έρευνας και της μάθησης.
Τρία Βιβλία που ανοίγει συχνά και τα προτείνει σε γονείς και εκπαιδευτικούς γιατί αποτελούν ανοιχτούς διαλόγους γύρω από ζητήματα οικογένειας, παιδικής ηλικίας και συμβολικού παιχνιδιού
Τρία τραγούδια που προτείνει για παιδικό πάρτι από την παιδική συλλογή της Putumayo World Music:
Τρεις οικογενειακές ταινίες anime του Ιάπωνα δημιουργού Χαγιάο Μιγιαζάκι που αγαπά να βλέπει ξανά και ξανά, γιατί συνδυάζουν την φαντασία και ευαίσθητα μηνύματα σε όμορφες εικόνες (για μεγαλύτερα παιδιά δημοτικού)
Ενημερώσου για τα τμήματα στο Ροδάνι, κάνοντας κλικ εδώ
Λίγα λόγια για την Παρασκευή Καρακίτσιου
Η Παρασκευή Καρακίτσιου σπούδασε Ψυχολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης καθώς και Παιδαγωγική στο Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
Έχει ειδικευτεί στο θεατρικό παιχνίδι και το κουκλοθέατρο και έχει συνεργαστεί με σχολεία, δήμους και ιδιωτικούς φορείς στην υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων και στην εμψύχωση, μέσω των Τεχνών, ομάδων παιδιών προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας.
Τα τελευταία χρόνια ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη ως υπεύθυνη της παιδαγωγικής ομάδας στο Ροδάνι-Εργαστήρι Τεχνών καθώς και ως εξωτερικός συνεργάτης της ΜΚΟ Άρσις.
Το 1996 ιδρύθηκε από τη Ρούλα Κυριακίδου το Σύγχρονο Κέντρο Γλώσσας «Κυριακίδου» στην Τούμπα. Όραμά της ήταν να γίνει ένα πραγματικό σχολείο, που όχι απλώς θα βοηθάει τα παιδιά να μάθουν αγγλικά αλλά θα τα βοηθάει να εξερευνήσουν τις πραγματικές τους δυνατότητες και να υλοποιήσουν τους στόχους τους. Η ανήσυχη και δημιουργική Ρούλα Κυριακίδου, θέλοντας να προσφέρει ουσιαστική γνώση σε ακόμα περισσότερα παιδιά, κατεβαίνει το 2017 στην καρδιά της πόλης, με ένα νέο σχολείο, το KyriakidouDowntown, το οποίο είναι αποτελεί ένα Πρότυπο Κέντρο Εdutainment (education + entertainment).
Τα Κέντρα Ξένων Γλωσσών Κυριακίδου είναι κάτι παραπάνω από χώροι εκμάθησης μιας ξένης γλώσσας. Αυτό το καταλαβαίνεις από την πρώτη στιγμή που πατάς το πόδι σου μέσα στο χώρο. Από τα χρώματα, τη διακόσμηση, τους ανθρώπους που σε περιβάλλουν, τους δασκάλους, την ίδια τη Ρούλα, που όλοι (μικροί και μεγάλοι, δάσκαλοι και γονείς) μιλούν για αυτή με το μικρό της όνομα.
«Αυτό που ξεκινά σαν ένα παιχνίδι και εξάσκηση γλώσσας, προχωρά στην πραγματική ουσία της εκπαίδευσης: τον προβληματισμό και την αναζήτηση των σημαντικών αξιών της ζωής μας. Σε όλο αυτό το ταξίδι η γλώσσα παίζει τον πραγματικό της ρόλο και βρίσκει τη θέση που της ταιριάζει. Δεν είναι γραμματική, δεν είναι λεξιλόγιο, δεν είναι εξετάσεις. Είναι επικοινωνία με τον διπλανό, με αυτόν που πρέπει να συνεργαστώ, με αυτόν που διαφωνώ αλλά πρέπει να τον ακούσω, να τον καταλάβω και ίσως να τον πείσω.»
Το εκπαιδευτικό υλικό
Πέρα από το βιβλίο των αγγλικών και το λογισμικό των βιβλίων στον διαδραστικό πίνακα, τα Κέντρα Ξένων Γλωσσών Κυριακίδου εισάγουν το δικό τους λογισμικό, όπου με τη βοήθεια μασκότ και διαδραστικών ιστοριών βοηθούν τα παιδιά στην εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας μέσα από ένα παιχνιώδη τρόπο. Εδώ δίνουν ιδιαίτερη έμφαση τόσο στο γραπτό όσο και στο προφορικό λόγο.
«Στο σχολείο έχει υποτιμηθεί πολύ η έκθεση και τα παιδιά μαθαίνουν απλώς να συγκεντρώνουν γνώσεις, τύπους κλπ. Στα Κέντρα Ξένων Γλωσσών Κυριακίδου δίνουμε ιδαίτερη έμφαση στον γραπτό λόγο, μέσα από συνταγές, δελτία τύπου, γράμματα αλληλογραφίας κλπ. Τα παιδιά όμως μαθαίνουν να διορθώνουν και μόνα τους τα γραπτά τους. Με τη βοήθεια ειδικών συμβόλων, που χρησιμοποιούν οι εκπαιδευτικοί, τα παιδιά αναζητούν (μόνα ή με τη βοήθεια της ομάδας) τα «λάθη» τους. Γίνεται έτσι ένα πολύ ενδιαφέρον παιχνίδι.»
Οι γονείς
Οι γονείς συχνά αναρωτιούνται. Πότε να αρχίσει το παιδί μου αγγλικά;
“Όταν έχει μάθει το παιδί να γράφει και να διαβάζει ελληνικά (τη μητρική του γλώσσα) άνετα”, είναι η απάντηση. “Αυτό για το 90% των παιδιών συμβαίνει ολοκληρώνοντας τη Β Δημοτικού. Τα παιδιά μπορεί να αρπάζουν εύκολα την ξένη γλώσσα σε μικρή ηλικία, στις περιπτώσεις που βρίσκονται σε ξενόγλωσσο περιβάλλον. Αυτό δε συμβαίνει όμως με 3-4 ώρες την εβδομάδα σε ένα φροντιστήριο. Η ξένη γλώσσα δεν είναι μια λίστα λέξεων, αλλά η ικανότητα να μπορείς να εκφραστείς με απλές λέξεις στην κατάλληλη περίσταση.”
Σε ότι αφορά τα ιδιαίτερα τονίζουν πως οι ίδιοι πιστεύουν στη δύναμη της μάθησης μέσα από ένα ομαδικό και οργανωμένο πλαίσιο. Ο μαθητής δε μαθαίνει μόνο από τον καθηγητή, υποστηρίζουν, αλλά κυρίως από την αλληλεπίδραση με τους συμμαθητές του, όπου και αποσκοπούν όλες οι σύγχρονες μέθοδοι διδασκαλίας.
Edutainment
Καινοτομία των Κέντρων Ξένων Γλωσσών Κυριακίδου είναι το πρόγραμμα Edutainment. Στη διάρκεια ενός τρίωρου, τα παιδιά, πέρα από τα ενδιαφέροντα στοιχεία πολιτισμού στα οποία εκτίθενται μέσα από διαδραστικές και βιωματικές δραστηριότητες, ουσιαστικά μαθαίνουν να συνεργάζονται,να εκφράζονται, να επικοινωνούν.Κάθε ενότητα κλείνει με δραστηριότητες θεατρικού παιχνιδιού, το οποίο απελευθερώνει ακόμα και τα πιο διστακτικά παιδιά, αφού είναι ξεκάθαρο ότι δεν «εξετάζονται» στα αγγλικά, αλλά «παίζουν» ένα ρόλο και αυτό τα βοηθάει, για να εκφράσουν πράγματα που ξέρουν, αλλά σε όποια άλλη κατάσταση θα δίσταζαν να χρησιμοποιήσουν.
Ανάλογα με το επίπεδό τους στα αγγλικά, από Α1 έως Β2, επιλέγουν το αντίστοιχο εργαστήρι και παρακολουθούν μία ή περισσότερες από τις αυτοτελείς 3ωρες ενότητες.
Το πρόγραμμα Edutainment ξεχώρισε στον πανελλήνιο διαγωνισμό «Education Leaders Awards» και βραβεύτηκε στις 18 Μαΐου 2018 ως ‘Βέλτιστη Μαθησιακή Εμπειρία’.
Το πρόγραμμα αφορά παιδιά 10-15 ετών και διαρκεί 3 ώρες (ημέρες Σάββατο και Κυριακή κατόπιν συνεννόησης με τα παιδιά και τους γονείς)
«Τα παιδιά έχουν συχνά, ακόμα και σε αυτή τη μικρή ηλικία, μειωμένη αυτοπεποίθηση και συστολές. Αυτό που θέλουμε μέσα από τα προγράμματά μας είναι να δημιουργήσουμε ένα άνετο και ασφαλές περιβάλλον, όπου τα παιδιά μέσα από το παιχνίδι και το γέλιο θα μάθουν την αγγλική γλώσσα αλλά το σημαντικότερο: θα επανακτήσουν την αυτοπεποίθησή τους»
Τα πτυχία
Στόχος των Κέντρων Ξένων Γλωσσών Κυριακίδου είναι τα πτυχία των μαθητών τους να εναρμονίζονται με το Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Γλωσσομάθειας και να αναγωρίζονται παντού, χωρίς καμία αμφισβήτηση. Κατάκτηςη πτυχίων: Lower (Cambridge & Michigan), CAE (Adanced, Cambridge), CPE (Proficiency, Cambridge και ECPE (proficiency, Michigan). εδώ γίνεται και προετοιμασία για τις εισαγωγικές εξετάσεις του Κολλεγίου Ανατόλια.
Χρήσιμες Πληροφορίες:
Αρχές Σεπτεμβρίου γίνονται τα επαναληπτικά τμήματα και δημιουργούνται τα νέα τμήματα. Μπορείτε να κλείσετε ένα ΡΑΝΤΕΒΟΥ αξιολόγησης, όπου το παιδί θα μπορέσει να γνωρίσει το χώρο και τη δασκάλα του.
Ενημερωθείτε επίσης για το Κέντρο Μελέτης για παιδιά Δημοτικού.
Γνωρίστε τους εκπαιδευτικούς και μέρος του προγράμματος των Κέντρων Γλωσσών Κυριακίδου στο KIDOT Festival, μέσα από δύο ξεχωριστές εκδηλώσεις: Mythical Creatures & London
Η Έλενα Παπά γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη, σπούδασε Παιδαγωγικό Προσχολικής Εκπαίδευσης και συνέχισε τις σπουδές της στη Ρώμη με το μεταπτυχιακό “Διεύθυνση και Διοίκηση Εκπαιδευτηρίων με Καινοτόμα Εκπαιδευτικά Συστήματα”.
Τόσο μέσα από το μεταπτυχιακό της όσο και αργότερα με την εμπειρία της σε σχολείο του Λονδίνου, είχε την ευκαιρία να έρθει σε επαφή με διαφορετικά Εκπαιδευτικά Συστήματα και να γνωρίσει στην πράξη τη Θεωρία της Πολλαπλής Νοημοσύνης. Η αγάπη της για τα παιδιά και ο θαυμασμός της για τον τρόπο που σκέφτονται, ήταν ο λόγος που ενστερνίστηκε την Πολλαπλή Νοημοσύνη και τον τρόπο που λειτουργεί στα παιδιά.
Με όνειρο λοιπόν τη δημιουργία ενός χώρου με βάση τα σκανδιναβικά πρότυπα, ενός χώρου που θα είναι διαδραστικός και εκπαιδευτικά αξιοποιήσιμος σε κάθε του γωνιά, που κάθε τάξη θα έχει τη δική της ιστορία, χρήση και λόγο ύπαρξης, που κάθε παιδί θαονειρεύεται να περνά τον χρόνο του, δημιούργησε το 2016 το The Key Creative School…το πρώτο Σχολείο Πολλαπλής Νοημοσύνης στην Θεσσαλονίκη.
Πολλαπλή Νοημοσύνη: τι είναι με απλά λόγια και τι διαφορετικό προσφέρει σαν μέσο εκπαίδευσης και διαπαιδαιγώγησης;
Η θεωρία της Πολλαπλής Νοημοσύνης αποτελεί μια κριτική θέση απέναντι στην άποψη, σύμφωνα με την οποία γεννιόμαστε με μια μόνο νοημοσύνη, την οποία δεν έχουμε τη δυνατότητα να αλλάξουμε και την οποία οι ψυχολόγοι μπορούν να μετρήσουν.
