Συγγνώμη, παιδί μου – Η Σημασία της Συγγνώμης στην Οικογένεια

Οι Φίλοι των Πυγολαμπίδων # family friendly

Γράφει η ομάδα της Γραμμής 115 25 και του Συμβουλευτικού Κέντρου του Μαζί για το Παιδί.

Τι διδάσκει τα παιδιά αλλά και τους γονείς

Η «συγγνώμη» είναι μια λέξη μαγική που κρύβει μέσα της βάθος και έντονα συναισθήματα. Είναι μια λέξη που γεφυρώνει τους ανθρώπους, συνειδήσεις και ενδυναμώνει σχέσεις.

Ειδικό βάρος αποκτά όταν την λέμε στα παιδιά μας καθώς μέσα από αυτήν παραδεχόμαστε τα λάθη μας, τις παραλείψεις μας αλλά και τις αδυναμίες μας. Είναι ένα ισχυρό παιδαγωγικό εργαλείο καθώς μαθαίνουμε στα παιδιά την ανάληψη της ευθύνης για την πράξη τους και τα βοηθάμε να επεξεργαστούν τα συναισθήματα που απορρέουν από την πράξη ή συμπεριφορά, την αξία και την παραδοχή του λάθους και τις έννοιες της συγχώρεσης και της ειλικρίνειας.

Διευρύνουμε τον ορίζοντα της σκέψης τους καθώς τα παιδιά μιμούνται τους γονείς τους και μαθαίνουν να παραδέχονται τα λάθη τους και ταυτόχρονα να αποδέχονται τα λάθη των άλλων κατά τη διάρκεια της ζωή τους. Παράλληλα ενισχύουμε την ενσυναίσθησή τους αφού τους βοηθάμε να αναγνωρίσουν και τη θέση του άλλου που είναι ο δέκτης μιας μη θεμιτής πράξης ή συμπεριφοράς.

«Η συγγνώμη» νικά το ψέμα

Είναι λογικό και κοινά αποδεκτό πως τα παιδιά με τη φαντασία τους για να καλύψουν κάποια αταξία τους θα πλάσουν μια ιστορία που πολύ πιθανό το ψέμα να είναι το κύριο συστατικό της. Αν όμως τα παιδιά έχουν διδαχθεί να είναι πομποί και δέκτες μιας «συγγνώμης» τότε θα τη ζητήσουν και το όποιο θέμα έχει προκύψει θα είναι διαχειρίσιμο. Και στο κάτω-κάτω οι γονείς πρέπει να ξέρουν ακριβώς τι συμβαίνει στη ζωή του παιδιού τους για να μπορούν να το καθοδηγήσουν με τρόπο ορθό και να μην βρεθούν να αντιμετωπίζουν κινδύνους πολύ μεγαλύτερους στη συνέχεια.

Μην αφήσετε στιγμή να πάει χαμένη

Η «συγγνώμη» που ζητάμε από τα παιδιά μας κρύβει και τη δική μας αυτογνωσία. Το πότε και πως πρέπει να την λέμε την καθορίζουν οι στιγμές της καθημερινότητας. Εκεί όπου «χτίζεται» η δομή του χαρακτήρα του παιδιού. Δεν είναι μια λέξη που πρέπει να χρησιμοποιείται επιπόλαια, μόνο έπειτα από αρκετή σκέψη.

Το να ζητάμε συγνώμη είναι μια πράξη ωριμότητας και θάρρους και υποδηλώνει ότι έχουμε κατανοήσει το λάθος μας και δεν σκοπεύουμε να το επαναλάβουμε.

Χωρίς δισταγμό

Μη διστάσετε καθόλου να ζητάτε κι εσείς συγγνώμη από το παιδί σας, όταν ακόμη και εν αγνοία σας κάνετε κάτι εις βάρος του.

Πάρτε λίγο χρόνο και εξηγήστε του σε τι αναφέρεστε, πως νιώσατε και γιατί ζητάτε συγνώμη. Μέσω αυτής της διαδικασίας του δείχνετε ότι το σέβεστε, ότι η γνώμη του μετράει για εσάς και ενδιαφέρεστε για τα συναισθήματά του.

Δεν χάνετε το κύρος σας ως γονείς, αντίθετα, δείχνετε γενναιότητα και με αυτόν τον τρόπο λειτουργείτε ως παράδειγμα για το παιδί σας για την ειλικρίνεια, την αξία της συγχώρεσης και την απελευθέρωση των αρνητικών συναισθημάτων που μπορεί να επηρεάζουν τη σχέση σας.

