ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ - ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ – Πυγολαμπίδες
Skip to content

Παιδικό θέατρο: Μια δραστηριότητα με πολλαπλά οφέλη για μικρούς και μεγάλους

Με αφορμή την επιστροφή της παράστασης «Η Παναγία των Παρισίων» στο Metropolitan: The Urban Theater, ζητήσαμε από την πρωταγωνίστρια Δήμητρα Θεοδουλίδου, ηθοποιό και παιδαγωγό, να γράψει ένα κείμενο για τα οφέλη του παιδικού θεάτρου, τόσο για τους μικρούς θεατές και τους γονείς τους όσο και για τους εκπαιδευτικούς.

 

Ακολουθεί το κείμενο της Δήμητρας:

Ο Γουώλτ Ντίσνεϋ είπε κάποτε: «Θέλω να φτιάχνω ταινίες για παιδιά και για όσους νιώθουν παιδιά». Κάπως έτσι είναι για μένα το παιδικό θέατρο ή, όπως είθισται πλέον να ονομάζεται, «θέατρο για το ανήλικο κοινό», αν και για μένα αυτός ο «ανήλικος τίτλος» εμπεριέχει έναν ενήλικο καθωσπρεπισμό. 

Τα βιώματά μου από τον κόσμο του παιδικού θεάτρου, τόσο από την πλευρά της ηθοποιού όσο και από την πλευρά της παιδαγωγού, το έχουν τοποθετήσει σε μια πολύ ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου. Και για να μην πολυλογώ, θα αρχίσω να μιλώ για τα οφέλη που πιστεύω πως έχει η παρακολούθηση παιδικών παραστάσεων στο παιδί και στη σχέση του με τον γονέα, καθώς και στη σχολική εκπαίδευση.

Αρχικά, το παιδικό θέατρο είναι ένας ποιοτικός τρόπος διασκέδασης και ψυχαγωγίας, καθώς τα παιδιά έρχονται σε επαφή με διάφορες μορφές τέχνης (θέατρο, μουσική, χορό), αναπτύσσοντας την καλαισθησία τους, την έκφρασή τους και τις γλωσσικές τους δεξιότητες.

Σε μια εποχή που, λόγω της ταχύτητας της καθημερινότητας, ο χρόνος των γονιών με τα παιδιά τους λιγοστεύει, η επιλογή παρακολούθησης θεάτρου από όλη την οικογένεια είναι εξαιρετική, καθώς αποτελεί μια καλή αφορμή για να ανοίξουν συζητήσεις. Τα ερεθίσματα που λαμβάνουν μικροί και μεγάλοι από το εκάστοτε έργο πυροδοτούν προβληματισμούς (συνήθως κοινωνικούς), που υπό άλλες συνθήκες δεν θα ξυπνούσαν εύκολα.

Επιπλέον, είναι σημαντικό το γεγονός ότι δίνεται το έναυσμα στο παιδί να μοιραστεί γεγονότα της ζωής του και συναισθήματα που δυσκολεύεται να εκφράσει. Μία τέτοια περίπτωση συναντήσαμε στην παράσταση «Η Παναγία των Παρισίων», όταν ένα εξάχρονο αγόρι είπε, μετά το τέλος της παράστασης, στον Κουασιμόδο: «Να σου πω ένα μυστικό; Μη φοβάσαι. Κι εμένα με κοροϊδεύουν στο σχολείο». 

Το θέατρο αυξάνει τα επίπεδα της ενσυναίσθησης των μικρών μας φίλων. Παρακολουθώντας την εκάστοτε ιστορία, τα παιδιά ταυτίζονται με τους ήρωες, συγκρίνουν τα γεγονότα με τη δική τους πραγματικότητα και, τελικά, αναθεωρούν θέσεις τους ή κρατούν στο μυαλό τους τρόπους επίλυσης μελλοντικών καταστάσεων.

Τα παιδιά είναι οι πολίτες του αύριο. Συνεπώς, η τέχνη του θεάτρου συμβάλλει στη διαμόρφωση της κοινωνίας του μέλλοντος, ειδικά στις μέρες μας, που τα κρούσματα βίας στα σχολεία αυξάνονται με ανησυχητικούς ρυθμούς.  

Επιπλέον, μέσω της βιωματικής μάθησης, καλλιεργείται η κριτική σκέψη και τα παιδιά απελευθερώνονται από τα στενά όρια της δασκαλοκεντρικής μεθόδου διδασκαλίας, η οποία τα καθιστά απλούς δέκτες γνώσεων. Ιδιαίτερα όταν οι δάσκαλοι χρησιμοποιούν την παιδική παράσταση ως μέσο επέκτασης της διδασκαλίας, και όχι απλώς ως μια εκδρομή, τότε η θεωρία συνδέεται με την πρακτική εφαρμογή της.

Και τότε είναι που η γνώση γίνεται κτήμα. Για παράδειγμα, θυμάμαι μια τάξη δημοτικού που παρακολούθησε τον «Τρελαντώνη» της Π. Δέλτα, γιατί εκείνη την περίοδο έκανε έρευνα για τον τρόπο διασκέδασης και τα παιχνίδια των παιδιών παλαιότερων εποχών. Το κίνητρο της έρευνας, λοιπόν, ενίσχυσε την ποιότητα της προσοχής και της συγκέντρωσης των παιδιών στο έργο και την παράσταση και τα οδήγησε σε μια ουσιαστική συζήτηση με τους ηθοποιούς και τον δάσκαλο.  

Το παιδικό θέατρο αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία να βουτήξουμε κι εμείς, οι «μεγάλοι», αυτοί που κάποτε ήμασταν παιδιά και κάπου στο διάβα του χρόνου το ξεχάσαμε, στον κόσμο της ξενοιασιάς, της αθωότητας, της ζωντάνιας, του παιχνιδιού, του βιώματος του τώρα και των συναισθημάτων. Με άλλα λόγια, να βουτήξουμε στον κόσμο των παιδιών.

Να ακούσουμε το παιδί μέσα μας, που κάπου το παραμελήσαμε. Γι’ αυτό όταν παρακολουθήσουμε ξανά παιδικό θέατρο με τα παιδιά ή τους μαθητές μας, τη στιγμή εκείνη που η αυλαία ανοίγει και η μαγεία ξεχειλίζει, ας κλείσουμε τα μάτια και ας πάρουμε μια βαθιά ανάσα. Και μόλις τα ανοίξουμε, ας αφήσουμε τον ανήλικο εαυτό μας να ζήσει για λίγο το παραμύθι. Άλλωστε, παιδιά  «μεγάλα» ή «μικρά» είμαστε όλοι!

Λίγα λόγια για τη Δήμητρα Θεοδουλίδου

Η Δήμητρα Θεοδουλίδου γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη. Είναι απόφοιτος της Ανώτερης Δραματικής Σχολής «Ανδρέας Βουτσινάς» και του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Αγωγής του Α.Π.Θ. με κατεύθυνση το θεατρικό παιχνίδι. Έχει παρακολουθήσει σεμινάρια θεατρικού παιχνιδιού από το Art Cooperation, καθώς και μαθήματα μιούζικαλ, κλασικού μπαλέτου και σύγχρονου χορού. 

Έχει συμμετάσχει στις παραγωγές της Παιδικής Σκηνής Θεσσαλονίκης «Η Παναγία των Παρισίων – The Rock Musical», «Τρελαντώνης» της Π. Δέλτα, «Οι περιπέτειες ενός Μονόκερου» και «Η Μάσα και ο Αρκούδος», καθώς και σε παραγωγές για ενήλικο κοινό όπως «Το Κλάμα βγήκε απ’ τον Παράδεισο» των Μ. Ρέππα και Θ. Παπαθανασίου, «Broadway Nights» κ.ά. 

Έχει εργαστεί ως νηπιαγωγός σε παιδικούς σταθμούς και ως εμψυχώτρια σε παιδικές θεατρικές ομάδες της Θεσσαλονίκης. Τον Νοέμβριο συμμετέχει στη νέα παραγωγή της Παιδικής Σκηνής Θεσσαλονίκης, στο μιούζικαλ για παιδιά «Η Πεντάμορφη και το Τέρας», που ανεβαίνει στο θέατρο Metropolitan σε σκηνοθεσία Πασχάλη Αραμπατζή. 

Γιορτάζεις…γιατί είσαι Μητέρα!

Γράφει η Στεφανία Τσακιράκη | Museum Art Therapist

 

Γιορτάζεις.

Γιατί είσαι μητέρα.

Γιατί είσαι μήτρα ζωής, έμπνευσης, ιδεών, δράσης.

Γιατί είσαι όλα αυτά που σε κάνουν να είσαι εσύ. 

Ναι, γιορτάζεις κάθε μέρα και το αξίζεις.

 

Τι έχει να σου προσφέρει λοιπόν μια ακόμη Γιορτή της Μητέρας; Ένα μπράβο; Για ποιον λόγο; Για κάτι το οποίο είσαι; Όχι, είσαι πολύ περισσότερα από κάτι που αξίζει ένα μπράβο!

Ίσως το μόνο που μπορεί να σου προσφέρει μια τέτοια μέρα είναι μια υπενθύμιση, του πόσο υπέροχη είσαι! Του ότι κάνεις ό,τι καλύτερο μπορείς. Του ότι είσαι αρκετή!

 

Κανείς δεν σε εκπαίδευσε να γίνεις μητέρα. Ακόμη κι όλα τα μαθήματα προετοιμασίας τοκετού ή γονεϊκότητας να ακολούθησες. Κι όλα τα βιβλία αν διάβασες. Κι αν είχες 100 συμβούλους και ειδικούς στο πλάι σου. Αυτό που γίνεσαι κάθε μέρα ως μητέρα είναι κάτι που κανείς δεν μπορεί να προβλέψει ή να σου διδάξει από πριν. Γιατί είναι απλά βίωμα. Είναι πρόθεση και άφημα ταυτόχρονα.

Ξέρεις πώς θα ήθελες να πάνε τα πράγματα. Δεν ξέρεις όμως την τελική τους έκβαση. Κι είσαι τόσο δυνατή. Αφήνεσαι, εμπιστεύεσαι. Ψηλώνεις ψυχικά! Κάθε μέρα πλάθεις και πλάθεσαι!

 

Είναι όμως κι εκείνες οι ενοχές, οι τύψεις, τα ‘’θα μπορούσα να τα πάω καλύτερα’’. Τι να κάνεις όταν έρχονται μέσα στο δωμάτιο σαν τον ελέφαντα και πιάνουν όλο σου τον χώρο; Να πάρεις μια ανάσα, να θυμηθείς ποια είσαι.

 

Μα πώς να το κάνεις αυτό; Με τα δικά σου εργαλεία. Ανάπτυξε την εργαλειοθήκη σου. Μπορεί να είναι ένα τραγούδι, ένα ποίημα, μια φωτογραφία, ένας πίνακας, ένα βιβλίο, οτιδήποτε. Κάτι το οποίο σε κάνει να συνδέεσαι και πάλι με την πηγή σου.

 

Κάτι που μοιάζει σαν χάδι, αγκαλιά φροντίδας από εσένα προς εσένα. Κι αν ακόμη δεν έχεις ένα τέτοιο εργαλείο στην πολύτιμη θήκη σου, ακολούθησε τα παρακάτω βήματα.

 

Πάρε λίγες στιγμές για σένα. Θυμήσου την αναπνοή σου. Συνδέσου με τον εαυτό σου. Ετοιμάσου να αναζητήσεις αυτό το χάδι. Βρες το πρώτα μέσα σου. Έπειτα, αποφάσισε πού θέλεις να το ψάξεις. Είναι στη μουσική; Στην ποίηση; Στην τέχνη; Είναι κάτι το οποίο εσύ θα δημιουργήσεις για τον εαυτό σου;

Το διαδίκτυο μπορεί να σου προσφέρει αμέτρητες επιλογές. Θυμήσου να μην συμβιβαστείς με τίποτα λιγότερο από εκείνο που σε συνδέει με τη μεγαλειώδη αλήθεια σου ως μητέρα. Όταν έρθει το σωστό εργαλείο στα χέρια σου θα το νιώσεις.

Κι όταν το βρεις, απόλαυσέ το!

Εάν θέλεις να είναι ένα βιβλίο το εργαλείο σου, τότε σου έχω μια πρόταση. Το βιβλίο Η τέχνη μου να Είμαι εγώ, της Στεφανίας Τσακιράκη (Εκδόσεις Φυλάτος). Πρόκειται για ένα γράμμα προς κάθε μητέρα, μα είναι ένα βιβλίο προς κάθε παιδί μιας μητέρας -που είμαστε όλοι μας. 

 

Στο έργο αυτό, θα αναζητήσεις μαζί με την αφηγήτρια την αγάπη ακόμη κι εκεί που οι πολλοί πιστεύουν πως δεν υπάρχει. Διότι εσύ τώρα πια ξέρεις, όταν την αγάπη την έχεις μέσα σου, μπορείς να τη βρεις παντού! 

 

Κι όσο μακρύ κι αν είναι το ταξίδι της σύνδεσής μας με την αποδοχή και την αγάπη του εαυτού μας (ως γονείς, μα πρωτίστως ως άνθρωποι), όσα χιλιόμετρα κι αν χρειάζεται να διανύσουμε για να συναντήσουμε την αλήθεια και την εσωτερική μας ελευθερία, αξίζει!

 

Φέτος, όσα λουλούδια κι ευχές κι αν δεχτείς, θυμήσου να κάνεις εσύ πρώτα ένα δώρο στον εαυτό σου! Γέμισε πρώτα εσύ τον εαυτό σου με αγάπη, με ό,τι έχεις περισσότερο ανάγκη σήμερα! Και βάλε το πρώτο εργαλείο στην εργαλειοθήκη του φωτός σου.

Γιατί είσαι Μητέρα!

Γιατί γιορτάζεις κάθε μέρα!

——————————————

Η προπαραγγελία του βιβλίου Η τέχνη μου να Είμαι εγώ έχει ξεκινήσει. Μπορείς να κάνεις σήμερα αυτό το ξεχωριστώ δώρο στον εαυτό σου ή/και σε φίλες σου, κάνοντας κλικ εδώ. 

 

Το καλύτερο γιορτινό δώρο

 

Γράφει η Πέπη Κολαρά | ΑΛΜΑ

Μύρισε Γιορτές!

Μια από τις πιο ευχάριστες στιγμές του χρόνου είναι η προσμονή των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς. Οι αναμνήσεις της παιδικής μας ηλικίας ξαναζωντανεύουν και πλέον από μια άλλη θέση, αυτή του γονέα, θα δημιουργήσουμε στα παιδιά μας τις δικές τους γιορτινές αναμνήσεις που θα τις μεταφέρουν με τη σειρά τους στα δικά τους παιδιά!

 

Οι γιορτές αποτελούν μια μοναδική ευκαιρία για να βιώσει η οικογένεια μοναδικές στιγμές, που θα την παρασύρουν μακριά από τον ξέφρενο ρυθμό και το άγχος της καθημερινότητάς και θα την βοηθήσουν να αφεθεί στη γλυκιά θαλπωρή που προσφέρει η παραμονή στο σπίτι και η χαρά των συναντήσεων με φίλους και συγγενείς.

 

Μέσα από τη ρουτίνα των γιορτών, με το στολισμό του σπιτιού και του χριστουγεννιάτικου δέντρου να βρίσκονται στην πρωτοκαθεδρία, το κάλεσμα αγαπημένων μας προσώπων, την προετοιμασία του εορταστικού τραπεζιού, τις γαργαλιστικές μυρωδιές, την προσμονή του αγαπημένου μας Αι-Βασίλη και των δώρων, συναισθήματα χαράς και ευφορίας κυριαρχούν σε μικρούς και μεγάλους!

 

Ο κίνδυνος να χαθεί η χαρά των Χριστουγέννων

Όμως, πέρυσι και φέτος, λόγω της πανδημίας, βιώνουμε όλοι μας μια διαφορετική κατάσταση. Αμφιθυμικά συναισθήματα κυριαρχούν μέσα μας και συναισθήματα χαράς και λύπης, αγωνίας και χαλάρωσης αναμιγνύονται συνεχώς, και ανάλογα με τη διάθεσή μας, καθένα από τα παραπάνω συναισθήματα αποκτά και πρωταγωνιστικό ρόλο. Ο κίνδυνος, η ευφορία και η χαρά των γιορτών να εξανεμιστεί και να αντικατασταθεί με συναισθήματα απογοήτευσης, ανασφάλειας και το φόβο της μοναξιάς είναι μεγάλος.

 

Σκέφτομαι, λοιπόν, κατά πόσο θα μπορούσαμε να οχυρωθούμε απέναντι σε αυτή τη δυσάρεστη κατάσταση και να διατηρήσουμε μέσα μας το εορταστικό κλίμα. Ας μην ξεχνάμε, άλλωστε, ότι τα πολύτιμα παιδικά χρόνια είναι λίγα και μοναδικά. Αξίζει να αντιταχθούμε, απέναντι στη δύσκολη κατάσταση που μας περιτριγυρίζει και να δώσουμε στα παιδιά μας το σπουδαιότερο μήνυμα ζωής που δεν είναι άλλο πέρα από το μήνυμα της αισιοδοξίας, της ελπίδας και της αγάπης!

 

  • Ναι και το σπίτι μας θα στολίσουμε!
  • Ναι, και μουσική την ώρα που θα στολίσουμε το χριστουγεννιάτικο δέντρο θα βάλουμε!
  • Ναι, και κάλαντα θα πούμε!
  • Ναι, και οικογενειακά παιχνίδια θα παίξουμε!
  • Ναι, και θα γελάσουμε αναπολώντας προηγούμενες εμπειρίες!
  • Ναι, και τα παραδοσιακά μας γλυκά θα πλάσουμε!
  • Ναι, και το γιορτινό μας τραπέζι θα ετοιμάσουμε!
  • Ναι, και δώρα θα ανταλλάξουμε!
  • Ναι, και με αγαπημένα μας πρόσωπα θα μιλήσουμε τηλεφωνικά και δε θα αρκεστούμε να στείλουμε απλά μηνύματα!
  • Ναι, και τα αγαπημένα μας πρόσωπα θα δούμε με προσοχή, λαμβάνοντας τα απαραίτητα μέτρα!

 

Γιατί;

Γιατί κάθε γιορτή είναι μια αφορμή για να γιορτάσουμε τη ζωή! Όποιες και αν είναι οι συνθήκες! Γιατί τις συνθήκες τις διαμορφώνουμε κι εμείς! Γιατί έτσι  μπορεί η ζωή να δείξει την πραγματική της αξία και να γίνει καλύτερη! Γιατί αξίζει στα παιδιά μας να στείλουμε το πιο ηχηρό μήνυμα που δεν είναι άλλο από το ότι δεν αφήνουμε να μας καταβάλλουν και να μας αδρανοποιήσουν οι συνθήκες αλλά ότι μαθαίνουμε να διαχειριζόμαστε τις καταστάσεις και αφήνουμε τα «φωτάκια» της αισιοδοξίας, της ελπίδας και της αγάπης να λάμπουν μέσα μας!

Όπως λάμπουν κάθε χρονιά τα φωτάκια πάνω στο χριστουγεννιάτικο δέντρο μας δημιουργώντας αξέχαστες, παραμυθένιες αναμνήσεις που τόση ανάγκη έχουμε όλοι μας!

 

ΚΑΛΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ από καρδιάς σε όλους!

 

Λίγα λόγια για την Πέπη Κολαρά

Η Πέπη Κολαρά, είναι απόφοιτος του Τμήματος Λογοθεραπείας και Ειδικής Αγωγής του Freie University of Berlin και του Humboldt University of Berlin (Γερμανία). Στη συνέχεια, πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στην Αμερική στο Loyola University in New Orleans. Ειδικεύτηκε σε θέματα που αφορούν τις μαθησιακές δυσκολίες, τα προβλήματα συμπεριφοράς και τις διαταραχές λόγου και ομιλίας σε παιδιά κι εφήβους. Επίσης, είναι απόφοιτος του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Αγωγής του ΑΠΘ. Συνεργάστηκε ως επιστημονικός συνεργάτης με την Δ΄ Πανεπιστημιακή Κλινική του νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ, δίδαξε σε Σχολές Γονέων διαφόρων δήμων όπου και οργάνωσε βιωματικά σεμινάρια. Συμμετείχε σε επιστημονικά συνέδρια στα οποία παρουσίασε θέματα της ειδικότητάς της κι έχει δημοσιεύσεις σε περιοδικά που αφορούν τον τομέα της Ειδικής Αγωγής και της Λογοθεραπείας. Οργάνωσε ομάδες παιχνιδιού στην οποίες συμμετείχαν γονείς με τα παιδιά τους προκειμένου να αναδείξει την παιδαγωγική αξία του παιχνιδιού στην καλλιέργεια δεξιοτήτων μέσα από την καθημερινότητα.

Εργάστηκε ως Ειδική Παιδαγωγός σε τμήματα ένταξης νηπιαγωγείου.  Έχει πολυετή εμπειρία στο πλαίσιο της αξιολόγησης, παρέμβασης και στο σχεδιασμό ειδικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων σε μαθητές κι εφήβους με ΕΜΔ. Είναι η επιστημονική υπεύθυνη του Κέντρου Αγωγής Λόγου & Μάθησης «ΑΛΜΑ», στη Θεσσαλονίκη,  για περισσότερα από είκοσι έτη.

 

Μπορείς να μάθεις περισσότερα για την Πέπη Κολαρά στη σελίδα του Κέντρου Αγωγής Λόγου, Μάθησης & Αυτονομίας ΑΛΜΑ στο Facebook  καθώς και πολλές χρήσιμες ιδέες και παιχνίδια στο κανάλι του κέντρου στο Youtube.

Slow Family Life: κι αν μπορούσες να συνδεθείς πάλι με την παιδική χαρά;

Γράφει η Στεφανία Τσακιράκη | Museum Art Therapist

Τι είναι η Slow Life

Έχεις παρατηρήσει ένα παιδί να παίζει αφοσιωμένα με το αγαπημένο του παιχνίδι, να χτίζει ένα κάστρο στην άμμο, να γελάει γαργαριστά με όλο του το είναι; Αυτό είναι κάτι περισσότερο από τον ορισμό της Slow Life. Είναι η απόδειξη πως γίνεται, πως κάποτε ξέραμε πως είναι κι ίσως στη διαδρομή το ξεχάσαμε, μα και πως μπορούμε να το ξαναθυμηθούμε.

 

Μια ζωή φτιαγμένη από μικρές στιγμές απόλαυσης, σύνδεσης και αφιέρωσης του εαυτού μας στο τώρα, αυτό είναι η Slow Life και οι γονείς έχουν το μεγάλο προτέρημα να ζουν στο ίδιο σπίτι με τους ιδανικούς δασκάλους. Τα παιδιά είναι από τη φύση τους Slow, εάν δεν έχουμε προλάβει εμείς οι μεγάλοι να τα βάλουμε στον αγώνα των ταχυτήτων, των αμέτρητων δραστηριοτήτων, των προγραμμάτων που ξεχυλίζουν, του όλο έξω και περισσότερα και γρηγορότερα.

 

Slow Family Life

Τα ευχάριστα νέα είναι πως υπάρχει πάντοτε η ευκαιρία για να κάνουμε την οικογενειακή μας ζωή πιο αργή. Η Slow Family Life είναι εφικτή, αρκεί να το αποφασίσουμε. Γιατί όμως να το κάνουμε αυτό;

Στην ουσία, η λέξη Slow κρύβει από πίσω της πολύ περισσότερο νόημα. Ναι μεν σημαίνει αργή, αλλά σημαίνει επίσης απλή, ήρεμη, αυθεντική, γεμάτη νόημα ζωή. Γιατί τότε να ονομάζεται συγκεκριμένα “Slow” θα μπορούσε να αναρωτηθεί κανείς; Διότι αποτελεί μέρος ενός ολόκληρου Slow κινήματος (Slow Movement) το οποίο ξεκίνησε στα μέσα της δεκαετίας του ’80 ως απάντηση στην παγκόσμια αύξηση ταχυτήτων.

 

Το κίνημα Slow – Slow Movement

Το κίνημα Slow είναι μια φιλοσοφία ζωής. Μπορεί αυτό να ακούγεται βαρύγδουπο, αλλά από την άλλη δεν είναι κάτι άλλο, παρά μια πρόσκληση να κατεβάσουμε ρυθμούς, να συνδεθούμε (με την απλότητα, τη φύση, την οικογένειά μας, τους ανθρώπους γύρω μας) και να επιλέξουμε να απολαμβάνουμε την κάθε στιγμή συνειδητά και βαθιά.

 

Οι βασικές αξίες του κινήματος Slow είναι: 

  • ο σεβασμός (στον εαυτό μας, την οικογένειά μας, τη φύση, τον πλανήτη, τη ζωή),
  • η αγάπη,
  • η σύνδεση και
  • το μοίρασμα.

Το ευχάριστο είναι πως μπορούμε να μετατρέψουμε τα πάντα στην Slow εκδοχή τους. Για τον λόγο αυτό το Slow σήμερα εφαρμόζεται σε αμέτρητους τομείς:

  • Slow Life,
  • Slow Food,
  • Slow Art (μέσα από την οποία μπήκαμε κι εμείς οι ίδιες στο Slow κίνημα),
  • Slow Book,
  • Slow Family,
  • Slow School,
  • Slow Business,
  • Slow Tourism,
  • Slow Cities (όχι η Θεσσαλονίκη δεν ανήκει ακόμη σ’ αυτές τις πόλεις για πολλούς λόγους, τους οποίους θα καταλάβεις στη συνέχεια),
  • Slow Cosmetics
  • Slow Love
  • και η λίστα συνεχίζεται…

Κάτι το οποίο είναι σημαντικό να έχουμε κατά νου είναι πως το Slow, σε οποιονδήποτε από τους παραπάνω τομείς κι αν εφαρμόζεται, δεν είναι ο στόχος, αλλά το μέσον. Το μέσον προς τις εμπειρίες τις οποίες θέλουμε και ξέρουμε πως αξίζει να απολαμβάνουμε.

 

Τα οφέλη της Slow Family Life

Ας πάρουμε τη Slow Family Life για παράδειγμα, η οποία μας ενδιαφέρει περισσότερο στις Πυγολαμπίδες. Τι είναι αυτό το οποίο μπορεί να προσφέρει το Slow στην οικογενειακή ζωή; Θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σου τα οφέλη του Slow Family Living, κατά την Bernadette Noll (σε ελεύθερη μετάφραση):

  • Όταν κατεβάζεις τους ρυθμούς στην οικογενειακή ζωή έχεις τη δυνατότητα να έχεις περισσότερη ενέργεια κι εσωτερική δύναμη ή πόρους για να αξιοποιήσεις.
  • Όταν έχεις περισσότερη ενέργεια κι εσωτερική δύναμη, είσαι περισσότερο παρούσα/όν στο τώρα.
  • Όταν είσαι περισσότερο παρούσα/όν στο τώρα, είσαι περισσότερο συνδεδεμένη/ος με τις προσωπικές σου ανάγκες και τις ανάγκες όλων των μελών της οικογένειας.
  • Όταν είσαι περισσότερο συνδεδεμένη/ος με τις ανάγκες κάθε ατόμου, όλοι νιώθουν πως τις/τους βλέπουν, τις/ τους δίνουν προσοχή και αξία.
  • Όταν όλοι νιώθουν πως τις/τους βλέπουν, νιώθουν ασφαλείς.
  • Όταν όλοι νιώθουν ασφαλείς, υπάρχει περισσότερη αρμονία.
  • Όταν υπάρχει περισσότερη αρμονία, υπάρχει περισσότερη αγάπη, περισσότερη σύνδεση, περισσότερη άνεση, περισσότερη διασκέδαση και περισσότερη χαρά.
  • Όταν υπάρχει περισσότερη αγάπη, σύνδεση, άνεση, διασκέδαση και χαρά, υπάρχει περισσότερη επιθυμία για το ΜΑΖΙ ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας.
  • Και τώρα και για πάντα.

Αυτό ακούγεται υπέροχο κι αν ρωτούσαμε όλους τους γονείς του κόσμου τι επιθυμούν για την οικογένειά τους πιθανώς να μας έδιναν την ίδια απάντηση: Να είμαστε μαζί, για πάντα. Κι ας γνωρίζουν πως φυσικά τα παιδιά κάποια μέρα θα φύγουν. Το να θέλουν να ξαναγυρίζουν είναι αυτό που κάνει τη διαφορά.