Σύμφωνα µε τη θεωρία αυτή, που βασίζεται σε ένα ευρύ φάσμα επιστημονικών ερευνών, η νοημοσύνη µας χωρίζεται σε εννιά τομείς οι οποίοι έχουν την έδρα τους σε διαφορετικά σημεία του εγκεφάλου µας. Είναι εξίσου σημαντικοί, όχι όμως και το ίδιο αναπτυγμένοι σε κάθε άτομο.
Τα εννιά αυτά είδη νοημοσύνης προέκυψαν μετά από έρευνα του εγκεφάλου, της ανθρώπινης ανάπτυξης, της εξέλιξης και μετά από διαπολιτισμικές συγκρίσεις. Υποστηρίζεται, λοιπόν, ότι η νοημοσύνη είναι προϊόν μιας μακράς και συμμετοχικής αλληλεπίδρασης μεταξύ της φύσης (βιολογικές δυνάμεις και κληρονομικές προδιαθέσεις) και της ανατροφής (περιβαλλοντικές δυνάμεις και εμπειρίες της ζωής).
Η νοημοσύνη δημιουργείται βιολογικά αλλά ο βαθμός ανάπτυξής της εξαρτάται από τις προσωπικές εμπειρίες του καθενός. Όσο περισσότερο χρόνο ξοδεύει κανείς στη χρήση και ενίσχυση της νοημοσύνης και όσο καλύτερη καθοδήγηση και ενθάρρυνση δέχεται μεσω της εκπαίδευσης και διαπαιδαγώγησης, τόσο μεγαλύτερος είναι ο βαθμός ανάπτυξης του συγκεκριμένου τομέα νοημοσύνης.
Τα τέσσερα σημαντικότερα σημεία της θεωρίας της Πολλαπλής Νοημοσύνης του Γκάρντνερ είναι:
Κάθε άτομο έχει ένα συνδυασμό των εννέα ειδών νοημοσύνης. Αυτή η τυχαία κατάταξη των δυνάμεων και αδυναμιών καθιστά κάθε πρόσωπο μοναδικό με αποτέλεσμα κάθε τάξη να διαθέτει μια ποικιλομορφία σκέψης.
Κάθε άτομο μπορεί να αναπτύξει τις νοημοσύνες του σε επαρκές επίπεδο. Με ενθάρρυνση, εμπλουτισμό και κατάλληλη καθοδήγηση, οποιοσδήποτε μαθητής ή άτομο, μπορεί να αναπτύξει τις νοημοσύνες του.
Οι νοημοσύνες συνεργάζονται. Πάντα αλληλεπιδρούν μεταξύ τους.
Καμιά νοημοσύνη δεν μπορεί να υπάρξει μόνη της. Εξαιτίας γενετικών καταβολών και του περιβάλλοντος, δεν υπάρχουν δύο άνθρωποι που να έχουν το ίδιο προφίλ νοημοσύνης -ούτε ακόμη και οι απαράλλακτοι δίδυμοι- επειδή οι εμπειρίες τους είναι διαφορετικές και η νοημοσύνη τους συνεχώς εξελίσσεται. Για παράδειγμα, αν δυο άτομα διαθέτουν το ίδιο επίπεδο ισχυρής γλωσσικής νοημοσύνης, το ένα μπορεί να είναι καλύτερο στην ανάγνωση, ενώ το άλλο στο γραπτό λόγο.
Ποιά είναι όμως αυτά τα 9 είδη Νοημοσύνης;
Αρχικά ο Gardner είχε ξεχωρίσει επτά είδη νοημοσύνης, αλλά σε επόμενα βιβλία του πρόσθεσε άλλες δύο φτάνοντας τις εννέα. Σε αυτές λίγο αργότερα προστέθηκε και η συναισθηματική νοημοσύνη.
Πρόκειται για τις εξής: Λεκτική / γλωσσική νοημοσύνη (Verbal Linguistic Intelligence), Λογικό-μαθηματική νοημοσύνη (Logical- Mathematical Intelligence), Σωματική-κιναισθητική νοημοσύνη (Bodily-Kinesthetic Intelligence), Μουσική νοημοσύνη (musical intelligence), Διαπροσωπική νοημοσύνη (interpersonal intelligence), Ενδοπροσωπικήνοημοσύνη (Intrapersonal intelligence), Χωρική ή Χωροταξική νοημοσύνη (spatial intelligence), Υπαρξιακήνοημοσύνη (existential Intelligence), Φυσιοκρατικήνοημοσύνη (Naturalistic intelligence).
Πως θα λειτουργεί ένα Νηπιαγωγείο Πολλαπλής Νοημοσύνης και ποιοί είναι οι εκπαιδευτικοί του στόχοι; Τι θα κερδίσουν τα παιδιά μέσα από αυτή την εμπειρία;
Στόχος του Σχολείου μας είναι να ανακαλύψουμε το προφίλ Νοημοσύνης κάθε παιδιού, να χρησιμοποιήσουμε αποτελεσματικά ως μέσω μάθησης τα ήδη ανεπτυγμένα είδη Νοημοσύνης του αλλά και να δώσουμε τα κατάλληλα ερεθίσματα για ανάπτυξη και των υπόλοιπων ειδών Νοημοσύνης.
Έτσι σε κάθε θεματική προσέγγιση τα παιδιά έχουν τη δυνατότητα να επιλέγουν κάθε μέρα τουλάχιστον ανάμεσα σε δύο διαφορετικές δραστηριότητες που προσεγγίζουν διαφορετικά είδη Νοημοσύνης και προσφέρουν την ίδια ευκαρία μάθησης, αλλά μέσω διαφορετικού αντικειμένου. Στο Σχολείο μας κάθε παιδί είναι διαφορετικό και μοναδικό και αυτό αποτελεί τη βάση μας για την εκπαίδευσή του.
Στο The Key Creative School έχουμε διαμορφώσει το Πρόγραμμα με βασική αρχή μας ότι “Σημασία δεν έχει πόσο Έξυπνος είσαι, αλλά που και πως είσαι Έξυπνος”, αναγνωρίζοντας ότι
Το κάθε παιδί είναι έξυπνο, απλά σε διαφορετικό τομέα.
Έτσι, διαμορφώνεται, μέσα στο χώρο του Νηπιαγωγείου, μια κοινωνία ισότιμη, όπου το κάθε παιδί αισθάνεται ασφάλεια, αναπτύσσεται με το δικό του ρυθμό, αναπτύσσει κριτική σκέψη, έχει τη δυνατότητα να επιλέγει τον τρόπο εκπαίδευσής του με αποτέλεσμα να αισθάνεται ικανό ότι τα καταφέρνει, αναπτύσσοντας εσωτερικά κίνητρα μάθησης που είναι και στόχος ενός αποτελεσματικού εκπαιδευτικού συστήματος.
Υπάρχουν κάποια εμπόδια στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα που καλείται να ξεπεράσει το Νηπιαγωγείο του TheKeyCreativeSchool?
Ναι, κι αυτό γιατί ακόμα και ο Γκάρντνερ (εισηγητής της Θεωρίας της Πολλαπλής Νοημοσύνης) τονίζει το ρόλο του πολιτισμού στην ανάπτυξη κάθε είδους νοημοσύνης. Κύριος «ένοχος» για την άνιση ανάπτυξή τους θεωρείται το σχολείο, που επικεντρώνεται στην καλλιέργεια δύο µόνο τύπων: γλωσσικής και λογικοµαθηµατικής, αφήνοντας σε δεύτερη μοίρα τις υπόλοιπες.
Είναι πολύ σημαντικό λοιπόν:
ο κάθε μαθητής να μαθαίνει με το δικό του τρόπο
ο δάσκαλος να διδάσκει με πολλαπλούς τρόπους
Για παράδειγμα, μια αρχή της φυσικής μπορεί να διδαχθεί στα παιδιά με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους, ανάλογα με τις ανάγκες τους. Μέσα από τα μαθηματικά, τη λογική, τη γλώσσα, ένα διάγραμμα στον χώρο, μια άσκηση του σώματος. Έτσι θα γίνει κατανοητή.
Οι αρχές του Νηπιαγωγείου Πολλαπλής νοημοσύνης είναι ότι όλοι οι μαθητές είναι ευφυείς με τον δικό τους τρόπο και πρέπει:
να έχουν ευκαιρίες να χρησιμοποιούν την ευφυία τους • να αξιολογούνται με τρόπο δίκαιο ως προς τη νοημοσύνη • να έχουν ευκαιρίες να επιλύουν προβλήματα της πραγματικής ζωής • να διδάσκονται και να κατανοούν • να μαθαίνουν και να αναπτύσσουν τα είδη της προσωπικής τους νοημοσύνης σε μια κουλτούρα σεβασμού • να μαθαίνουν μέσω των διαφορετικών ειδών νοημοσύνης τους • να δείχνουν ικανότητα στις διαφορετικές ευφυίες.
Ποιος είναι ο ρόλος των γονιών κατά την εκπαιδευτική διαδικασία; Γίνονται και οι ίδιοι μαθητές; Μαθαίνουν και αυτοί να κατανονούν καλύτερα τα παιδιά τους;
Ο ρόλος των γονέων θεωρείται πάρα πολύ σημαντικός και συμμετοχικός, καθώς στόχος μας είναι η συνεργασία εκπαιδευτικών και γονέων στο δρόμο για την ανακάλυψη του προφιλ νοημοσύνης του κάθε παιδιού. Οι γονείς είναι οι καλύτεροι συνοδοιπόροι μας για τη διαμόρφωση μιας καλύτερης εκπαίδευσης τόσο των ίδιων, για την πλήρη αποδοχή των παιδιών τους, την ανακάλυψη των κλίσεών τους, τη συμμετοχή τους στην εκπαιδευτική διαδικασία, την μη σύγκριση των παιδιών τους με τα άλλα παιδιά, αλλά και την εκπαίδευση των παιδιών να χρησιμοποιούν τα δυνατά τους σημεία για να εξελίσσονται ως ατόμα και να ενισχύουν με αυτό τον τρόπο τα αδύναμα. Ονειρό μας είναι ένα Σχολείο ανοιχτό στην Κοινωνία και τις Κοινωνικές Δομές που εντάσσει τα παιδιά σε αυτή και τα κάνει να νιώθουν ότι έχουν ‘φωνή’ και ‘δύναμη’ στη διαμόρφωση ενός καλύτερου κόσμου με ίσες ευκαιρίες για όλους.
Έχεις σπουδάσει και εργαστεί στο Λονδίνο, πες μας δυο λόγια για την εμπειρία σου από το αγγγλικό εκπαιδευτικό σύστημα. Ποιες ομοιότητες και διαφορές εντοπίζεις με το ελληνικό;
Η εμπειρία μου στο Λονδίνο μπορώ να πω πώς ήταν και αυτή καταλυτική στο να ανακαλύψω την Θεωρία της Πολλαπλής Νοημοσύνης. Κι αυτό γιατί ερχόμενη σε επαφή με το Αγγλικό Εκπαιδευτικό Σύστημα, ένα Σύστημα εκ διαμέτρου διαφορετικό από το ελληνικό, με έκανε να προβληματιστώ περαιτέρω και να αρχίσω να ψάχνω ποιός θα ήταν τελικά αυτός ο συνδυασμός που θα οδηγούσε στην καλύτερη και πιο ισότιμη εκπαίδευση των παιδιών.
Έτσι αν στην Ελλάδα για παράδειγμα το Εκπαιδευτικό Σύστημα θεωρείται κυρίως ”δασκαλοκεντρικό” στην Αγγλία τουλάχιστον στην Προσχολική Εκπαίδευση θεωρείται κυριώς ” παιδοκεντρικό” , μια συνεχής παρατήρηση των παιδιών και οργάνωση δραστηριοτήτων με βάση μόνο τις καθημερινές ενασχολήσεις του κάθε παιδιού κατά τη διάρκεια των ελεύθερων δραστηριοτήτων, σε σημείο όμως που χάνεται σε αρκετό βαθμό η δημιουργικότητα και η καθοδήγηση του εκπαιδευτικού σε νέα εκπαιδευτικά μονοπάτια. Έτσι άρχισα να συνειδητοποιώ στην πράξη ότι δεν υπάρχει τέλειο Εκπαιδευτικό Σύστημα και ότι αυτό, αν υπήρχε, θα ήταν κάπου στη μέση Ελληνικού και Αγγλικού, ή ένας συνδυασμός και των δύο. Κάπως έτσι ξεκίνησε η αναζήτηση μου και η ανακάλυψη της Θεωρίας της Πολλαπλής Νοημοσύνης.