Λίγα λόγια για τη Γραμμή 115 25 του Μαζί για το Παιδί & το Συμβουλευτικό Κέντρο

Η πανελλαδική Γραμμή 115 25 του Μαζί για το Παιδί, είναι μια τηλεφωνική γραμμή βοήθειας που απευθύνεται σε παιδιά, εφήβους, γονείς και εκπαιδευτικούς.

Έχει συμβουλευτικό και παραπεμπτικό χαρακτήρα και προσφέρει δωρεάν τις ακόλουθες υπηρεσίες:

Συμβουλευτική για οποιοδήποτε πρόβλημα αντιμετωπίζει ένα παιδί ή ένας έφηβος έως 18 ετών
Λήψη ανώνυμων & επώνυμων καταγγελιών για περιστατικά κακοποίησης ανηλίκων
Παραπομπές & ενημέρωση για υπηρεσίες που προσφέρουν άλλοι φορείς για το παιδί και την οικογένεια σε πανελλαδικό επίπεδο
Πληροφορίες για τις υπηρεσίες της Ένωσης και των μελών της

Παράλληλα με την Συμβουλευτική γραμμή λειτουργεί και Συμβουλευτικό Κέντρο για γονείς το οποίο διοργανώνει δωρεάν ομάδες γονέων για τη στήριξη και την καθοδήγηση τους, καθώς και δωρεάν ψυχο-εκπαιδευτικά σεμινάρια με στόχο την ευαισθητοποίηση και ενημέρωση τους.

Ταυτόχρονα, πραγματοποιούνται συνεδρίες δια ζώσης, είτε με όλη την οικογένεια, τους γονείς, ή τους εφήβους με στόχο την ψυχολογική στήριξη και καθοδήγηση γονέων, παιδιών & εφήβων για πληθώρα θεμάτων (σχολικά προβλήματα, εφηβεία, διαχείριση σχέσεων, ρόλων και συναισθημάτων κ.α.).

Επίσης, λειτουργούν διαδυκτιακές ομάδες και σεμινάρια στήριξης γονέων.

Ωράριο λειτουργίας και επικοινωνία: Η πανελλαδική Γραμμή 115 25 της Ένωσης Μαζί για το Παιδί λειτουργεί, από Δευτέρα έως Παρασκευή 9:00-21:00.

Οι κλήσεις στη «Γραμμή 115 25» είναι εμπιστευτικές και δεν ηχογραφούνται, ενώ το επιστημονικό της προσωπικό απαρτίζεται αποκλειστικά από ψυχολόγους, συμβούλους ψυχικής υγείας και κοινωνικούς λειτουργούς που δεσμεύονται από κώδικα δεοντολογίας για την τήρηση απορρήτου.

Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε ΕΔΩ

Τηλεοπτικό σποτ Γραμμής

Ο άνθρωπος-βράχος: μια μεγάλη αυταπάτη

Οι Φίλοι των Πυγολαμπίδων # family friendly

Απόσπασμα από το βιβλίο “Ξαναστέκομαι στα πόδια μου”, της Καλλιόπης Εμμανουηλίδου

Κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο

Στη ζωή μας συχνά αυτά που νιώθουμε και ο τρόπος που συμπεριφερόμαστε έχει να κάνει με την υλοποίηση ενός σεναρίου που γράφτηκε για μας. Η ανατροφή, τα μαθήματα που μας έδωσαν, ο τρόπος που μας αντιμετώπισαν, το πώς μας σύγκριναν με άλλους, η αυτοεκτίμηση που διαμορφώσαμε, όλα αυτά καθορίζουν το σενάριο αυτό. Διάφορες κουβέντες μπορεί να εκφράζουν προσδοκίες και έτσι ανταποκρινόμαστε σε αυτές, είτε το θέλουμε είτε όχι. Μια από τις πιο επικίνδυνες για τον ανθρώπινο ψυχισμό ετικέτες είναι όταν χαρακτηρίζουμε κάποιον ως «βράχο».

«Αυτός είναι ο βράχος της οικογένειας».

«Όλα τα αντέχει».

«Είναι κυματοθραύστης, αυτή δέχεται όλα τα χτυπήματα».

«Είναι ο δυνατός της υπόθεσης».

«Όλοι πάνω του στηρίζονται».

«Δεν έχει ανάγκη αυτός».