 

Πώς μπορεί κανείς να επιλέξει τη Slow Family Life

Πώς μπορεί λοιπόν κανείς να αλλάξει ρότα στην οικογενειακή ζωή βάζοντας τη Slow Family Life ως μέσο; Αυτός είναι ο στόχος μας ως ομάδα στις Πυγολαμπίδες, να βοηθήσουμε όλες τις οικογένειες που το επιθυμούν να γίνουν Slow. Το πρώτο πρώτο βήμα για κάτι τέτοιο είναι το να ξέρουμε το ΓΙΑΤΙ ξεκινάμε αυτό το μονοπάτι.

 

Αναζητώντας το εσωτερικό μας κίνητρο

Μια προτεινόμενη δραστηριότητα, εμπνευσμένη από την art-therapy, για να το πετύχουμε αυτό, είναι η παρακάτω:

Αυτό που έχω, αυτό που θέλω και το πως.

  • Σε προσκαλώ να πάρεις ένα χαρτί και να γράψεις αυθόρμητα πώς νιώθεις για την τωρινή κατάσταση της οικογένειάς σου. Γράψε χωρίς να κρίνεις τις λέξεις σου. Άσε την ειλικρίνεια να σε καθοδηγήσει. Έπειτα, σε ένα νέο χαρτί γράψε το πως θέλεις να νιώθεις μέσα στην οικογενειακή ζωή σου. Μίλησε με εικόνες, συναισθήματα, νιώσε ελεύθερη/ος.
  • Την ίδια δραστηριότητα μπορείς να την κάνεις χρησιμοποιώντας ζωγραφική αντί για γραφή. Μια ζωγραφιά για το πως νιώθεις τώρα μέσα στην οικογένειά σου και μια επόμενη ζωγραφιά για το πώς θέλεις να νιώθεις.
  • Τέλος, όποια από τις δυο δραστηριότητες κι αν επέλεξες, σε προσκαλώ να χρησιμοποιήσεις ένα τρίτο χαρτί στο οποίο να γράψεις ή να ζωγραφίσεις το “πως” θα μπορέσεις να οδηγηθείς από την πρώτη κατάσταση στη δεύτερη.

Μέσα από αυτήν τη δραστηριότητα έχεις το ‘’γιατί’’ σου, το οποίο είναι γεμάτο συναισθήματα, εικόνες και φαντασία. Από την άλλη έχεις και την πρώτη δική σου εργαλειοθήκη, διότι όπως πολύ σωστά φαντάζεσαι δεν υπάρχει ένας συγκεκριμένος τρόπος ή δρόμος για τη Slow Family Life. Ο καθένας μας πειραματίζεται και αναζητά το τι ταιριάζει στη δική του οικογένεια. Και αυτό συχνά μπορεί και να αλλάζει.

Οδηγίες για μια Slow Family Life

 

Κάποιες βασικές κατευθυντήριες γραμμές που μπορεί να μας βοηθήσουν σ’ ένα συλλογικό επίπεδο είναι οι παρακάτω:

 

  • Τοποθέτηση προτεραιοτήτων

Τι είναι αυτό που έχει πραγματικά αξία αν κοιτάξουμε μέσα μας με απόλυτη ειλικρίνεια;

 

  • Δημιουργία της Not-to-do λίστας

Όσο συχνά το χρειαζόμαστε. Σε ποια πράγματα/καταστάσεις/συνήθειες/ακόμη και ανθρώπους μπορούμε να πούμε όχι, διότι πλέον δεν εξυπηρετούν τις προτεραιότητές μας; Εάν μάθουμε να λέμε όχι σε όσα δεν έχουν νόημα, θα μπορέσουμε να πούμε μεγάλα ναι σε όσα πραγματικά έχουν.

 

  • Ένα πράγμα τη φορά

Όχι, το multitasking δεν είναι μια δεξιότητα την οποία χρειαζόμαστε. Ναι, μπορούμε να την εξασκήσουμε αλλά με κόστος την ψυχική μας ηρεμία, το ρίσκο να μην κάνουμε τελικά τίποτα καλά ή ακόμη και τον κίνδυνο της ίδιας μας της ζωής.

 

  • Συνειδητότητα

Από την άλλη, επιλέγοντας να εστιάζουμε την προσοχή μας στο τώρα και σε αυτό το ένα πράγμα τη φορά που επιλέγουμε να κάνουμε, μπορούμε να συνδεόμαστε βαθύτερα με τον εαυτό, το σώμα και τις αισθήσεις μας, να απολαμβάνουμε τις στιγμές μας και τελικά να είμαστε πολύ περισσότερο δημιουργικοί και παραγωγικοί.

 

  • Αφοσίωση

Λήψη συνειδητής απόφασης πως αυτό που επιλέγουμε να κάνουμε την εκάστοτε στιγμή είναι το πιο σημαντικό πράγμα στον κόσμο, διότι πολύ απλά το επιλέξαμε. Αυτό μπορεί να είναι τρία λεπτά διαλογισμού, το μαγείρεμα, η κηπουρική, το παιχνίδι με τα παιδιά, η βοήθεια για τις σχολικές δραστηριότητες, μια βόλτα στη φύση, μια συζήτηση με ένα φίλο. Μπορεί να είναι οτιδήποτε και μπορεί να γίνει τόσο μαγικό εάν του δώσουμε όλη μας την προσοχή, αφοσίωση και αγάπη.

 

  • Επιστροφή στη φύση

Δεν χρειάζεται να ειπωθούν περισσότερα εδώ. Φύση ίσον ζωή και κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού μπορέσαμε να αναγνωρίσουμε βαθύτερα την αξία της επαφής μας με τη φύση, ας μην το ξεχάσουμε!

 

  • Φροντίδα του εαυτού! 

Σε περίπτωση εκκένωσης ενός αεροπλάνου ποιος υποχρεούται να βάλει πρώτα τη μάσκα οξυγόνου; Ο ενήλικας στον εαυτό του κι έπειτα στα παιδιά. Ακριβώς το ίδιο ισχύει και στη ζωή. Χρειαζόμαστε το οξυγόνο μας, απ’ όπου κι αν αυτό πηγάζει. Δεν πρόκειται για εγωιστική πράξη, αλλά αντίθετα είναι η πιο γενναιόδωρη. Όταν αγαπάς κάποιον του χαρίζεις τον εαυτό σου κι είναι σημαντικό να χαρίζεις κάτι το οποίο είναι πλήρες, υγιές κι ευτυχισμένο.

 

  • Παρατήρηση του εαυτού και συνειδητή αλλαγή ρυθμού

Τρώμε γρήγορα; Προσπαθούμε να ανοίξουμε με μανία την πόρτα του σπιτιού δίχως να έχει πάρει φωτιά; Περπατάμε γρήγορα δίχως να έχουμε αργήσει ή να κάνουμε τζόκιγνκ; Μια ανάσα αρκεί για να επιστρέψουμε στον όμορφο αργό ρυθμό.

 

  • Απομάκρυνση από τις οθόνες

Τα κινητά, τάμπλετ, λάπτοπ, τηλεοράσεις δεν συγκρίνονται με την πραγματική ανθρώπινη επαφή. Οι συνέπειες της παρατεταμένης χρήσης της οθόνης είναι καταστρεπτικές για το παιδί αλλά και για τους ενήλικες. Η αύξηση της δυνατότητας εστίαση της προσοχής, η ποιότητα ύπνου, η σύνδεση με την πραγματικότητα και τους ανθρώπους γύρω μας είναι λίγα μονάχα από τα οφέλη της απομάκρυνσης ή του περιορισμού της οθόνης από τη ζωή μας.

 

  • Ποιότητα έναντι ποσότητας

Η ποιότητα έχει μεγαλύτερη αξία από την ποσότητα. Το είμαι είναι βαθύτερο του κάνω ή του έχω. Μπορείς να είσαι σίγουρη/ος πως έχεις όλα όσα χρειάζεσαι. Το decluttering αποτελεί μέρος της Slow Life, διότι θέλουμε να δημιουργούμε υπαρκτό, συναισθηματικό κι ενεργειακό χώρο για όσα έχουν πραγματικά αξία. Για όσα μας δίνουν χαρά όπως αναφέρει η Marie Kondo στη μέθοδό της Konmari.

 

  • Σύνδεση με την απλότητα

Η ζωή στην οποία σε προσκαλούμε δεν είναι instagramική. Και ας το καταλάβουμε μια φορά και για πάντα, δεν χρειάζεται να είναι! Η ζωή πρέπει να είναι άξια να τη ζούμε όχι για να την ποστάρουμε και να τη δείχνουμε. Εάν κάτι για την κοινωνία είναι απαραίτητο αλλά δεν προσφέρει τίποτα στη δική μας οικογενειακή ζωή τότε δεν τίθεται ούτε ερώτημα για τη λήψη της απόφασης.

 

  • Παιχνίδι και δημιουργικότητα

Ο άνθρωπος δεν σταματάει να παίζει επειδή μεγαλώνει, αλλά μεγαλώνει επειδή σταματάει να παίζει. Δεν το είπα εγώ, αλλά ο Πάμπλο Πικάσο και παρότι ως γονεϊκό πρότυπο δεν ήταν το ιδανικό, ως δημιουργικό πνεύμα ήταν. Κι εδώ γι’ αυτό πρόκειται, για την εσωτερική ψυχική δημιουργικότητα του ατόμου.

 

Σε αυτή τη λίστα είσαι περισσότερο από ευπρόσδεκτη/ος να προσθέσεις όλα όσα θεωρείς πως μπορούν να σε βοηθήσουν στο μονοπάτι σου προς μια πιο απλή, αργή και γεμάτη νόημα οικογενειακή ζωή. Από τη μεριά μου μπορώ να σε βεβαιώσω πως με την Ιωάννα και τις Πυγολαμπίδες δεν θα ησυχάσουμε εάν δεν βοηθήσουμε κάθε οικογένεια που το επιθυμεί (αλλά και πρώτα απ’ όλα τον εαυτό μας) να γίνει Slow.

Γιατί μπορούμε, το θέλουμε και το αξίζουμε!

 

Λίγα Λόγια για τη Στεφανία Τσακιράκη!

Η Στεφανία Τσακιράκη είναι λάτρης της τέχνης, των βιβλίων και του ανθρώπου. Συνδυάζοντας αυτά που τη συγκινούν αναζήτησε στο Παρίσι την Art Therapy. Εκεί εξειδικεύτηκε στην τέχνη των μουσείων (Museum Art Therapy) από τη μια αλλά και τα βιβλία (Book Therapy) από την άλλη, ως θεραπευτικά μέσα. 

Αν βρεθείς μαζί της σε κάποιο μουσείο ή βιβλιοπωλείο, δε θα σε ξεναγήσει ούτε θα σου δείξει. Θα περπατήσει δίπλα σου, βοηθώντας σε να δεις με τα μάτια της καρδιάς σου. Δε θα σου πει τι θέλει να πει ο ποιητής, αλλά θα σε διευκολύνει στην καλλιέργεια ενός διαλόγου με τα έργα που σε ελκύουν, για να ακούσεις τι θέλει να πει σε σένα το εκάστοτε δημιούργημα.

Επίσης, τα τελευταία χρόνια η Στεφανία είναι υπέρμαχος του Slow κινήματος. Ξεκινώντας από την Slow Art και τo Slow Book οδηγήθηκε στη Slow Life και τη Slow Therapy. Slow για τη Στεφανία δεν σημαίνει όμως απλώς ‘’αργός/ή/ά” αλλά η ροή στην κατάλληλη για την κάθε στιγμή ταχύτητα. 

Μπορείς να μάθεις περισσότερα για τη Στεφανία και το έργο της στον ιστότοπό της: www.whatiseeinart.com καθώς επίσης και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: instagram & facebook

Οικογένεια και ψηφιακά μέσα: αναζητώντας την ψηφιακά εγγράμματη κουλτούρα

 

Γράφει ο Κωστής Δημολιός | mediaowl.blogspot.com & Σπιτόδενδρο

Αύγουστος 2021. Έπειτα από αρκετούς μήνες σε lockdown, το καλοκαίρι και οι ημέρες των  διακοπών είχαν πάλι φτάσει. Στην πόλη όλες και όλοι ετοιμάζονται πυρετωδώς για να αφήσουν την αποπνικτική ζέστη και να βρεθούν στην κοντινότερη παραλία για να απολαύσουν λίγες στιγμές δροσιάς.

 

Τις ζεστές εκείνες ημέρες βρέθηκα κι εγώ στην αγορά της πόλης. Εκεί, ανάμεσα στον κόσμο που έτρεχε σε φρενήρεις ρυθμούς, ήταν μια οικογένεια με το τρίχρονο παιδί της στο παιδικό του καρότσι. Οι γονείς, πριν τις διακοπές τους ή εκμεταλλευόμενοι την περίοδο των εκπτώσεων και με το παιδί ασφαλισμένο στο καροτσάκι, είχαν την προσοχή τους στις αγορές που ήθελαν να κάνουν.

 

Το παιδί από την άλλη δε φαινόταν να απασχολείται καθόλου από τις βιτρίνες και από το τι συνέβαινε γύρω του. Είχε στα χέρια του κάτι που τραβούσε όλη σχεδόν την προσοχή του: το smartphone των γονιών του.

 

Ψηφιακά Μέσα: Μία δύναμη που μας “μαγνητίζει”…

 

Το φαινόμενο είναι το πλέον σύνηθες στην εποχή μας και παρατηρείται χρόνια τώρα. Την ώρα που οι γονείς έχουν κάποια ασχολία (δουλειά, ψώνια ή αναζητούν λίγη ηρεμία μετά από μια δύσκολη ημέρα) ψάχνουν τρόπους να απασχολήσουν τα παιδιά τους. Οι ψηφιακές συσκευές μετατρέπονται εκείνη τη στιγμή κατά ένα τρόπο σε ψηφιακές νταντάδες που αναλαμβάνουν να τραβήξουν την προσοχή των παιδιών κρατώντας τα απασχολημένα.

 

Χιλιάδες βιντεοπαιχνίδια, applications κάθε τύπου, ατέλειωτες ώρες παρακολούθησης βίντεο στο youtube, εφαρμογές chat και messaging ή και κοινωνικά δίκτυα, αποτελούν το ψηφιακό δέλεαρ το οποίο έχει εισχωρήσει στα βάθη των ανθρώπινων αναγκών και της ψυχοσύνθεσής μας. Κι έχει εισχωρήσει τόσο πολύ στα άδυτα της ψυχής μας που ακόμη και ως ενήλικες δε θα αντέξουμε κάποια λεπτά χωρίς να δούμε τη ζωηρά χρωματιστή και φανταχτερή οθόνη του κινητού μας, τα likes και τις επιβραβεύσεις των εφαρμογών κοινωνικών δικτύων ή παιχνιδιών, ή τις δεκάδες κόκκινες βουλίτσες ειδοποιήσεων που κατακλύζουν τις συσκευές αυτές.

 

Πολλές φορές το κινητό αποτελεί την κινητήριο δύναμη που θα μας κάνει να σηκωθούμε από το κρεβάτι για να δούμε τα e-mails μας, θα είναι το τελευταίο πράγμα που θα δούμε πριν κοιμηθούμε ή θα είναι αυτό που το πρωί θα μας δώσει μέσω μια εφαρμογής ένα κίνητρο για να βγούμε από το σπίτι και να κάνουμε γυμναστική.

 

Ψηφιακές συσκευές: εργαλεία που απαιτούν γνώση και εκπαίδευση.

Ίσως ασυνείδητα οι γονείς να αναγνωρίζουν τη δύναμη των “έξυπνων συσκευών” και τότε είναι που τις δίνουν στα παιδιά για να κρατηθούν απασχολημένα έτσι ώστε να βγάλουν εις πέρας κάποια άλλη δραστηριότητα ή υποχρέωσή τους. Κι αυτή η στάση είναι κατανοητή ως ένα βαθμό, δεδομένων των γρήγορων ρυθμών ζωής και των απαιτήσεων της καθημερινότητάς μας.

 

Με τη χρήση των ψηφιακών συσκευών όμως να είναι ένα ακόμη αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας, ίσως εύλογα να αναρωτιόμαστε το εξής: η χρήση των συσκευών αυτών από τα παιδιά, μετά και από κάποια ηλικία, είναι όντως κάτι το κατακριτέο; Η απάντηση είναι “όχι”.

 

Η χρήση όμως των συσκευών αυτών όπως και κάθε άλλης συσκευής ή εργαλείου στο σπίτι, χρειάζεται κάποια εκπαίδευση, για να χρησιμοποιηθεί με ορθό τρόπο και σύνεση. Σίγουρα, επίσης, χρειάζεται μέτρο και εποπτεία από τον γονέα.

 

 

Ο φόβος και οι άμυνες προς τις ψηφιακές “απειλές”.

 

Πριν εξελίξουμε όμως τις παραπάνω σκέψεις, ας δούμε και την άλλη πλευρά. Πολλοί είναι οι γονείς, οι οποίοι φοβούμενοι τις επιπτώσεις της χρήσης των ψηφιακών μέσων περνάνε στο άκρο της πλήρους απαγόρευσής τους.

 

Γονείς οι οποίοι υποστηρίζουν ότι δε θα επιτρέψουν στα παιδιά τους την πρόσβαση και τη χρήση ηλεκτρονικών συσκευών τουλάχιστον μέχρι την εφηβεία τους. Γονείς που εγείρουν ηθικά ερωτήματα γύρω από το διαδίκτυο και τα κοινωνικά μέσα, που θα μεγαλώσουν τα παιδιά τους σε ένα περιβάλλον με πολλές απαγορεύσεις, “πρέπει”, περιορισμούς και φόβο για την τεχνολογία. Γονείς που θα μεγαλώσουν τα παιδιά τους σε συνθήκες που έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τον ψηφιακό κόσμο που γνωρίζουν τα παιδιά μέσω του ευρύτερου κοινωνικού τους περιβάλλοντος.

 

Οι φόβοι και οι ανησυχίες που μπορεί να έχουν αυτοί οι γονείς είναι δεκτοί και έχουν σοβαρές βάσεις. Μήπως όμως η πλήρης αποκοπή των παιδιών και η προσπάθεια των γονιών να τα προστατέψουν, φέρει περισσότερα προβλήματα από λύσεις;

 

Ένας κόσμος δίπολων αναζητά μέθοδο και κανόνες.

 

Στον σύγχρονο κόσμο των κοινωνικών δικτύων η δημιουργία δίπολων είναι αρκετά συνηθισμένη. Στο δίπολο τεχνοφοβία από τη μία και καταχρηστική χρήση των μέσων, καλούμαστε να βρούμε μια μέση λύση. Στην ψηφιακή εποχή στην οποία ζούμε, μπορούμε να αποκόψουμε εντελώς τα παιδιά από τις ηλεκτρονικές συσκευές οι οποίες έχουν γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας;

 

Ή πρέπει να τα αφήσουμε στο έλεος της κατάχρησης και σε ένα ψηφιακό άνεμο που θα δημιουργήσει παιδιά- παθητικούς αποδέκτες πληροφοριών και των οποίων επιπτώσεων της χρήσης των μέσων;

 

Η απάντηση και για τα δύο είναι “‘όχι”. Η χρήση και η εξοικείωση με τα ψηφιακά μέσα θέλει -όπως αναφέραμε και παραπάνω- τρόπο, μέθοδο και μέτρο.

 

Ο σύγχρονος ψηφιακός κόσμος αναζητά μια ισορροπία.

 

Η τεχνοφοβία και η πλήρης απομάκρυνση των παιδιών από την τεχνολογία θα δημιουργήσει μελλοντικούς πολίτες με σημαντικές κοινωνικές, τεχνολογικές και επικοινωνιακές δυσκολίες. Ένα τεχνολογικά αναλφάβητο άτομο, στη σημερινή εποχή αλλά και στο μέλλον, δεν θα καθίσταται ικανό να επικοινωνήσει αποτελεσματικά, να αναζητήσει άμεσα έγκυρες πληροφορίες, να διακρίνει τις ψηφιακές απάτες, την παραπληροφόρηση, την προπαγάνδα και τις ψευδείς ειδήσεις ή και να τον τεχνολογικό εθισμό. Κι ο κατάλογος των ψηφιακών “απειλών” και αντίστοιχα των δεξιοτήτων που απαιτούνται για να αντιμετωπιστούν γίνεται όλο και πιο μακρύς.

 

Μπορεί άραγε να δοθούν λύσεις στη χρήση των ψηφιακών μέσων εντός του οικογενειακού περιβάλλοντος;  Πώς πρέπει να διαχειριστούν οι γονείς την επιθυμία των παιδιών τους να έχουν στα χέρια τους το κινητό ή το τάμπλετ; Πώς μπορούν να διαχειριστούν οι γονείς τη δική τους ανάγκη να κρατήσουν τα παιδιά τους απασχολημένα για κάποια ώρα μέσα στην ημέρα; Ποια πρότυπα πρέπει να δίνουν οι γονείς ως προς τη χρήση των μέσων; Πότε και πώς, πρέπει να βάλουν φρένο στις ατέλειωτες ώρες παρακολούθησης βίντεο στο Youtube;

 

Οι λύσεις που οφείλουμε να δώσουμε ως γονείς και εκπαιδευτικοί, είναι σύνθετες και ίσως χρειαστούν χρόνια για να αποδώσουν καρπούς. Πρόκειται για λύσεις που αφορούν στην καλλιέργεια μιας ψηφιακά εγγράμματης κουλτούρας, οι βάσεις της οποία δειλά-δειλά τίθενται τα τελευταία χρόνια.

 

Αναζητώντας λύσεις σε ένα πολυδιάστατο πρόβλημα.

 

Οι ψυχολογικές, αναπτυξιακές, κοινωνικές και γνωστικές επιπτώσεις της χρήσης των ψηφιακών μέσων από τα παιδιά αλλά και φυσικά από τους ενήλικες, έχει θιχτεί και αναλυθεί πολλάκις από δεκάδες επιστήμονες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο κανόνας «3-6-9-12» του Γάλλου Ψυχίατρου Serge Tisseron, ο οποίος προτείνει την πλήρη απομάκρυνση των παιδιών από τις οθόνες πριν την ηλικία των 3 ετών.

 

Η δε χρήση τους με μέτρο και σύνεση στις μεγαλύτερες ηλικίες αποτελεί μια πρόκληση για την κάθε οικογένεια που θέλει να μεγαλώσει υπεύθυνα τα παιδιά της. Οι γονείς είναι αυτοί που θα δώσουν το παράδειγμα και θα θέσουν τις βάσεις της ορθής -μη παθητικής χρήσης των ψηφιακών μέσων.

 

Το εκπαιδευτικό μας σύστημα είναι επιπλέον αυτό που, επιτέλους, πρέπει να αναλάβει να ενσωματώσει στο αναλυτικό του πρόγραμμα όλες εκείνες τις σύγχρονες δεξιότητες μιντιακού εγγραμματισμού που θα καταστήσουν τις μελλοντικές γενιές ενεργούς χρήστες, κριτικούς αποδέκτες του κατακλυσμού πληροφοριών, επικοινωνιακών και ψυχολογικών τρικ που αναδύονται μέσα από τις οθόνες και που θα τους καταστήσει στη συνέχεια υπεύθυνους, εγγράμματους μελλοντικούς γονείς και πολίτες.

 

Η ευθύνη για την ανάδειξη μιας ψηφιακά εγγράμματης κουλτούρας είναι στα χέρια μας!  Θα χρειαστούν, ενδεχομένως, κάποια χρόνια ενημέρωσης, εκπαίδευσης και οργάνωσης του εκπαιδευτικού προσωπικού, ενημέρωσης των εκπαιδευτικών φορέων και θεσμών για να σχεδιαστούν και να εφαρμοστούν σχετικά εκπαιδευτικά προγράμματα.

 

Η κύρια ευθύνη όμως παραμένει στους πολίτες και στις οικογένειες. Εμείς πρέπει να θέσουμε τις βάσεις και να φέρουμε το θέμα της δημιουργίας- σύστασης μιας ψηφιακά εγγράμματης κουλτούρας. Μιας στάσης ζωής για ένα μέλλον καλύτερο για εμάς, τα παιδιά μας και την κοινωνία μας.

 

Καιρός να ανοίξουμε ένα διάλογο για ένα καλύτερο ψηφιακό και κατ’ επέκτασιν κοινωνικό μέλλον.

 

Εσείς, ποιους προβληματισμούς θα θέλατε να θέσετε σχετικά με αυτό το σύγχρονο και φλέγον ζήτημα; Σε ποιες πτυχές  θεωρείτε πως πρέπει επικεντρωθούμε ώστε να δοθούν άμεσες λύσεις;

Αντιμετωπίζετε κάποιο “ψηφιακό ζήτημα” στο οικογενειακό σας περιβάλλον που χρήζει άμεσης λύσης; Αφήστε μας τις σκέψεις σας στα σχόλια και θα επανέλθουμε σύντομα.

 

 

Λίγα λόγια για τον Κωστή Δημολιό

Ο Κωστής Δημολιός είναι ένας νηπιαγωγός, με παιδαγωγικές ανησυχίες που σχετίζονται με τις σχέσεις των ανθρώπων με τα ψηφιακά μέσα. Αποφοίτησε από το Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής του Α.Π.Θ., συνέχισε τις σπουδές του σε μεταπτυχιακό επίπεδο στο τμήμα Δημοσιογραφίας και Μ.Μ.Ε. και είναι συνιδρυτής του Παιδικού Σταθμού- Νηπιαγωγείου «Σπιτόδενδρο».

Θα τον βρεις στο σχολείο να τραγουδάει στα παιδιά με την κιθάρα του ή να φωτογραφίζει τη Θεσσαλονίκη με τον φωτογραφικό του φακό.

Μπορείς να μάθεις περισσότερα για τον Κωστή και την Παιδεία στα Ψηφιακά Μέσα στον Ιστότοπό του Media Owl όπως επίσης και στη σελίδα του στο Instagram.

Η επίδραση της Yoga στην ανάπτυξη του παιδιού

 

Κολύμβηση, χορός, πολεμικές τέχνες, ενόργανη γυμναστική… Οι επιλογές για να βάλουμε τη φυσική δραστηριότητα στη ζωή των παιδιών μας είναι δεκάδες. Τί κάνει λοιπόν την παιδική Yoga διαφορετική; Και ποια είναι τα οφέλη της; 

Γράφει η Σοφία Βαφειάδου | www.wildfeet.gr

 

Από πολύ μικρή ηλικία, τα παιδιά αρχίζουν να “φορτώνονται” με το άγχος της επιτυχίας – ακαδημαϊκής & κοινωνικής. “Θα δώσω τη σωστή απάντηση στην τάξη; Θα θέλει η Μαρία να γίνει φίλη μου; Θα με συμπαθήσουν οι νέοι μου συμμαθητές;”. Αν σε αυτά προσθέσουμε όλα τα “πρέπει” – κανόνες που πρέπει να ικανοποιούν καθημερινά για να κατακτήσουν τον όρο “καλό παιδί”, γίνεται πολύ εύκολο για ένα παιδί να γίνει επικριτικό προς τον εαυτό του και να χάσει την αυτοπεποίθηση του.

 

H παιδική Yoga μπορεί να λειτουργήσει θεραπευτικά στις εντάσεις της καθημερινότητας και να γίνει ένας καταλύτης στη σωματική, συναισθηματική & νοητική ανάπτυξη του παιδιού. Είναι ένας διασκεδαστικός τρόπος να αναπτύξουν τα παιδιά μια ποικιλία σημαντικών δεξιοτήτων σε ένα μη ανταγωνιστικό περιβάλλον.

 

Κατά τη διάρκεια μιας παιδικής τάξης Yoga, υπάρχει απόλυτη απουσία κριτικής & ανταγωνισμού. Σκοπός μας δεν είναι να κάνουμε τη στάση τέλεια ή καλύτερα από κάποιον άλλον, αλλά το να μάθουμε να εκφραζόμαστε δημιουργικά, να ακούμε το σώμα μας & ο ένας τον άλλον. Αυτή η άνευ όρων θετική στάση & ενθάρρυνση δημιουργεί ένα υγιές περιβάλλον που επιτρέπει στο παιδί να χαλαρώσει & να διασκεδάσει αναπτύσσοντας δύναμη, συντονισμό, ευλυγισία & ισορροπία, ενώ ταυτόχρονα αυξάνει τη συγκέντρωση, αυτοεκτίμηση και επίγνωση του σώματός του.