Λένε πως οι Δανοί έχουν τα πιο ευτυχισμένα παιδιά, ενώ η Φιλανδία φημίζεται για το εκπαιδευτικό της σύστημα. Τι έχουν κάνει οι βόρειοι αυτοί λαοί και έχουν καταφέρει να σκοράρουν στην ενότητα «παιδί»;
Έχουν, ευτυχώς για αυτούς και δυστυχώς για μας, συνειδητοποιήσει πως ένα ευτυχισμένος άνθρωπος και αργότερα πετυχημένος επαγγελματίας δημιουργείται μόνο μέσα απο τα εσωτερικά κίνητρα για μάθηση και την ενεργητική ανακάλυψη αυτού του κόσμου.
Έχουν δημιουργήσει έτσι ένα Εκπαιδευτικό Σύστημα το οποίο δίνει χώρο και ποιοτικό χρόνο στα παιδιά να γίνουν οι ίδιοι ενεργητικά μέλη της εκπαιδευτικής διαδικασίας, να αφομοιώνουν γνώσεις μέσω διαφορετικών αντικειμένων και κυριώς όλα αυτά κατα τη διάρκεια του σχολείου, αφήνοντας τους ελεύθερο χρόνο μετά από αυτό. Έχουν καταφέρει να κάνουν το Σχολείο αγαπητό στα παιδιά γιατί ανάμεσα στην προετοιμασία για τις εξετάσεις επιλέγουν την προετοιμασία για τη ζωή, γιατί πιστεύουν στη μάθηση μέσα από το παιχνίδι και το σύνθημα των δασκάλων τους είναι «Ας αφήσουμε τα παιδιά να είναι παιδιά». Δεν τους αγχώνει το διάβασμα μετά το σχολείο, ούτε έιναι αναγκασμένοι να κάθονται σε ένα θρανίο ακούγοντας παθητικά τον δάσκαλο, κι αυτό απο μόνο του αποτελέι μεγάλη καινοτομία και επιτυχία. Επιπρόσθετα η Αρχιτεκτονική των Σκανδιναβικών Σχολείων άρχισε να προβάλλει την ανάγκη για ποιοτικά φτιαγμένους χώρους σύμφωνους με τις ανάγκες κάθε ηλικακής ομάδας.Ποιό παιδί δε θα ανυπομονούσε να πάει σε ένα τέτοιο σχολείο;
«Ας αφήσουμε τα παιδιά να είναι παιδιά»
Το TheKeyCreativeSchool ξεκίνησε τη λειτουργία του -και συνεχίζει- σαν ΚΔΑΠ. Μετά το σχολείο, ποιες είναι οι ανάγκες που έρχεται να καλύψει ένα ΚΔΑΠ;
Όπως προαναφέρθηκε το κενό που υπάρχει στο εκπαιδευτικό μας σύστημα σήμερα, το οποίο προωθεί κυρίως την Λεκτική-Γλωσσική και Λογικομαθηματική Νοημοσύνη έρχεται να καλύψει το ”Τhe Key Creative School” με τις απογευματινές δραστηριότητες του ΚΔΑΠ και να δώσει την ευκαιρία στα παιδιά μέσα από καινοτόμες δράσεις και δραστηριότητες να ανακαλύψουν το προφιλ νοημοσύνης τους αλλά και να αναπτύξουν τα υπόλοιπα είδη. Στόχος μας είναι να ”ξεκλειδώσουμε” την πόρτα που οδηγεί τα παιδιά στο να μάθουν να αγαπούν την μάθηση και ”να μάθουν” πώς να μαθαίνουν με τον δικό τους τρόπο και με κίνητρο την εσωτερική τους ικανοποίηση ότι τα καταφέρνουν και αυτοβελτιώνονται.
Ποιες είναι ενδεικτικά οι δραστηριότητες που προσφέρει το TheKeyCreativeSchool σαν ΚΔΑΠ και πες μας αν βασίζονται και αυτές στη θεωρία της Πολλαπλής Νοημοσύνης;
Όλο το πρόγραμμα του ΚΔΑΠ έχει εκπαιδευτικό ρόλο και υπόβαθρο και στηρίζεται στην Ανάπτυξη της Πολλαπλής Νοημοσύνης των παιδιών. Τα παιδιά ερχόμενα στον χώρο μας έχουν την δυνατότητα να ενταχθούν σε ένα τμήμα με βάση την ηλικία τους και να έρχονται δυο φορές την εβδομάδα στο ΚΔΑΠ παρακολουθόντας τμήματα Πολλαπλής Νοημοσύνης (υπάρχει και δυνατότητα συμμετοχής μέσω ΕΣΠΑ). Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι στα πλαίσια της κάθε θεματικής τα παιδιά ερχόμενα στον χώρο συμμετέχουν σε δραστηριότητες όπως Αρχιτεκτονικές Κατασκευές (Αναπτυξη Χωροταξικής Νοημοσύνης), Πειράματα (Ανάπτυξη Λογικομαθηματικής Νοημοσύνης), Θεατρικό Παιχνίδι (Ανάπτυξη Διαπροσωπικής Νοημοσύνης), Μουσική (Ανάπτυξη Μουσικης Νοημοσύνης), Χορός και Γυμναστική με Τραπολίνα (Ανάπτυξη Κιναισθητικής Νοημοσύνης) κ.ο.κ.
Δίνεται έτσι η δυνατότητα στην Εκπαιδευτική ομάδα να παρατηρεί το κάθε παιδί μέσα από διαφορετικά εκπαιδευτικά αντικείμενα, να δημιουργεί δεσμούς με το παιδί και να ανακαλύπτει μαζί του με ποιό μέσο μαθαίνει καλύτερα, ποιο είδος Νοημοσύνης χρειάζεται ενίσχυση και με ποιόν τρόπο, ποιό είναι το Προφίλ Νοημοσύνης του.
Τι κάνει ένα παιδί και κατά συνέπεια έναν ενήλικο ευτυχισμένο;
Η κατα κύριο λόγο κάλυψη των παρακάτω αναγκών
Ανάγκη για Αγάπη
Ανάγκη για Ασφάλεια
Ανάγκη για Νέες Εμπειρίες και Ελευθερία στην Ανακάλυψη του Κόσμου
Ανάγκη για Αναγνώριση και Αποδοχή
Ανάγκη για Υπευθυνότητα
Που θα σας βρει κάποιος που ενδιαφέρεται να πάρει περισσότερες πληροφορίες;
Βρισκόμαστε στην Καλαμαριά και συγκεκριμένα στον Άγιο Παντελεήμονα, στην οδό Δαβάκη 42, Τ.Κ. 55133. Οι Εγγραφές μας τόσο στο Νηπιαγωγείο όσο και στο ΚΔΑΠ ξεκινάνε 27 Αυγούστου! Μπορείτε να μας βρείτε στο facebook ή να επικοινωνήσετε μαζί μας στο 2310 433 337
Αν θέλεις να διαβάσεις κάποια βιβλία που σχετίζονται με την Πολλαπλή Νοημοσύνη, μπορείς να αναζητήσεις κάποια προτεινόμενα βιβλία:
-Δραστηριότητες για την Υποστήριξη των Πολλαπλών Τύπων Νοημοσύνης στο Νηπιαγωγείο, ΦΙΠΣ ΠΑΤ- ΣΙΛΕΡ ΠΑΜ, Εκδόσεις: Σαββάλας
– «On Teaching for Understanding: A Conversation with Howard Gardner» στο Authentic Learning, V. 50, N. 7, P . 4-7, April 1993, Brandt, R., διαθέσιμο στο διαδίκτυο
Ο Γιώργος Κυριάκου γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Ν.Ποτίδαια Χαλκιδικής. Από μικρός ενεπλάκη με τις τέχνες στο καλλιτεχνικό εργαστήριο του πατέρα του. Μεγαλώνοντας ασχολήθηκε επαγγελματικά με το ποδόσφαιρο συμμετέχοντας σε κατηγορίες Α, Β και Γ εθνικής. Τα ερεθίσματα και τα βιώματα που είχε, τον ώθησαν στο να φοιτήσει και να αποφοιτήσει από το Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης της Θεσσαλονίκης. Ασχολήθηκε κατά τη διάρκεια της φοίτησής του αλλά και έπειτα, με έρευνες σε σχέση με την εναλλακτική διδασκαλία των φυσικών επιστημών αλλά και της υπαίθριας εκπαίδευσης. Αφού εργάστηκε σε διάφορα τοπικά σχολεία και ΚΔΑΠ της Θεσσαλονίκης, πήρε την απόφαση να μην φύγει στο εξωτερικό ακολουθώντας μεταπτυχιακές σπουδές και δουλειά, αλλά να παραμείνει Ελλάδα και να κάνει το σχολείο που ονειρευόταν: Το Eco School Μπλε Μέλισσα!
Γιώργο, είσαι δάσκαλος. Πώς επέλεξες αυτό το επάγγελμα και τι ήταν αυτό που σε ώθησε στη δημιουργία ενός τέτοιου χώρου, όπως το Eco School Μπλε Μέλισσα;
Το διάλεξα γιατί πρώτα απ’ όλα δεν θεωρώ ότι «δουλεύω» όταν είμαι με τα παιδιά. Περιμένω να έρθει η επόμενη μέρα για να πάω σχολείο. Από πολύ μικρό με θυμάμαι να είμαι στο νηπιαγωγείο που δούλευε η μητέρα μου, όντας παιδί δημοτικού και να προσπαθώ να συντονίζω και να οργανώνω ομάδες νήπιων με παιχνίδια, αποστολές κτλ. Τώρα πια για εμένα είναι συνειδητή επιλογή επειδή στα ματιά μου είναι ένα από τα πιο ανθρωπιστικά επαγγέλματα, σε άμεση σχέση με τον άνθρωπο αλλά και στην ενδεχόμενη αλλαγή του, με ό, τι αυτό συνεπάγεται.
Πως προέκυψε το όνομα Μπλε Μέλισσα και τι σημαίνει EcoSchool;
Το όνομα Μπλε Μέλισσα είναι συμβολικό. Διαλέξαμε τη μέλισσα επειδή είναι ένα έντομο απαραίτητο για τον άνθρωπο και ιδιαίτερα επιλεκτικό, καθώς πετάει από λουλούδι σε λουλούδι και ό,τι πιο πολύτιμο το φέρνει σπίτι της. Αυτό, μου φέρνει στο νου τη φιλοσοφία της υπαίθριας εκπαίδευσης. Όλα τα ερεθίσματα που λαμβάνουμε, τα φέρνουμε στο σχολείο μας κι εκεί τα επεξεργαζόμαστε. Επίσης, η εργασία της μέλισσας βασίζεται στη συνεργατικότητα και την ομαδική δουλειά, στοιχεία που θέλουμε να προωθήσουμε στο σχολείο μας. Παράλληλα, τονίζουμε το παγκόσμιο πρόβλημα που υπάρχει εδώ και χρόνια με την εξαφάνιση των μελισσών.
Όσον αφορά το χρώμα Μπλε, είναι και αυτό συμβολικό. Μας παραπέμπει στον ουρανό, τη θάλασσα, την ελευθερία και τη φιλοσοφία.
Το Eco School αποτελεί ένα οικολογικό σχολείο που στηρίζεται στην οικοφιλοσοφία. Κάθε ένα γράμμα της λέξης ECO είναι εξαιρετικά σημαντικό, διότι δηλώνει τις αρχές και τις βάσεις του σχολείου μας, καθώς και τα ρεύματα από τα οποία έχει επιρροές. Μιλάμε, λοιπόν, για το Experiential Critical Outdoor School ή αλλιώς, για το Βιωματικό Κριτικό Υπαίθριο Σχολείο.
Πες μας με λίγα λόγια τι είναι το ΚΔΑΠ και σε ποιες ηλικίες απευθύνεται.
Οι δομές ΚΔΑΠ είναι κέντρα δημιουργικής απασχόληση παιδιών, που λειτουργούν όλο το χρόνο, δωρεάν μέσω ΕΣΠΑ. Τα ωράρια λειτουργίας κατά τη χειμερινή περίοδο είναι 13:00 με 21:00 και κατά τη θερινή περίοδο, 07:30 με 16:00. Για εμάς, βέβαια, είναι κάτι παραπάνω από ένα κέντρο δημιουργικής απασχόλησης. Είναι ένα σχολείο όπως θα έπρεπε να είναι όλα τα σχολεία. Μέσα στην κοινωνία, παιδοκεντρικό, που να γεφυρώνει το χάσμα μεταξύ οικογένειας και σχολείου και να προσπαθεί να καλύψει τα κενά της ήδη υπάρχουσας τυπικής εκπαίδευσης, λαμβάνοντας υπόψη ατομικά και συνολικά τις ανάγκες των παιδιών.