«Είναι μηχάνημα, δεν καταλαβαίνει τίποτα».

«Είναι η κολόνα του σπιτιού, κρατάει τους πάντες σε ισορροπία».

H υιοθέτηση ενός ψεύτικου προσωπείου μας αποξενώνει από τον ίδιο μας τον εαυτό και κυρίως μας κάνει να νιώθουμε ντροπή για οποιαδήποτε συναισθήματα αδυναμίας. Οι άνθρωποι που έμαθαν από νωρίς να δείχνουν δυνατοί, χωρίς να αφήνονται να κλάψουν, να διαμαρτυρηθούν ή να λυγίσουν, συνήθως καταλήγουν να υπομένουν τα πάντα αγόγγυστα. Ο εαυτός τους όμως δεν ξεχνάει ποτέ τα καταπιεσμένα συναισθήματα. Δεν ξεχνούν αυτό το βάναυσο συνήθειο της υποκρισίας και ο αληθινός τους εαυτός βγαίνει στην επιφάνεια με διάφορες μορφές, όπως οι ψυχικές διαταραχές.

Ορισμένες διαταραχές διάθεσης και αγχώδεις διαταραχές, όπως η κατάθλιψη και η διαταραχή πανικού, αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα για τον τρόπο που ο εαυτός μας διαμαρτύρεται για όσα κρύβει μέσα του, πίσω από την πανοπλία του «δυνατού». Στις κρίσεις πανικού, ο εαυτός μας χρησιμοποιεί τον πιο εμφανή τρόπο, τα ψυχοσωματικά συμπτώματα, ώστε να τραβήξει την προσοχή μας και να μας «πει» να αντιμετωπίσαμε επιτέλους όλα εκείνα τα συναισθήματα και τις σκέψεις που μάθαμε να κρύβουμε. Ζαλάδες, ταχυπαλμίες, αίσθηση πνιγμού, δύσπνοια, ίλιγγοι, θολή όραση, πονοκέφαλοι, προβλήματα στο πεπτικό μας σύστημα, υψηλή πίεση αποτελούν ορισμένα από τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα.

Η κρίση πανικού είναι μια τρομακτική εμπειρία που αφήνει τα σημάδια της με τη μορφή του φόβου ότι θα ξανασυμβεί. Αν όμως παραμερίσουμε τον φόβο αυτό, πάρουμε μια βαθιά ανάσα και αποφασίσουμε να την αντιμετωπίσουμε ως το καμπανάκι κινδύνου που μας κρούει ο εαυτός μας, τότε θα έχουμε την ευκαιρία να βελτιώσουμε σε μεγάλο βαθμό την ποιότητα της ζωής μας. Προς το παρόν ας μείνουμε με αυτές τις σκέψεις, γιατί θα αναλύσουμε το θέμα των κρίσεων πανικού παρακάτω σε αυτό το βιβλίο.

Ο άνθρωπος-βράχος λοιπόν προσπαθεί να κρατάει τη ζωή του υπό έλεγχο. Νιώθει ασφαλής και δυνατός, όταν έχει επίγνωση των καταστάσεων γύρω του και θεωρεί τα πράγματα αναμενόμενα, προβλέψιμα, γνώριμα. Ακόμα όμως και στο απρόσμενο, μαθαίνει να σφίγγει τα δόντια και να κρατάει μέσα του τα πραγματικά του συναισθήματα. Στηρίζει τους άλλους, είναι βοηθητικός, αφήνει να κλάψουν οι άλλοι στον ώμο του και αντλεί κάποια ικανοποίηση από αυτό. Κατά βάθος όμως μένει με ένα μεγάλο παράπονο και αναρωτιέται γιατί δεν του προσφέρουν οι άλλοι παρόμοια συμπαράσταση στη ζωή. Όμως ο ίδιος στέλνει τέτοια σήματα, ότι μπορεί και μόνος του, ότι δεν έχει ανάγκη τους άλλους, ότι είναι δυνατός.

Οι άλλοι λοιπόν προσδίδουν σε ορισμένους ανθρώπους το χαρακτηριστικό του ανθεκτικού βράχου που αντέχει τα πάντα για τους δικούς τους λόγους. Όπως για να απαλλαγούν από την υποστήριξή του – ένας βράχος δεν έχει ανάγκη κανέναν, οπότε γλιτώνουν από την έγνοια του. Ένας βράχος επίσης τους δίνει την παρηγορητική ψευδαίσθηση ότι οι άνθρωποι δεν είναι ευάλωτα και ευαίσθητα όντα, αλλά υπάρχουν και οι γενναίοι, οι δυνατοί, αυτοί που νικούν το κακό και βγαίνουν νικητές, αντέχοντας τα πάντα.