 

 

Με σεβασμό στον διαφορετικό τρόπο μάθησης του κάθε παιδιού, στα μαθήματα μας χρησιμοποιούμε ιστορίες, μουσική, παιχνίδια, κίνηση & πολύχρωμο εξοπλισμό. Δημιουργούμε έτσι ένα πολυαισθητηριακό περιβάλλον, όπου η μάθηση συμβαίνει μέσα από κιναισθητικά, οπτικά & ακουστικά ερεθίσματα! Οι ιστορίες μας γίνονται εργαλεία να εξερευνήσουμε θέματα που απασχολούν μικρά & μεγαλύτερα παιδιά (φόβος για σκοτάδι, άγχος αποχωρισμού, φιλία κλπ) και μας εφοδιάζουν με τεχνικές χαλάρωσης που μας βοηθάνε να επιστρέψουμε στην ηρεμία όταν -στα λόγια των παιδιών- “το μέσα μας γίνεται σα μουτζούρα”!

 

Η Σοφία Βαφειάδου μοιράζεται μαζί μας τη διαδρομή της

“Σας γράφω από ένα δωμάτιο στη Λέρο, λίγα μέτρα απ’ τη θάλασσα. Το πώς έφτασα από τη Θεσσαλονίκη εδώ είναι μεγάλη ιστορία αλλά δεν έχει και πολλή σημασία. Σημασία έχει το γιατί! Και το γιατί συνοψίζεται στη λέξη “κίνηση”.

 

Μεγαλώνοντας στη Θεσσαλονίκη η ανάγκη να κινούμαι βρήκε έκφραση στον αθλητισμό. Η ομαδικότητα, η πειθαρχία και το αίσθημα του “ανήκειν” που βίωσα στo χώρο με έκαναν να τον αγαπήσω και έτσι θέλησα αργότερα να τον κάνω επάγγελμα σπουδάζοντας στο Τμήμα Επιστημών Φυσικής Αγωγής & Αθλητισμού του ΑΠΘ.

 

Μέρος των σπουδών το πέρασα στο Πανεπιστήμιο του Καρόλου, στην Πράγα, το οποίο ειδικεύεται ανάμεσα σε άλλα και στην υπαίθρια εκπαίδευση. Το πρόγραμμα σπουδών; Πολυήμερες εκδρομές στη φύση, αγώνες προσανατολισμού και αθλήματα περιπέτειας, ποδηλατάδες από χωριό σε χωριό και παιχνίδια συνεργασίας και κινητικότητας με πράσινο φόντο. Όχι μόνο με έφεραν σε επαφή με την όμορφη φύση της Τσεχίας, αλλά κυρίως γέννησαν το όραμα για ένα εκπαιδευτικό σύστημα πιο ελεύθερο και βιωματικό, πέρα από τους τέσσερις τοίχους της τάξης.

 

Ξεκίνησα να δουλεύω με παιδιά σαν προπονήτρια βόλλευ σε ακαδημίες της Θεσσαλονίκης, ούσα ταυτόχρονα αθλήτρια σε διάφορα σωματεία. Στόχος των προπονήσεων, πέρα από την ανάπτυξη κινητικών δεξιοτήτων των παιδιών, ήταν η ανάπτυξη ομαδικότητας και συνεργασίας μεταξύ των μικρών αθλητών και κυρίως το χτίσιμο αυτοπεποίθησης.

 

Αρκετά χρόνια αργότερα, ένας τραυματισμός στάθηκε αφορμή να κλείσει προσωρινά αυτός ο κύκλος και να αναζητήσω την κίνηση μέσα απ’ τα ταξίδια που ονειρευόμουν από μικρή. Το σχέδιο έλεγε “Ευρώπη για 2 εβδομάδες” και το ακολούθησα μέχρι που έφτασα στην Ιρλανδία.

 

Οι άνθρωποι, η φιλοξενία, η υπέροχη φύση και η καθημερινή μουσική στους δρόμους έκαναν τις 2-3 μέρες που θα περνούσα εκεί 7 μήνες! Συνέχισα να εργάζομαι με παιδιά σε κέντρα υπαίθριας εκπαίδευσης, παιδικούς σταθμούς Montessori και ομάδες δημιουργικής απασχόλησης στο Δουβλίνο και τα γύρω χωριά.

 

Το 2016, το όραμα της βιωματικής εκπαίδευσης με φέρνει στο Linkoping της Σουηδίας για μεταπτυχιακές σπουδές στην Υπαίθρια Εκπαίδευση & Υπαίθρια Ζωή, οπού διδασκόμαστε πώς να χρησιμοποιούμε τα εκτός τάξης περιβάλλοντα για να ζωντανεύουμε τη μάθηση.

 

 

Πώς να διδάσκουμε τις ιδιότητες του νερού στο ίδιο το ποτάμι, να γνωρίζουμε τα ζώα της περιοχής παρατηρώντας τα στο δάσος, να οξύνουμε τις αισθήσεις μέσα από παιχνίδια και πολλά άλλα. Ο χρόνος που περάσαμε στην τάξη ήταν ελάχιστος. Με ήλιο, βροχή ή χιόνι, συναντιόμασταν κάπου έξω. Έβλεπα σχολεία χωρίς φράχτες και μακριά από δρόμους, παιδιά να βουτάνε σε λάσπες και να απολαμβάνουν κάθε μέρα χωρίς η έννοια του “κακού καιρού”  να υπάρχει γι’ αυτά.

 

Κάπου εκεί ήρθα και για πρώτη φορά σε επαφή με τη γιόγκα. Η σχέση μου μαζί της ξεκίνησε σαν ένα νέο ταξίδι εξερεύνησης της κίνησης, με περισσότερη όμως κατανόηση και αγάπη για το σώμα απ’ ότι είχα μάθει σαν αθλήτρια. Στην πορεία έγινε ένα ταξίδι πιο εσωτερικό που με έφερνε όλο και πιο πολύ σε αρμονία με τον κόσμο μέσα και έξω μου.

 

Μάθαινα να αποδέχομαι, να ηρεμώ το μυαλό, να “ακούω” το σώμα, να επιβραδύνω το ρυθμό της καθημερινότητας μου.

 

Θέλοντας να μοιραστώ τα οφέλη της yoga με τα παιδιά και, ούσα ήδη στην Αγγλία για εθελοντισμό στην αγγλική εξοχή, ξεκίνησα το 2018 το project Wild Feet”, διδάσκοντας yoga σε παιδιά 4-12 ετών, σε σχολεία, κοινοτικά κέντρα και στούντιο  yoga. Η προσέγγιση ήταν απλή και παραμένει η ίδια σήμερα. Παιχνίδι, αυθορμητισμός και ελευθερία έκφρασης. 

 

 

Με έδρα πλέον την Ελλάδα και με κύρια εργαλεία τις διαδραστικές ιστορίες, τα παιχνίδια, τη μουσική κ.α, ανακαλύπτουμε στα μαθήματα μας νέους τρόπους να κινούμαστε, να αναπνέουμε και να συνεργαζόμαστε!

 

Λόγω Covid συναντιόμαστε πλέον διαδικτυακά και -παρόλο που τίποτα δε ξεπερνάει την ανθρώπινη, διά ζώσης επαφή – τα online μαθήματα μας έχουν δώσει την ευκαιρία να συνδεθούμε με παιδιά από διάφορα μέρη της Ελλάδας & του εξωτερικού (Λέρο, Θεσσαλονίκη, Ρόδο, Τουρκία, Αγγλία κα) και να γνωρίσουμε νέους φίλους.

 

Κι αν μέσα σε όλη την αβεβαιότητα της εποχής μπορώ να πω κάτι με σιγουριά είναι αυτό: πως όταν με τα παιδιά βρεθούμε ξανά από κοντά, η χαρά, η ευγνωμοσύνη και η δίψα για επαφή θα είναι διπλάσια και θα είμαστε παρόντες στη στιγμή πιο πολύ από ποτέ!”

 

 

 

Αν θέλετε να γνωρίσετε καλύτερα την παιδική Υοga, επισκεφτείτε τη σελίδα www.wildfeet.gr ή www.facebook.com/wildfeetyoga ή γίνετε μέρος της παρέας της σε ένα από τα διαδικτυακά της μαθήματα! Για περισσότερες πληροφορίες & ερωτήσεις καλέστε στο 6909 445549 ή στείλτε email στο wildfeetforkids@gmail.com.

 

Το παιδί στην οικογένεια

Απόσπασμα από το βιβλίο ΜΟΝΤΕΣΣΟΡΙΑΝΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ “Το παιδί στην οικογένεια”

Συγγραφέας: Μαρία Μοντεσσόρι | ΕισαγωγήΕπιστημονική Επιμέλεια: Ειρήνη Φαφαλιού | Μετάφραση: Γιάννα Σκαρβέλη | Εκδόσεις: Καλειδοσκόπιο

H εκπαίδευση των παιδιών βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε λανθασμένες ιδέες και προκαταλήψεις. Σήμερα γίνεται προσπάθεια να επικρατήσουν άλλες απόψεις, πολύ πιο θετικές, βασισμένες στην άμεση παρατήρηση. Αν σκεφτούμε την επιτυχία που σημείωσε η μέθοδος της παρατήρησης σε όλα τα επιστημονικά πεδία, έχουμε κάθε λόγο να πιστεύουμε ότι θα αλλάξουν και οι κατευθυντήριες γραμμές της παιδαγωγικής.

 

Η σύγχρονη εκπαίδευση, που βασίζεται στην παρατήρηση των παιδιών πριν επιχειρήσουμε να τα εκπαιδεύσουμε, πρέπει τελικά να διεισδύσει και στην οικογένεια και, εκτός από το νέο παιδί, να δημιουργήσει νέες μητέρες και νέους πατέρες.

 

Μέχρι τώρα, το βασικό μέλημα των γονιών ήταν να διορθώνουν τα ελαττώματα των παιδιών διδάσκοντάς τους αυτό που φαινόταν στους ίδιους καλό και δίκαιο, πρώτα απ’ όλα με το παράδειγμά τους, αλλά και με διδάγματα και νουθεσίες − και, αν όλα αυτά δεν ήταν αρκετά, με κατσάδιασμα και τιμωρίες. Ήταν, μάλιστα, ευνόητο ότι η οικογένεια είχε το δικαίωμα να χρησιμοποιεί την τιμωρία ως παιδαγωγική μέθοδο περισσότερο από κάθε άλλην.

 

Ένα τέτοιο δικαίωμα, όμως, βαραίνει τους γονείς με δύο ευθύνες: αντιπροσωπεύουν για το ανίσχυρο παιδί την εξουσία και την αδιαμφισβήτητη αυθεντία, και επιπλέον, αφού αναλάβουν αυτό τον ρόλο, έχουν υποχρέωση να δίνουν πάντα το καλό παράδειγμα.

 

Οι γονείς καταλαβαίνουν πολύ καλά ότι από αυτούς εξαρτάται η εξέλιξη των παιδιών τους. Γι’ αυτό λέγεται πως η μάνα παίζει στα γόνατά της το πεπρωμένο της πατρίδας. Ωστόσο, ούτε ο πατέρας ούτε η μητέρα είναι προετοιμασμένοι γι’ αυτό το δύσκολο καθήκον. Μια μητέρα, που θα έπρεπε να ξέρει από τη δική της παιδική ηλικία ότι μόνο με εξάσκηση και υπομονή καταφέρνει κανείς να κάνει ακόμα και το πιο απλό πράγμα, δεν αναρωτιέται καν πώς εκπαιδεύεται ένα παιδί. Ένας πατέρας, που έμαθε πολλά στα νιάτα του αλλά δεν έκανε ποτέ τον κόπο να σκεφτεί πώς διαμορφώνεται ένας χαρακτήρας, δεν θα σταθεί ποτέ να παρατηρήσει προσεκτικά ένα παιδί.

 

Το αποτέλεσμα είναι αυτή η τεράστια ευθύνη των γονιών να αφήνεται συχνά, και εντελώς αυθαίρετα, στην τύχη, στην καλή θέληση ή ακόμα και σε εμπειρίες που έχουν χάσει την αξία τους γιατί δεν έχουν πια κανένα νόημα.

 

Δεν υπάρχει αμφιβολία πως είναι δύσκολο να γίνουμε ξαφνικά τέλεια πρότυπα, άξια να τα μιμηθούν τα παιδιά. Μέχρι να εμφανιστεί στην οικογένεια αυτή η νέα, αθώα ζωή, η μητέρα και ο πατέρας συναγωνίζονταν ποιος θα αναγνωρίσει τα δικά του ελαττώματα. Σκέφτονταν τις ελλείψεις τους και παραδέχονταν ότι είναι ατελή όντα. Ξαφνικά, όμως, έρχονται αντιμέτωποι με ένα νέο καθήκον και οφείλουν να είναι τέλειοι. Αποκτούν την ευθύνη να εκπαιδεύσουν τα παιδιά τους με την αυθεντία τους, να διορθώσουν τα ελαττώματά τους, να τα κάνουν καλύτερα επιβάλλοντάς τους τιμωρίες, αλλά κυρίως δίνοντας το λαμπρό παράδειγμα της δικής τους τελειότητας.

 

Έτσι δημιουργείται μια κατάσταση στην οποία δεν θα επεκταθούμε εδώ, καθώς όλοι γνωρίζουμε τις δυσκολίες και τις αντιφάσεις που προκύπτουν στην καθημερινή ζωή.

 

Στο σημείο αυτό, όμως, πρέπει να λάβουμε υπόψη μας μιαν άλλη πτυχή του προβλήματος. Ναι μεν οι νέοι γονείς πρέπει να κάνουν τα πάντα για να πάψουν να καταπιέζουν την ψυχή των παιδιών τους, που είναι πολύ πιο αθώα και αγνή από τη δική τους, αλλά σε καμία περίπτωση η έννοια της ελευθερίας στην εκπαίδευση δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει γενικά να προσπαθούν να διορθώσουν τα ελαττώματά τους. Σε αυτή την περίπτωση, θα εξέθεταν το παιδί σε πολλαπλές συνέπειες των ελλείψεών του και θα το έκαναν θύμα επικίνδυνων ψυχικών ασθενειών. Επειδή δεν σκοπεύουμε να θέσουμε νέες αρχές, θα αντλήσουμε συμπεράσματα από τις ήδη γνωστές. Πάνω απ’ όλα, πριν τις εφαρμόσουμε, πρέπει να σκεφτούμε τι πραγματικά χρειάζεται το παιδί και να κάνουμε ό,τι χρειάζεται για να το ικανοποιήσουμε. Και για να πετύχουμε αυτόν τον στόχο, πρέπει πρώτα να προετοιμάσουμε τους γονείς.

 

Τώρα πια, όλες σχεδόν οι μητέρες γνωρίζουν πώς πρέπει να φροντίζουν το σώμα των παιδιών τους, γνωρίζουν τους κανόνες της σωστής διατροφής, ποια θερμοκρασία χρειάζονται τα παιδιά για τη βέλτιστη ανάπτυξή τους και ποια είναι τα πλεονεκτήματα της ζωής στον καθαρό αέρα, ο οποίος αυξάνει το απόθεμα οξυγόνου στους πνεύμονες.

 

Το παιδί, όμως, δεν είναι απλώς ένα ζωάκι που χρειάζεται τροφή. Ήδη από τη στιγμή της γέννησής του, είναι ένα πλάσμα που έχει ψυχή και, αν θέλουμε να φροντίσουμε την ευημερία του, δεν αρκεί να φροντίζουμε μόνο τις σωματικές του ανάγκες. Πρέπει να του ανοίξουμε τον δρόμο για την πνευματική ανάπτυξη. Πρέπει, από την πρώτη κιόλας μέρα, να σεβόμαστε τις παρορμήσεις της ψυχής του και να βρίσκουμε τρόπο να τις στηρίζουμε.

 

Για τη σωματική υγεία του παιδιού παίρνουμε σαφείς οδηγίες. Οι κανόνες για την υγεία της ψυχής, όμως, που εκτείνονται σε ένα πολύ ευρύτερο πεδίο, δεν έχουν οριστικοποιηθεί ακόμα.

 

Το παιδί δεν αισθάνεται μόνο ανάγκη για φαγητό. Η χαρά του όταν κάνει κάποιες δεδομένες κινήσεις, που κανείς δεν μπορεί να τις εμποδίσει, αποτελεί ένδειξη των άπειρων εσωτερικών αναγκών του. Αντί να εμποδίζουμε τη δραστηριότητά του, πρέπει να του προσφέρουμε τα μέσα που χρειάζεται για να την αναπτύξει.

 

Τα περισσότερα σημερινά παιχνίδια δεν προσφέρουν τα σωστά πνευματικά ερεθίσματα στο παιδί και πιστεύω πως τελικά θα εξαφανιστούν. Ας δούμε τις αλλαγές που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια. Τα παιχνίδια αποκτούν όλο και μεγαλύτερο μέγεθος. Οι κούκλες έχουν γίνει τόσο μεγάλες που φτάνουν σχεδόν στο ύψος των μικρών κοριτσιών. Αντίστοιχα, έχουν μεγαλώσει σε μέγεθος και όλα όσα έχουν σχέση με τις κούκλες: κρεβατάκια, ντουλάπες, κουζινικά κτλ. Και το κοριτσάκι είναι πολύ ευχαριστημένο με όλα αυτά.

 

Αν όμως τα παιχνίδια μεγαλώσουν λίγο ακόμα, το κοριτσάκι θα γίνει αντίπαλος της ίδιας του της κούκλας και θα θέλει για τον εαυτό του το κρεβατάκι και τις καρεκλίτσες. Τότε, θα φτάσει στο απόγειο της ευτυχίας, αλλά τα παιχνίδια θα εξαφανιστούν. Το κοριτσάκι θα έχει βρει ένα περιβάλλον που θα του ταιριάζει και θα χρησιμοποιεί, με όλο και πιο μεγάλη ευχαρίστηση, όλα τα αντικείμενα που προορίζονταν για την κούκλα του. Όλα αυτά τα όμορφα και χρήσιμα πράγματα του προσφέρουν μια νέα, πραγματική ζωή, τη μοναδική ζωή που μπορεί να το κάνει ευτυχισμένο και να το βοηθήσει να μεγαλώσει με φυσικό τρόπο.

 

Πρέπει να προσφέρουμε στο παιδί ένα περιβάλλον το οποίο θα ανήκει αποκλειστικά σε αυτό: ένα μικρό νιπτήρα μόνο δικό του, μικρές πολυθρόνες, ένα μπουφέ με συρτάρια που θα μπορεί να τα ανοίγει και μέσα θα βρίσκει αντικείμενα κοινής χρήσης τα οποία θα μπορεί να χρησιμοποιήσει, ένα κρεβατάκι για να κοιμάται τη νύχτα σκεπασμένο με μια ωραία κουβέρτα, την οποία θα μπορεί να διπλώνει ή να ξεδιπλώνει μόνο του. Πρέπει να του δώσουμε ένα περιβάλλον στο οποίο θα μπορεί να ζει και να παίζει. Τότε θα το δούμε να δουλεύει όλη μέρα με τα χεράκια του και να περιμένει ανυπόμονα να γδυθεί μόνο του και να ξαπλώσει μόνο του στο κρεβατάκι του. Θα ξεσκονίζει τα έπιπλα, θα τα τακτοποιεί, θα φροντίζει να τρώει καλά, να ντύνεται μόνο του, να είναι ευγενικό και ήρεμο, χωρίς κλάματα, χωρίς ξεσπάσματα, χωρίς ιδιοτροπίες, τρυφερό και υπάκουο.

 

Η νέα εκπαίδευση δεν σημαίνει μόνο ότι προετοιμάζουμε το κατάλληλο περιβάλλον για το παιδί και ότι δεχόμαστε, γενικότερα, πως του αρέσει η δουλειά και η τάξη αυτή καθαυτή. Σημαίνει επίσης ότι το παρατηρούμε ώστε να αναγνωρίζουμε τις εκδηλώσεις του πνεύματός του που ανθίζει. Ο νέος δρόμος είναι ο δρόμος του πνεύματος, που δεν απαρνείται όσα έχουν κατακτηθεί σε σχέση με τη σωματική υγεία, αλλά κάνει κτήμα του αυτή τη γνώση και τη χρησιμοποιεί για να προχωρήσει παρακάτω. Η ψυχολογική διάσταση έχει αδιαμφισβήτητα τεράστια σημασία για μας, αυτή αποτελεί το μυστικό της νέας εκπαίδευσης.

 

Στο σημείο αυτό θα ήθελα να παρουσιάσω τις βασικές αρχές που θα βοηθήσουν τη μητέρα να βρει τον πιο σωστό δρόμο για το παιδί της.

 

Πρώτη, και σημαντικότερη, αρχή: Πρέπει να σεβόμαστε όλες τις μορφές εμπρόθετης δραστηριότητας του παιδιού και να προσπαθούμε να τις καταλάβουμε.

 

Συνήθως περνούν απαρατήρητες οι εκδηλώσεις της ζωής του παιδιού που δείχνουν την εσωτερική του δύναμη και το ωθούν να αναπτύξει την ενέργειά του σε όλους τους τομείς. Όταν μιλάμε για «δραστηριότητα του παιδιού», σκεφτόμαστε κάτι ιδιαίτερο το οποίο παρατηρήσαμε κάποια στιγμή, γιατί κέντρισε τη νωθρή προσοχή μας. Μπορεί να ήταν ακόμα και κάποια άσχημη αντίδραση, κάποια ψυχική απόκλιση που προκλήθηκε από την έλλειψη άσκησης ή μια έκρηξη ενέργειας που είχε μείνει για πάρα πολύ καιρό καταπιεσμένη. Αντίθετα, τα σημάδια της πραγματικής δραστηριότητας του παιδιού δεν εντοπίζονται εύκολα. Πρέπει να πιστέψουμε σε όλα τα καλά στοιχεία που βρίσκονται κρυμμένα μέσα στο παιδί και να μάθουμε να τα αναγνωρίζουμε με φροντίδα και αγάπη. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να το εκτιμήσουμε σωστά.

 

Με αυτό τον τρόπο πρέπει να προετοιμάζονται οι γονείς, αν θέλουν να είναι σε θέση να κατανοούν σωστά τις φυσιολογικές εκδηλώσεις του παιδιού τους.

 

Ας δούμε, όμως, κάποιες παρατηρήσεις που προέκυψαν από τη ζωή του παιδιού στην οικογένεια.

Αρχικά, θα ήθελα να σας μιλήσω για ένα κοριτσάκι τριών μηνών, ένα μικροσκοπικό πλασματάκι που μόλις είχε διαβεί το κατώφλι της ζωής. Φαινόταν να έχει μόλις ανακαλύψει τα χέρια του και προσπαθούσε με κάθε τρόπο να τα δει καλύτερα. Τα μπρατσάκια του, όμως, ήταν πολύ κοντά και, για να δει τα χέρια του, έπρεπε να στρίψει τα μάτια. Επομένως, ήταν ικανό να κάνει μια μεγάλη προσπάθεια. Γύρω του υπήρχαν πολλά πράγματα, εκείνο όμως ενδιαφερόταν μόνο για τα χεράκια του. Οι προσπάθειές του ήταν η εκδήλωση ενός ενστίκτου που θυσίαζε την άνεση προκειμένου να ικανοποιηθεί μια εσωτερική ανάγκη.

 

Αργότερα, έδωσαν στο κοριτσάκι ένα αντικείμενο να το κρατήσει στα χέρια, να το αγγίξει. Το κρατούσε με μεγάλη αδιαφορία. Προφανώς δεν το ενδιάφερε καθόλου. Άνοιξε το χεράκι του και το άφησε να πέσει κάτω χωρίς να δώσει την παραμικρή σημασία. Αντίθετα, το προσωπάκι του έπαιρνε μια πολύ έξυπνη έκφραση κάθε φορά που προσπαθούσε να πιάσει κάτι, άσχετα από το αν τα κατάφερνε ή όχι. Κοίταζε με απορία τα χεράκια του σαν να έλεγε: «Πώς γίνεται πότε να καταφέρνω και πότε να μην καταφέρνω να τα πιάσω;» Προφανώς το ζήτημα της λειτουργίας των χεριών του τού είχε τραβήξει την προσοχή. Όταν έγινε έξι μηνών, του έδωσαν μιαν ασημένια κουδουνίστρα. Την έβαλαν στο χέρι του και το βοή-θησαν να την κουνήσει, για να ακούσει το κουδουνάκι. Έπειτα από λίγο, άφησε την κουδουνίστρα να πέσει. Την μάζεψαν και του την έδωσαν ξανά. Αυτό επαναλήφθηκε πολλές φορές.

 

Φαινόταν ότι το παιδί, όταν έριχνε κάτω την κουδουνίστρα και ζητούσε αμέσως να του τη δώσουν πίσω, είχε κάποιο σκοπό. Μια μέρα, ενώ την κρατούσε, αντί να ανοίξει τελείως το χέρι του όπως έκανε συνήθως, άνοιξε μόνο ένα δάχτυλο, έπειτα άλλο ένα, κι άλλο ένα, μέχρι το τελευταίο. Τότε η κουδουνίστρα έπεσε στο πάτωμα. Η μικρή κοίταζε τα δάχτυλα με πολύ μεγάλη προσοχή. Επανέλαβε την κίνηση εξακολουθώντας να κοιτάζει τα δαχτυλάκια της. Αυτό που την ενδιάφερε προφανώς δεν ήταν η κουδουνίστρα, αλλά το παιχνίδι, η «λειτουργία» των δαχτύλων που μπορούσαν να κρατήσουν το αντικείμενο. Αυτή η παρατήρηση της έδινε μεγάλη χαρά. Προηγουμένως, το κοριτσάκι ανάγκαζε τα μάτια του να γυρίζουν άβολα, για να βλέπει το χέρι του, ενώ τώρα μελετούσε τη λειτουργία του χεριού του. Η σοφή μητέρα της περιοριζόταν στο να της ξαναδίνει υπομονετικά την κουδουνίστρα. Έτσι, συμμετείχε στη δραστηριότητα της μικρής της κόρης και κατανοούσε τη μεγάλη σημασία που είχε γι’ αυτήν η επανάληψη της άσκησης.

 

Το περιστατικό αυτό δείχνει καθαρά τις πιο απλές ανάγκες του παιδιού στην αρχή της ζωής του. Αν, όμως, εκείνος που φρόντιζε το κοριτσάκι δεν το είχε παρατηρήσει σωστά, μπορεί και να του είχε δέσει τα χεράκια για να μην αλληθωρίζει ή μπορεί, βλέποντάς το να ρίχνει συνεχώς την κουδουνίστρα στο πάτωμα επίτηδες, να του την είχε πάρει. Τότε, όλα όσα περιέγραψα θα είχαν περάσει απαρατήρητα. Και θα είχε καταπιεστεί ένας από τους πιο λεπτούς και φυσικούς τρόπους ανάπτυξης της νοημοσύνης του παιδιού. Αντί να το απολαμβάνει, η μικρή ίσως θα είχε ξεσπάσει σε κλάματα – σε κλάματα φαινομενικά αδικαιολόγητα, στα οποία εμείς δεν θα δίναμε καμία σημασία ορθώνοντας ήδη από τη γέννηση ένα τείχος παρεξηγήσεων ανάμεσα σε μας και την παιδική ψυχή.

 

Ίσως πολλοί θα αμφισβητήσουν την ύπαρξη εσωτερικής ζωής σε ένα τόσο μικρό παιδί. Όποιος θέλει να καταλάβει τις ανάγκες των μικρών πλασμάτων, πρέπει πρώτα να μάθει να κατανοεί, όπως κάθε άλλη γλώσσα, τη γλώσσα της ψυχής που διαμορφώνεται και να πειστεί για τη σημασία που έχει η ικανοποίηση αυτών των αναγκών για τη ζωή που αναπτύσσεται. Δείχνουμε σεβασμό στην ελευθερία του παιδιού σημαίνει το βοηθάμε σε αυτές τις προσπάθειές του να αναπτυχθεί.

 

Ας δούμε μιαν άλλη περίπτωση. Ένα αγοράκι ενός έτους περίπου κοίταζε μια μέρα μερικά σκίτσα που είχε φτιάξει η μητέρα του γι’ αυτό πριν γεννηθεί. Το αγοράκι άρχισε να φιλάει τις εικόνες των παιδιών – πιο πολύ το γοήτευαν εκείνες των πιο μικρών. Μπορούσε επίσης να διακρίνει τις εικόνες των λουλουδιών και πλησίαζε το προσωπάκι του παριστάνοντας ότι τα μυρίζει. Ήταν σαφές ότι το παιδί ήξερε πώς πρέπει να συμπεριφερθεί και στα παιδιά και στα λουλούδια.