Ποια είναι η κεντρική φιλοσοφία του σχολείου και τι είναι αυτό που αγαπάς στην υπαίθρια εκπαίδευση;
Η κεντρική φιλοσοφία του σχολείου αντικατοπτρίζεται στο τρίπτυχο βιωματική, κριτική και υπαίθρια εκπαίδευση, όπως φανερώνεται και από το ακρωνύμιο ECO. Επιχειρούμε μέσα από το βίωμα και την εμπειρία, να εμπλουτίσουμε τις γνώσεις και τις δεξιότητες των παιδιών, χωρίς όμως αυτό να γίνεται αυτοσκοπός μας. Αναγνωρίζοντας τις πιέσεις και τις απαιτήσεις της καθημερινότητας, με τις οποίες έρχονται αντιμέτωπα τα παιδιά, εμείς θέτουμε ως προτεραιότητα την αποσυμφόρησή τους. Νοιαζόμαστε τα παιδιά να περνούν καλά, και να απολαμβάνουν την παρέα που θα βρουν στην Μπλε Μέλισσα, καθώς και τις δραστηριότητες, που με μεράκι, σχεδιάζουμε για αυτά.
Στη φιλοσοφία μας, κεντρικό ρόλο διαδραματίζει η ανάπτυξη της κριτικής σκέψης, στοιχείο που διαχέεται σε όλα τα εργαστήριά μας. Θεωρούμε πολύ σημαντικό να παρέχουμε στα παιδιά ένα χώρο που θα μπορούν να σκεφτούν με διαφορετικούς τρόπους, να εξετάσουν διαφορετικές οπτικές και να εκφραστούν ελεύθερα.
Τέλος, ο τρίτος πυλώνας της φιλοσοφίας μας, η υπαίθρια εκπαίδευση συμπληρώνει και ολοκληρώνει το όραμά μας. Το γοητευτικό στην υπαίθρια εκπαίδευση είναι η αίσθηση της ελευθερίας που νιώθουμε στη φύση, αλλά και οι ευκαιρίες μάθησης που προκύπτουν όταν ερχόμαστε σε επαφή μαζί της. Επιπλέον, γνωρίζοντας καλύτερα τη φύση, γνωρίζουμε καλυτέρα και τον εαυτό μας μέσα από αυτή.
Γνωρίζοντας πως είσαι ένθερμος υποστηρικτής της ολόπλευρης ανάπτυξης και της βιωματικής μάθησης, θα ήθελα να μας πεις δυο λόγια για τις 6 κυψέλες της Μπλε Μέλισσας και πως αυτές βάζουν το πλαίσιο για μία ουσιαστική ανάπτυξη του παιδιού.
Όλα τα εργαστήρια που έχουμε δημιουργήσει είναι διαθεματικά, εμπεριέχουν και συνδυάζουν, δηλαδή, διάφορες επιστήμες. Προχωρήσαμε σε μια κατηγοριοποίηση με βάση το κυρίαρχο στοιχείο κάθε εργαστηρίου, για να μπορούμε να συμβάλλουμε σε μια ολιστική παιδαγωγική. Δίνουμε έμφαση τόσο ποιοτικά όσο και ποσοτικά σε όλα τα εργαστήρια, διότι το καθένα έχει να προσφέρει κάτι ξεχωριστό. Θέλουμε τα παιδιά να έρθουν σε επαφή με ποικίλα ερεθίσματα και πραγματικά πλαίσια προβλήματος, ώστε να έχουν την ευκαιρία να εξασκήσουν τις αντίστοιχες δεξιότητες και να διευρύνουν τους ορίζοντές τους.
Για αυτό το λόγο, υπάρχει η κυψέλη των φυσικών επιστημών, στην οποία τα παιδιά έρχονται σε επαφή με επιστήμες από διαφορετικά πεδία, όπως είναι η φυσική, τα μαθηματικά, η γεωλογία, η μετεωρολογία κτλ. Στην κυψέλη της τέχνης, προσπαθούμε τα παιδιά να γνωρίσουν και να απολαύσουν και τις 9 τέχνες. Παράλληλα, στην κυψέλη του αθλητισμού παίζουμε, χορεύουμε, γυμναζόμαστε και συμμετέχουμε σε διάφορα αθλήματα, αξιοποιώντας τον υπαίθριο χώρο του σχολείου αλλά και τον εσωτερικό χώρο που έχει διαμορφωθεί για αυτό το σκοπό. Στην κυψέλη της έρευνας, επιχειρείται μια εμβάθυνση στη σκέψη, η οποία ενισχύεται από διάφορα πρωτοποριακά εργαστήρια, όπως «το φιλοσοφία για παιδιά». Στην κυψέλη του περιβάλλοντος κάνουμε μια σειρά από υπαίθρια περιβαλλοντικά πρότζεκτ, χρησιμοποιώντας μικροσκόπια, στερεοσκόπια, φωτοτράπεζα και άλλα πολλά βοηθητικά όργανα και εργαλεία. Ωστόσο, ποτέ δεν ξεχνάμε τον ρόλο των συναισθημάτων, γεγονός που μας υπενθυμίζει η κυψέλη των συναισθημάτων. Σε αυτή την κυψέλη, πραγματοποιούνται εργαστήρια και δραστηριότητες που στοχεύουν στην επαφή με τα συναισθήματα, τη γνωριμία με αυτά, και την εύρεση τρόπων αποτελεσματικότερης διαχείρισής τους. Σε αυτή την ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα, την οποία μεταξύ μας ονομάζουμε καρδιά του σχολείου μας, γίνονται και όλες οι συναντήσεις παιδιών-εκπαιδευτικών.
Ένα από τα τμήματα που μου τράβηξε το ενδιαφέρον είναι το «Λύνοντας τις απορίες αλλιώς». Τι ακριβώς μαθαίνετε με τα παιδιά αυτή την ώρα;
Σε αυτό το εργαστήριο, θέλουμε να βοηθήσουμε ακόμα πιο άμεσα το παιδί στη σχολική πραγματικότητα. Για αυτό, προσφέρουμε αυτό που για εμάς λείπει πολλές φορές, ένα πραγματικό πλαίσιο προβλήματος για τα παιδιά. Συγκεκριμένα, προσπαθούμε να συνδέσουμε τις θεωρητικές γνώσεις των βιβλίων με πραγματικά πλαίσια, με την καθημερινή ζωή, με τρόπο που να κινητοποιεί τα παιδιά. Καθημερινά, σε αυτό το εργαστήριο, θα λύνονται σε βάθος οι απορίες των παιδιών, με ένα διαφορετικό βιωματικό τρόπο, βοηθώντας τη διαδικασία της μάθησης να γίνει πιο άμεση, εύκολη, αποτελεσματική και διασκεδαστική. Για παράδειγμα, αν ένας μαθητής δυσκολεύεται στα κλάσματα, μπορούμε να πάμε στην κουζίνα μας και να εκτελέσουμε με κάποιες μεθοδολογίες μια συνταγή. Δηλαδή, χρησιμοποιώντας τη μαγειρική, το παιδί θα έχει την ευκαιρία να κατανοήσει δύσκολες μαθηματικές έννοιες και γιατί του χρειάζονται, με έναν πρακτικό τρόπο, σε ένα πραγματικό πλαίσιο προβλήματος.
Τα παιδιά επιλέγουν τις εξωσχολικές τους δραστηριότητες με βάση τις κλίσεις τους και τα ενδιαφέροντά τους ή συνήθως αποφασίζουν οι γονείς τους για αυτά;
Πολλά από τα εργαστήριά μας ενθουσιάζουν και τους γονείς, για αυτό το λόγο ετοιμάζουμε διάφορα πρότζεκτ μέσα στη χρονιά που θα μπορούν να συμμετέχουν μαζί με τα παιδιά και όσοι γονείς το επιθυμούν. Συνήθως, στην αρχή, τα παιδιά είναι αυτά που διαλέγουν τα εργαστήρια που θεωρούν ότι θα είναι συναρπαστικά. Στην πορεία, ανακαλύπτουν πως τους ενδιαφέρουν και άλλα εργαστήρια, οπότε σε αυτές τις περιπτώσεις, συζητάμε όλοι μαζί και με τους γονείς, και τελικώς, τα παιδιά αποφασίζουν ποια θα επιλέξουν. Μέσα στο καλοκαίρι, κάνουμε εβδομαδιαία πρότζεκτ, κι έτσι τα παιδιά έχουν την ευκαιρία να πάρουν μια γεύση από την κάθε κυψέλη και να έχουν μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα για όλες τις θεματικές.
Τι έχεις μάθει μέσα από τα παιδιά;
Καθημερινά μαθαίνω μέσα από τα παιδιά και μαζί με τα παιδιά. Γινόμαστε συνοδοιπόροι σε αυτό το ταξίδι γνώσεων και εμπειριών. Αυτό που έμαθα τελευταίως, και φέρνω έντονα στο νου μου, αφορά τις προσδοκίες του εκπαιδευτικού για τα παιδιά. Μου είναι πια γνωστό και φανερό το πόσο πιο λειτουργική και όμορφη μπορεί να γίνει η αλληλεπίδραση με τα παιδιά αν οι δάσκαλοι μετριάσουμε τις προσδοκίες μας. Μόνο έτσι θα φτάσουμε στην παιδοκεντρικότητα και το σεβασμό προς τα παιδιά. Δίνοντας πραγματικά το χωροχρόνο σε κάθε παιδί για να αναπτυχθεί με το δικό του ρυθμό, και σεβόμενοι τις ανάγκες και την προσωπικότητά του.
Ποιο είναι το μεγαλύτερό σου όνειρο;
Ένα από τα όνειρα μου ως δάσκαλος είναι να καμαρώσω τους μαθητές και τις μαθήτριες που περνούν από την Μπλε Μέλισσα στην ενήλικη ζωή τους. Να τους θαυμάσω για τα όμορφα πράγματα που κάνουν, για το πώς έφτιαξαν τις ζωές τους, για το πώς διαμορφώθηκαν, αλλά και για τα ενδιαφέροντα που έχουν, τις κλίσεις τους, τα παιδιά τους, την οικογένειά τους, την ισορροπία τους, έχοντας κατά νου, πως κάποτε ίσως να βάλαμε και εμείς ένα σποράκι που φύτρωσε κάποια στιγμή, και συνοδεύει το δάσος που κρύβουν μέσα τους…
Που βρίσκεται το EcoSchool Μπλε Μέλισσα και πως μπορεί κάποιος να εγγραφεί στο πρόγραμμά του;
Βρισκόμαστε στο 19ο χιλιόμετρο Θεσσαλονίκης-Περαίας, δηλαδή πρακτικά 300 μέτρα πριν την Περαία, στον κεντρικό δρόμο με κατεύθυνση από Θεσσαλονίκη προς Περαία. Η στάση που βρίσκεται έξω από το σχολείο μας ονομάζεται κάμπος Πλαγιαρίου και φτάνετε εκεί με το λεωφορείο 72. Για τα θερινά τμήματα δεχόμαστε εγγραφές ανά εβδομάδα ενώ για το χειμερινό πρόγραμμα υπάρχει το πρόγραμμα που είναι δωρεάν μέσω ΕΣΠΑ, κατά το οποίο το παιδί μπορεί να παρακολουθεί οποιοδήποτε εργαστήριο θέλει, καθημερινά, χωρίς δέσμευση και πληρωμή. Διαλέγει μια από τις 2 βάρδιες 13:00 με 17:00 ή 17:00 με 21:00 και σε αυτά τα ωράρια μπορεί να έρθει όποτε επιλέξει. Φυσικά, και για τους γονείς που δεν εντάσσονται σε αυτό το πρόγραμμα, θα υπάρχει διαθέσιμο το αναλυτικό ωρολόγιο πρόγραμμα τέλη Αυγούστου, όπου θα μπορούν να δουν τι εργαστήρια θα γίνονται καθημερινά και με βάση αυτά, θα υπάρχουν διάφορες εναλλακτικές από καθημερινή παρακολούθηση ως και μια φορά την εβδομάδα με αντίστοιχο κοστολόγιο.
Μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες για το Eco School Μπλε Μέλισσαεδώ ή στο προφίλ του στο Facebook. Ενημερωθείτε επίσης για τα καλοκαιρινά του τμήματα καθώς και για τις έξι θεμαιτκές του κυψέλες εδώ. Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε με τη Γραμματεία στο 23920 75670.
Η «Ζεστή αγκαλιά» είναι ένα πρόγραμμα πρώιμης παρέμβασης για μικρά παιδιά (2.5 – 4.5 χρονών) με αναπτυξιακές δυσκολίες. Στεγάζεται σε ιδιαίτερα διαμορφωμένους, λειτουργικούς και ευχάριστους χώρους στον κτίριο της ΜΕΡΙΜΝΑΣ ΠΑΙΔΙΟΥ στην Εθνικής Αμύνης 17 στο κέντρο της Θεσσαλονίκης.