 

Κάποιοι από τους παρισταμένους βρήκαν το παιδάκι πολύ χαριτωμένο και έβαλαν τα γέλια. Άρχισαν να του δίνουν να φιλήσει και να μυρίσει διάφορα αντικείμενα γελώντας με τις εκφράσεις του, στις οποίες δεν μπορούσαν να αποδώσουν κάποιο νόημα και τους φαίνονταν αστείες. Του έδωσαν χρώματα να μυρίσει και μαξιλάρια να φιλήσει. Το παιδάκι μπερδεύτηκε εντελώς και από το πρόσωπό του χάθηκε η ξύπνια και γεμάτη περιέργεια έκφραση που το ομόρφαινε τόσο. Πριν ήταν χαρούμενο γιατί μπορούσε να ξεχωρίζει το ένα πράγμα από το άλλο και να υιοθετεί την αντίστοιχη συμπεριφορά απέναντί του. Ήταν μια νέα, σημαντική κατάκτηση της νοημοσύνης του, μια απασχόληση που είχε νόημα για εκείνο και του είχε προσφέρει μεγάλη χαρά. Όμως, δεν είχε ακόμα την εσωτερική δύναμη να προστατευτεί από την ωμή παρέμβαση των ενηλίκων. Έτσι, κατέληξε να μυρίζει και να φιλάει τα πάντα αδιακρίτως και να γελάει βλέποντας να γελούν εκείνοι που βρίσκονταν γύρω του και του έκλειναν τον δρόμο προς την αυτόνομη εξέλιξη.

 

Πόσο συχνά κάνουμε κάτι παρόμοιο στα παιδιά μας χωρίς να το καταλαβαίνουμε! Πνίγουμε τα φυσικά τους ένστικτα και τους προκαλούμε απελπισία και εκνευρισμό, που καταλήγει σε «αδικαιολόγητα» κλάματα, κλάματα παιδιών στα οποία εμείς οι τυφλοί δεν δίνουμε σημασία, όπως δεν προσέχουμε και το ευτυχισμένο χαμόγελο που φέρνει η ικανοποίηση μιας πνευματικής ανάγκης. Και αυτό συμβαίνει στην αρχή της ζωής, όταν οι εντυπώσεις είναι ιδιαίτερα λεπτές και αρχίζουν να διαφαίνονται τα πρώτα σκιρτήματα της ανθρώπινης ψυχής. Ήδη από εκείνη ακριβώς τη στιγμή ξεκινάει η εξουθενωτική πάλη ανάμεσα στο παιδί και τον ενήλικα.

 

Νανουρίζουμε το παιδί, το κοιμίζουμε… μα δεν ακούμε την ψυχή του που φωνάζει βοήθεια!

 

Αν, όμως, μπορέσουμε να κατανοήσουμε το παιδί, θα δούμε αμέσως ότι χρειάζεται πολύ λιγότερο ύπνο. Τα μάτια του είναι ζωηρά και έξυπνα και εκδηλώνουν τα πρώτα σημάδια κοινωνικότητας. Ζητάει βοήθεια και θα στραφεί σε οποιονδήποτε μπορεί να του τη δώσει. Λέγεται συχνά πως το μικρό παιδί δεν αγαπάει τη μητέρα του αλλά το στήθος που το θρέφει, όπως αργότερα θα αγαπάει όποιον του δίνει λιχουδιές. Όχι. Ήδη από τα πρώτα αυτά βήματα της ζωής του αγαπάει όποιον το βοηθάει να τελειοποιήσει το πνεύμα του.

 

Είναι προφανές ότι τα παιδιά επιζητούν τη συντροφιά των μεγάλων και προσπαθούν με κάθε τρόπο να συμμετάσχουν στη ζωή τους. Ικανοποιούνται μόνον όταν μπορούν να καθίσουν στο τραπέζι με την οικογένειά τους ή να ζεσταθούν μαζί με τους υπόλοιπους στο τζάκι.

 

Οι ανθρώπινες φωνές που μιλάνε ήσυχα και ήρεμα είναι η πιο όμορφη μουσική στα αυτιά τους. Η φύση τούς προσφέρει αυτό το μέσο για να μάθουν να μιλάνε.

 

 

Λίγα λόγια για το βιβλίο

 

Το παιδί στην οικογένεια αναφέρεται στο νεογέννητο – στα πρώτα χρόνια της ζωής – και απευθύνεται κυρίως σε γονείς. Η Δρ Μοντεσσόρι, εκτός του ότι περιγράφει εδώ την πρότασή της για μια σχολή γονέων, αγγίζει δύσκολα θέματα με τέτοιο τρόπο ώστε να αιφνιδιάζει τον αναγνώστη, εκεί ακριβώς που δεν το περιμένει, με τα τολμηρά συμπεράσματά της. Καλεί τους γονείς να αναθεωρήσουν τις βαθύτερες προθέσεις τους στη σχέση τους με το νεογέννητο. Μιλάει για τη βία που υφίσταται αυτό το μικρό βρέφος από καλοπροαίρετους γονείς, οι οποίοι όμως δεν καταφέρνουν να αναγνωρίσουν και να σεβαστούν την ανθρώπινη προσωπικότητα που αναπτύσσεται κοντά τους

 

Έγραψαν για το βιβλίο:

Το παιδί στην οικογένεια αποτελεί σημαντική προσθήκη στη συλλογή μας. Στόχος του είναι να μας υπενθυμίσει πόσο σημαντικά είναι αυτά τα πρώτα χρόνια της ζωής, και πως ακόμα απέχουμε έτη φωτός από την κατανόηση των αναγκών του νεογέννητου και την υποδοχή του στον κόσμο μας με σεβασμό και τρυφερότητα. Έως ότου μάθουμε να παρατηρούμε και να ακούμε τη σιγανή αλλά επίμονη φωνή του νεογέννητου, ο κόσμος   μας θα βρίθει από συγκρούσεις που ξεκινούν, όπως μας δείχνει πειστικά η Μοντεσσόρι, από την κούνια.” Ειρήνη Φαφαλιού

 

 

Συγγραφέας: Μαρία Μοντεσσόρι

Επιστημονική  Επιμέλεια: Ειρήνη Φαφαλιού

Η μαγεία να είσαι γονιός

Απόσπασμα από το βιβλίο 1 της σειράς “Μεγαλώνοντας παιδιά βήμα βήμα: Η μαγεία να είσαι γονιός”

Συγγραφέας: Hedvig Montgomery  | ΠρόλογοςΕπιστημονική Επιμέλεια: Χριστίνα Ρασιδάκη | Μετάφραση: Δέσπω Παπαγρηγοράκη | Εκδόσεις: Μεταίχμιο

Τι είναι οικογένεια;

Η οικογένεια έχει πολλές μορφές και νομίζω πως έχω δει τις περισσότερες. Κάποιες φορές είναι μαμά, μπαμπάς, παιδί. Άλλες φορές χτίζεται γύρω από αυτόν που έχει μείνει από ένα διαζύγιο, με νέους συντρόφους και σύνθεση ομάδας. Μπορεί να είναι δύο μαμάδες ή δύο μπαμπάδες, ένας γονιός ή παππούδες που έχουν αναλάβει το παιδί. Μπορεί να είναι ένα παιδί που έχετε υιοθετήσει, ένα που σχεδιάσατε να αποκτήσετε ή ένα που έφερε απρόσμενα ο πελαργός. Δεν έχει τόση σημασία αν είστε δύο ή δεκαοκτώ στην οικογένεια – τώρα βρίσκεστε όλοι στο ίδιο σκάφος, πρέπει να στηρίζεστε ο ένας στον άλλο, να βοηθάτε ο ένας τον άλλον και να είστε πάντα εκεί ο ένας για τον άλλον.

 

Ξεκινώντας να μετράει κανείς τι λείπει σε μια οικογένεια, συχνά χάνει αυτό που υπάρχει. Το αν η οικογένεια είναι μεγάλη ή μικρή δε σημαίνει πολλά για ένα παιδί, εφόσον υπάρχει ένας ενήλικας που του προσφέρει όσα έχει ανάγκη. Και δεν έχει σημασία αν αυτός ο ενήλικας είναι άντρας ή γυναίκα. Αν είστε μόνοι σας, έχετε μεγαλύτερη ευθύνη, όμως τίποτα δεν προδικάζει πως δε θα πετύχετε. Συγχρόνως είναι σημαντικό για όλους να χρησιμοποιούν την ευρύτερη οικογένεια, να προσεγγίζουν φίλους και γνωστούς και να τους κάνουν κομμάτι της καθημερινότητας. Τα παιδιά έχουν ανάγκη την αλληλεπίδραση με περισσότερους ανθρώπους, ώστε να ανακαλύψουν πως υπάρχουν διάφοροι τρόποι να αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις της ζωής.

 

Είμαι σίγουρη πως δεν έχει καμία σημασία η μορφή της οικογένειάς σας. Αυτό που πρέπει να κάνετε είναι να τη φροντίζετε με τον καλύτερο τρόπο.

 

Υπερβολική προστασία;

Όταν η μαία έβαλε το πρώτο μου παιδί στην αγκαλιά μου, δεν ήταν παρά ένα τρεμάμενο μπογαλάκι που με κοίταζε ερευνητικά, άγνωστο και οικείο συγχρόνως. Θυμάμαι ακόμη τα παράξενα συναισθήματα εκείνων των πρώτων ωρών στο νοσοκομείο, όταν τον κράτησα στα χέρια μου, πώς όλα όσα είχαν γίνει μέχρι τότε συνοψίστηκαν σε εκείνη ακριβώς τη στιγμή. Θυμάμαι να τον κοιτάζω και να ψιθυρίζω: «Θα σε προστατεύω από κάθε κακό. Πάντα». Ακούγεται κοινότοπο όταν το σκέφτομαι σήμερα, όμως εκείνη τη στιγμή εκεί δεν υπήρχε τίποτα πιο κατάλληλο να πω.

 

Με τον καιρό κατάλαβα πως αυτό που είπα τότε δεν ήταν σωστό. Γιατί είναι αδύνατο να προστατέψεις κάποιον από κάθε κακό και δεν πρέπει να είναι αυτός ο σκοπός σου. Μεγαλώνοντας τα παιδιά θα αντιμετωπίσουν αναποδιές, θα έχουν αποτυχίες στο σχολείο, καβγάδες με τους συμπαίκτες τους στην αθλητική ομάδα, θα ερωτευτούν και θα ραγίσει η καρδιά τους – όλα αυτά είναι μέσα στη ζωή.

 

Από τη στιγμή που ένα παιδί γεννιέται, η προστασία του γίνεται το άγχος των γονιών του. Ισορροπημένοι κατά τα άλλα μαμάδες και μπαμπάδες αρχίζουν να βλέπουν κινδύνους σε κάθε τουβλάκι του Lego, σε κάθε ενήλικα που κοιτάει το παιδί τους λοξά, σε κάθε δέντρο με ψηλά κλαδιά στο οποίο το παιδί θα μπορούσε να σκαρφαλώσει. Ξαφνικά ο κόσμος γεμίζει κινδύνους και εμπόδια.

 

Βέβαια, πρόκειται για κάτι εντελώς φυσιολογικό. Η ασφάλεια του παιδιού σας είναι υψίστης σημασίας. Το πρόβλημα είναι ότι στις μέρες μας έχουμε τόσο πολλούς τρόπους να προστατέψουμε τα παιδιά μας, που φτάνουμε στην υπερβολή.

 

Υπάρχουν δύο λόγοι για τους οποίους δεν πρέπει να υπερβάλουμε με την προστασία: Ο πρώτος είναι ότι τα παιδιά χρειά­ζονται τις προκλήσεις. Η εξέλιξή τους εξαρτάται απολύτως από τη δυνατότητα να ανοίξουν τα φτερά τους, να διευρύνουν τους ορίζοντές τους, να πετύχουν τους στόχους τους και να νιώσουν πως αξίζουν και τα καταφέρνουν. Κάθε φορά που κάνετε για το παιδί σας κάτι το οποίο θα μπορούσε να είχε κάνει μόνο του, δεν του προσφέρετε παρά κακή υπηρεσία. Ο δεύτερος λόγος που δεν πρέπει να είστε υπερπροστατευτικοί είναι επειδή όλα καταλήγουν να στρέφονται γύρω από το παιδί. Είναι πολύ κουραστικό για ένα παιδί να νιώθει πως είναι μέλος μιας οικογένειας όπου όλα γίνονται για αυτό. Η οικογενειακή ζωή έχει να κάνει με ισορροπία, έχει να κάνει με κάθε μέλος της οικογένειας ξεχωριστά, που σημαίνει ότι δεν πρέπει να στρέφουμε διαρκώς τα φώτα πάνω στο παιδί.

 

Κάθε παιδί είναι μόνο ο εαυτός του

Κάτι άλλο που θα ήθελα να σας θυμίσω πριν συνεχίσουμε είναι πως δεν αποφασίζετε εσείς τι παιδί έχετε. Οι γονείς είναι διαφορετικοί. Για μερικούς είναι σημαντικό τα παιδιά να είναι ευγενικά και αξιαγάπητα, ενώ άλλοι προτιμούν να τρώνε όλα τα φαγητά ή να αγαπούν τα σπορ ή τη μουσική. Κάποιοι θέλουν ανεξάρτητα νήπια, άφοβα και κοινωνικά, ενώ πολλοί εκτιμούν τη συστολή και τη μετριοφροσύνη. Όλα αυτά είναι αποδεκτά – χρειαζόμαστε όλους τους τύπους παιδιών και όλους τους τύπους ανθρώπων, ωστόσο μην ξεχνάτε πως κάθε παιδί είναι ο εαυτός του. Καθένα είναι ένα ξεχωριστό άτομο.

 

Ακόμα κι αν είστε από τους γονείς που θέλουν το παιδί τους να τρώει τα πάντα, μπορεί αυτό να είναι εξαιρετικά εκλεκτικό και να μη δοκιμάζει νέες γεύσεις. Η σκληρή αλήθεια είναι πως δεν εξαρτάται από εσάς. Ίσως θα προτιμούσατε το παιδί σας να είναι κοινωνικό και θαρραλέο, όμως εκείνο είναι ντροπαλό και εσωστρεφές. Άνθρωποι που αγαπούν την τέχνη ίσως έχουν παιδιά που μισούν τα μουσεία, ενώ παιδιά ποδοσφαιρόφιλων μπορεί να αδιαφορούν παντελώς για μια καλή πάσα. Τίποτα δεν έχει σχέση με αυτά που έχετε εσείς στο μυαλό σας. Το παιδί σας είναι διαφορετικό από εσάς και πρέπει να το δεχτείτε. Τι του αρέσει και τι το κάνει να γελάει; Δείξτε κάθε μέρα πως γνωρίζετε το παιδί σας, μιλώντας του για κάτι που το ενδιαφέρει και το ενθουσιάζει. Δείτε αυτό και όχι ό,τι έχετε εσείς στο μυαλό σας.

 

Ανεξάρτητα από το είδος του παιδιού που έχετε, μπορώ να σας εγγυηθώ πως τα πρώτα είκοσι χρόνια θα είναι γεμάτα απρόσμενες εμπειρίες. Εγώ δεν είχα καμία σχέση με τα σπορ, όμως ο γιος μου έμαθε να λέει «χόκεϊ στον πάγο» πριν καν αρχίσει να περπατάει. Ήταν η πρώτη υπενθύμιση μέσα σε πολλές πως είναι ο δικός του ξεχωριστός εαυτός, με τα δικά του ενδιαφέροντα και τις δικές του χαρές. Και είναι έτσι μέχρι σήμερα.

 

Κάθε παιδί είναι ο εαυτός του και κανένας άλλος.

Και μαζί θα είστε μια οικογένεια.

 

Ο δεσμός

Η εξέλιξη του παιδιού εξαρτάται απολύτως από την καλή σχέση που θα έχει με τους πιο κοντινούς του ανθρώπους, καθώς και από το αίσθημα πως ανήκει κάπου. Το αίσθημα του εμείς. Τα παιδιά εξελίσσονται όταν είναι μαζί με τους γονείς – και το αντίθετο. Ο δεσμός που θα σφυρηλατήσετε ανάμεσα σε εσάς και το παιδί σας θα εξαρτηθεί από το πώς είστε μέσα στην οικογένεια, από την ατμόσφαιρα που δημιουργείτε στο σπίτι και από το πώς σχετίζεστε με το παιδί σας, τις καλές αλλά και τις κακές μέρες.

Αυτή η σχέση θα του δώσει την αυτοεκτίμηση που χρειάζεται και το αίσθημα της ασφάλειας. Θα το διδάξει να αγαπάει τον εαυτό του, ενώ αργά και σταθερά θα χτίσει γερά θεμέλια μέσα του.

Πώς λοιπόν θα δημιουργήσετε έναν τέτοιον δεσμό;

Υπάρχουν τρία βασικά στοιχεία που πρέπει να μπουν στη θέση τους.

 

  1. Δημιουργήστε μια γερή βάση

Τα παιδιά έχουν ανάγκη από ενήλικες που τα εμπιστεύονται, τα αγκαλιάζουν και ακούν τα μικρά και μεγάλα προβλήματά τους. Από μωρά ακόμα πρέπει να βιώνουν την εμπιστοσύνη και την ασφάλεια, που τα κάνει να σκέφτονται: «Είμαι καλά εδώ» και «Εδώ θέλω να είμαι». Ο σκοπός είναι να νιώσουν πως είστε οι καλύτεροι απ’ όλους, πως κοντά σας υπάρχει ασφάλεια και πως, ό,τι κι αν συμβεί, μπορούν να στραφούν σε εσάς – εσείς πάντα θα τα καταλαβαίνετε. Αν έχουν μια ασφαλή βάση, απ’ όπου θα ξεκινήσουν για να εξερευνήσουν τον κόσμο, θα αντιμετωπίσουν με θάρρος το ταξίδι της ζωής, αφού θα ξέρουν πάντα πού θα βρουν παρηγοριά και υποστήριξη. Όταν νιώθουν αυτή τη βάση σταθερή, έχουν μεγαλύτερη σιγουριά πως, ό,τι κι αν συμβεί, τα πράγματα θα πάνε καλά και πως πάντα θα τα βγάζουν πέρα.

 

Αν, για παράδειγμα, το παιδί σας χτυπήσει ή πονέσει, δεν πρέπει να έχει καμιά αμφιβολία πως μπορεί να έρθει σε εσάς για παρηγοριά. Και αν δεν είναι σίγουρο κατά πόσο κάτι είναι ή δεν είναι καλό, εσείς θα του δώσετε τη σωστή απάντηση με τη συμπεριφορά σας. Αν είστε σταθεροί και με συνεπείς αντιδράσεις, θα έρχεται κοντά σας κάθε φορά που νιώθει πως η ασφάλειά του απειλείται. Άνετα θα φύγει για να παίξει με άλλα παιδιά ξέροντας πως μπορεί να γυρίσει σε εσάς όταν κάτι στο παιχνίδι πάει στραβά. Εύκολα θα πάει να εξερευνήσει τον κήπο ξέροντας ότι μπορεί να τρέξει κοντά σας όταν τρομάξει από κάποιον θόρυβο, ένα μεγάλο έντομο ή οτιδήποτε. Τα παιδιά χρειάζονται ένα καταφύγιο, γι’ αυτό πρέπει να φροντίσετε με τη συμπεριφορά σας να τους το προσφέρετε. Αυτό σημαίνει επίσης ότι, αν το παιδί σας τρομάξει, όταν για παράδειγμα βρεθεί πολύ κοντά σε δρόμο με μεγάλη κυκλοφορία και στραφεί σε εσάς, πρέπει να μην το μαλώσετε περισσότερο απ’ όσο είναι απαραίτητο. Δείξτε του πως είστε εκεί, πείτε του πως τα αυτοκίνητα μπορεί να γίνουν επικίνδυνα, αλλά μην το κάνετε να φοβηθεί περισσότερο. Μπορεί να χάσετε την ψυχραιμία σας, ίσως επειδή κι εσείς έχετε τρομάξει, όμως αυτό δε θα βοηθήσει το παιδί να σας βλέπει σαν το ασφαλές του καταφύγιο.

 

Αν το παιδί σάς θεωρεί μια ασφαλή βάση στην οποία θα μπορεί πάντα να επιστρέφει, αυτό θα το βοηθήσει μέχρι τη μέρα που θα φύγει από το σπίτι και θα ανοίξει τα δικά του φτερά. Αντίθετα, αν σας αμφισβητεί, δε θα σας αφήσει να το βοηθήσετε όταν θα το έχει πραγματικά ανάγκη.

 

 

  1. Γίνετε ομάδα

 

Όπως όλοι οι άνθρωποι θέλουν να ανήκουν κάπου, έτσι και τα παιδιά έχουν την ανάγκη να νιώθουν πως είναι μέλη μιας ομάδας. Αυτός είναι ο λόγος που οι ρουτίνες, οι μικρές τελετουργίες και οι κοινοί στόχοι έχουν τόσο μεγάλη σημασία. Άσχετα από το αν η δική σας ομάδα είναι μια οικογένεια με δύο ή επτά μέλη, πρέπει να υπάρχουν πράγματα που είναι μόνο δικά σας: συγκεκριμένες ώρες γευμάτων, σειρές της τηλεόρασης, αστεία που μοιράζεστε, το σουβλάκι του Σαββάτου και οι βραδιές με επιτραπέζια παιχνίδια.

 

Δείξτε πως το παιδί ανήκει στην ομάδα φροντίζοντας να υπάρχουν σε κάθε δωμάτιο αντικείμενα που του αρέσουν και μπορεί να αλληλεπιδράσει με αυτά, και πως οι καθημερινές και οι σχόλες περιέχουν δραστηριότητες που προσφέρουν απασχόληση και απόλαυση σε όλα τα μέλη της οικογένειας. Προσαρμόστε την οικογενειακή ζωή σύμφωνα με τις ανάγκες και την ηλικία όλων. Αν τα παιδιά νιώσουν άνετα μέσα στην ομάδα, θα αναπτύξουν το αίσθημα της κοινωνικής ασφάλειας και θα το έχουν ως εφόδιο όταν φύγουν από το σπίτι και βγουν στον κόσμο.

 

 

  1. Δώστε στο παιδί επιβεβαίωση

 

Τα παιδιά πρέπει να νιώθουν πως τα συναισθήματά τους γίνονται κατανοητά και επιβεβαιώνονται και πως θα έχουν συμπαράσταση για να χειριστούν όλα τα δυνατά και άγνωστα συναισθήματα που δεν είναι ακόμη σε θέση να καταλάβουν. Αυτή η υποστήριξη είναι σημαντική γιατί τα βοηθάει να σχετιστούν με το άμεσο περιβάλλον τους, αλλά και με όλους τους ανθρώπους που θα συναντήσουν αργότερα στη ζωή τους. Πρέπει να μάθουν να κάνουν λόγια αυτό που συμβαίνει μέσα τους και γύρω τους. Αυτό ισχύει όταν είναι στον παιδικό σταθμό και συνεχίζει να ισχύει και στα εφηβικά τους χρόνια.

 

Όταν το τετράχρονό σας κατεβάζει μούτρα και γκρινιάζει, επειδή πρέπει να φορέσει τα μποτάκια του το πρωί και να φύγει για τον παιδικό σταθμό, πρέπει να ξέρετε πως δεν πρόκειται για προσωπική επίθεση εναντίον σας. Πιθανόν είχε ελπίσει σε κάτι άλλο – όπως να μείνει σπίτι λίγο ακόμα ή να φορέσει κάποια άλλα παπούτσια. Ποιος ξέρει; Καλύτερα να πείτε: «Έχεις θυμώσει για τα μποτάκια σου;». Δώστε του την επιβεβαίωση που χρειάζεται πριν επιβάλετε τη λύση, λέγοντας πως το καταλαβαίνετε, αλλά πρέπει να φορέσει τα μποτάκια, ή πάρτε τα μαζί για να τα φορέσει στη σκάλα ή βρείτε κάποια άλλη εναλλακτική λύση. Το παιδί έχει ανάγκη να το καταλάβετε, για να καταλάβει κι εκείνο – και τότε θα μπορείτε πολύ πιο εύκολα να διαχειριστείτε τη συμπεριφορά του.

 

 

Αχ, όχι, τα έχω κάνει όλα λάθος!

 

Πολλοί από τους γονείς που συναντάω στη δουλειά μου αισθάνονται πως δεν έκαναν την αρχή στη ζωή του παιδιού τους με τον τρόπο που θα ήθελαν. Ίσως νιώθουν πως κάπου παρέκκλιναν από τους στόχους τους ή ότι ξαφνικά βρίσκονται μ’ ένα παιδί που έχει μεγαλώσει, δεν το καταλαβαίνουν και δεν μπορούν να το προσεγγίσουν. Σε αυτές τις περιπτώσεις θα έλεγα πως υπάρχει δρόμος επιστροφής.

Η διαπαιδαγώγηση είναι μακρόχρονη διαδικασία και πάντα έχετε χρόνο να γίνετε καλύτεροι γονείς, πάντα έχετε χρόνο να αποκαταστήσετε τον δεσμό μεταξύ σας και να δώσετε στο παιδί την ασφάλεια που χρειάζεται. Η καινούρια αρχή θα γίνει τη στιγμή που αλλάζετε τη συμπεριφορά σας ως γονείς, που παραδέχεστε μπροστά στο παιδί σας πως θυμώνατε πολύ, ήσασταν απόμακροι ή ό,τι άλλο αρνητικό συναίσθημα είχατε, και πως τώρα θα προσπαθήσετε να γίνετε καλύτεροι.

Είναι απαιτητική δουλειά, όμως σας υπόσχομαι πως αξίζει τον κόπο.

 

Λίγα λόγια για το βιβλίο

Μια εγκυκλοπαίδεια της παιδικής ηλικίας που αποτελείται από πέντε τόμους.

 

ΒΙΒΛΙΟ 1: Η μαγεία να είσαι γονιός

Πώς θα μεγαλώσετε ανεξάρτητους και ευτυχισμένους ανθρώπους που θα μπορούν να ενσωματωθούν αρμονικά στην κοινωνία; Τι είναι αυτό που χτίζει την αυτοπεποίθηση και την ασφάλεια; Πώς θα χειριστείτε τα πρωταρχικά συναισθήματα του παιδιού που αναπόφευκτα θα στραφούν εναντίον σας;

Αυτό το εικονογραφημένο βιβλίο είναι ένας οδηγός για τις μέρες των διαφορών, µια πρόκληση να τολμήσετε να κοιτάξετε τα δικά σας παιδικά χρόνια. Θα σας δείξει πώς να αποφεύγετε να χάνετε την ψυχραιμία σας και τι να κάνετε όταν γύρω σας επικρατεί ένα χάος. Όμως πάνω απ’ όλα θα σας δείξει πώς να δημιουργήσετε και να διατηρήσετε τον δεσμό ανάμεσα σε εσάς και το παιδί σας.

Καρπός δεκαετιών έρευνας και πρακτικής εμπειρίας της καταξιωμένης ψυχολόγου και οικογενειακής συμβούλου Hedvig Montgomery, το πρώτο βιβλίο της πεντάτομης σειράς εξετάζει τον γονεϊκό ρόλο σε όλα τα στάδια ανάπτυξης του παιδιού, εστιάζοντας στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι γονείς και τις στρατηγικές που μπορούν να υιοθετήσουν ώστε να κατανοήσουν καλύτερα τη συμπεριφορά του παιδιού τους. Γιατί «οι καλοί γονείς δε γεννιούνται, όμως οι περισσότεροι μπορούν να γίνουν καλοί και, σίγουρα, όλοι μπορούν να γίνουν καλύτεροι».

 

ΒΙΒΛΙΟ 2: Η εποχή των θαυμάτων (0-2)

Τα δύο πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού σας αρχίζετε τη δουλειά για να μπορέσει αυτός ο καινούριος άνθρωπος να ανοίξει τα δικά του φτερά. Τώρα πρέπει να βρείτε τον τρόπο, να φτιάξετε µια οικογένεια στην οποία όλοι θα περνάτε καλά μαζί, ένα μέρος όπου το παιδί σας θα νιώθει πως το προσέχουν και θα μάθει ότι πάντα μπορεί να προσφεύγει σε αυτό – µια εστία. Τώρα καλλιεργείτε το αίσθημα ασφάλειας και την αυτοπεποίθησή του, δημιουργείτε τον συναισθηματικό δεσμό μεταξύ σας. Τώρα αρχίζουν όλα.