Το τμήμα, στοχεύει στην παιδαγωγική πλαισίωση και τη δημιουργική απασχόληση των παιδιών, προσφέροντας ένα κατάλληλα προσαρμοσμένο, παιδαγωγικό και θεραπευτικό πρόγραμμα με ενεργό παρουσία ειδικών της ψυχικής υγείας του παιδιού και παιδαγωγών, στα πλαίσια μιας μικρής ομάδας παιδιών.
Συγκεκριμένα στόχος είναι η εξατομικευμένηπλαισίωση των παιδιών, η ενίσχυση της ανάπτυξης των, γνωστικών αλλά κυρίως των επικοινωνιακών και κοινωνικώνδεξιοτήτων τους ενώ μεγάλη έμφαση δίνεται επίσης σε θέματα οργάνωσης της συμπεριφοράς και αυτοεξυπηρέτησης. Επιπλέον στόχος είναι και η σταδιακή ένταξή τους στο περιβάλλον του βρεφονηπιακού σταθμού, με απώτερο σκοπό την προετοιμασία της ένταξής τους στο σχολικό περιβάλλον.
Βασική αρχή του προγράμματος είναι η συνεργασία με τους γονείς (ατομική συμβουλευτική, ομάδες γονέων) καθώς επίσης και με τους φορείς (σε δημόσιο και ιδιωτικό επίπεδο) που παρακολουθούν τα παιδιά.
Το πρόγραμμα λειτουργεί σε ημερήσια βάση (από 08:00-13:00) από αρχές Σεπτεμβρίου έως τα τέλη Ιουλίου κάθε σχολικής χρονιάς.
Η επαγγελματική ομάδα που στηρίζει το τμήμα αποτελείται από ειδικούς της ψυχικής υγείας του παιδιού. Ο συντονισμός και η επιστημονική εποπτεία γίνεται εθελοντικά από τον καθηγητή της παιδοψυχιατρικής κ. Γρηγόρη Αμπατζόγλου, υπεύθυνο της Υπηρεσίας Παιδιού και Εφήβου της Γ’ Ψυχιατρικής Κλινικής του πανεπιστημιακού νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ.
Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε με τη Μέριμνα Παιδιού στο 2310 270466
Από τότε που θυμάται τον εαυτό της διακατέχεται από ένα κρυφό εσωτερικό πάθος για οτιδήποτε μπορεί να φτιάξει με τα χέρια της. Πορεύτηκε επαγγελματικά με την αρχιτεκτονική για πολλά χρόνια, στην διάρκεια των οποίων και μέσα από τα projects της αποκόμισε πολύτιμες εμπειρίες και βίωσε όμορφες στιγμές καταξίωσης και δημιουργικότητας. Πιστεύει με πάθος ότι «όλα στη ζωή είναι κύκλοι που ανοίγουν και κλείνουν». Ο δικός της νέος κύκλος άνοιξε πρόσφατα και τον ονόμασε RountesFountes. Πρόκειται για ένα εργαστήριο δημιουργίας, καλλιτεχνικής έκφρασης και αναζήτησης. Κυνηγάει την έμπνευσή της και δημιουργεί με τα αγαπημένα της υλικά μοναδικά αντικείμενα: ξεχωριστές τσάντες, ξύλινες κατασκευές, διακοσμητικά από χαρτί.
Γράφει η Βερόνικα Παλαιοκρασσά
Κατάγομαι από νησί και έτσι στο dna μου κυλάει η ναυτοσύνη των προγόνων μου. Με εμπνέει η θάλασσα, ο ορίζοντας, το ταξίδι με το καράβι, η γραμμή που αφήνει πίσω της η πρύμνη στην θάλασσα.
Μου αρέσει να ταξιδεύω, να περπατάω στο δάσος αλλά και να τρέχω το πρωί στην παραλία, μου αδειάζει το κεφάλι από όλες μου τις σκέψεις και όταν το κάνω αυτό νιώθω ότι η μέρα μου ξεκινάει όμορφα.
Αγαπώ τις βόλτες στο παλιό εμπορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης, όπου κάθε φορά ανακαλύπτω μέρη και γωνιές που δεν είχα ξαναδεί.
Δε μπορώ να σταματήσω να μαθητεύω, να εξελίσσομαι, να πειραματίζομαι με καινούργια άγνωστα υλικά, να δημιουργώ.
Λατρεύω να οργανώνω θεματικά πάρτι, να στρώνω ωραία τραπέζια, να μαγειρεύω, να παίζω επιτραπέζια παιχνίδια.
Κλείνω την ημέρα μου στο κρεβάτι με την οικογένεια μου, όπου όλοι μιλάμε για τα νέα μας. Κι όταν τα δυο μου παιδιά δυσκολεύονται να πουν κάτι, η μαγική φράση είναι: «ποιόν θα ήθελες σήμερα να βάλεις στο διαστημόπλοιο και να εκτοξευθεί, να μην τον ξαναδείς?» και έτσι μου τα λένε όλα….
O αγαπημένος μας χώρος για παιχνίδι είναι το Playhouse. Εκεί απολαμβάνουμε διαφορετικά επιτραπέζια παιχνίδια που δεν υπάρχουν στην αγορά και, κατά τον Παναγιώτη, την καλύτερη ζεστή σοκολάτα της πόλης. Αγαπημένο σημείο αναψυχής για εμάς είναι οι Κήποι του Πασά. Είναι ένα μέρος μαγικό με ιδιαίτερη αύρα όπου πηγαίνουμε για πικ-νικ και διάβασμα στην κουβερτούλα μας. Νομίζεις ότι είσαι κάπου αλλού, κάπου εκτός πόλης.
Πικ νικ στους Κήπους του Πασά
Η αγαπημένη γειτονιά για την οικογενειακή μας βόλτα είναι η Άνω Πόλη, όπου κάθε φορά ανακαλύπτουμε και κάτι ακόμη, κάτι καινούργιο, κάτι διαφορετικό. Περπατάμε, εξερευνούμε τα ερείπια, μαθαίνουμε από την ιστορία της,εμπνεόμαστε από τα χρώματα των σπιτιών, τρώμε στο Ίγγλις και πίνουμε καφέ στην ταράτσα του The Little Big House.
H αγαπημένη μας δραστηριότητα στην πόλη είναι η ποδηλατάδα στην παραλία της Θεσσαλονίκης. Άλλες φορές κατεβαίνουμε με 4 διαφορετικά ποδήλατα, άλλες φορές νοικιάζουμε το μεγάλο αμαξάκι και κάποιες άλλες φορές χωριζόμαστε ανά δύο σε ομάδα ποδηλάτου και ομάδα τρεξίματος. Διαλέγουμε το μοτίβο της δραστηριότητας όπως λένε τα παιδιά.
Οι αγαπημένοι μας χώροι εστίασης και καφέ είναι διάφοροι γιατί από τον καθένα παίρνουμε μια διαφορετική απόλαυση. Στο Σέμπρικο απολαμβάνουμε ότι ο καθένας μπορεί να φάει το αγαπημένο του φαγητό λόγω της μεγάλης επιλογής. Στο Σαίτη, το φαγητό μας είναι μια εμπειρία αφού ο χώρος του μας ταξιδεύει στο παρελθόν. Σκηνικό από ελληνική ταινία σε συνδυασμό με το πιο ωραίο κοτόπουλο που έχετε φάει στη ζωή σας! Είναι μια αποκλειστικά δική του συνταγή που κρατάει χρόνια στην παράδοση του μαγαζιού. Στο Mahalo θα απολαύσουμε το κάτι γρήγορο και όμορφο σε ένα τροπικό περιβάλλον. Στο Extravanganza, μας αρέσει το στήσιμο του μαγαζιού με την ανοιχτή κουζίνα και το φαγητό το οποίο είναι δημιουργικά διαφορετικό. Στο BrunchBox, τρώμε το καλύτερο brunch της πόλης, εκεί είναι που καταφέρνουμε να παραγγέλνουμε παραπάνω μερίδες από τα άτομα που είμαστε γιατί απλά τα θέλουμε όλα. Στο Jointhejuice, η αδυναμία μας είναι οι χυμοί, τα παιδιά φτιάχνουν τον δικό τους ο οποίος είναι πάντα καλύτερος από αυτόν που έχω διαλέξει εγώ.
Join the juiceMahaloBrunchBox
Αγαπημένες μας εκδρομές λίγο έξω από την πόλη έχουμε πολλές και διάφορες. Στον Παλιό Παντελεήμονα, αφήνουμε το αυτοκίνητο εκτός και μένουμε μέσα στο χωριό όπου δεν κυκλοφορούν αυτοκίνητα. Πλακόστρωτα μονοπατάκια, χειροποίητες πίτες, παραδοσιακά καφενεδάκια και μια εκπληκτική θέα σαν να είσαι σε αεροπλάνο. Στον ξενώνα Φεγγαρόπετρα ζεις ένα παραμύθι.
Κάστρο του Πλαταμώνα
Στο Βελβεντό, πηγαίνουμε πολύ συχνά. Είναι ένα μέρος πολύ περιποιημένο από τους κατοίκους του, έχει μια ιδιαίτερη φύση με πολλές εναλλαγές, πράσινου, δάσους, και λίμνης. Οι περίπατοι εκεί είναι απολαυστικοί λόγω αυτού του φυσικού σκηνικού. Στο χωριό αυτό κυκλοφορούμε πάντα μόνο με τα ποδήλατα μας.
Στην ορεινή Χαλκιδική αγαπάμε τα Στάγειρα και το Νεοχώρι. Μένουμε πάντα στο Κέδρος, έναν ξενώνα μέσα στο δάσος με έναν υπέροχο κήπο. Είναι σαν να έχεις το δικό σου σπιτάκι στο βουνό. Περπατάμε στους καταρράκτες της Αγίας Βαρβάρας, μαζεύουμε ξύλα από το δάσος για τις κατασκευές μας και μαθαίνουμε για τον Αριστοτέλη στο πάρκο των Σταγείρων.
Το πρώτο του βιβλίο για τον Ντετέκτιβ Κλουζ το έγραψε για την κόρη του, που έβρισκε βαρετά όσα έγραφε ως τότε! Από τότε έχουν περάσει 23 χρόνια και ως το 2020, που θα συμπληρωθούν 25 χρόνια συγγραφής, θα συνεχίσει σίγουρα να μας προσφέρει νέες περιπέτειες του αγαπημένου μας ντετέκτιβ! Ο Ντετέκτιβ Κλουζ έχει μεταφραστεί σε 20 γλώσσες. Το τελευταίο του βιβλίο, Η πίπα του Σέρλοκ, έκανε την παρθενική του έκδοση στην Ελλάδα και όχι στη Γερμανία! Οι πρώτες γραμμές που έγραψε στη ζωή του είχαν τη μορφή ποιήματος. Γράφει και άλλα βιβλία, εκτός από τον Ντετέκτιβ Κλουζ, από τα οποία στην Ελλάδα κυκλοφορούν οι Μίλι και Μάγκνους, ενώ το τελευταίο του διήγημα, Η απίστευτη κούρσα της Fatima Brahimi, θα κυκλοφορήσει την άνοιξη, από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο.
Είναι ξετρελαμένος με την εγγονή του. Ζει στη Γερμανία και νιώθει ευτυχισμένος με την καθημερινότητά του. Χαίρεται να συνομιλεί με παιδιά και απολαμβάνει τις ιστορίες τους. Κάνει σεμινάρια δημιουργικής γραφής για νέους συγγραφείς παιδικής λογοτεχνίας στη Γερμανία. Είναι ευγενικός και έχει πολύ χιούμορ.
Γιατί σας τα λέω όλα αυτά; Γιατί πριν μερικές μέρες είχα τη χαρά να τον γνωρίσω από κοντά, στη Θεσσαλονίκη, και να μοιραστούμε πολύ όμορφες ιστορίες. Το καπέλο του Κλουζ έβαλα και το αυτόγραφό μου δεν ξέχασα να πάρω!
Διάβασα μονορούφι το νέο του βιβλίο, Η πίπα του Σέρλοκ, ήταν από τις ωραιότερες ιστορίες που είχα τη χαρά να ξεδιαλύνω, μαζί του. Ο Κλουζ μου αρέσει πολύ. Ζει με τη μητέρα του, κάτι που προφανώς αποτυπώνει ένα μεγάλο ποσοστό μονογονεϊκών οικογενειών που ζουν στη Γερμανία, και του αρέσει να βγαίνει έξω, να απολαμβάνει τη ζωή και να λύνει τα μυστήριά της! Έχει ήθος και του αρέσει να ονειρεύεται. Δεν είναι ατρόμητος, απεναντίας, δείχνει τα τρωτά του σημεία και αυτό δίνει θάρρος στα παιδιά, που μπορούν να ταυτιστούν μαζί του.