 

Στο δεύτερο βιβλίο της πεντάτοµης εικονογραφημένης σειράς η καταξιωμένη ψυχολόγος και οικογενειακή σύμβουλος Hedvig Montgomery, καθοδηγεί τους γονείς µε πολλές πρακτικές συμβουλές για τους πρώτους 24 γλυκούς αλλά και θυελλώδεις μήνες της ζωής του παιδιού. Απαντά σε καθημερινά ερωτήματα των γονιών για τον θηλασμό, τον ύπνο, την ομιλία, την προσαρμογή στον βρεφονηπιακό σταθμό.

 

Το 3ο βιβλίο της σειράς με τίτλο Μαθαίνω τον κόσμο παίζοντας αναμένεται να κυκλοφορήσει το φθινόπωρο.

 

Διεθνές Μπεστ Σέλερ – Μεταφράζεται σε 23 γλώσσες

 

Μετάφραση από τα νορβηγικά: Δέσπω Παπαγρηγοράκη

Πρόλογος – Επιστημονική επιμέλεια: Χριστίνα Ρασιδάκη

 

H Hedvig Montgomery (Όσλο, 1968) είναι ψυχολόγος με ειδίκευση και πολύχρονη εμπειρία στην οικογενειακή συμβουλευτική, τη θεραπεία ζεύγους και την ψυχολογική υποστήριξη παιδιών και εφήβων. Μεταξύ άλλων παραδίδει σεμινάρια στο νορβηγικό παράρτημα του Famlab, του διεθνούς οργανισμού που στηρίζει και επιμορφώνει γονείς και κηδεμόνες. Η σειρά βιβλίων της Μεγαλώνοντας παιδιά βήμα βήμα γνωρίζει μεγάλη επιτυχία διεθνώς και μεταφράζεται σε 23 γλώσσες.

 

Η Χριστίνα Ρασιδάκη γεννήθηκε στην Αθήνα. Έγινε ψυχοθεραπεύτρια, έγινε σύμβουλος γονέων και εκπαιδευτικών, και τέλος έγραψε βιβλία για μεγάλους, όπως το Σχολικός εκφοβισμός – BULLYING: Αποτελεσματικές δεξιότητες επικοινωνίας, τρόποι αντιμετώπισης και το υπό έκδοση 3Step: Αποτελεσματική επικοινωνία με παιδιά, και βιβλία για μικρούς, όπως το Ξέρω να λέω ΟΧΙ και το Σχολείο και εξετάσεις: Σε πρώτο πλάνο, όλα απ’ τις εκδόσεις Πατάκη. Ο Σέργιος ο ρινόκερος είναι το πρώτο της βιβλίο από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

 

 

Έγραψαν για το βιβλίο:

Στις σελίδες αυτού του βιβλίου δε θα βρείτε στεγανά. Θα ανακαλύψετε μέσα από τα παραδείγματα και τις προτάσεις ένα πεδίο για διερεύνηση που θα σας βοηθήσει να οικοδομήσετε τη δική σας μοναδική σχέση µε το παιδί σας και τη δική σας μοναδική οικογένεια από τις πρώτες στιγμές της ζωής του.

 

 

Το ημερολόγιο μιας μαμάς εν μέσω καραντίνας

Γράφει η Ιωάννα Σεραφειμίδου 

 

Πριν από μερικές ημέρες με ρώτησε μια φίλη μου δημοσιογράφος ποια είναι η εμπειρία μου με ένα παιδί στο σπίτι, πως βιώνει το παιδί αυτή την κατάσταση, έχοντας διαθέσιμους και τους δυο γονείς του. Ήθελε να γράψει ένα άρθρο για την καραντίνα και τη θετική επίδραση που μπορεί να έχει στα παιδιά.

 

Παράτησα ό,τι έκανα και της απάντησα σχεδόν αμέσως. Αυτό με έκανε μάλλον να καταλάβω πόσο πολύ ήθελα να μοιραστώ τις σκέψεις μου για το θέμα αυτό.

 

Ο,τι ακολουθεί αποτελεί τη δική μας εμπειρία. Δεν είχαμε – προφανώς- δυσάρεστα συμβάντα, δεν είχαμε ανθρώπους σε δύσκολες συνθήκες, μείναμε στο σπίτι με σύνεση, κάνοντας παράλληλα και τις απαραίτητες εξόδους για άσκηση, είχαμε φυσικά εκρήξεις και δύσκολες στιγμές αλλά ήταν πολύ σύντομες και μέσα σε ένα πλαίσιο κατανόησης τόσο από εμάς τους ίδιους όσο και από τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας.

 

Στις παρακάτω γραμμές εστιάζω σε όλα τα δώρα που πήραμε εμείς ως οικογένεια από αυτή την κατάσταση, με την πεποίθηση πως ίσως σας δώσουν το έναυσμα να δείτε και – γιατί όχι – να γράψετε τα δικά σας δώρα και να κρατήσετε αυτές τις στιγμές στην καρδιά σας.

 

Πως άλλαξε η ζωή της Ο. (8 ετών)

 

  • Έγινε ανθεκτική μέσα από το βίωμα μιας αρχικά δυσάρεστης πραγματικότητας (όχι επαφή με τους παππούδες, εγκλεισμός στο σπίτι, έλλειψη της σχολικής φωλιάς και των φίλων). Μιλήσαμε με σύντομα, απλά και αληθινά λόγια για την κατάσταση από την αρχή, αντιμετωπίζοντάς την ως ώριμο άτομο που μπορεί να διαχειριστεί τη ζωή. Δεν της αποκρύψαμε τίποτα.

 

  • Έμαθε νέα πράγματα, καθώς είχε απεριόριστο χρόνο μαζί μας και αναπόφευκτα μπήκε στην κουζίνα μαζί μας, στο γραφείο, συμμετείχε κάποιες φορές στις βιντεοκλήσεις μας ή στα webinars που παρακολουθήσαμε.

 

  • Πέρασε απεριόριστο χρόνο μαζί μας, βιώνοντας την ασφάλεια και τη συνοχή της οικογενειακής αγκαλιάς. Πόση δύναμη μπορεί να δώσει αυτό σε ένα παιδί, πόσες ρίζες μπορεί να έχει βγάλει!

 

  • Εξοικειώθηκε με την τεχνολογία μέσα από μια ελεγχόμενη και συνειδητή πρωτοβουλία που πήραμε ως οικογένεια, στο οποίο συνέβαλλε και η διαδικτυακή εκπαίδευση που έλαβε από τον δάσκαλό της, μέσα από όμορφες και απλές ασκήσεις ή μικρές ταινίες, κυρίως ενσυναίσθησης και ενδυνάμωσης.

 

  • Απέκτησε νέες εικόνες και εμπειρίες μέσα από ποιοτικές ταινίες που είδε, στα πλαίσια των καθημερινών προβολών του Φεστιβάλ Ολυμπίας για παιδιά και νέους αλλά και των ντοκιμαντέρ του KinderDocs. Χαρήκαμε οικογενειακώς τόσο πολύ αυτό το καθημερινό μας ραντεβού με την 7η τέχνη!

 

  • Πήρε πρωτοβουλίες για να αντιμετωπίσει τη βαρεμάρα της. Δεν ξέρω, ίσως να έχει βοηθήσει σε αυτό και η επαφή τις με τις www.pigolampides.gr!

 

  • Βίωσε τη βαρεμάρα της και δεν έκανα κανείς τίποτα για αυτό. Όχι πάντα χωρίς γκρίνια, αλλά και αυτή μέσα στη ζωή δεν είναι;

 

  • Έπαιξε ατελείωτες ώρες uno και τάβλι με τον μπαμπά

 

 

Πως άλλαξε η δική μου ζωή

 

  • Άρχισα και πάλι την υγιεινή διατροφή και τη γυμναστική. Από πολύ νωρίς συνειδητοποίησα πως για να τα βγάλω πέρα, είναι σημαντικό να φροντίσω το πνεύμα μου και το σώμα μου. Σε μια περίοδο εγκλεισμού το πιο φυσικό ήταν να στραφώ προς το φαγητό και τη ζάχαρη. Ήξερα πόσο καταστροφικό θα ήταν αυτό για την ψυχολογία μου. Έτσι, έκανα το αντίθετο: άρχισα διατροφή, έτρωγα περιορισμένες ώρες και άρχισα το περπάτημα στην παραλία, κάθε πρωί με την αυγούλα.

 

  • Έβαλα το πρόγραμμα στη ζωή μου και πρόσθεσα μικρές ιεροτελεστίες: αιθέρια έλαια, ένα ωραίο μαξιλάρι στην καρέκλα μου, μουσική με το που ξεκινούσα τη δουλειά μου.

 

  • Είδα την ευκαιρία για λίγη ακόμα ενδοσκόπηση. Ποτέ δε λέω όχι για λίγη ακόμα αυτογνωσία. Πιο πολύ από ποτέ άρχισα να ακούω το σώμα μου, τις σκέψεις μου, τις πεποιθήσεις μου. Τα έγραφα, τα αγκάλιαζα, τα άφηνα να προσπεράσουν. Εμπιστεύτηκα τη σοφία του σώματος μου και την ακολούθησα.

 

  • Άρχισα να ακούω καθημερινά podcast και audio books στο πρωινό μου περπάτημα. Πόσες φορές δε γκρινιάζουμε πως δεν έχουμε χρόνο! Με αφορμή το πρωινό μου περπάτημα κατάφερα να ακούω μία μέρα καθημερινά θέματα που με ενδιαφέρουν και με ενδυναμώνουν.

 

  • Έκανα decluttering στη ντουλάπα μου, στο γραφείο μου, στα προσωπικά μου αντικείμενα. Κάθε φορά που δε μπορούσα να συγκεντρωθώ στη δουλειά μου και στο να είμαι παραγωγική δε με μάλωνα. Με αρκετή ένταση στην αρχή, συχνά κατέφευγα σε ό,τι άσχημο έβλεπα μπροστά μου. Σε ό,τι απέφευγα καιρό να τακτοποιήσω, και το οποίο κάθε φορά που έβλεπα μπροστά μου με αναστάτωνε. Έγινα όλα λαμπίκο J και εγώ ηρεμήσα βλέποντας όμορφες και γαλήνιες γωνιές στο σπίτι μου.

 

  • Οργάνωσα τα επαγγελματικά μου project που είχα ανοιχτά πολύ καιρό και επανατοποθετήθηκα σε ότι αφορά τους επαγγελματικούς μου στόχους. Αυτό δε θα το αναλύσω, θα το δεις στη συνέχεια.

 

  • Αξιοποίησα το χρόνο μου για να κάνω coaching. Είναι σημαντικό να έχουμε στη ζωή μας μέντορες, ανθρώπους που να μπορούν να μας πάνε ένα βήμα παραπέρα, ανθρώπους που θέλουν και μπορούν να μα βοηθήσουν. Είναι πολλοί αυτοί και πάντα έχουν να μας δώσουν μοναδικά δώρα. Ευγνώμων που έχω πολλούς τέτοιους στη ζωή μου.

 

  • Ήρθα μέσω βίντεο σε επαφή με ανθρώπους που είχα πολύ καιρό να δω, συμμαθητές από παλιά, συνεργάτες, φίλους από σεμινάρια που έκανα στην Ολλανδία (και πόσο μου έλειψαν!)

 

  • Αξιοποίησα στο έπακρο τις τηλεδιασκέψεις και απέκτησα νέα skills. Είναι υπέροχο να μη σταματάς να μαθαίνεις: μια νέα εφαρμογή, μερικές λέξεις σε μια ξένη γλώσσα, κάτι που αρχικά φαίνεται δύσκολο και στη συνέχεια το κατακτάς. Σου δίνει δύναμη για τη ζωή.

 

  • Έκανα μερικές απλές και υγιεινές συνταγές και χάρηκα σαν μικρό παιδί!

 

  • Έκανα νέο λογαριασμό των πυγολαμπίδων στο Instagram και συνδέθηκα με νέους ανθρώπους! Έκανα video, γνώρισα και μίλησα με ανθρώπους από όλη την Ελλάδα, φωτογράφησα ερασιτεχνικά (αλλά με πολλή περηφάνεια) τα μαγερικά μου κατορθώματα (μουστοκούλουρα τα αγαπημένα μου)

 

 

Πως άλλαξε η ζωή της οικογένειάς μου

 

  • Αγαπήσαμε το σπίτι μας! Αγαπάμε πολύ τα ταξίδια και τις βόλτες και ήμασταν διαρκώς στους δρόμους. Είδαμε το σπίτι μας με άλλα μάτια και το αγαπήσαμε πολύ.

 

  • Κάναμε οικονομία. Πόσα περιττά πράγματα καταναλώναμε!

 

  • Μαγειρέψαμε πολύ. Πειραματιστήκαμε, φάγαμε υγιεινά, γνωρίσαμε νέους food bloggers και γευτήκαμε αλλιώς.
  • Σχεδιάσαμε όλοι μαζί ένα πρόγραμμα που εξυπηρετούσε την καθημερινότητά μας. Ο καθένας είχε τις δικές του ανάγκες και φροντίσαμε να τις συμπεριλάβουμε όλες στο πρόγραμμά μας, σεβόμενοι απόλυτα ο ένας τον άλλο.

 

  • Μάθαμε καλύτερα ο ένας τον άλλο, μέσα από προστριβές, εντάσεις αλλά και αναγκαστικό άνοιγμα και επικοινωνία. Δεν έχεις από που να ξεφύγεις όταν πρέπει να μείνεις σπίτι.

 

  • Παίξαμε περισσότερο από ποτέ και μάθαμε νέα πράγματα (η αλήθεια είναι πως ακόμα δεν αγάπησα τα επιτραπέζια, παρά τη διαρκή παρότρυνση της Ο.)

 

 

Συνοψίζοντας, σε όλα αυτά μας βοήθησαν:

 

  • Η ρουτίνα και το πρόγραμμα
  • Η εστίαση στα θετικά
  • Η νηστεία και η γυμναστική
  • Η μουσική
  • Οι υπέροχες ταινίες και οι συναυλίες
  • Η αποχή από το facebook και η απουσία τηλεόρασης (τα τελευταία 8 χρόνια)
  • Η επαφή με φίλους και το νοιάξιμο για τους άλλους
  • Η επαφή με τη δημιουργική μας σοφία
  • Η προσευχή
  • Ο διαμοιρασμός του χρόνου μαμά – παιδί, μπαμπάς – παιδί, όλη η οικογένεια μαζί
  • και φυσικά η τήρηση του βραδινού ύπνου της Ο. στις 20:30, που έδωσε την απαραίτητη ξεκούραση στον παιδικό εγκέφαλο που τόσο τη χρειάζεται αλλά και χρόνο στη μαμά και στον μπαμπά για να ξεκινήσουν την επόμενη μέρα με περισσότερη χαρά.

 

 

Τι επιθυμούμε για τη συνέχεια:

Να κρατήσουμε όλες τις υπέροχες συνήθεις που κερδίσαμε όλο αυτό το διάστημα, να βγούμε στη φύση και να αγκαλιάσουμε τους αγαπημένους μας, να έρθει και πάλι η ηρεμία στις καρδιές των ανθρώπων, να παραμείνουμε άνθρωποι, με αγάπη και ταπεινοσύνη στην καρδιά.

 

Να επιμένουμε κάποιες φορές στην ακινησία και το τίποτα, στην ηρεμία και τη γαλήνη της στιγμής, που βαθαίνει τη ζωή και τις εμπειρίες της.

 

Και να μην ξεχάσουμε, όταν επανέλθουμε, να στηρίζουμε τους ανθρώπους μας, τις μικρές επιχειρήσεις, τις δια ζώσης συναλλαγές και αγκαλιές. Να ανοιχτούμε και πάλι στη ζωή και όχι να μείνουμε κλεισμένοι για πάντα στη μοναξιά μας. Να μη γίνει αυτή η συνήθειά μας.

 

Ευχαριστούμε καραντίνα, για όσα μας προσέφερες.

 

ΥΓ. αν χρειάζεσαι λίγη ακόμη έμπνευση και μερικές πρακτικές ιδέες για να περάσεις χρόνο μαζί με τα παιδιά σου στο σπίτι, δες εδώ το άρθρο μας “Μένουμε σπίτι μαζί με τα παιδιά: ένας οδηγός έμπνευσης για γονείς με μωρά, νήπια, παιδιά και νέους”. 

Ψυχολογικές συμβουλές για τους γονείς που “μένουνε σπίτι” με τα παιδιά

Γράφει η Καλλιόπη Εμμανουηλίδου, Ψυχολόγος- συγγραφέας

Αξιότιμοι γονείς,
Η πραγματικότητα που έμελλε να μας τύχει αυτόν τον καιρό αφορά μια κατάσταση πρωτόγνωρη για όλους μας. Τα πράγματα εξελίχθηκαν γρήγορα και κληθήκαμε να προσαρμοστούμε όλοι σε συνθήκες απαιτητικές- μαζί με εμάς και τα παιδιά μας. Ως ψυχολόγος και ως μητέρα λοιπόν θα ήθελα να μεταφέρω κάποιες σκέψεις και προτάσεις σχετικά με την καλύτερη ποιότητα της ζωής μας αυτές τις παράξενες μέρες:
  • Επικαιρότητα- ενημέρωση: προσπαθούμε να μην εκθέτουμε τα παιδιά μας διαρκώς σε ειδήσεις και ενημερωτικές εκπομπές, καθώς αυτές μεταφέρουν τα γεγονότα με τρόπο τρομοκρατικό που μεταφέρει άγχος σε μεγάλους και μικρούς.

 

  • Αλλαγές στη συμπεριφορά: τα παιδιά αγαπούν τη ρουτίνα τους, γιατί τους δημιουργεί μια αίσθηση σταθερότητας και ασφάλειας. Οι νέες συνθήκες είναι λογικό να τους προκαλούν μια αναστάτωση, η οποία μπορεί να γίνει εμφανής με άσχετους τρόπους, όπως με εξάρσεις στη συμπεριφορά, με αλλαγές στη διατροφή ή τον ύπνο, με αυξημένη ευαισθησία, προσκόλληση, με εκρήξεις θυμού, αγένειας ή λύπης.

 

  • Ενσυναίσθηση: προσπαθούμε να μπαίνουμε στη θέση των παιδιών και να βλέπουμε με τα δικά τους μάτια την τρέχουσα κατάσταση.

 

  • Όρια: είναι σημαντική η τήρηση ορίων, ωστόσο είμαστε αντιμέτωποι με μια κρίση, στην οποία δεν είναι εφικτό να ισχύουν τα ίδια όρια, αλλά χρειάζεται περισσότερη κατανόηση και ευελιξία.

 

  • Γονεϊκή στάση: τα παιδιά έχουν αυτή τη στιγμή ανάγκη έναν γονιό ήρεμο, σταθερό, ψύχραιμο, αισιόδοξο και υποστηρικτικό- όχι έναν γονιό αγχωμένο, επικριτικό, ή που να παραπονιέται για την παρουσία τους στο σπίτι.

 

  • Περιορίζουμε τα (έστω χιουμοριστικά) σχόλια που αφορούν το «κλείσιμο με τα παιδιά στο σπίτι», γιατί δεν είναι δίκαιο να παρουσιάζεται αυτό ως μια γονεϊκή αγγαρεία. Χρησιμοποιείστε εκφράσεις όπως «οικογενειακός χρόνος», «είμαστε μια ομάδα», «προσπαθούμε να είμαστε συνεργάσιμοι», «περνάμε χρόνο με τα παιδάκια μας».

 

  • Μιλάμε με θετικά λόγια για το σπίτι μας, αντί να τονίζουμε την κατάσταση εγκλεισμού. Αναφέρουμε με διακριτικότητα τις λοιπές δραστηριότητες που τώρα χάνονται, για να δοθεί μια αίσθηση συνέχειας και αισιοδοξίας χωρίς όμως να αναπτυχθεί υπερβολική νοσταλγία.

 

  • Αναφερόμαστε στον κορωνοϊό ως έναν ιό που δεν είναι επικίνδυνος για τους νεότερους, αλλά για τους μεγαλύτερους σε ηλικία, και ότι εμείς οι νεότεροι πρέπει να προστατεύσουμε σαν μια μεγάλη ασπίδα τους παππούδες και τις γιαγιάδες μας. Τονίζουμε τη συλλογικότητα και την ομαδικότητα ως έννοιες.

 

  • Τονίζουμε συχνά ότι όλο αυτό θα περάσει σε λίγο καιρό και ότι η ζωή θα επανέλθει στο φυσιολογικό της.

 

  • Αναφερόμαστε στο κλείσιμο των σχολείων και στον κατ’ οίκον περιορισμό ως αναγκαστική διακοπή λειτουργίας για λόγους ασφάλειας και προστασίας και όχι ως διασκεδαστικές διακοπές.

 

  • Προσπαθούμε να είμαστε συνεργάσιμοι και να επικοινωνούμε με ηρεμία τις ανάγκες μας.

 

  • Δίνουμε μια αίσθηση ρουτίνας στην καθημερινότητα, όπως π.χ. η ώρα της μελέτης, η ώρα της ταινίας, η ώρα του βιβλίου, η καινούρια λέξη της μέρας και κρατάμε όσο γίνεται ένα πρόγραμμα στον ύπνο και τη διατροφή των παιδιών.

 

  • Φροντίζουμε όσο γίνεται τη φυσική κατάσταση όλων μας, με σωστή διατροφή, αρκετό ύπνο, κάποια μορφή άσκησης (π.χ. βίντεο στο διαδίκτυο) για τη θωράκιση της σωματικής αλλά και της ψυχικής μας υγείας. Αποφεύγουμε να κρατάμε τα παιδιά απασχολημένα με περιττά σνακ ή να τρώμε για συναισθηματικούς λόγους (άγχος, πλήξη κτλ.)

 

Και τέλος, χρειάζεται να είμαστε ρεαλιστές:

 

α) δεν είμαστε επαγγελματίες παιδαγωγοί- εμψυχωτές- ακόμα και αν ήμασταν όμως, δεν είναι εφικτό να μπαίνουμε σε μια διαδικασία μαραθώνιου ποιοτικής απασχόλησης των παιδιών. Θα γίνουν και λάθη, θα υπάρξουν και δύσκολες στιγμές, και κενές μέρες. Χρειάζεται ευρηματικότητα αλλά σε λογικά πλαίσια.

β) χρειάζεται να δίνουμε έμφαση στην αυτοφροντίδα μας, ώστε να είμαστε κι εμείς ως γονείς δυνατοί σε αυτήν την δοκιμασία. Πρακτικές αυτοφροντίδας αφορούν το διάβασμα ενός βιβλίου, ένα χαλαρωτικό μπάνιο, ένα χαλαρό γεύμα, διαλογισμό ή προσευχή, γυμναστική, τηλεφωνική επικοινωνία με οικεία πρόσωπα που μας κάνουν να νιώθουμε όμορφα, απομάκρυνση από οθόνες και περιορισμός των ειδήσεων, χαλαρωτικά αφεψήματα, γέλιο (το καλύτερο και πιο εύκολα διαθέσιμο αγχολυτικό!), πράξεις αλτρουισμού (καλλιεργούν ικανοποίηση για τον εαυτό μας), περιποίηση του σώματος, ενασχόληση με δημιουργικά χόμπι, βαθιές αναπνοές…

Σε λίγο καιρό θα έχουν περάσει όλα αυτά και θα μπορέσουμε να επανέλθουμε σταδιακά στη ζωή μας όπως περίπου την αφήσαμε- μπορούμε όμως να επιτρέψουμε σε αυτό που μας έτυχε να μας διδάξει πολλά και να βγούμε από αυτό σοφότεροι και φυσικά πιο δεμένοι.
Εύχομαι σε όλους μας καλή δύναμη, συνεργασία, ενσυναίσθηση, κατανόηση, ψυχραιμία, αισιοδοξία, τύχη και φυσικά…υγεία!
Με εκτίμηση,
Καλλιόπη Εμμανουηλίδου,
Ψυχολόγος- συγγραφέας

Λίγα λόγια για την Καλλιόπη Εμμανουηλίδου

 

Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη και μεγάλωσε στην Κατερίνη. Έπαιξε, ζωγράφισε, διάβασε, έπαιξε μουσική, τραγούδησε, μαγείρεψε, γέλασε, σκέφτηκε, έγραψε ιστορίες και ποιηματάκια, έφτιαξε κατασκευές αλλά και μαγικά φίλτρα από ροδοπέταλα και γκαζόν, που έκαναν καλά τους ανθρώπους.

Με αυτά τα εφόδια στις αποσκευές της έφυγε στα Ιωάννινα και έπειτα στη Μ.Βρετανία, όπου σπούδασε, επιμορφώθηκε και εργάστηκε. Το 2007 επέστρεψε στη Θεσσαλονίκη, όπου και πάλι ζωγραφίζει, διαβάζει, παίζει μουσική, τραγουδάει, μαγειρεύει, γελάει, σκέφτεται, φτιάχνει κατασκευές. Αντί να φτιάχνει μαγικά φίλτρα, γράφει βιβλία για τους ανθρώπους και εργάζεται ως ψυχολόγος και επιμορφώτρια.»

 

ΙΩΑΝΝΑ ΣΕΡΑΦΕΙΜΙΔΟΥ: γιατί φωτίζουν οι Πυγολαμπίδες

Γράφει η Ιωάννα Σεραφειμίδου

 

Την άνοιξη έκανα μια επαγγελματική φωτογράφηση και έτσι αναρωτήθηκα πού και πώς θα ήθελα να φωτογραφηθώ για να με εκφράζει όσο το δυνατόν περισσότερο. Ήθελα με λίγα λόγια αυτή η εικόνα να λέει κάτι για εμένα, να μοιράζεται μια ιστορία και να περιγράφει κάτι που αγαπάω. Ήθελα να γνωρίσεις τη φιλοσοφία μου και εμένα λίγο καλύτερα.

Σήμερα, που ξαναδιαβάζω τις παρακάτω 💛, που έγραψα τότε, κατανοώ πως εδώ και περισσότερο από 10 χρόνια αγαπώ να υπηρετώ τους ανθρώπους να γίνονται όλα αυτά που ονειρεύεται η ψυχή τους να ΕΙΝΑΙ.

Ο δικός μου τρόπος να το κάνω αυτό, ξεκινώντας πριν από 11 χρόνια, ήταν να τους φέρω σε επαφή με το παιδί που κρύβεται μέσα τους. Έτσι, χωρίς να το καταλάβω, δημιούργησα τις www.pigolampides.gr.

Πίστευα πως αν καταφέρουμε να θυμηθούμε πως νιώθαμε όταν ήμασταν παιδιά, θα νιώθαμε ολοκληρωμένοι, θα είμασταν πιο αληθινοί και τίμιοι γονείς, θα μεγαλώναμε υγιείς ανθρώπους και θα αλλάζαμε με κάποιον τρόπο τον κόσμο, αφού όλοι θα παραμέναμε τέλειοι, ακριβώς όπως όταν γεννηθήκαμε.

Κανένας “μεγάλος” δε θα στερούσε από τα παιδιά τη σοφία που κουβαλάνε μέσα τους, θα σεβόταν τη γνώμη τους και θα τα στήριζε να είναι ο εαυτός τους, μοναδικός και ιδιαίτερος, όπως κάθε άνθρωπος που έρχεται στη γη. Έτσι, δε θα χρειαζόταν τα παιδιά μας να πετάξουν τόσα φορτία και στρεβλωμένες πεποιθήσεις, όπως κουβαλάμε εμείς και κάνουν τη ζωή μας αφόρητη κάποιες φορές.

Είναι αλήθεια πως φοβήθηκα λίγο να μοιραστώ με αυτόν τον τρόπο την αλήθεια μου, νόμιζα πως θα μου έλεγε ο κόσμος “και ποια νομίζεις πως είσαι; που ξέρεις εσύ τι θέλω εγώ και το παιδί μου;” Και έτσι “κρύφτηκα” πίσω από ένα site, φιλοδοξώντας ωστόσο να φέρω σε επαφή όλους τους γονείς και τα παιδιά τους με τις τέχνες, τα βιβλία, το παιχνίδι, τη φύση, την περιπέτεια και τη δημιουργικότητα.

Ως ένα βαθμό, το ξέρω, τα κατάφερα, και νιώθω ευγνώμων για αυτό, για την αγκαλιά όλου του κόσμου, που δε τη θεώρησα ποτέ δεδομένη.