Λίγα Λόγια για το βιβλίο: Στην καινούρια του υπόθεση ο Κλουζ θα γνωρίσει τον πιο διάσημο απ’ όλους τους ντετέκτιβ του κόσμου, τον θρυλικό Σέρλοκ Χολμς! Όχι τον ίδιο, εντάξει. Αλλά την πίπα του. Που χάνεται από το μικρό και άγνωστο Μουσείο Ντετέκτιβ της πόλης. Ποιος την έχει κλέψει; Και γιατί; Ο Κλουζ αναλαμβάνει να διαλευκάνει την υπόθεση – με την υπομονή του, την επιμονή του, την εξυπνάδα του, και φυσικά με τις αχτύπητες τσίχλες του.
Γράφει η Ιωάννα Σεραφειμίδου | www.pigolampides.gr
Τον Μάρτιο του 2016, ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης ανακοινώνει την έναρξη λειτουργίας του Γραφείου Αστικής Ανθεκτικότητας, στο πλαίσιο της ένταξης της Θεσσαλονίκης στο πρόγραμμα των «100 Ανθεκτικών Πόλεων»
Την Κυριακή 05/11 πραγματοποιήθηκε μία δράση στο πάρκο Μηνά Πατρικίου, στα πλαίσια της ευρύτερης προσπάθειας του Δήμου Θεσσαλονίκης και του παραπάνω προγράμματος, με τον τίτλο Resilient Thessaloniki, για ανάδειξη των δημόσιων χώρων (στη συγκεκριμένη περίπτωση πάρκων) και την ευαισθητοποίηση των πολιτών για πιο ενεργή συμμετοχή και διοργάνωση αντίστοιχων δράσεων.
Ανέκαθεν μου άρεσαν τα πάρκα και πάντα ζήλευα τις ευρωπαϊκές πόλεις, που είχαν καταφέρει να διατηρούν ζωντανά τα πάρκα τους, όχι μόνο με τη μορφή υποδομών αλλά και με αυτή των ανθρώπων, που τα καταλαμβάνουν και τα χαίρονται.
Είμαι υπέρμαχος της άποψης πως Δήμος είμαστε εμείς οι πολίτες και πως δεν αρκούν τα παράπονα για τη διεκδίκηση ουσιαστικών και ποιοτικών δημόσιων χώρων. Πρέπει να αρχίσουμε να δημιουργούμε οι ίδιοι πολιτισμό, να φροντίζουμε τη γειτονιά μας, να συνεργαζόμαστε με τους γείτονές μας για το κοινό καλό. Πρέπει να δραστηριοποιηθούμε και τότε σίγουρα θα έχουμε αρωγό τον Δήμο και τους δημοτικούς μηχανισμούς.
Έκανα πολλές ερωτήσεις και έμαθα πολλά, τα οποία και θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σου. Αν έχεις και εσύ οποιαδήποτε απορία, άφησε το σχόλιό σου και θα προσπαθήσω με τη βοήθεια των αρμόδιων ανθρώπων να σου δώσω απάντηση και να εμπλουτίσω την ανάρτηση αυτή.
Πείτε μας λίγα λόγια για το πρόγραμμα Resilient Thessaloniki. Σε τι αποσκοπεί το πρόγραμμα και πως τελικά μπορεί να ωφελήσει τον πολίτη;
Μαρία Σιτζόγλου,Σύμβουλος του προγράμματος Resilient Thessaloniki, σε θέματα Κοινωνικού και Συμμετοχικού Σχεδιασμού: To 2014 η Θεσσαλονίκη πήρε μέρος σε μία διαγωνιστική διαδικασία μεταξύ εκατοντάδων πόλεων του κόσμου και κατάφερε να ενταχθεί στο διεθνές δίκτυο πόλεων “100 Ανθεκτικές πόλεις” – “100 Resilient Cities” pioneer by the Rockefeller Foundation.
Το πρόγραμμα “Ανθεκτική Θεσσαλονίκη” – “Resilient Thessaloniki” ξεκίνησε τον Μάρτιο 2016 με τη δημιουργία του Γραφείου Αστικής Ανθεκτικότητας του Δήμου Θεσσαλονίκης. Στόχος του προγράμματος είναι η διαμόρφωση και η προώθηση της μακροπρόθεσμης “Στρατηγικής Αστικής Ανθεκτικότητας – Θεσσαλονίκη 2030”, που απαντάει στις σημερινές αλλά και ενδεχόμενες μελλοντικές προκλήσεις και χρόνιες πιέσεις της πόλης μας, διαμορφώνοντας μία πιο ανθεκτική, βιώσιμη και φιλική πόλη.
Μία πρόκληση για την πόλη μπορεί να είναι ένας ισχυρός σεισμός, όπως επίσης μπορεί να είναι και η απεργία της αστικής συγκοινωνίας για μία μέρα. Είναι προετοιμασμένοι οι μηχανισμοί της πόλης μας για να ανταποκριθούν σε μία τέτοια απρόσμενη κατάσταση; Γνωρίζουμε άραγε εμείς οι πολίτες πως να ανταποκριθούμε σε μία τέτοια κατάσταση στην καθημερινότητά μας;
Μία χρόνια πίεση για την πόλη μπορεί να είναι η ατμοσφαιρική ρύπανση, όπως επίσης μπορεί να είναι και η έλλειψη πρασίνου ή ευχάριστων ανοιχτών χώρων στη γειτονιά μας. Πως οι χρόνιες αυτές πιέσεις αντιμετωπίζονται στο επίπεδο στρατηγικών αποφάσεων των φορέων της πόλης αλλά και σε επίπεδο καθημερινής νοοτροπίας όλων μας;
Το πόσο συχνά μπορεί να χρησιμοποιούμε το αυτοκίνητό μας ή να φροντίζουμε το δημόσιο χώρο έξω από την κατοικία μας, συμβάλλει σημαντικά σε κάθε έργο μεγαλύτερης κλίμακας και συνεπώς στην βελτίωση της ποιότητας της καθημερινής μας ζωής.
Συνοψίζοντας, λοιπόν, ο σκοπός αυτής της στρατηγικής Αστικής Ανθεκτικότητας είναι να συνδυάσει και να προωθήσει μεγάλης κλίμακας σχέδια, όπως για παράδειγμα την αποτελεσματική διαχείριση αστικών απορριμμάτων ή την ανάπτυξη συστήματος διαχείρισης κινδύνου από ενδεχόμενες φυσικές καταστροφές, μέχρι τη δημιουργία προγραμμάτων κλίμακας γειτονιάς, όπως τα Ανοιχτά Σχολεία στη γειτονιά και την προώθηση συμμετοχικών διαδικασιών με γονείς και παιδιά για την εξασφάλιση ασφαλών διαδρομών των μαθητών από και προς το σχολείο.
Μπορείτε να μας δώσετε μερικές ιδέες για τη χρήση των δημόσιων χώρων από τους πολίτες; Σε ποιες περιπτώσεις χρειάζεται ειδική άδεια;
Μαρία Σιτζόγλου,Σύμβουλος του προγράμματος Resilient Thessaloniki, σε θέματα Κοινωνικού και Συμμετοχικού Σχεδιασμού: Ο δημόσιος χώρος αποτελεί τον καθημερινό χώρο όλων μας, καθώς είναι το πεδίο που κινούμαστε, συναντιόμαστε, εκφράζουμε τις απόψεις μας αλλά και επιλέγουμε για ψυχαγωγία και ξεκούραση. Τι καλύτερο λοιπόν από το να συν- δημιουργούμε και να συν- αποφασίζουμε για το δημόσιο χώρο της γειτονιάς μας.
Οι ιδέες και προτάσεις που έχουμε δει να διοργανώνονται με πρωτοβουλία της γειτονιάς, ποικίλουν από το σχεδιασμό παιχνιδιών στα πλακόστρωτα δάπεδα και ανάγνωση παραμυθιών μέχρι τη διοργάνωση δείπνου γειτονιάς και θερινού σινεμά στο πάρκο.
Η χρήση του δημόσιου χώρου αποτελεί δικαίωμα όλων μας, προφανώς και ο καθένας μπορεί να διοργανώσει κάτι στη γειτονιά του παρέα με τους φίλους του αρκεί σαφώς να μην επιβαρύνει ή δυσχεραίνει την ομαλή καθημερινότητα της γειτονιάς. Στην περίπτωση που η δράση μας προϋποθέτει την αποκλειστική χρήση κάποιου χώρου τότε θα πρέπει να αναζητήσουμε τον τρόπο αδειοδότησης.
Με πιο απλά λόγια, μπορεί για παράδειγμα το πάρκο της γειτονιάς μας να έχει ένα αμφιθέατρο, το οποίο θέλουμε ως πολίτες να χρησιμοποιήσουμε για μία βράδια θερινού σινεμά. Προκύπτουν τότε οι εξής απορίες: Που πρέπει να απευθυνθούμε; Πως θα πάρουμε ρεύμα; Πόσο καιρό πριν πρέπει να καταθέσω κάποιο αίτημα; Ποιους θα χρειαστεί να ενημερώσουμε;
Τα ερωτήματα αυτά αφορούν πληροφορίες που υπάρχουν αποσπασματικά χωρίς όμως να είναι συγκεντρωμένες ως βήματα, διαθέσιμες και γνωστές σε όλους μας. Αυτός είναι ο κύριος στόχος μας, να δημιουργήσουμε μία ανανεωμένη ενιαία διαδικασία, απλή και προσβάσιμη από όλους, που θα δίνει την ευκαιρία στον καθένα από εμάς να έχει μία ολοκληρωμένη εικόνα των δυνατοτήτων και των προϋποθέσεων για την υλοποίηση της ιδέας μας που θέλουμε να πραγματοποιήσουμε στη γειτονιά μας.
Photo credits: Κ. Στυλιάδης
Για την απλοποίηση της υφιστάμενης διαδικασίας παραχώρησης του δημόσιου χώρου για δράσεις πολιτών και παράλληλα την καλύτερη ενημέρωση, σχεδιάζουμε μία ανανεωμένη διαδικασία στα πρότυπα άλλων πόλεων που με επιτυχία έχουν καταφέρει να εμπνέουν και ενθαρρύνουν τους γείτονες να συνεργαστούν μεταξύ τους και να αναλάβουν δράση στη γειτονιά τους!
Ποιος δεν θα ήθελε στο πάρκο της γειτονιάς να διοργανώνονται ομαδικά παιχνίδια από παιχνίδι θησαυρού μέχρι scrabble, ημέρες ανοιχτής βιβλιοθήκης οπού πηγαίνοντας στο πάρκο μπορείς να διαβάσεις βιβλία της τοπικής βιβλιοθήκης ή πικ νικ γειτονιάς.
Τι απαιτεί αυτό; Τίποτα περισσότερο από τη συνεργασία της γειτονιάς!
Πόσο δύσκολο είναι; Το ξεκίνημα αποτελεί πρόκληση αλλά εάν γίνει η αρχή κάθε επόμενη δράση θα είναι όλο και πιο εύκολη.
Στόχος της πιλοτικής δράσης “Πάρκο όπως το θες!”, στο πάρκο Μηνά Πατρικίου ήταν ακριβώς αυτός – να γίνει η αρχή!
Τι ακριβώς συνέβη στο Πάρκο Μηνά Πατρικίου την Κυριακή 5 Νοεμβρίου; Πως ανταποκρίθηκε ο κόσμος; Ποιο ήταν το μήνυμα που θέλατε να μεταδώσετε;
Μαρία Σιτζόγλου,Σύμβουλος του προγράμματος Resilient Thessaloniki, σε θέματα Κοινωνικού και Συμμετοχικού Σχεδιασμού: Προφανώς δεν μπορούμε να ισχυριζόμαστε ότι δημιουργούμε μία λειτουργική διαδικασία χωρίς να την δοκιμάσουμε πριν την οριστικοποιήσουμε κι έτσι φτάνουμε στην Κυριακή 5 Νοεμβρίου και την δράση – πείραμα ¨Πάρκο όπως το θες!”.
Από την πρώτη στιγμή της προσπάθειας, αποφασίστηκε να διοργανωθεί μία πιλοτική δράση, που θα τεστάρει αυτή τη διαδικασία, ελπίζοντας ότι θα αποκαλύψει κάθε αδύναμο σημείο που μπορεί να έχει ξεφύγει.