Ωστόσο νιώθω πως τώρα ανοίγεται ένας νέος δρόμος μπροστά μου. Θέλω να υπηρετήσω πιο συνειδητά τους μεγάλους να αποδεχτούν και να αγκαλιάσουν αυτό που είναι. Η ζωή είναι στο εδώ και τώρα, σε όσα συμβαίνουν, και μπορούμε πάντα να επιλέξουμε με ποια γυαλιά θα δούμε.

Τα παιδιά μας βοηθούν πολύ σε αυτό γιατί είναι αγνά και σοφά, ζουν πάντα στο παρόν και είναι ο καθρέφτης μας. Έχουμε λοιπόν, μια τεράστια ευκαιρία, μέσω της παραμονής μας στο σπίτι, εξαιτίας του COCOVID – 19, να αγκαλιάσουμε την ευκαιρία αυτή, να μάθουμε, να ησυχάσουμε, να μοιραστούμε, να εμπιστευτούμε, να κλάψουμε, να γελάσουμε και να βγούμε πιο αληθινοί (και όχι δυνατοί – μου άρεσουν πολύ τα δώρα της ταπεινοσύνης). Να γίνουμε τρωτοί μπροστά στα παιδιά μας και την οικογένειά μας και να μεγαλώσουμε όλοι μαζί.

——————–

Παρακάτω σου ανοίγω ένα παράθυρο σε όσα αγαπώ και πιστεύω και θα χαρώ πολύ να μοιραστείς και εσύ μαζί μου, τη δική σου, ανθρώπινη πλευρά.

 

💛 Ζω στη Θεσσαλονίκη: Η φύση και η ηρεμία είναι κάτι με το οποίο θέλω να γεμίζω τη ζωή μου, έτσι τα πάρκα της παραλίας της Θεσσαλονίκης είναι κάτι που με εκφράζουν πολύ. Ο ορίζοντας της θάλασσας και το βουνό του Ολύμπου είναι κάτι που επίσης δένει με αυτή την ανάγκη. Μου αρέσει η αισθητική της νέας παραλίας και νιώθω πως συνδέεται πολύ με την urban αισθητική μια παραθαλάσσιας μοντέρνας πόλης, όπως η Θεσσαλονίκη. Μου αρέσουν πολύ και οι βόλτες!

💛 Προσπαθώ να ακούω και να αγαπώ το παιδί που κρύβεται μέσα μου: Η ανάγκη μου να χαίρομαι με τα απλά πράγματα και η υπενθύμιση πως κατά βάθος όλοι μέσα μας είμαστε μικρά παιδιά δε με εγκαταλείπει ποτέ. Οι www.pigolampides.gr έγινε από μια τέτοια εσωτερική ανάγκη, να παρακινήσω και άλλους “μεγάλους” να νιώσουν και πάλι (μέσα από το παιχνίδι) μικρά παιδιά.

💛 Αγαπώ τα βιβλία. Αλλά όχι μόνο: Τα βιβλία, η δια βίου μάθηση, η απόλαυση της ανάγνωσης και τα παιχνίδια με τις λέξεις με καθησυχάζουν πολύ.

💛 Αυτό που με αντιπροσωπεύει είναι η οικογένεια:
Η σκηνή συμβολίζει για εμένα το σπίτι και την οικογένεια, τη φωλιά στην οποία αγαπώ να κουρνιάζω.

💛 Το αγαπημένο μου χρώμα είναι το μαύρο: Αλλά μια φίλη μου στυλίστρια λέει πως το άσπρο και το μαύρο δεν είναι χρώματα γι’αυτό και επιλέγω το κίτρινο για χρώμα. Είναι το χρώμα που συμβολίζει για μένα το φως, τον ήλιο, τη χαρά, την ελπίδα. Είναι και το χρώμα των πυγολαμπίδων όταν φωτίζουν.

💛 Μου αρέσουν οι συνεργασίες: Οι συνέργειες με ανθρώπους που μοιραζόμαστε κοινά οράματα και φιλοσοφία είναι κάτι που με εμπνέει καθ’ όλη τη διάρκεια της επαγγελματικής μου πορείας.

Αν θέλεις να έρθεις στο group που δημιούργησα στο viber για τακτική έμπνευση είσαι ευπρόσδεκτος -η.  http://bit.ly/viber_pigolampides

// ⛺️Ευχαριστώ την CozyKids για την παραχώρηση της υπέροχης teepee (αλλά και την εμπνευστική συνεργασία) που δε θα μπορούσε να ταιριάζει καλύτερα με το brand identity των πυγολαμπίδων. 📷 Arte Di Tre studio

Καλημέρα λαμπερή,

Ιωάννα

Tα παιδιά φτιάχνουν το δικό τους ανάποδο παραμύθι παρέα με το Genderhood

 

Το Genderhood είναι μια οργάνωση που ειδικεύεται σε ζητήματα ισότητας των φύλων και ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Δραστηριοποιείται από το 2017 στη Θεσσαλονίκη, ενώ ταξιδεύει ανά την Ελλάδα εκπονώντας βιωματικά εργαστήρια σε παιδιά και ενήλικες σε σχολεία, Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης, παιδικά φεστιβάλ και εκθέσεις, βιβλιοπωλεία, κατασκηνώσεις και πολιτιστικούς χώρους. Πίσω από την ιδέα του Genderhood κρύβεται η Σοφία Κωνσταντοπούλου (επικοινωνιολόγος) και η Νίκη Παντελιού (εκπαιδευτικός), που μαζί με την Ιωάννα Νικολαΐδου (νηπιαγωγό)  ετοιμάζουν καινούργιους κόσμους όπου όλοι και όλες θα χωρούν.

Στη Θεσσαλονίκη, θα το βρεις φέτος στα Δημιουργικά Βιβλιοπωλεία Παραμυθούπολη (Ευκαρπία) και Νους και Γνώση (Χαριλάου) αλλά και στο Playlab στον Εύοσμο.

Οι Πυγολαμπίδες ανέκριναν τη Σοφία Κωνσταντοπούλου, η οποία με χαρά έλυσε όλες μας τις απορίες!

Ποια πιστεύετε πως είναι η λειτουργία των παραμυθιών και τι προσφέρει δυνητικά στα παιδιά που διαβάζουν ή ακούνε την αφήγηση παραμυθιών;

Τα παραμύθια είναι η πύλη στον κόσμο του φανταστικού. ‘Έτσι απλά.  Έχουν μαγικές ιδιότητες: ταξιδεύουν τα παιδιά σε κόσμους μακρινούς και σχεδόν δωρεάν,  προσφέρουν συντροφιά ακόμη και κάτω από το μοναχικό φως του κομοδίνου, δημιουργούν ένα ασφαλές σκηνικό για αντιμετώπιση δυσβάσταχτων περιπετειών, προκαλούν ταυτίσεις με ήρωες και ηρωίδες με χαρακτηριστικά πρωτοφανή. Ε, δεν είναι και λίγα. Αν, λοιπόν, ένα παιδί έρχεται συστηματικά σε επαφή με παραμύθια, ο ψυχισμός του διαμορφώνεται με υποσυνείδητο τρόπο ώστε και η ίδια τους η προσωπικότητα για τη μετέπειτα ζωή πολύ πιθανό να έχει χαρακτηριστικά από τις ταυτίσεις που έκανε στην παιδική ηλικία. Γι’ αυτό κι εμείς επιλέξαμε τα παραμύθια να γίνουν το εργαλείο μας για την καταπολέμηση των έμφυλων στερεοτύπων.

 

Καλά όλα αυτά, αλλά γιατί διαλέξατε να διαβάσετε Παραμύθια Ανάποδα;

Είναι απλό. Τα κλασικά παραμύθια τα διαβάσαμε από την καλή. Καιρός, λοιπόν, να τα διαβάσουμε και από την ανάποδη. Και μ’ αυτό θέλω να πω ότι στις μέρες μας τα παιδιά της γενιάς 2.0 έχουν ανάγκη να δημιουργήσουν ταυτίσεις που θα τα προ-ετοιμάσουν για την ενήλικη ζωή και όσες δυσκολίες και ευκολίες αυτή θα φέρει.  Δε θα αρκούσε να διάβαζαν μόνο πόσο υπομονετικές και όμορφες πρέπει να είναι οι Σταχτοπούτες, ούτε πόσο θαρραλέοι και τρανοί πρέπει να είναι οι ιππότες των παραμυθιών. Θέλουμε παιδιά που να έρχονται κοντά με πρότυπα που όλα τα μπορούν: από ένα κορίτσι που ονειρεύεται να γίνει μηχανικός μέχρι ένα αγόρι που εκφράζει τα συναισθήματά του χωρίς ντροπή.

 

Και τι θα γίνει αφού διαβάσετε τα ανάποδα παραμύθια σας;

Έχουμε σχεδιάσει υλικό για 7+1 βιωματικά εργαστήρια. Το Παραμύθι Ανάποδα έχει πρώτα-πρώτα την αφήγηση του παραμυθιού. Έπειτα τη δραματοποίηση μέσα από το φαντασιακό παιχνίδι ρόλων. Ύστερα τη δημιουργία σκηνικών που πλαισιώνουν τον κόσμο των παραμυθιών και, τέλος, πρακτικές δημιουργικής γραφής  ώστε να γραφτεί ένα μεγάλο συλλογικό παραμύθι από τα ίδια τα παιδιά.

 

Πόσο δεκτικοί είναι οι γονείς στο να σας ακούνε για τις πρακτικές μεγαλώματος των αγοριών και των κοριτσιών τους πέρα από στερεότυπα;
Οι γονείς θέλουν να εμπιστευτούν, θέλουν να νιώσουν ότι έχουν στήριξη πάνω σε θέματα μεγαλώματος των παιδιών τους. Είναι όμως τόσα πολλά τα ερεθίσματα που φτάνουν στους γονείς, που τελικά μπερδεύονται. Σε κάθε ευκαιρία μας δείχνουν ότι θέλουν το καλύτερο για τα παιδιά τους, να τα βλέπουν δυνατά, να στέκονται στα πόδια τους. Βέβαια, είναι και φοβισμένοι, γιατί είμαστε μια κοινωνία που οι παραδόσεις καλά κρατούν και  δεν ξέρουν αν οι επιλογές των παιδιών τους μπορεί να τα αποκλείσουν από την κοινωνία. Σε κάθε περίπτωση, η εμπειρία που έχουμε εμείς με τους γονείς  δείχνει ότι όσο πιο πολύ ακούνε τα ίδια τα παιδιά, τόσο πιο πολύ μαθαίνουν να εμπιστεύονται αυτά τα ίδια. Σε αυτό σίγουρα είναι αρκετά δεκτικοί οι γονείς του σήμερα και είμαστε βέβαιες ότι οι γονείς του αύριο θα είναι ακόμη περισσότερο.

 

Με ποιον τρόπο μπορούμε να ενθαρρύνουμε τα παιδιά του Δημοτικού να μιλούν για τα συναισθήματά τους και να εκφράζονται χωρίς φόβο, ανεξάρτητα αν είναι αγόρια ή κορίτσια; Υπάρχει κάποια δραστηριότητα που θα μπορούσαν να εφαρμόσουν οι γονείς ή οι δάσκαλοι/δασκάλες;

Το στοίχημα είναι να κάνουμε τα παιδιά να μας εμπιστευτούν και να θέλουν να μοιραστούν μαζί με εμάς και την οικογένειά τους τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους.  Έχουμε επιλέξει να απευθυνόμαστε στα παιδιά με εργαλεία της μη τυπικής εκπαίδευσης, γιατί και οι ίδιες ξέρουμε ότι η βιωματική μάθηση μας έχει ήδη προσφέρει εμπειρίες που πιθανότατα να μην τις είχαμε πριν. Αφού μιλάμε στα παιδιά με παραμύθια, με παραμύθια πρέπει να τα παροτρύνουμε να μας μιλήσουν και αυτά. Εκεί μπορούν να χωρέσουν όλες τις σιγουριές και τις ανασφάλειές τους, τις δυνάμεις και τις αδυναμίες τους. Δεν είναι ανάγκη να γίνει με τον τρόπο που προτείνουμε εμείς. Μπορεί να γίνει στο σαλόνι με ένα σεντόνι για τεντόπανο ή στη σχολική τάξη μέσα στο μάθημα της Γλώσσας.

 

Είστε γονέας;
Προτείνετε στο σύλλογο γονέων & κηδεμόνων να φιλοξενήσει ένα από τα εργαστήρια της ομάδας ή απλά γνωρίστε την ομάδα του Genderhood σε μια από τις εκδηλώσεις που οργανώνει.

Είστε εκπαιδευτικός;
Επικοινωνήστε με το Genderhood και καλέστε τα εκπαιδευτικά προγράμματα να έρθουν στο σχολείο σας.

Για περισσότερες πληροφορίες ➡ https://bit.ly/2mgIYm0
ή στείλτε mail στο 📨 info@genderhood.org
FBhttps://www.facebook.com/Genderhood

 

 

Μπορεί η Barbie να γίνει τα πάντα;

Γράφει η Σοφία Κωνσταντοπούλου | www.genderhood.org

Ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας: οι περισσότερες από εμάς όταν ήμασταν μικρές είχαμε μια απ’ αυτές και μάλιστα απολαμβάναμε να την ντύνουμε, να τη στολίζουμε και να την πάμε για ψώνια με τις ψηλοτάκουνες γόβες της.

Αυτά όταν ήμασταν μικρές. Τι γίνεται τώρα που θέλουμε να περάσουμε στα παιδιά άλλα πρότυπα, για το τι σημαίνει να είσαι κορίτσι ή αγόρι; Κι αφού λέμε ότι τα παιχνίδια δημιουργούν μία ποπ κουλτούρα γύρω από τις επιλογές των παιδιών, μοιραζόμαστε μαζί σας κάποιες από τις τοπ ανησυχίες μας.

Η Mattel και το προϊόν-αστέρι της, η πασίγνωστη σε όλους/όλες Barbie έχει λανσάρει μια διαφημιστική καμπάνια για τα επαγγέλματα που η κούκλα ενθαρρύνει τα κορίτσια να ακολουθήσουν. Αυτή η διαφημιστική καμπάνια ομολογώ ότι με έχει μπερδέψει. Την ονομάζει «Μπορείς να γίνεις οτιδήποτε». Πράγματι φαίνεται κάποια κορίτσια να μπορούν να γίνουν για μια μέρα ό,τι θέλουν. Σε συνεργασία με το τμήμα δημοσίων σχέσεων της Barbie οργανώνονται συναντήσεις καθοδήγησης με γυναίκες επαγγελματίες διάφορων κλάδων. Τα κορίτσια μπορούν να γίνουν από κτηνίατροι σε ζωολογικό κήπο, παρουσιάστριες τηλεοπτικού show, καθηγήτριες πανεπιστημίου, μελισσοκόμοι και πάει λέγοντας.

Εξαιρετική η ιδέα της Βarbie. Δε λέω! Και πράγματι τα κορίτσια φαίνεται να το διασκεδάζουν και να εμπνέονται. Αλλά για μια στιγμή; Δε μιλάμε για την ίδια κούκλα που από τις απαρχές της γέννησής της, το 1959, μας δίνει συνεχώς το πρότυπο της γυναικείας ομορφιάς, με τις ανύπαρκτες καμπύλες, τα ξανθά όλο λάμψη μαλλιά, τα γαλάζια μάτια και το πάντα χαμογελαστό πρόσωπο; Η Βarbie έχει καταφέρει να γίνει είδωλο των κοριτσιών από τη νηπιακή κιόλας ηλικία. Έρευνες έχουν δείξει ότι κορίτσια που ταυτίζονται με την Barbie δυσκολεύονται να αποδεχθούν το σώμα τους και παρουσιάζουν συμπτώματα διατροφικών διαταραχών. Παρόλα αυτά οι γονείς, οι θείοι/ες και οι νονοί-ές φαίνεται να εμπιστεύονται τυφλά τον αστέρα της παιχνιδοβιομηχανίας, που ακούει στο όνομα Barbie.

Κι ενώ η καμπάνια «Μπορείς να γίνεις οτιδήποτε» μάλλον έχει στραφεί στο άνοιγμα ενός δρόμου πολλαπλών επιλογών για την ενδυνάμωση των παιδιών, είδα το βίντεο της Barbie  με τίτλο «Το ήξερες;» και πάλι μπερδεύτηκα. Εδώ εμφανίζεται ένα παιδί εξαιρετικά θυμωμένο να παρουσιάζει στατιστικά στοιχεία για το πόσο λίγες γυναίκες είναι επαγγελματίες σεφ συγκριτικά με τους άνδρες. Το βίντεο προτρέπει τα κορίτσια να παίζουν παιχνίδια ρόλων με τα κουζινικά της Barbie προκειμένου να εξοικειωθούν με τη μαγειρική και να γίνονται σεφ όλο και περισσότερες γυναίκες.

Δείτε ΕΔΩ.

Τέλεια είναι τα παιχνίδια ρόλων και τέλειο είναι τα παιδιά να καταστρώνουν τα δικά τους σενάρια φαντασίας και να παίζουν συμβολικό παιχνίδι. Το έχουμε δοκιμάσει στα βιωματικά μας εργαστήρια και επιβεβαιώνουμε ότι λειτουργεί. Βέβαια πώς είμαστε σίγουρες ότι η προτροπή του θυμωμένου κοριτσιού θα επαληθευτεί; Πώς υποθέτουμε ότι παίζοντας με κουζινικά τα κορίτσια θα γίνουν οι σεφ του μέλλοντος και όχι οι αιώνιες νοικοκυρές που παράλληλα με καλές επιχειρηματίες, γιατροί, επιστήμονες θα πρέπει να είναι και οι αιώνιες μαγείρισσες της οικογένειας;

Είναι άραγε μόνο μια στρατηγική marketing ή πράγματι προσπαθεί να ενδυναμώσει όλο και περισσότερα κορίτσια να γίνουν αυτό που ονειρεύονται;

Πείτε μας τη γνώμη σας από τα παιχνίδια ρόλων που αρέσει στα παιδιά σας να παίζουν με τη διάσημη κούκλα. Κάνουν τα κορίτσια σας να νιώθουν πιο δυνατά;

 

Λίγα λόγια για την Σοφία Κωνσταντοπούλου

Φεμινίστρια σε συνεχή αναζήτηση, ρομαντική ταξιδιώτισσα, λάτρης των μανιταριών και της θάλασσας.

Σπούδασε Επικοινωνία και Μ.Μ.Ε. στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστημίο Αθηνών κι ο δρόμος της ζωής την έφερε να δουλεύει σε προγράμματα νέων σε ΜΚΟ της Μαδρίτης. Εμπνευσμένη από φεμινιστικές κολεκτίβες της Ισπανίας, άρχισε να εμπλέκεται σε σεμινάρια για παιδιά, νέες/νέους και γυναίκες με θέμα την ισότητα των φύλων. Έχει δραστηριοποιηθεί ενεργά σε projects σε Βραζιλία, Ισπανία, Βαλκάνια και Ελλάδα. Πρόσφατα, συμμετείχε στο πρόγραμμα START- Create Cultural Change στη Γερμανία, όπου γεννήθηκε το Genderhood. Τώρα που μιλάμε συνεχίζει τα ταξίδια της με το Genderhood στη μασχάλη και μαγεύεται από τις αφιλτράριστες αλήθειες που της χαρίζουν τα εργαστήρια με τα παιδιά.

 

Γνώρισε τη Σοφία Κωνσταντοπούλου και το Genderhood μέσα από τη συζήτηση που κάναμε στο facebook. 

To walk or not to walk? Ιδού η απορία!

Γιατί είναι σημαντικό τα παιδιά να πηγαίνουν περπατώντας στο σχολείο

 

Γράφει η Ελένη Καραντζή | Το μικρό σπίτι στο Λιβάδι & MiniMarketGreece

 

Όταν πριν από 5 χρόνια αρχίσαμε τα σούρτα φέρτα από το σπίτι στο σχολείο και τούμπαλιν, δεν πέρασε ποτέ από το μυαλό μας η εναλλακτική της μεταφοράς με το αυτοκίνητο. Είμαστε από τους τυχερούς. Το σχολείο βρίσκεται σε απόσταση πεντάλεπτου από το σπίτι μας και η διαδρομή αν και έχει ένα βαθμό δυσκολίας, «περπατιέται» άνετα. Όσο, όμως, πλησιάζει η ώρα που θα χτυπήσει το κουδούνι, οι γύρω δρόμοι γεμίζουν ασφυκτικά με αυτοκίνητα. Τα περισσότερα παιδιά έρχονται με τον προσωπικό τους σωφέρ: τους γονείς τους.

Η συζήτηση απασχολεί εδώ τα τελευταία χρόνια τους γονείς. Τους ίδιους γονείς που πριν από τριάντα χρόνια πήγαιναν ανέμελοι στο δικό τους σχολείο, περπατώντας. Οι κίνδυνοι υπήρχαν και τότε. Σήμερα, όμως, γιατί δεν βλέπει κανείς το «ταξίδι» από και προς το σχολείο, με ή χωρίς γονική επίβλεψη, σαν μια ευκαιρία για καθοδηγούμενη, έστω, ανεξαρτησία;

 

Τα πλεονεκτήματα

Το περπάτημα βελτιώνει την ακαδημαϊκή απόδοση, αφού μειώνει το στρες και αυξάνει τη δημιουργικότητα. Σύμφωνα με ερευνητές από το Υπουργείο Μεταφορών του Ηνωμένου Βασιλείου, εννέα στους δέκα μαθητές είναι πιο ανοιχτοί στη μάθηση, αν έχουν πάει στο σχολείο περπατώντας.

Το περπάτημα χαρίζει εμπειρία ζωής. Είναι η τέλεια ευκαιρία για τους μαθητές να ανεξαρτητοποιηθούν και να μάθουν να λαμβάνουν υπεύθυνες αποφάσεις. Επίσης, ορισμένα παιδιά αισθάνονται λιγότερο άγχος στο σχολείο, όταν γνωρίζουν τον δρόμο για την επιστροφή στο σπίτι.

Το περπάτημα βγάζει τα παιδιά έξω. Και τα παιδιά στις ημέρες μας δεν βγαίνουν αρκετά έξω.

Το περπάτημα κάνει καλό στην υγεία. Είναι, φυσικά, μια μορφή άσκησης.

Και τέλος, ένας προσεκτικός πεζός θα γίνει σίγουρα ένας προσεκτικός οδηγός στο μέλλον.

 

Το λεωφορείο που περπατάει

Στην Αμερική, σε πολλά σχολεία, έχει υιοθετηθεί ο θεσμός του “walking bus”. Πρόκειται για μια ομάδα παιδιών που φθάνουν στο σχολείο περπατώντας με έναν ή περισσότερους ενήλικες να τους συνοδεύουν. Όπως ένα κανονικό λεωφορείο, η διαδρομή έχει στάσεις, μια προκαθορισμένη πορεία, αφετηρία και τερματισμό. Οι γονείς που αναλαμβάνουν το ρόλο του «οδηγού» φροντίζουν για την ασφαλή μετακίνηση των παιδιών στο σχολείο και για την επιστροφή τους στο σπίτι. Εναλλακτική λύση του walking bus είναι το bicycle train, όπου η μετακίνηση γίνεται με το ποδήλατο.

 

Πότε είναι το παιδί έτοιμο να περπατήσει μόνο του έως το σχολείο

Τα παιδιά είναι, συνήθως, έτοιμα να περπατήσουν έως το σχολείο, χωρίς την επίβλεψη ενήλικα, στην ηλικία των 10 ετών. Τα μικρότερα παιδιά δεν κατανοούν πλήρως τους πιθανούς κινδύνους που θα μπορούσαν να συναντήσουν. Σε κάθε περίπτωση, όταν αυτονομηθούν, τον πρώτο καιρό, θα πρέπει να διατηρούν σταθερή τη διαδρομή προς και από το σχολείο. Ιδανικά, θα μπορούν να περπατούν με ένα μεγαλύτερο αδερφό ή με κάποιον συμμαθητή τους.

Στο Δρόμο για το Σχολείο

Στο ντοκιμαντέρ «Στο Δρόμο για το Σχολείο», ο θεατής παρακολουθεί τέσσερα παιδιά από τέσσερις διαφορετικές γωνιές του κόσμου να διανύουν μια απόσταση πολλών χιλιομέτρων για να φτάσουν στο σχολείο. Σε αυτή την περίπτωση δεν υφίσταται καν η επιλογή για το …αμάξι του μπαμπά και της μαμάς και οι μη προνομιούχοι μαθητές αναγκάζονται να περπατούν ασυνόδευτοι για να φτάσουν στο θρανίο. Βέβαια, εδώ το δυνατό μήνυμα αφορά το πόσο τυχεροί είμαστε στον δυτικό κόσμο αφού θεωρούμε δεδομένο αγαθό την εκπαίδευση. Όμως, οι περιπετειώδεις διαδρομές των ηρώων, που θα χρειαστεί να αποφύγουν μέχρι και ελέφαντες στην πορεία τους, δεν συγκρίνονται με τίποτα με το δικό μας καθημερινό και σύντομο περπάτημα προς το σχολείο.

Δεν θα σχολιάσω καν το καλό που θα κάνουμε στο περιβάλλον, αν μεγαλώσουμε τα παιδιά μας με το σκεπτικό ότι αν μπορούμε να πάμε κάπου με τα πόδια, δεν χρειάζεται να πάμε με το αυτοκίνητο. Από μια τόσο μικρή αλλαγή όμως, την καθημερινή αυτή ρουτίνα, μπορεί να δημιουργήσεις τους ταξιδευτές του αύριο.

 

Κάνε κλικ

Active Access

Living Streets

 

Διάβασε

How to be an explorer of the world, Keri Smith

Τι έμαθα περπατώντας τον κόσμο, Λένα Διβάνη, Εκδόσεις Καστανιώτη

 

Δες

On the Way to School

 

Λίγα λόγια για την Ελένη Καραντζή

Κειμενογράφος σε freelance mode, κοιμίζει παιδιά (τα δικά της) τα τελευταία 9 χρόνια. Τον τελευταίο καιρό καταβροχθίζει σειρές στο Netflix, τεστάρει τα ισπανικά της στο Duolingo, θέτει reading challenges στο Goodreads και ακούει podcasts, όταν πάει για περπάτημα. Είναι internet junkie, λατρεύει το iPhone της και της αρέσει να διορθώνει ορθογραφικά λάθη.

ΡΟΔΑΝΙ: ένα εργαστήρι τέχνης για το παιδί και την οικογένεια.

Γράφει η Ιωάννα Σεραφειμίδου | www.pigolampides.gr

& απαντάει στις ερωτήσεις της η Παρασκευή Καρακίτσιου

Φωτογραφίες arteditre

Το Ροδάνι είναι ένα ηλιόλουστο και χαρούμενο εργαστήρι τέχνης για το παιδί και την οικογένεια. Η Παρασκευή Καρακίτσιου, η ψυχή του εργαστηρίου, είναι ψυχολόγος και παιδαγωγός προσχολικής ηλικίας. Σε υποδέχεται πάντα με ένα μεγάλο χαμόγελο. Αφήνεσαι στο ρυθμό της, χαλαρώνεις μέσα στο χώρο και εμπλέκεσαι άθελά σου στην εμπειρία του παιχνιδιού.

Η Παρασκευή δίνει μεγάλη έμφαση στην παιδαγωγική αξία των Τεχνών στη Εκπαίδευση των μικρών παιδιών αλλά και στην ποιοτική συνύπαρξη όλης της οικογένειας. Υποδέχεται νέους γονείς μαζί με τα βρέφη και τα μικρά παιδιά τους και τη σκυτάλη παίρνει το παιχνίδι με τα χρώματα, τα εργαλεία, τις μπάλες, τα κουτιά που γίνονται αντικείμενα, τα υφάσματα και τις κορδέλες, τους ήχους και τη σιωπή.

Ο χώρος είναι φωτεινός, ζεστός, φιλικός και εμπνέει για παιχνίδι. Εδώ ξεχνάς για λίγο τα πρέπει και αφήνεσαι στα θέλω. Γίνεσαι παιδί μαζί με το παιδί σου και συνδέεσαι μαζί του μέσα από το παιχνίδι και τις τέχνες.

Τα προγράμματα προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας περιλαμβάνουν απογευματινά εργαστήρια τα οποία συνθέτουν τις τέχνες τους θεάτρου, του χορού και της μουσικής και της αισθητικής αγωγής σε δημιουργικούς κύκλους. Μετά τα τέλος των προγραμμάτων οι γονείς μπορούν να παραμείνουν στο χώρο και να παίξουν μαζί με τα παιδιά τους με τα παιχνίδια που βρίσκονται στο χώρο. Επίσης στο χώρο υπάρχει και βιβλιοθήκη με πολύ ωραία αναγνώσματα.

Φυσικά εδώ μπορείς να οργανώσεις και το παιδικό πάρτι του παιδιού σου! Ο χώρος φιλοξενεί άνετα έως 30 παιδιά καθώς και τους γονείς/συνοδούς τους, οι οποίοι μπορούν να βρίσκονται στην ξεχωριστή αίθουσα –καφέ, καθώς τα παιδιά απασχολούνται δημιουργικά.

Της ζητήσαμε να μοιραστεί μαζί μας τα αγαπημένα της.

 

 

τρία αποφθέγματα που την εμπνέουν

  • «Το παιχνίδι είναι η εργασία της παιδικής ηλικίας» –Jean Piaget, Ψυχολόγος Ερευνητής της γνωστικής ανάπτυξης του παιδιού

Γιατί τόσο συχνά ξεχνάμε πως το παιχνίδι δεν είναι μόνο δικαίωμα του παιδιού αλλά και ο τρόπος του να μαθαίνει, να ανακαλύπτει τον κόσμο και να εξελίσσεται ψυχοσυναισθηματικά. Ότι ακριβώς δηλαδή θα έπρεπε να είναι και η εργασία για έναν ενήλικα.

 

 

  • «Κάθε συμπεριφορά του παιδιού είναι γλώσσα που θα πρέπει να αποκωδικοποιηθεί» Françoise Dolto, παιδίατρος και ψυχαναλύτρια.

Γιατί γλώσσα είναι όλα: είναι το κλάμα του βρέφους, το πείσμα του νηπίου, οι φανταστικές ιστορίες του μικρού παιδιού γεμάτες συμβολισμούς και παραδοξολογίες. Γλώσσα είναι όλα όσα επικοινωνούνται ανάμεσα στο γονέα και το παιδί, αυτά που η λογική μας μεταφράζει και η αγάπη μας κατανοεί.

  • «Τα παραμύθια χρησιμεύουν στα μαθηματικά όπως και τα μαθηματικά στα παραμύθια» Gianni Rodari, παιδαγωγός, συγγραφέας παιδικής λογοτεχνίας. 

Γιατί οι τέχνες (αφήγηση, κουκλοθέατρο, θέατρικό παιχνίδι, χορός, μουσική) προσφέρουν στο παιδί την καλλιέργεια της αποκλίνουσας και δημιουργικής σκέψης, η οποία αποτελεί μια σπίθα για να ανάψει η φλόγα της της έρευνας και της μάθησης.

 

 

Τρία Βιβλία που ανοίγει συχνά και τα προτείνει σε γονείς και εκπαιδευτικούς γιατί αποτελούν ανοιχτούς διαλόγους γύρω από ζητήματα οικογένειας, παιδικής ηλικίας και συμβολικού παιχνιδιού

 

Τρία τραγούδια που προτείνει για παιδικό πάρτι από την παιδική συλλογή της Putumayo World Music:

 

 

 

Τρεις οικογενειακές ταινίες anime του Ιάπωνα δημιουργού Χαγιάο Μιγιαζάκι που αγαπά να βλέπει ξανά και ξανά, γιατί συνδυάζουν την φαντασία και ευαίσθητα μηνύματα σε όμορφες εικόνες (για μεγαλύτερα παιδιά δημοτικού)

 

 

Τρεις Πρωτοβουλίες Κοινωνικών Οργανώσεων της πόλης τις οποίες θαυμάζει γιατί το σημαντικό τους έργο συνδέει τον κοινωνικό ιστό προς το όφελος όλων

 

 

Ενημερώσου για τα τμήματα στο Ροδάνι, κάνοντας κλικ εδώ

 

 Λίγα λόγια για την Παρασκευή Καρακίτσιου

Η Παρασκευή Καρακίτσιου σπούδασε Ψυχολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης καθώς και Παιδαγωγική στο Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

Έχει ειδικευτεί στο θεατρικό παιχνίδι και το κουκλοθέατρο και έχει συνεργαστεί με  σχολεία, δήμους και ιδιωτικούς φορείς στην υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων και στην εμψύχωση, μέσω των Τεχνών, ομάδων  παιδιών προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας.

Τα τελευταία χρόνια ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη ως υπεύθυνη της παιδαγωγικής ομάδας στο Ροδάνι-Εργαστήρι Τεχνών καθώς και ως εξωτερικός συνεργάτης της ΜΚΟ Άρσις.

 

Photo credits: arteditre.gr
#piglampidesadvertorial

Ποιοτικός χρόνος με το παιδί: μία από τις 5 γλώσσες της αγάπης

Απόσπασμα από το βιβλίο “Οι πέντε γλώσσες της αγάπης που καταλαβαίνουν τα παιδιά”, των Γκάρι Τσάπμαν και Ρος Κάμπελ

Κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μίνωας

Αν η γλώσσα της της αγάπης του παιδιού σας είναι ο ποιοτικός χρόνος σας παραθέτουμε μερικές ιδέες ειδικά για γονείς. Ξεχωρίστε και επιλέξτε όποιες από αυτές κρίνετε κατάλληλες για να δοκιμάσετε κάτι καινούριο που πιστεύετε ότι θα εκτιμήσει το παιδί σας.

 

  • Αντί να περιμένετε να τελειώσετε πρώτα όλες σας τις δουλειές για να αφιερώσετε λίγο χρόνο στο παιδί σας, αφήστε το να συμμετέχει σε καθημερινές σας δραστηριότητες, μετατρέποντάς τες σε ευκαιρίες για ευχάριστη συντροφιά και συζήτηση. Αφήστε το, για παράδειγμα, να σας βοηθά να βάλετε πλυντήριο, να ψωνίσετε ή να σκουπίσετε τα φύλλα από τον κήπο ή τη βεράντα. Οι δουλειές σας μπορεί να πάρουν λίγο περισσότερο, αλλά ο χρόνος που θα περάσετε μαζί θα σας αποζημιώσει.

 

  • Όταν το παιδί σάς λέει κάτι σημαντικό, να σταματάτε ό,τι κι αν κάνετε για να έχετε επαφή μαζί του με τα μάτια.

 

  • Κανονίστε να τρώτε μαζί με το παιδί ένα υγιεινό κολατσιό, όπως μια φρουτοσαλάτα.

 

  • Βρείτε ανόητα πράγματα για να γελάτε μαζί και γελάτε με την καρδιά σας!

 

  • Αν το παιδί είναι αρκετά μεγάλο, μπορείτε να του δίνετε φωτογραφικές μηχανές μιας χρήσης για να αποτυπώνει σημαντικές οικογενειακές στιγμές.

 

  • Παραιτηθείτε από την τηλεοπτική εκπομπή της αρεσκείας σας για να παρακολουθήσετε μαζί με το παιδί σας το δικό του αγαπημένο πρόγραμμα.

 

  • Πηγαίνετε μαζί με το παιδί σε μαγαζιά παιχνιδιών και παίξτε μαζί του με μερικά διασκεδαστικά παιχνίδια, ακόμα κι αν δεν αγοράσετε τίποτα τελικά.

 

  • Όταν ρωτάτε το παιδί πώς ήταν η μέρα του, φροντίστε οι ερωτήσεις σας να είναι συγκεκριμένες και να μην επιδέχονται ως απάντηση ένα σκέτο «Ναι» ή «Όχι».

 

  • Όταν πηγαίνετε με τα μικρότερα παιδιά σας στο πάρκο ή στην παιδική χαρά, παίξτε μαζί τους αντί να τα επιτηρείτε απλώς από το παγκάκι. Σπρώξτε δυνατά την κούνια της κόρης σας να πάει ψηλά… Κάντε τσουλήθρα μαζί με τον γιο σας… Έτσι θα δημιουργήσετε αναμνήσεις που θα τους συνοδεύουν σε όλη τους τη ζωή και ταυτόχρονα θα τους δείξετε την αγάπη σας.

 

  • Αντί να μένετε παθητικά κολλημένοι μπροστά σε μια οθόνη, προτιμήστε δημιουργικές ασχολίες όπως το τραγούδι, τον χορό ή τη ζωγραφική με δαχτυλομπογιές.

 

  • Προγραμματίστε μια συγκεκριμένη ώρα που θα αφιερώνετε αποκλειστικά στο καθένα από τα παιδιά σας. Γράψτε τη στο ημερολόγιο των υποχρεώσεών σας και μην επιτρέψετε να την εκτοπίσει καμία άλλη προτεραιότητα.

 

  • Εκπλήξτε ευχάριστα το παιδί σας με εισιτήρια για την ταινία που θέλει να δει ή με μια εκδρομή σε κάποιο ξεχωριστό μέρος. Πηγαίνετε μαζί για κάμπινγκ, παρακολουθήστε έναν αγώνα μπάσκετ ή ποδοσφαίρου ή επισκεφτείτε μαζί τα μαγαζιά ή τα αξιοθέατα της πόλης. Θα χτίσετε έτσι δυνατές αναμνήσεις που θα διαρκέσουν για πάντα. Αν μάλιστα απαθανατίσετε τις όμορφες αυτές στιγμές με φωτογραφίες, η έκπληξη θα μείνει αξέχαστη για το παιδί.

 

  • Αν είναι δυνατό, πάρτε μια μέρα μαζί σας το παιδί στη δουλειά σας. Συστήστε το στους συναδέλφους σας και γευματίστε μαζί του στο μεσημεριανό διάλειμμα.

 

  • Μετατρέψτε κάποιον ειδικό χώρο του σπιτιού σε αποκλειστικό χώρο παιχνιδιού για σας και το παιδί. Ένα μεγάλο ντουλάπι ή το δωμάτιο υπηρεσίας μπορεί να γίνει το «κάστρο» σας, ενώ μια γωνιά του γκαράζ μπορεί να γίνει το «εργαστήριό» σας.

 

  • Τα μεγαλύτερα παιδιά μπορούν να συμμετέχουν στον σχεδιασμό των διακοπών. Κάντε μαζί έρευνα στο διαδίκτυο.

 

  • Στήστε μια σκηνή στον κήπο, την αυλή ή τη βεράντα. Χρησιμοποιήστε φακούς και καλάθι για πικ νικ για να ολοκληρώσετε το σκηνικό της κατασκήνωσης.

 

  • Όποτε μπορείτε, πηγαίνετε όλοι μαζί για περίπατο ή κάντε ποδήλατο μαζί στην εξοχή. Βρείτε ευκαιρίες να συνδυάζετε τον χρόνο που θα περνάτε μαζί με φυσική άσκηση.

 

  • Τρώτε όσο το δυνατό περισσότερα γεύματα μαζί ως οικογένεια. Κάντε την ώρα του βραδινού ξεχωριστή καθιερώνοντας τη συνήθεια να αφηγείστε ο ένας στον άλλο πώς περάσατε τη μέρα σας. Η προσευχή μπορεί επίσης να φέρει τα μέλη μιας οικογένειας πιο κοντά.

 

  • Αφιερώστε λίγο επιπλέον χρόνο στο παιδί σας όταν το βάζετε για ύπνο το βράδυ. Κάντε τα παραμύθια, την κουβεντούλα για το πώς πέρασε η μέρα και τη βραδινή προσευχή κομμάτι της καθημερινής σας ρουτίνας.

 

  • Την ώρα που το παιδί κάνει τα μαθήματά του, μπορείτε να τελειώσετε κι εσείς τη δουλειά που έχετε φέρει από το γραφείο. Πείτε του τι ακριβώς κάνετε και δουλέψτε πλάι πλάι.

 

  • Φυτέψτε κάτι μαζί. Αν αρέσει ιδιαίτερα στο παιδί σας να βρίσκεται στο ύπαιθρο, φτιάξτε μαζί έναν μικρό ανθόκηπο, φυτέψτε καλοκαιρινά λαχανικά ή διακοσμήστε μαζί την αυλή ή τη βεράντα. Θα δημιουργήσετε έτσι θετικές αναμνήσεις που θα κρατήσουν για όλη τη ζωή.

 

  • Φτιάξτε μαζί φωτογραφικά λευκώματα στον υπολογιστή.

 

  • Όταν βλέπετε μαζί τις κοινές σας φωτογραφίες, συζητάτε τις όμορφες εμπειρίες που σας θυμίζουν.

 

  • Τις βροχερές μέρες που πρέπει να μένετε μέσα, καθίστε στο ίδιο δωμάτιο με το παιδί, διαβάζοντας ο καθένας σιωπηλά το βιβλίο ή το περιοδικό του.

 

Λίγα λόγια για το βιβλίο

Το ότι αγαπάτε το παιδί σας είναι αυτονόητο. Πώς μπορείτε όμως να του το δείξετε για να το νιώθει ουσιαστικά και το ίδιο; Τo παιδί έχει την ανάγκη να αισθάνεται ότι το αγαπάτε. Τι συμβαίνει όμως αν εκείνο και εσείς μιλάτε διαφορετική γλώσσα αγάπης; Πώς μπορείτε να βεβαιω­θείτε ότι το παιδί καταλαβαίνει και νιώθει την αγάπη που του δείχνετε;

Αυτό το βιβλίο θα σας βοηθήσει:

– Να ανακαλύψετε τη γλώσσα της αγάπης που μιλά το παιδί σας
– Να κατανοήσετε πώς συνδέονται οι γλώσσες της αγάπης με την επιτυχή μάθηση
– Να συνειδητοποιήσετε πώς οι γλώσσες της αγάπης βοηθούν στην πειθαρχία
– Να οικοδομήσετε μια σχέση βασισμένη στην αγάπη χωρίς όρους.

Περιλαμβάνει Παιχνίδι για να ανακαλύψετε τη δική σας γλώσσα της αγάπης.

 

«Πώς έλυσα το μεγάλο μυστήριο του Λευτέρη»: Η ιστορία πίσω από την ιστορία

Αυτό το καλοκαίρι γνώρισα την Αλεξάνδρα. Αλλά γνώρισα και τον Αναστάση, τον γιο της. Μαζί έγραψαν ένα πολύ τρυφερό βιβλίο, για έναν ήρωα που έχει αυτισμό και θα μπορούσαμε όλοι κάποια στιγμή να είχαμε γνωρίσει. Για την ακρίβεια η Αλεξάνδρα έγραψε το βιβλίο και ο Αναστάσης το έντυσε με τις πολύ όμορφες ζωγραφιές του. Συγκινήθηκα πολύ όταν διάβασα το βιβλίο και της ζήτησα να μου πει την ιστορία του. Και το έκανε με χαρά. Αν είσαι εκπαιδευτικός θα βρεις πολύ χρήσιμες και τις δραστηριότητες που προτείνει στο τέλος. Η Αλεξάνδρα και ο Αναστάσης (και φυσικά ο μπαμπάς τους) ζουν στην Καστοριά και ελπίζουμε να έρθουν σύντομα στη Θεσσαλονίκη για να μας παρουσιάσουν το βιβλίο τους. – Ιωάννα

 

Τίποτα δεν είναι χωρίς νόημα, αρκεί να θέλει κάποιος να ψάξει για να το βρει!

 

Γράφει η Αλεξάνδρα Κόλκα |alexandrakolka.blogspot.com

«Έι, ψιτ, σε εσένα μιλάω! Ξύπνα σου λέω, έχω μια ιστορία να σου πω! ΄Ει, ξύπνα

Αυτή ήταν η πρώτη μου συνάντηση με τον Μένιο μια ώρα πρωινή, πολύ πρωινή θα έλεγα, καθώς βρισκόμουν προστατευμένη κάτω από ένα πυκνό σύννεφο ύπνου. Προσπάθησα να τον διώξω για να κοιμηθώ. Μια στροφή, δύο στροφές.. Ουφ! Τα κατάφερα! Ή έτσι νόμιζα τέλος πάντων, μέχρι την επόμενη χαραυγή που άκουσα πάλι τη λεπτή, επιτακτική φωνή του να μου ψιθυρίζει επίμονα:

«Μην μου κάνεις την κοιμισμένη, έχω μια ιστορία να σου πω, σου λέω! Μην μου κρύβεσαι! Έι, ψιτ, πρέπει να σου την πω, δεν θέλω να την ξεχάσεις! Φτου και βγαίνω! Ξεκινάω…».

Κάπως έτσι ξεκίνησε ο Μένιος να μου διηγείται την ιστορία του, για το μεγάλο μυστήριο που σκέπαζε τη συμπεριφορά του νέου του συμμαθητή του Λευτέρη. Και καθώς μου μιλούσε, ανάμεσα σε μισάνοιχτα βλέφαρα και βαθιές νυσταγμένες ανάσες, γύριζε πίσω ο χρόνος, τότε που ήμουν κι εγώ παιδί σε ένα μικρό χωριό, που για μένα ήταν ο κόσμος όλος.

Και μαζί με τον χρόνο που γύριζε, ξαναγέμιζαν τη μνήμη μου αισθήσεις και συναισθήματα της μικρής εκείνης Αλεξάνδρας.

Ξαναθυμήθηκα τις έντονες φωνές…

«Πού πας έτσι; Τι φοράς; Πάλι τα κουδούνια χτυπούσες; Μα δεν καταλαβαίνεις ότι ενοχλείς;».

Ξαναθυμήθηκα τη ματιά των άλλων πάνω μου, που στο παιδικό μου κεφάλι συχνά-πυκνά αποκωδικοποιούνταν ως «αυτή είναι η ανιψιά της, ναι, σου λέω, η ανιψιά εκείνης που τριγυρνάει συνέχεια με τις παντόφλες!».

Ξαναθυμήθηκα το συναίσθημα της ντροπής, της ενοχής, του βουβού πόνου και της ανακούφισης κάθε φορά που «εκείνη» πήγαινε στους «γιατρούς».

Από τότε θυμάμαι να προσπαθώ να καταλάβω το νόημα των λόγων και των πράξεών της. Είχε αυτισμό; Όχι δεν είχε αυτισμό, κάτι άλλο είχε. Κάτι άλλο που ποτέ, όμως, κανείς εκείνη την εποχή δεν εξήγησε, ποτέ δεν έβαλε σε λόγια αλλά πάντα κυκλοφορούσε πάνω από το κεφάλι μου, μέσα μου και έξω μου, σαν ένα θλιβερό υπονοούμενο. Και ως έτσι, μυθικές οι διαστάσεις που έπαιρνε.

Πόσο διαφορετικά θα ήταν τα πράγματα, αν είχε βρεθεί ένας άνθρωπος, να ακούσει όλα όσα είχα να πω, για το μυστήριο που είχα πλάσει γύρω από τη ζωή της, πόσο λιγότερο βαριά, αν είχε βρεθεί κάποιος να νοηματοδοτήσει την αλλόκοτη και, μερικές φορές, απρόβλεπτη συμπεριφορά της και με τον τρόπο αυτό να μου επιτρέψει να απελευθερωθώ, να αφεθώ στον μοναδικό τρόπο με τον οποίο ήξερε να αγαπά, δίχως να φοβάμαι ότι θα με απορρίψουν γι’ αυτό.

Και να που τώρα, πολλά καλοκαίρια και φθινόπωρα μετά, τη χρονιά που την αποχαιρέτισα για τελευταία φορά, πήρα μια ανάσα βαθιά και παρατεταμένη και την έβγαλα πάνω στο χαρτί, αποτυπώνοντας τους ψίθυρους του Μένιου και του Λευτέρη και μαζί με αυτούς την «κρυμμένη» παιδική μου φαντασία.

Το βιβλίο «Πώς έλυσα το μεγάλο μυστήριο του Λευτέρη», από τις Εκδόσεις ΚΟΜΝΗΝΟΣ, γράφτηκε με σκοπό να μην ξεχνάμε μαμάδες, πατέρες, αδέρφια, άλλοι συγγενείς, φίλοι, δάσκαλοι, μεγάλοι και μικροί πως ναι «τίποτα δεν είναι χωρίς νόημα, αρκεί να θέλει κάποιος να ψάξει για να το βρει!».

Έτσι, για να «ακούσει» και «εκείνη» το νόημα που έδωσε στη δική μου ζωή.

Έτσι, για να δώσουμε λόγια εκεί που καμιά φορά δεν υπάρχουν, γνωρίζοντας ότι, καθώς μοιραζόμαστε, νέες διαδρομές ανοίγονται μπροστά μας, λιγότερο μοναχικές, περισσότερο «φωτισμένες».

 

Λίγα λόγια για το βιβλίο:

Η πρώτη ημέρα του Μένιου στο σχολείο ξεκινά με ένα μεγάλο μυστήριο.

Ο νέος του συμμαθητής, ο Λευτέρης, συμπεριφέρεται κάπως παράξενα! Μήπως είναι κακός; Μήπως είναι χαζός; Μήπως είναι τρελός; Θα καταφέρει ο Μένιος να λύσει το μυστήριο αυτού του περίεργου παιδιού, χρησιμοποιώντας όχι μόνο όσα βλέπουν τα μάτια του αλλά και τη δύναμη του μυαλού και της καρδιάς του;

Ένα μήνυμα για τους μεγάλους

Το παραμύθι που κρατάτε στα χέρια σας γράφτηκε με μοναδικό σκοπό η ιστορία και οι πρωταγωνιστές του να πάψουν να μοιάζουν «ξένοι», ασυνήθιστοι. Γράφτηκε για να γίνει κατανοητό, πως η συμπεριφορά ενός αγοριού που σε πρώτη ματιά μοιάζει περίεργη, είναι η συνηθισμένη συμπεριφορά ενός συνηθισμένου αγοριού. Αν την προσέξουμε, αν επιδιώξουμε να την καταλάβουμε, θα έχουμε κάνει ένα ουσιαστικό βήμα, θα έχουμε βρει επιτέλους τα λόγια που μας λείπουν, ώστε να βοηθήσουμε τους μαθητές μας, τους μικρούς μας φίλους, τα παιδιά μας να καταλάβουν το πώς είναι να ζει κάποιος με αυτισμό, όπως όλοι μας, ανάμεσα σε άλλους ανθρώπους. Δίχως να χρειάζεται να χρησιμοποιήσουμε λέξεις-ταμπέλες, που αντί να γίνονται αφορμή συνάντησης, συχνά καταντούν μέσα αποξένωσης ονείρων, επιθυμιών και τελικώς ανθρώπων.

 

Λίγα λόγια για την Αλεξάνδρα Κ΄΄ολκα και τον Αναστάση Μιχαλόπουλο

Το όνομά μου είναι Αλεξάνδρα. Αγαπώ πολύ τα δυο μου παιδιά, τον Αναστάση και την Έλενα-Σπυριδούλα για τα γέλια, τα κλάματα, τα αστεία και τα σοβαρά και όλα αυτά που έχουν φέρει στη ζωή τη δική μου και του άνδρα μου. Η δουλειά μου είναι, επίσης, κάτι που μου δίνει μεγάλη χαρά για πολλούς και διαφορετικούς λόγους και κυρίως επειδή μέσα από τις ιστορίες των ανθρώπων που συναντώ, μαθαίνω κάθε μέρα όλο και πιο πολύ, πώς είναι να έχεις αυτισμό ή τι σημαίνει να μπορείς να ονειρεύεσαι ακόμη κι αν έχεις χάσει τον ύπνο σου. Δεν απολαμβάνω καθόλου την όψη των φιδιών καθώς και την αίσθηση της καυτής άμμου στα πόδια μου!

Η Αλεξάνδρα Κόλκα ζει και εργάζεται στην Καστοριά. Τα τελευταία 10 χρόνια ασχολείται με την Ψυχοθεραπεία Ενηλίκων και Εφήβων καθώς και με τη Συμβουλευτική Γονέων. Είναι απόφοιτος του τμήματος Ψυχολογίας του Α.Π.Θ. Έχει μεταπτυχιακές σπουδές (MSc, PhD) στην Κοινωνική Ψυχολογία από το Πανεπιστήμιο του London School of Economics and Political Science, ενώ εμπλούτισε την κλινική της κατάρτιση στην Ψυχοθεραπεία Ενηλίκων στο αντίστοιχο πρόγραμμα του Ινστιτούτου Ψυχολογίας και Υγείας (Θεσσαλονίκη). Από το 2012 έως και το 2016 εργάστηκε για την Εταιρεία Προστασίας Ατόμων με Αυτισμό Ν. Καστοριάς ως επιστημονικά υπεύθυνη του Κέντρου Ημέρας για παιδιά, εφήβους και νεαρούς ενήλικες με διαταραχή στο φάσμα του αυτισμού Ν. Καστοριάς.

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα alexandrakolka.blogspot.com.

 

Με λένε Αναστάση. Μου αρέσουν πάρα, πάρα πολύ τα ζώα και η φύση, αγαπώ τις γιαγιάδες μου και τον παππού μου και την υπόλοιπη οικογένειά μου. Τρελαίνομαι να παίζω με τους φίλους μου και να ζωγραφίζω με τις ώρες. Μου αρέσουν τα κοχύλια, η μαλακή άμμος και τα πολλά θαυμαστικά. Δεν μου αρέσει και τόσο πολύ το ποδόσφαιρο, τα ξινά ακτινίδια, τα φύκια και η βροχή!

Ο Ανάστασης Μιχαλόπουλος ζει με τους γονείς και τη μικρή του αδελφή στην Καστοριά. Είναι μαθητής της Α’ τάξης του Δημοτικού σχολείου. Στον ελεύθερό του χρόνο προτιμά να ασχολείται με τη ζωγραφική, το θέατρο, το χορό, το σκι και κυρίως με τους φίλους του. Δεν έχει αποφασίσει ακόμη τι θέλει να κάνει όταν μεγαλώσει (αν έχετε κάποια ιδέα μπορείτε να του την προτείνετε). Αυτό που ξέρει με σιγουριά είναι ότι θέλει να αγαπάει και να τον αγαπούν.

 

Το βιβλίο στο Facebook

 

Σκόνη από την Αφρική

Γράφει η Χριστίνα Βουμβουράκη 

Όταν τον περασμένο Αύγουστο, έπειτα από πέντε εβδομάδες παραμονής στο Sang, σε ένα αγροτικό χωριό της Βόρειας Γκάνας, επέστρεψα πίσω στην Ελλάδα, κουβαλούσα πάνω μου μπόλικη αφρικανική σκόνη και μια απροσδιόριστη θλίψη. Ακόμη και σήμερα δεν έχω καταλήξει· αυτή η γενικευμένη αποδοχή της αδυναμίας στα πρόσωπα των ανθρώπων, στην κοπιώδη καθημερινότητα τους, είναι οκνηρία, παραίτηση ή σοφία; Και ναι, «δεν είμαστε πάρα μόνο σκόνη στον άνεμο και τίποτα δεν διαρκεί για πάντα, εκτός από την γη και τον ουρανό»*, όμως εκείνο που πραγματικά διασκόρπισε στον αέρα κάθε μικρό κόκκο σκόνης μελαγχολίας, που θα μπορούσε να είχε μείνει μέσα μου από μια τέτοια διαπίστωση, είναι οι αμέτρητες στιγμές που κουβαλάω μέσα μου με πρωταγωνιστές τα παιδιά του Sang, τα παιδιά της James Town, τα παιδιά της Αφρικής.

Τα παιδιά αυτά, αδύναμα μα και τόσο δυνατά, βουτάνε ανέμελα, από νωρίς, στα βαθιά της ζωής. Γεμάτα χαρά και παιχνίδι.

Τα παιδιά αυτά, με τα ακαταμάχητα χαμόγελα, κάνουν κοπάνα απ’ το σχολείο, για να κρεμαστούν στα δέντρα και να κυλιστούν στα χώματα. Αφουγκράζονται τη βροχή πριν πλησιάσει και ζουν σε απόλυτη αρμονία με τη φύση που τους περιβάλλει, όχι πάντα με τρυφερότητα.

 

 

Τα παιδιά αυτά, γεμάτα ενθουσιασμό και περιέργεια, χοροπηδάν στην άκρη του δρόμου χαιρετώντας σε και φωνάζοντας ασταμάτητα «Λευκός! Λευκός!». Και σε τρώνε με τα μάτια τους, απ’ την πηγαία έκπληξη γι αυτό το καινούριο που είσαι γι αυτά. Και σου χαϊδεύουν τα μαλλιά, τα τόσο διαφορετικά, σου σφίγγουν δυνατά το χέρι και σε ρωτάνε με ντροπαλά χαμογέλα, αμέτρητες φορές πώς σε λένε, γιατί δεν μπορούν κάτι άλλο να σου πουν στα αγγλικά.