Με την ένθερμη υποστήριξη της Ε’ Δημοτικής Κοινότητας, που αγκάλιασε αυτή την προσπάθεια, ξεκινώντας από τον περασμένο Απρίλιο, ανδιοργανώθηκαν συμμετοχικά εργαστήρια με ανοιχτό κάλεσμα προς όλους, με στόχο το σχεδιασμό της πιλοτικής δράσης στο πάρκο. Οι εργασίες των εργαστηρίων οδήγησαν στη δημιουργία ενός πυρήνα ενεργών πολιτών που αφιέρωσαν χρόνο και τις γνώσεις τους για το συντονισμό και τη διεξαγωγή της δράσης “Πάρκο όπως το θες!”, στο πάρκο Μηνά Πατρικίου.
Κάθε δραστηριότητα που πραγματοποιήθηκε αποτελεί ιδέα που κατατέθηκε από πολίτες στη διάρκεια των συμμετοχικών εργαστηρίων και υλοποιήθηκε με πρωτοβουλία, προσωπικό χρόνο και πόρους από τους ενεργούς πολίτες του πυρήνα συντονισμού. Τον πυρήνα αυτό ενδυνάμωσαν και άλλες ομάδες εθελοντών και χορηγών που αναγνώρισαν την αξία και το στόχο της προσπάθειας αυτής.
Photo credits: Γ. Σημιτόπουλος
Πως μοιάζει η επόμενη μέρα; Πέτυχε το πείραμα; Τι ακολουθεί; Πως μπορούν να ενημερώνονται οι πολίτες για τα επόμενα στάδια του Resilient Thessaloniki;
Μαρία Σιτζόγλου,Σύμβουλος του προγράμματος Resilient Thessaloniki, σε θέματα Κοινωνικού και Συμμετοχικού Σχεδιασμού: Θεωρούμε ότι το πείραμα πέτυχε, η πιλοτική δράση είχε απήχηση στη γειτονιά καθώς ο κόσμος στο πάρκο συμμετείχε στις δραστηριότητες, αναζήτησε με ενθουσιασμό περισσότερες πληροφορίες και στα πλαίσια της ανοιχτής διαδραστικής συζήτησης την Κυριακή στο πάρκο, δήλωσε ενδιαφέρον να μάθει πως και ακολουθώντας ποια διαδικασία μπορεί να διοργανώσει κάτι αντίστοιχο και στην δική του γειτονιά!
Όπως αναφέραμε και νωρίτερα, η δράση – πείραμα “Πάρκο όπως το θες!” αποτέλεσε την πιλοτική εφαρμογή της απλοποιημένης διαδικασίας παραχώρησης χώρου με τίτλο “Διαδικασία Αδειοδότησης Συμμετοχικών Δράσεων και Προσωρινών Παρεμβάσεων στη γειτονιά”. Ο τίτλος είναι λίγο μεγάλος γιατί στόχο έχει να καλύψει επαρκώς όλες τις ιδέες και ανάγκες πολιτών για την γειτονιά!
Η διαδικασία δεν είναι ακόμη θεσμοθετημένη, καθώς αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε στο στάδιο επεξεργασίας των νέων δεδομένων μετά τη διεξαγωγή της πιλοτικής δράσης. Τα επόμενα βήματα είναι να οριστικοποιηθεί η διαδικασία και παράλληλα να ολοκληρωθεί ο οδηγός ενδυνάμωσης πολιτών “From Idea to Action” που θα περιλαμβάνει μία εργαλειοθήκη και κατάλογο καλών πρακτικών, τον οποίο ο καθένας μας μπορεί να συμβουλεύεται για να υλοποιήσει κάθε ευφάνταστη ιδέα του για τη γειτονιά.
Είναι σημαντικό να πούμε εδώ ότι η ανανεωμένη διαδικασία αλλά και ο οδηγός “From Idea to Action” προορίζεται να ανέβει στην ιστοσελίδα του Δήμου Θεσσαλονίκης, με στόχο να μπορεί να γίνεται κατάθεση του αιτήματος αλλά και κατάλληλη ενημέρωση για τη διαδικασία με ένα κλικ!
Για να μείνετε συντονισμένοι για τα επόμενα στάδια και την ολοκλήρωση αυτής της προσπάθειας αλλά και για αντίστοιχα προγράμματα που προωθούν τη συμμετοχή των πολιτών, ακολουθήστε τη σελίδα Resilient Thessaloniki στο Facebook!
Παράλληλα με τις διάφορες δράσεις για τα παιδιά, πραγματοποιήθηκαν και κάποιες συζητήσεις. Μπορείτε να μοιραστείτε μαζί μας με λίγα λόγια τις ιδέες που κατατέθηκαν και τα συμπεράσματα στα οποία καταλήξατε;
Γεωργία Ποζουκίδου, Επίκουρη Καθηγήτρια του Τμήματος Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης, ΑΠΘ: Αν και η επεξεργασία των καταγεγραμμένων ιδεών δεν έχει ολοκληρωθεί, μπορούμε να αναφέρουμε ότι πάγιο ζητούμενο των κατοίκων αποτελεί η δημιουργία ενός καθαρού και φιλόξενου πάρκου κυρίως για τα παιδιά. Προς αυτή την κατεύθυνση προτάθηκε η συστηματική καθαριότητα του πάρκου και η συντήρηση των ήδη υπαρχουσών εγκαταστάσεων, καθώς και η τοποθέτηση νέου αστικού εξοπλισμού. (π.χ. η καλύτερη συντήρηση της παιδικής χαράς, εγκατάσταση υποδομών πικ-νικ κα).
Οι κάτοικοι της περιοχής αναγνωρίζουν το γεγονός ότι δεν υπάρχει ο ανάλογος σεβασμός προς τον χώρο του πάρκου και δεδομένου ότι οι βασικότεροι χρήστες του είναι παιδιά, προτείνουν δράσεις όπως η οργάνωση εκδηλώσεων στο θεατράκι αλλά και η ανάγκη να δημιουργηθούν χώροι και κατ΄ επέκταση δραστηριότητες που θα απευθύνονται στους εφήβους της περιοχής (χώρος στάθμευσης για τα ποδήλατα, πίστες για skate, τέρματα ποδοσφαίρου κα).
Ακόμη, αν και αρκετοί ήταν αυτοί που δήλωσαν πως χρησιμοποιούν το πάρκο για τη βόλτα των σκύλων τους, ακόμα περισσότεροι εξέφρασαν την άποψη πως θα πρέπει να υπάρξει ειδικός (περιφραγμένος) χώρος για τα σκυλιά. Τέλος εκφράστηκε από αρκετούς η ανησυχία για την ύπαρξη παραβατικής συμπεριφοράς στο πάρκο.
Να σημειωθεί ότι η πλειοψηφία των ατόμων που συμμετείχαν στη συζήτηση είναι κάτοικοι της περιοχής που γειτνιάζει με το πάρκο, το οποίο επισκέπτονται πάνω από τρεις φορές την εβδομάδα.
Photo credits: Γ. Σημιτόπουλος
Ποιος ο ρόλος του Πανεπιστημίου (ΑΠΘ) σε αυτή τη δράση; Πως συνδέεται τελικά ένα πάρκο με το Πανεπιστήμιο, τη Βιβλιοθήκη, το Δήμο και τελικά τον πολίτη;
Γεωργία Ποζουκίδου, Επίκουρη Καθηγήτρια του Τμήματος Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης, ΑΠΘ: Ο στόχος της συμμετοχής του τμήματος Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης του ΑΠΘ στη δράση είναι η ενεργοποίηση των κατοίκων της γειτονιάς ως προς την ανάληψη πρωτοβουλιών για υλοποίηση δράσεων στο πάρκο τους. Μέσα από μια σειρά ερωτήσεων και παιχνιδιών οι χρήστες του πάρκου μπαίνουν σε μια διαδικασία προβληματισμού σε σχέση με το τι δράσεις θα ήθελαν οι ίδιοι να υλοποιήσουν στο πάρκο τους καθώς και το πλαίσιο (διοικητικό και θεσμικό) μέσα στο οποίο θα μπορούσαν να τις υλοποιήσουν.
Στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας Πάρκο όπως το Θες, οι πολίτες, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, οι διοικητικές δομές του Δήμου Θεσσαλονίκης καθώς και οι τοπικοί πόροι & φορείς όπως πχ η παιδική βιβλιοθήκη της Δελφών, που βρίσκεται κοντά στο πάρκο, αποτελούν ισότιμα μέλη ενός συνεργατικού σχήματος που έχει στόχο την συν-επικοινωνία, τον συν-σχεδιασμό και την συν-απόφαση για την άρση της απομόνωσης και την επανεξοικείωση με το δημόσιο χώρο. Άποψη μας είναι ότι η δράση αυτή ενσαρκώνει ουσιαστικά ένα αναδυόμενο μοντέλο αστικής διακυβέρνησης, στο οποίο ο σχεδιασμός έχει επίκεντρο τον άνθρωπο και η εμπειρική γνώση των αποδεκτών του σχεδιασμού αποκτά βαρύνουσα σημασία και αξία και λειτουργεί συμπληρωματικά με την επιστημονική γνώση.
Photo credits: Γ. Σημιτόπουλος
Αρκεί το μεράκι των πολιτών για την ανάδειξη και ενεργοποίηση του δημόσιου χώρου; Πόσο τον βοηθά το υφιστάμενο πλαίσιο να αναλάβει δράση; Μήπως υπάρχουν πολλά εμπόδια και περιττές διαδικασίες; Τι μπορεί να κάνει το Resilient Thessaloniki για αυτό;
Δημήτρης Θεοδωράκος, Ενεργός πολίτης: Η πρωτοβουλία του κάθε πολίτη ατομικά αλλά και η ενεργός συμμετοχή ομάδων πολιτών συλλογικά, αποτελεί μια πολύ καλή αρχή για την ανάδειξη και διεκδίκηση του δημόσιου χώρου, ωστόσο αυτό από μόνο του δεν είναι αρκετό. Η αλλαγή νοοτροπίας και η υιοθέτηση μια διαφορετικής κουλτούρας γύρω απ’ τον δημόσιο χώρο από τους πολίτες είναι μια δύσκολη και χρονοβόρα διαδικασία, στην οποία για να φανούν αποτελέσματα και ουσιαστική αλλαγή χρειάζεται συνεχής προσπάθεια. Η γραφειοκρατία καθώς και το υφιστάμενο πλαίσιο που υπάρχει γύρω από τον δημόσιο χώρο, λειτουργεί πολλές φορές ανασταλτικά, αποθαρρύνοντας τους πολίτες.
Το Resilient Thessaloniki στο πλαίσιο της στρατηγικής Θεσσαλονίκη 2030, που εκπόνησε το προηγούμενο διάστημα βάση του 2ου στόχου, έθεσε ως πυλώνα τη διαμόρφωση μιας ανοιχτής πόλης, που ενισχύει τις πρωτοβουλίες των πολιτών και βελτιώνει την προσβασιμότητα τους στους ελεύθερους δημόσιους χώρους, γεγονός που σημαίνει ότι αναγνωρίζεται αυτή η ανάγκη της κοινωνίας των πολιτών και είναι στο χέρι μας να την εκμεταλλευτούμε. Κάτι που γίνεται αυτή τη στιγμή με την ανανεωμένη διαδικασία παραχώρησης του δημοσίου χώρου, το όποιο θα είναι ένα σημαντικό εργαλείο για εμάς, που θέλουμε να κάνουμε δράσεις μέσα σε πάρκα και πεζοδρόμους, καθώς θα απλοποιήσει τη διαδικασία και θα μειώσει το χρόνο έγκρισης του αιτήματος.
Photo credits: Γ. Σημιτόπουλος
Αρκεί το μεράκι των πολιτών για την ανάδειξη και ενεργοποίηση του δημόσιου χώρου; Εσένα προσωπικά τι σε κινητοποίησε, Έλενα, να αναλάβεις δράση μέσω της παιδικής βιβλιοθήκης;
Έλενα Χρυσαφίδου, Αρχιτέκτονας, Εθελόντρια Δημοτικής Βιβλιοθήκης Δελφών: Η ενεργοποίηση και το μεράκι των πολιτών δεν αρκούν. Αν δεν έχουν σύμμαχο τους την πολιτεία και τους θεσμούς που θα τους επιτρέψουν να υλοποιήσουν τα σχέδια τους για τη βελτίωση του δημόσιου χώρου.