 

 

Τα παιδιά αυτά, τα γεμάτα ενέργεια, βλέπουν τη δουλειά σαν παιχνίδι και στις διακοπές απ’ το σχολείο, δεν χαλαρώνουν στη θάλασσα για μπάνια, αλλά δουλεύουν στα χωράφια, με την οικογένεια. Και θέλουν διαρκώς να αποδεικνύουν ότι είναι άξια, πως τα καταφέρνουν.

 

 

 

 

Πολλά από αυτά θα τα δεις να κουβαλούν στην πλάτη τους τα μικρά τους αδέρφια. Όλη μέρα δεμένα πάνω τους, σαν να ‘ναι το πιο φυσικό πράγμα στον κόσμο.

 

Απορώ πώς, αντί να αφήσουμε αυτά τα παιδιά να μας μάθουν τη ζωή, προσπαθούμε να τους τη μάθουμε εμείς.

 

Λίγα περισσότερα λόγια για το ταξίδι

Το ταξίδι μου στον Sang έγινε στο πλαίσιο της συμμετοχής μου στο HA|SC (Handmade School for Ghana) project, μια πρωτοβουλία για την κατασκευή μιας σχολικής αίθουσας, τμήματος ενός ολοκλήρου σχολικού συγκροτήματος που θα καλύψει ένα απειροελάχιστο μόνο μέρος από τις τεράστιες ανάγκες, που έχουν οι αγροτικές περιοχές της Γκάνας για σχολική στέγη.

Τα προβλήματα γνωστά, ακόμη απ’ την εποχή που ήμασταν εμείς μικρά παιδιά και οι μανάδες μας για να φάμε όλο το φαγητό, μας έλεγαν πως «τα παιδιά στην Αφρική δεν έχουν να φάνε»: υποσιτισμός, φτώχεια, έλλειψη βασικών υποδομών και αγαθών, κοινωνική ανισότητα και αναλφαβητισμός, δεν χρειάζεται να επεκταθώ πολύ. Με απλά λόγια, αν είχες γεννηθεί στην Γκάνα, θα είχες 8,1 φόρες πιθανότητα να πεθάνεις σε βρεφική ηλικία και αν τη γλύτωνες, τελικά θα πέθαινες 14,55 χρονια νωρίτερα. Στα θετικά μετράμε ότι θα ήταν 60,57% λιγότερο πιθανό να είσαι άνεργος, όμως η αμοιβή σου, αν δούλευες, θα ήταν  85.17% μικρότερη. (Πηγή).

Μου έμαθε πολλά αυτό το ταξίδι. Είναι ένα ταξίδι που αξίζει να κάνει κανείς, αν και σίγουρα δεν είναι για όλους. Κι όταν με το καλό επιστρέψεις, φίλοι και γνωστοί, πρώτα θα σε ρωτάνε, μεταξύ σοβαρού και αστείου, αν είναι ασφαλές να σε πλησιάσουν και μετά θα σε βομβαρδίζουν με ερωτήσεις, σε βαθμό που να μην ξέρεις μετά αν θυμάσαι αυτά που είδες ή αυτά που έχεις πει γι αυτά που είδες.

Πριν πας εκεί θα χρειαστεί ερεύνα και προετοιμασία. Είναι κι αυτό ένα σημαντικό κομμάτι του ταξιδιού. Ξεκίνα νωρίς για να προγραμματίσεις τους απαραιτήτους εμβολιασμούς, να οργανώσεις τις προμήθειες σου και την έκδοση βίζας. Κι αν αγαπάς τον ποιητή Μιχάλη Γκανά, σίγουρα  θα χαμογελάσεις όταν «πέσεις πάνω του» στα ψαξίματα σου για την Γκάνα.

Στην Γκάνα, το υπογράφω, όσα θα δεις και θα κάνεις σίγουρα δεν θα αφήσουν αδιάφορο. Εικόνες, συμπεριφορές και καταστάσεις διαρκώς σε ξαφνιάζουν. Δεν έχω, για παράδειγμα, δει ποτέ ξανά τέτοια γιορτή χρωμάτων. Οι φορεσιές των ανθρώπων, πραγματικά, ζωγραφίζουν εικόνες, όπου κι αν στραφεί το βλέμμα: μια ολόκληρη οικογένεια ραμμένη με το ίδιο τόπι υφάσματος, παιδιά, αμέτρητα νομίζεις, με τις ποδιές του σχολείου, αγόρια με τις γυαλιστερές φανέλες ποδοσφαιρικών ομάδων, κορίτσια και γυναίκες τυλιγμένες με χρωματιστά μοτίβα, συνδυασμών χρωμάτων πέρα από κάθε φαντασία.

Ύστερα είναι και ο ρυθμός. O συντονισμός των ανθρώπων με αυτόν δε περιγράφεται. Τα σώματα, πλουμισμένα με τενεκεδάκια, φτερά και κόκκαλα, με την απίστευτη ένταση των χτυπημάτων των πελμάτων, γίνονται κι αυτά  μουσικά όργανα.

Επίσης, αξιαγάπητα πλάσματα οι ελέφαντες, ειδικά το παιχνίδισμα τους στο νερό. Όμως, δε παίζεται η ματιά της αντιλόπης, που οσμίζεται τον κίνδυνο.

Η ζωή εκεί, πολύ διαφορετική απ’ ό,τι έχουμε συνηθίσει. Δύσκολη και άγρια. Κάθε μέρα κερδίζεται με κόπο. Τα συναισθήματα μου, ως εθελόντρια, ήταν διαρκώς σε ασταθή κατάσταση. Άλλοτε να αισθάνεσαι ντροπή που εσύ χαίρεσαι άχρηστες υπηρεσίες και περιττά αγαθά, όταν εκεί οι περισσότεροι ούτε καν μπορούν να ονειρευτούν τα βασικά. Άλλοτε να χαίρεσαι που κατάφερες να είσαι εκεί και με την παρουσία σου να δείχνεις έμπρακτα πως υπάρχει κόσμος που νοιάζεται.  Άλλοτε να νιώθεις ότι η όποια προσπάθεια είναι σταγόνα σε έναν απέραντο ωκεανό προβλημάτων. Άλλοτε να ενθουσιάζεσαι σαν παιδί, όταν βλέπεις το έργο να προχωρά. Να θαυμάζεις μια στιγμή την απλότητα της ζωής και την απίστευτη δύναμη της υπομονής και λίγο αργότερα να σε εξαγριώνει η ακινησία και η απροθυμία για αλλαγή.

Για τα πρακτικά θέματα:

  • Κίνδυνοι υπάρχουν αν θα μείνεις για πολύ καιρό. Μακριά από τα κουνούπια και τους δρόμους τα βράδια. Το σκοτάδι είναι απολυτό, τα αυτοκίνητα διαλυμένα και η οδήγηση βγαλμένη από ταινία τρόμου. Τα κορίτσια μακριά από τον μάγο και τον αρχηγό της φυλής. Παντρεύονται όποια θέλουν και άμα σε βάλουν στο μάτι την έβαψες! Επίσης, προετοιμαστείτε για αμέτρητες προτάσεις γάμου, γιατί φυσικά θα αποτελείτε, ως λευκές, μοναδικά κελεπούρια.
  • Θέλει και γερό στομάχι, για τα όσα θα φας ή θα πιεις εκεί. Υπήρχαν μέρες που η μισή αποστολή κυκλοφορούσε σερνόμενη, με το χαρτί τουαλέτας ή το θερμόμετρο παραμάσχαλα.
  • Γευστικά, πανωλεθρία, δεν έφαγα τίποτα πραγματικά νόστιμο στην Γκάνα. Μοναδική εξαίρεση τα μάνγκο, που δεν ήξερα καν ότι μου αρέσουν. Μετά από την τρίτη εβδομάδα παραμονής αρχίσαμε να παρακρατάμε κάποια από τα δώρα που φέρνανε από Ελλάδα οι «φρέσκοι» εθελοντές, για τους αρχηγούς της φυλής: λουκούμια, παστέλια, ούζο μέλι, λάδι, ρίγανη.
  • Επιβεβαιώστε τις κρατήσεις σας και τηλεφωνικά ή με e-mail, κυρίως για διαμονή εκτός της πρωτεύουσας. Η αντίδραση «Ποια κράτηση; Έχω τρεις μήνες να μπω στο Booking» μη σας εκπλήξει.  
  • Μην το παλεύετε άσκοπα, με κίνδυνο αυτοτραυματισμού. Δεν μπορείτε να σηκώσετε στο κεφάλι σας ούτε το 1/10 του βάρους που σηκώνει, με άνεση και χάρη, στο δικό της κεφάλι μια λυγερόκορμη Γκανέζα.
  • Ετοιμαστείτε για γερά παζάρια. Οι τιμές για τους λευκούς είναι πολύ υψηλότερες, κάτι που κατά βάθος είναι απόλυτα δίκαιο. Έτσι θα έπρεπε να είναι.
  • Μην παραλείψετε να δείτε Γκανέζικες σειρές στην τηλεόραση. Είναι εμπειρία.
  • Ξεχάστε τους αυστηρούς προγραμματισμούς. Ας έχετε στο νου σας πως ποτέ δεν υπάρχει η βεβαιότητα για το αν πραγματικά θα συμβεί κάτι, ούτε για το πότε.

Άφησα έξω πολλά, κυρίως τα δύσκολα. Αυτά ο καθένας μόνος του ας τα ανακαλύψει. Μια προτροπή μόνο για το τέλος: αν σκεφτείτε κάποια στιγμή με κάποιον τρόπο να βοηθήσετε, βρείτε χρόνο να δείτε πρώτα το ντοκιμαντέρ «Φτώχεια Α.Ε(Poverty Inc.)», για να πιάσει τόπο η όποια κίνηση σας.

* Αν σας φαίνεται αγνώριστη η μετάφραση, αναφέρομαι στο «Dust in the wind» των Kansas

 

Λίγα Λόγια για τη Χριστίνα Βουμβουράκη

Η Χριστίνα Βουμβουράκη, Θεσσαλονικιά αρχιτεκτόνισσα, συνεργάτης στο αρχιτεκτονικό γραφείο Ciconom Architects και πρόσφατα συνδημιούργος του εργαστήριου Esθήτα, που δραστηριοποιείται στον τομέα του κατά παραγγελία προσωποποιημένου δώρου με καλλιτεχνικό χαρακτήρα και του θεματικού σχεδιασμού πολιτιστικών δράσεων. Μιλάει στους γονείς για το πώς μπορούν τα παιδιά τους να γνωρίσουν με απλό τρόπο την αρχιτεκτονική, για το πώς μπορούμε όλοι να αγαπήσουμε πόλη μας και να την κάνουμε καλύτερη, για το πώς να βελτιώσουμε την γειτονιά μας και τον προσωπικό μας χώρο.

Κάτι δεν πάει καλά…

Γράφει η Ιωάννα Μπλέκα | www.mpleka.gr

Σε μια συζήτηση με δυο κορίτσια αγαπημένα και γεμάτα προβληματισμούς μου τέθηκε η ερώτηση: τι κάνω αν βλέπω κάποιες συμπεριφορές στο παιδί φίλων, που μου φαίνονται περίεργες; Πως μπορώ, χωρίς να τους προσβάλω και να τους θίξω, να πω την άποψή μου, να τους προβληματίσω και τι να προτείνω από κει και πέρα;

Κάθε παιδί είναι μοναδικό, με ξεχωριστή ιδιοσυγκρασία, ταλέντα και ικανότητες και ανήκει σε μια οικογένεια που ανταποκρίνεται σε όλα αυτά με έναν δικό της μοναδικό τρόπο. Η κάθε οικογένεια έχει τους δικούς της ρυθμούς και υιοθετεί διαφορετικά πρότυπα συμπεριφοράς και αλληλεπίδρασης. Έτσι πολλές φορές αυτό που φαίνεται σε μας περίεργο ή διαφορετικό, για την συγκεκριμένη οικογένεια μπορεί να είναι μια χαρά λειτουργικό. Επίσης, ειδικά στην προσχολική ηλικία τα όρια μεταξύ φυσιολογικού και μη φυσιολογικού είναι πολύ δυσδιάκριτα.

Πως εντοπίζουμε το “διαφορετικό”:

Καταρχήν πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί πριν βγάλουμε κάποιο συμπέρασμα.

Είναι πολύ σημαντικό να παρατηρήσουμε, αν μας δοθεί η δυνατότητα:

  1. την ένταση της συμπεριφοράς που μας φαίνεται “περίεργη” – Όσο πιο έντονα είναι τα συμπτώματα (αλλαγές στη διάθεση, τη συμπεριφορά, τα συναισθήματα και τις σκέψεις) τόσο πιο πιθανό είναι να πρόκειται για κάτι το ψυχοπαθολογικό.
  2. την διάρκεια – Κάθε χειροτέρευση στη συμπεριφορά ή στη διάθεση που διαρκεί μεγάλο χρονικό διάστημα, χωρίς διάλειμμα, και δεν συνάδει με την αναπτυξιακή πορεία του παιδιού μπορεί να υποδηλώνει την ύπαρξη ψυχοπαθολογίας.
  3. τους τομείς στους οποίους εμφανίζεται η “περίεργη” συμπεριφορά – Προβλήματα που παρατηρούνται σε αρκετούς τομείς στη ζωή ενός παιδιού καθώς κι όταν υπάρχουν σε παραπάνω από ένα πλαίσια πχ. σχολείο, σπίτι, συναναστροφές με φίλους, μπορεί να υποδηλώνουν κάποια διαταραχή. Παρότι κάθε παιδί έχει τον δικό του ρυθμό ανάπτυξης, μέσω της σύγκρισης με τους συνομηλίκους του, επίσης μπορούμε να διαπιστώσουμε αν υπάρχει κάποια σημαντική απόκλιση.

Πως προσεγγίζουμε τους γονείς:

Αν ισχύουν λοιπόν όλα τα παραπάνω ο προβληματισμός μας μάλλον ευσταθεί και πρέπει να βρούμε τον κατάλληλο τρόπο να προσεγγίσουμε τους γονείς.

Ο τρόπος εξαρτάται κυρίως από την σχέση που έχουμε μαζί τους και θα πρέπει να είναι διακριτικός, να δείχνει το νοιάξιμο και το ενδιαφέρον μας, και σε καμία περίπτωση να μην τους αποδίδει ευθύνη για ό,τι συμβαίνει.

Όταν η σχέση δεν είναι στενή, και αυτό ισχύει απόλυτα στην περίπτωση των δασκάλων, συνήθως οι γονείς εκλαμβάνουν όσα λέγονται ως κριτική για τον τρόπο που μεγαλώνουν το παιδί τους, αν και στις περισσότερες περιπτώσεις είναι κι εκείνοι ήδη κάπως προβληματισμένοι και δυσκολεύονται να παραδεχτούν την κατάσταση.

Επομένως, θα ήταν καλό σε ένα θετικό και οικείο κλίμα εμπιστοσύνης, να παρουσιάσουμε με διακριτικότητα όσα παρατηρούμε στο παιδί,  να προσπαθήσουμε να ενθαρρύνουμε τους γονείς να εκφράσουν τις ανησυχίες και τα συναισθήματά τους και να δείξουμε ότι τους κατανοούμε και κάνουμε τη συζήτηση για να τους βοηθήσουμε.

Ιδέες και προτάσεις:

Στη συνέχεια θα ήταν χρήσιμο να είχαμε κάποιες έτοιμες προτάσεις για την περαιτέρω αντιμετώπιση του ζητήματος. Καλό θα ήταν να τους προτρέψουμε να μιλήσουν με τους εκπαιδευτικούς του παιδιού για να πάρουν πληροφορίες για τις συμπεριφορές του στο σχολείο ή και στις εξωσχολικές δραστηριότητες, να παρατηρήσουν τα συμπτώματα και την έντασή τους, να συζητήσουν με τον παιδίατρο τους προβληματισμούς τους και τελικά, αν κρίνεται σκόπιμο, να απευθυνθούν σε κάποιον ψυχολόγο ή παιδοψυχίατρο ώστε να γίνει μια συνολική αξιολόγηση της ψυχοκοινωνικής, γνωστικής και συναισθηματικής ανάπτυξης του παιδιού, ώστε να λάβουν τις απαραίτητες κατευθύνσεις.

Ας μην ξεχνάμε ότι σε όλα τα προβλήματα, η πρώιμη ανίχνευση και η πρώιμη παρέμβαση είναι απαραίτητες ώστε  τα παιδιά να καταφέρνουν να ξεπεράσουν τυχόν δυσκολίες και να αναπτύξουν το μέγιστο των δυνατοτήτων τους, αλλά και οι γονείς να αντιληφθούν και να αποδεχθούν τις ιδιαιτερότητες του παιδιού τους και να τα διευκολύνουν σε αυτή τους την προσπάθεια.

 

Λίγα Λόγια για την Ιωάννα Μπλέκα

Η Ιωάννα Μπλέκα γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Θεσσαλονίκη. Σπούδασε Ψυχολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης κι έκανε μεταπτυχιακό στην Ψυχική Υγεία Παιδιών, Εφήβων και Οικογένειας στο London Metropolitan University. Στη συνέχεια παρακολούθησε τετραετή μετεκπαίδευσή στη Συστημική – Οικογενειακή Ψυχοθεραπεία και παράλληλα ξεκίνησε να δουλεύει όπως πάντα ονειρευόταν, με παιδιά, εφήβους και τις οικογένειές τους στην πόλη μας. Μας μιλάει για ελεύθερο χρόνο και ψυχολογία. 

Ένα γράμμα για σένα και για τις ζωγραφιές του παιδιού σου

Γράφει η Στεφανία Βελδεμίρη | stheta.com

Όταν ένα παιδί ζωγραφίζει, μεταφέρει στο χαρτί τον τρόπο με τον οποίο, βλέπει, αντιλαμβάνεται, κατανοεί ή φαντάζεται τον κόσμο. Έτσι άλλες φορές ζωγραφίζει σκηνές από την καθημερινή ζωή του, αγαπημένα πρόσωπα και σκέψεις που το απασχολούν ενώ πολλές φορές δημιουργεί με την φαντασία του αυθεντικούς δικούς του κόσμους, ήρωες και καταστάσεις. Ανάλογα με τις δεξιότητες που η ηλικία και η ιδιοσυγκρασία του παιδιού καθορίζουν, οι ζωγραφιές μπορούν να έχουν πολλές και διαφορετικές μορφές.

Σε πολύ μικρές ηλικίες, οι ζωγραφιές μπορεί να έχουν την μορφή που πολλοί γονείς στις κουβέντες μας τις χαρακτηρίζουν μουντζούρες. Αρκετές είναι οι φορές που αυτές οι μουντζούρες που βλέπει ένας μεγάλος, δεν είναι παρά οι πρώτες προσπάθειες ενός μικρού ανθρώπου να εκφραστεί με καινούρια μέσα (χαρτί και μπογιές) δοκιμάζοντας πως αυτά «δουλεύουν» και με ποιόν τρόπο θα τα χρησιμοποιήσει καλύτερα για να κάνει μια ζωγραφιά. Μπορείς εύκολα να ξεχωρίσεις μια μουντζούρα ενός τρίχρονου ή ενός τετράχρονου από μια ζωγραφιά του. Ο απλούστερος τρόπος είναι να παρατηρήσεις αν το παιδί την ώρα που ζωγραφίζει είναι αφοσιωμένο, σκέφτεται, μιλάει λέγοντας μια ιστορία, ακόμη και περιγράφει τι ακριβώς είναι αυτό που ζωγραφίζει κάθε στιγμή, τότε, παρ’ όλο που το αποτέλεσμα έχει στα μάτια σου μορφή μουντζούρας, στα μάτια του παιδιού είναι ξεκάθαρο πως βλέπει αυτό ακριβώς που σκεφτόταν ή φανταζόταν πως ζωγράφιζε. Αν ένα παιδί σου δείχνει μια ζωγραφιά και εσύ βλέπεις μια μουντζούρα, ρώτησε με αγάπη το παιδί τι έχει ζωγραφίσει και άκουσε προσεχτικά την περιγραφή. Τα παιδιά είναι πολύ ειλικρινή. Αν απλά μουντζουρώνουν, θα σου πουν έκανα μουντζούρες. Αν όχι θα σου περιγράψουν τι έκαναν και θα χαρούν για την προσοχή και την επιβράβευσή σου.

Καθώς τα παιδιά εξοικειώνονται με τα υλικά που έχουν στην διάθεσή τους για να ζωγραφίσουν,  με το πέρασμα του χρόνου και την κατάλληλη ενθάρρυνση, βελτιώνουν και τον τρόπο με τον οποίο αποτυπώνουν την οπτική τους αντίληψη ή την φαντασία τους και οι ζωγραφιές τους αρχίζουν να γίνονται ολοένα και πιο ευανάγνωστες και για «μεγάλους».

Όλοι οι τρόποι που μπορεί κάποιος να χρησιμοποιήσει για να ενθαρρύνει ένα παιδί να εκφράζεται μέσα από την ζωγραφική είναι καλοί. Μόνο η αδιαφορία, η έλλειψη στοργής και οι επιπλήξεις μπορούν να κάνουν κακό.

Αν αποφασίσετε να στείλετε το παιδί σας σε ένα εργαστήρι ζωγραφικής, κάνετε ένα πολύ σημαντικό βήμα που αρχικά, δηλώνει στο παιδί σας, πως θεωρείτε την ζωγραφική τμήμα της συνολικής του παιδείας και αυτό έχει ίσως και την μεγαλύτερη βαρύτητα. Η συνέπειά σας στην απόφαση που θα πάρετε από κοινού με το παιδί σας, θα είναι καθοριστικό στοιχείο για την σοβαρότητα με την οποία εκπαιδεύετε το παιδί σας, να αντιλαμβάνεται την εικαστική παιδεία.

Όταν είμαι σε ένα μάθημα ζωγραφικής με παιδιά, με ενδιαφέρει πρώτα και κύρια, τα παιδιά να νιώθουν πως βρίσκονται σε ένα περιβάλλον που εμπνέει ασφάλεια, εμπιστοσύνη και θέλω τα παιδιά να είναι χαρούμενα και να γελούν. Νομίζω πως σε κανένα άλλο πλαίσιο ένα παιδί δεν μπορεί να δεχτεί γνωστικά ερεθίσματα και να τα αφομοιώσει, πόσο μάλλον να εκφραστεί καλλιτεχνικά. Με ενδιαφέρει τα παιδιά να λειτουργούν σαν ένα σύνολο μικρών ανθρώπων, να σέβονται και να αγαπούν τα παιδιά της ομάδας και φυσικά να αναπτύξουν φιλίες.

Ο διαφορετικός τρόπος με τον οποίο ζωγραφίζουν τα παιδιά της ίδιας ομάδας ένα κοινό θέμα, είτε αυτό είναι κάτι που βλέπουμε μπροστά μας, είτε είναι μια ζωγραφιά με αφορμή ένα θέμα που συζητάμε ή ένα θέμα φανταστικό είναι κάτι που αγαπώ ιδιαίτερα και το στηρίζω όσο περισσότερο μπορώ. Η αποδοχή των διαφορετικών τρόπων, της διαφορετικής ματιάς του κάθε παιδιού από μένα, οδηγεί αναπόφευκτα και στην καλλιέργεια των παιδιών όσο αφορά το κομμάτι κομμάτι της αποδοχής του διαφορετικού στην τέχνη μα και γενικά.

Τα μαθήματα ζωγραφικής με τα παιδιά, δεν μπορούν παρά να είναι ένα παιχνίδι με τα χρώματα και χώρο δράσης την παλέτα και το χαρτί ή τον μουσαμά. Αναμίξεις και μαγικές μεταμορφώσεις, τυχαία αποτελέσματα που με τον καιρό μπορούν να επαναληφθούν σκόπιμα καθώς το βίωμα μετατρέπεται σε γνώση. Γέλιο, εκμυστηρεύσεις για το πώς περάσαμε την εβδομάδα μας, το φαγητό που φάγαμε ή τις καινούριες περιπέτειες του σούπερ ήρωα που αγαπάμε. Όταν ένα παιδί ζωγραφίζει, όλα όσα κάνει είναι σωστά.

Οι βασικές αρχές της ζωγραφικής, του σχεδίου, του χρώματος όλα είναι ένα χαρούμενο παιχνίδι. Οι λεπτές δεξιότητες του παιδιού, η ικανότητά του στις απλές σχεδιαστικές λύσεις, οι χρωματικές ασκήσεις, δουλεύονται, καλλιεργούνται και αναπτύσσονται μέσα από μια ζωγραφική που μοιάζει με παιχνίδι, χωρίς το παιδί να νιώθει πως κάνει εξάσκηση.

Η ελευθερία να εκφράζει το κάθε παιδί την φαντασία του και να μοιράζεται τις σκέψεις του, τις χαρές και τις λύπες του, τα όνειρα και τους φόβους του, είναι πολύτιμη. Όπως τα παιδιά με εμπιστεύονται, το ίδιο κάνω κι εγώ.

Καμιά φορά μιλάμε για ζωγράφους και τους τρόπους που ζωγράφιζαν. Είναι τόσο διαφορετικοί σαν εμάς και αυτό μας κάνει χαρούμενους.

Μη βιάζεστε να δείτε «ωραίες» ζωγραφιές. Δώστε χρόνο στο παιδί σας να μάθει ζωγραφική. Εμπνεύστε του την υπομονή και αφήστε το να βιώσει τον κόπο, την αφοσίωση και τον χρόνο που απαιτείται ΚΑΙ στην ζωγραφική όπως και ότι μαθαίνουμε προκειμένου να έχουμε όλο και καλύτερα αποτελέσματα.

Μετά από κάθε μάθημα ζωγραφικής με παιδιά νιώθω πάντα μα πάντα χαρούμενη.

Κλείνοντας θα πω ξεκάθαρα τι ΔΕΝ είναι μάθημα ζωγραφικής. Μάθημα ζωγραφικής δεν υφίσταται όταν τα παιδιά καλούνται να αντιγράψουν φωτογραφίες ή πίνακες ζωγραφικής που έχει επιλέξει κάποιος άλλος για αυτά, εξηγώντας τους βήμα βήμα πως θα «το κάνουν ίδιο» γιατί έτσι θα είναι «σωστό». Αυτός είναι ένας σίγουρος τρόπος να καταβαραθρώσουμε την αυτοεκτίμηση του παιδιού, μια και ξεκάθαρα του στέλνουμε το μήνυμα πως δεν μας αφορά η οπτική του αντίληψη και ουσιαστικά του ζητούμε να αντιγράψει την «καλή» οπτική αντίληψη άλλων. Να μην αναλύσουμε πως στην περίπτωση αυτή κάθε προσωπική έκφραση είναι σχεδόν αδύνατη και φυσικά πως τα παιδιά μπαίνουν σε μια διαδικασία ανταγωνισμού για το ποιος θα «κάνει την καλύτερη ζωγραφιά», κάτι που δημιουργεί εντάσεις και άγχος. Εδώ έχουμε να κάνουμε κατ’ ουσία με την χρήση του παιδιού σαν μέσο ικανοποίησης του γονέα- «πελάτη» που πρέπει να μείνει ικανοποιημένος με «ωραία» αποτελέσματα.

Αγαπήστε τις ζωγραφιές των παιδιών σας και τις ζωγραφιές όλων των παιδιών και εμπιστευτείτε ανθρώπους που κατέχουν το γνωστικό τους αντικείμενο και κυρίως ανθρώπους που αγαπούν τους ανθρώπους περισσότερο από τα λεφτά. Αυτά.

 

Λίγα Λόγια για τη Στεφανία Βελδεμίρη

Η Στεφανία Βελδεμίρη είναι συντηρήτρια Αρχαιολογικών Ευρημάτων και Έργων Τέχνης, Λατρεύει να συντηρεί κομμάτια του παρελθόντος και να τα κάνει αναγνώσιμα στο κοινό. Τρέφει ιδιαίτερη αγάπη για την προϊστορία και τα μαγευτικά απομεινάρια της. Έτσι αποφάσισε, να διδάσκει στα παιδιά την Ιστορία της Τέχνης μέσα από διαδραστικές δραστηριότητες, παιχνίδι, βιωματικές ασκήσεις, οπτικοακουστικά ερεθίσματα και κυρίως χαμόγελο και χαρούμενο μα πειθαρχημένο κλίμα. Γράφει και ζωγραφίζει παραμύθια και μόλις διαβάσει βιβλίο ή ποίημα που της αρέσει, αμέσως το κάνει ζωγραφιά. Επίσης μερικοί τοίχοι την εμπνέουν για να τους γράψει ή να τους ζωγραφίσει. Άλλοι πάλι όχι… Μας μιλάει για τέχνες.