Αυτή η βοήθεια είναι αναγκαία γιατί σε κάθε δημόσιο χώρο εμπλέκονται πολλά αντικρουόμενα συμφέροντα. Πιστεύω στη συνεργασία πολιτών και φορέων. Αν δεν υπάρχει τα οράματα δεν μπορούν να φτάσουν μακριά. Μπορεί ακόμα η παντελής έλλειψη διάθεσης από τη μεριά της πολιτείας να έχει προς όφελός της ενεργούς πολίτες, να προκαλέσει την αδιαφορία τους και την απογοήτευσή τους.
Η διάθεση μου να προσφέρω στους συμπολίτες μου και στα παιδιά της γειτονιάς μου βρήκε πολλή θετική ανταπόκριση από τους υπεύθυνους των βιβλιοθηκών του Δήμου Θεσσαλονίκης, όπως επίσης και οι πολύ καλές σχέσεις με το προσωπικό της βιβλιοθήκης Δελφών.
Δεν συνάντησα προσκόμματα, αλλά αντίθετα, μετά από χρόνια εθελοντικής προσφοράς και αμοιβαίας εμπιστοσύνης μου έδωσαν απεριόριστη ελευθερία να δράσω.
Βίβιαν, έχεις χρησιμοποιήσει ξανά το Πάρκο Μηνά Πατρικίου με την προσωπική σου ιδιότητα και δράση Tópio. Για ποιό λόγο ασχολείσαι με τον συγκεκριμένο δημόσιο χώρο?
Βίβιαν Δούμπα, Πολεοδόμος, Ιδρύτρια TOPIO: Το Πάρκο Μηνά Πατρικίου, ή Πάρκο Κρήτης όπως το λέμε στη γειτονιά, δεν το επέλεξα τυχαία.
Ο πρώτος λόγος είναι ότι το πάρκο βρίσκεται στη γειτονιά που έχουμε γεννηθεί και μεγαλώσει δυο γενιές της οικογένειας μου: η μητέρα μου, και ο αδερφός μου και εγώ. Οπότε, το πάρκο είναι ο πρώτος δημόσιος χώρος με τον οποίο ήρθα σε επαφή, οι πρώτες μου κούνιες, η πρώτη μου βόλτα με καρουζέλ, ο πρώτος μου χιονοπόλεμος και το πρώτο μου άραγμα σε παγκάκια. Το έχω συνδυάσει με πολλές στιγμές της ζωής μου, και γνωρίζω προσωπικά τον χαρακτήρα της περιοχής αλλά και τους ανθρώπους που κατοικούν και εργάζονται εκεί, οπότε δεν θα μπορούσα να κάνω διαφορετική επιλογή για την πιλοτική εφαρμογή του προγράμματος του Tópio.
Επίσης, το συγκεκριμένο πάρκο αποτελεί μια από τις καλές περιπτώσεις δημόσιων και ανοιχτών χώρων στη Θεσσαλονίκη, καθώς η διαμόρφωση του επιτρέπει για διαφορετικές παράλληλες χρήσεις: πράσινες ανοιχτές επιφάνειες, παιδική χαρά, δέντρα, χώρους ξεκούρασης και συνάθροισης και το πολύ σημαντικό θεατράκι. Βλέποντας όλες αυτές τις ευκαιρίες και δυνατότητες του πάρκου, θέλησα να εξερευνήσω το πως και πόσο ακόμα μπορούμε να βελτιώσουμε το πάρκο με μικρές παρεμβάσεις οι οποίες θα μας κάνουν βασικά να το δούμε διαφορετικά και να “εκμεταλλευτούμε” την καλή διαμόρφωση και υποδομή που διαθέτει ήδη.
Τέλος, το πάρκο βρίσκεται σε μια περιοχή η οποία διαθέτει έντονο χαρακτήρα γειτονιάς: έχει κατοικία, έχει πολλά καταστήματα τόσο στους κεντρικούς δρόμους όσο και στα στενάκια, περιφερειακά του πάρκου υπάρχουν σχολικές υποδομές όλων των βαθμίδων, υπάρχουν καφενεία, καφετέριες, εστιατόρια και μπαρ για όλες τις ηλικίες, φορείς και ομάδες πολιτισμού ποικίλων αντικειμένων και κλίμακας, και γενικότερα, είναι μια ζωντανή περιοχή η οποία αγκαλιάζει το πάρκο.
Υπάρχει, λοιπόν, τόσο η προσωπική μου σύνδεση, όσο και το ανθρώπινο δυναμικό και η υποδομή ώστε όλη αυτή η ενέργεια της γειτονιάς να εκφραστεί στο πάρκο και από ένας απλός δημόσιος χώρος να γίνει ο τόπος συνάντησης της κοινότητας και έκφρασης της δημιουργικότητας, να γίνει η καρδιά της γειτονιάς.
Ευχαριστούμε πολύ!
Δείτε εδώ το Σχέδιο της Στρατηγικής για την Αστική Ανθεκτικότητα «Θεσσαλονίκη 2030»
Μία συνέντευξη της Μαριάννας Τόλη στην Ιωάννα Σεραφειμίδου, με αφορμή την παράταση “Η παπλωματού“
Κυρία Τόλη, σκηνοθετείτε φέτος στη Θεσσαλονίκη, την Παπλωματού, μια παράσταση βασισμένη στο βραβευμένο βιβλίο του Τζεφ Μπραμπόκαι του Γκέιλ ντε Μάρκεν, και θα ήθελα να σας ρωτήσω τι κέντρισε το ενδιαφέρον σας στο συγκεκριμένο έργo;
Τα δύο βιβλία της Παπλωματούς, «Η Ζωή της Παπλωματούς» και το «Δώρο της Παπλωματούς» τα οποία ένωσα για να κάνω την παράσταση είναι ένας ύμνος στην καλοσύνη, στην αλληλεγγύη, στην έλλειψη απληστίας, και στη δυνατότητα του ανθρώπου να αλλάζει μέσα του όταν βρίσκεται μπροστά σε ότι είναι αληθινό και ανιδιοτελές. Πιστεύω ότι στην Ελλάδα σαν λαός δεν έχουμε ακόμα αναπτύξει το έμφυτο χάρισμα που έχουμε για προσφορά προς τον συνάνθρωπο, για ευαισθησία και φροντίδα για κείνους που δεν είναι προνομιούχοι, για όσους μας έχουν ανάγκη. Το έργο, χωρίς να είναι διδακτικό, διδάσκει αυτά τα βαθιά νοήματα και μας εισάγει σε ένα κόσμο βαθιάς καλοσύνης. Τίποτα δεν με ελκύει όσο η καλοσύνη.
Περιγράψτε μας με λίγα λόγια την παράσταση καθώς και το πόσο εύκολη ή δύσκολη ήταν η μεταφορά του βιβλίου επάνω στη σκηνή;
Η παράσταση είναι πρωτοποριακή θα έλεγα γιατί ό τρόπος που προσέγγισα το έργο ήταν μέσα από τις ευαισθησίες που περιέγραψα ποιο πάνω. Δεν είχα παρά να μπω σε αυτή την κατάσταση που θυμίζει λίγο τους απλούς γέροντες του Αγίου Όρους που γνωρίζουν βαθιά την φιλοσοφία της Αγάπης και να οραματιστώ τις εικόνες, τους χαρακτήρες και τη μουσική που θα συνέθεταν αυτό το παράξενο και φωτεινό έργο που κατάφερε να αγγίξει τις καρδιές των μικρών και των μεγάλων. Στην ουσία δεν υπάρχει εύκολο ή δύσκολο για έναν δημιουργό όταν έχει μια ξεκάθαρη εικόνα του τι προσπαθεί να κάνει. Μετά έρχεται ο από μηχανής Θεός της καρδιάς και κάπως μαγικά η έμπνευση αποτυπώνεται στο χαρτί και στη σκηνή. Η Παπλωματού ήταν ευλογία. Και όλες οι ευλογίες ρέουν από την ανάγκη του ανθρώπου για το καλό.
Ποιο μήνυμα φιλοδοξεί να μεταφέρει η παράσταση στα παιδιά και στους γονείς τους; Από ποια ηλικία μπορεί κάποιο παιδί να την απολαύσει;
Δεν ισχύουν ηλικίες όταν ένα έργο είναι τόσο αληθινό όπως η Παπλωματού. Δεν είναι ένα παραμύθι που ενδιαφέρει μόνο μικρά παιδιά. Είναι μια κοινωνική ανάγκη και ο τρόπος που παρουσιάζεται κρατάει το ενδιαφέρον όλου του κόσμου. Μωρά ησυχάζουν μπροστά στα χρώματα και στις μελωδίες, η μεγάλοι δακρύζουν με τα νοήματα και τα παιδιά διασκεδάζουν. Όλοι στο τέλος έχουν μπει σε μια ατμόσφαιρα ευφορίας και όταν φεύγουν από το θέατρο λέγεται ότι έχουν ανακαλύψει μια καινούργια πλευρά του εαυτού τους.
Βλέποντας μια καλή θεατρική παράσταση νιώθεις συχνά έντονα συναισθήματα. Τι είναι αυτό που, κατά τη γνώμη σας, διαφοροποιεί, το θέατρο από τις άλλες τέχνες;
Στο θέατρο έχεις την δυνατότητα να ταυτίζεσαι, χωρίς να το συνειδητοποιείς απόλυτα, με τα δρώμενα και τους ήρωες. Καθώς παρακολουθείς σαν θεατής και εμπλέκεσαι στη δράση, πέφτουν οι άμυνες και οι αντιστάσεις που αναπτύσσουμε δήθεν εμείς οι άνθρωποι για να μη πονάμε. Καθώς η τέχνη ξετυλίγεται μπροστά στα αθώα πια μάτια μας, αφηνόμαστε στην μαγεία της και έτσι μεταλλάσσονται μέσα μας κρυμμένοι θησαυροί που είχαμε ξεχάσει πως είχαμε. Συντελείται κάποια αλχημεία πολύ ευεργετική, κάτι σαν κάθαρση που είναι απαραίτητη στον άνθρωπο. Αυτή είναι η μαγεία του θεάτρου.
Με ποιους τρόπους πιστεύετε ότι μπορούμε να εκφράσουμε στις μέρες μας τη γενναιοδωρία;
Πρέπει σαν άνθρωποι να έχουμε ξεπεράσει πολλούς εσωτερικούς δαίμονες όπως η φιλαυτία, οι εγωισμοί, η απληστία για να μπορέσουμε να είμαστε γενναιόδωροι. Αυτοί οι «δαίμονες» φέρνουν μόνο δυστυχία στο άνθρωπο. Μόνο μέσω της προσφοράς προς τους άλλους γνωρίζει ο άνθρωπος την ολοκλήρωση του γιατί έτσι, προσφέροντας ευτυχία, γίνεται και ο ίδιος ευτυχισμένος. «Παράξενο πράγμα αυτή η καρδιά» λέει ο Ρώσος συγγραφέας Τολστόι, «όσο ποιο πολύ την ξοδεύεις τόσο πιο πολύ έχεις».
Υπάρχουν… παπλωματούδες στις μέρες μας;
Σίγουρα υπάρχουν και βρίσκονται μέσα στο απλό πλήθος, στην Ορθοδοξία μας και οπωσδήποτε ανάμεσα στους γέροντες του Αγίου Όρους. Σίγουρα όμως βρίσκονται μέσα μας φτάνει να θελήσουμε να θυσιάσουμε κάτι από τα κεκτημένα μας και να κοιτάξουμε βαθύτερα για το αληθινό νόημα αυτής της ζωής που ζούμε.
Τι είναι για εσάς ευτυχία;
Η ευτυχία είναι το υπέρτατο αγαθό του ανθρώπου. Δεν βρίσκεται στην πρόσκαιρη ευχαρίστηση , στις λιχουδιές και στις διασκεδάσεις. Δεν κατακτάται χωρίς το γνώθι σαυτόν. Χρειάζεται μόχθος και χρόνος για να καταλαγιάσουν οι ανάγκες που νομίζει πως έχει ο άνθρωπος για να φτάσει στο φως και να ανακαλύψει τη δύναμη που κρύβει μέσα του. Αυτή η κρυμμένη δύναμη του δίνει τη δυνατότητα να αντιμετωπίζει τη ζωή με θάρρος και ηρεμία και όπως λέει και η Παπλωματού να την αποδέχεται με τις δυσκολίες της, με γενναιοδωρία ψυχής και σοφία. Ευτυχία είναι να έχεις κατακτήσει μία μόνιμη εσωτερική χαρά που δεν εξαρτάται καθόλου από τους άλλους ανθρώπους αλλά όμως να τους ευγνωμονείς που υπάρχουν γιατί σε συντροφεύουν σε αυτό το πολύτιμο ταξίδι που λέγεται ζωή.