Ο άνθρωποι όμως δεν είναι βράχοι. Σίγουρα υπάρχουν κάποιοι πιο ώριμοι, πιο εξασκημένοι, πιο συνετοί, πιο στωικοί, πιο υπομονετικοί, πιο αποτελεσματικοί στη διαχείριση δύσκολων συναισθημάτων. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι αυτούς τους ανθρώπους μπορούμε να τους εγκαταλείψουμε, για να τα βγάλουν πέρα μόνοι τους. Αυτό δεν σημαίνει ότι αυτοί οι άνθρωποι δεν έχουν ανάγκες και δεν χρειάζονται βοήθεια και υποστήριξη. Όλοι έχουν το δικαίωμα να πονέσουν, να θρηνήσουν, να δυσκολευτούν, να κλονιστούν και άρα να δεχτούν συμπόνια, αγάπη, φροντίδα.

Λίγα Λόγια για το βιβλίο

Το βιβλίο «Ξαναστέκομαι στα πόδια μου» αποτελεί έναν οδηγό ανάπτυξης της ψυχικής ανθεκτικότητας. Συγκεκριμένα, περιγράφει πώς οι άνθρωποι μπορούν να αποκτήσουν (ιδανικά από μικρή ηλικία, αν και ποτέ δεν είναι αργά) την ικανότητα να είναι προσαρμοστικοί στις νέες καταστάσεις της ζωής, χωρίς να χάνουν τη «γη κάτω από τα πόδια» τους. Αρχικά θίγονται ορισμένα σημαντικά ζητήματα, όπως είναι η σύγκριση με τους «τέλειους» άλλους, η επίδραση των social media, η νοοτροπία του «γιατί συμβαίνουν όλα σε μένα» και ο φόβος της χαράς. Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου περιγράφεται η έννοια της ψυχικής ανθεκτικότητας μέσα από βήματα αυτό-φροντίδας που αφορούν τον ύπνο, τη διατροφή, την άσκηση, τις σχέσεις, την αυτοεκτίμηση, τη συναισθηματική νοημοσύνη και ορισμένες ακόμα σημαντικές συνήθειες προς κατάκτηση.

Στο τρίτο μέρος αναπτύσσεται η έννοια της κρίσης και η γενική αναμενόμενη συναισθηματική πορεία που ακολουθεί η ανθρώπινη ψυχή, όταν έρχεται αντιμέτωπη με αντιξοότητες. Σε αυτήν την ενότητα αναλύονται ζητήματα όπως η μοιρολατρία, η περίπτωση του ανθρώπου «βράχου» που όλα τα αντέχει, πώς μπορούμε ένα πάθημα να το μετατρέψουμε σε πολύτιμο μάθημα, η σημασία της αυτό-φροντίδας, η θεραπευτική αξία του κλάματος, η συνεισφορά της επαγγελματικής βοήθειας, ενώ παρατίθεται ως παράδειγμα πώς λειτουργούν οι κρίσεις πανικού σε σχέση με τις κρίσεις της ζωής. Στο τελευταίο μέρος του βιβλίου θίγονται συγκεκριμένες περιπτώσεις κρίσεων: απόλυση, θάνατος, ασθένεια, χωρισμός και το ειδικό θέμα του πώς αντιμετωπίζουν τις κρίσεις τα παιδιά. Δίνονται περιγραφές των αναμενόμενων συναισθημάτων και προτείνονται πρακτικές συμβουλές για τη διαχείριση κάθε μορφής αντιξοότητας.

Η φιλοσοφία του βιβλίου έχει ως κεντρικό πυρήνα ότι χρειάζεται να φροντίζουμε τον εαυτό μας με τρυφερότητα και αγάπη, να υπομένουμε καρτερικά μεν την κρίση, όσο κρατάει, αλλά στο τέλος να μετατρέπουμε την εμπειρία αυτή σε ένα πολύτιμο μάθημα ζωής, που μπορεί να μας αφήσει σοφότερους και ακόμα και με ανώτερη ποιότητα ζωής, αφού θα έχουμε μάθει πια ότι οφείλουμε να δώσουμε στον εαυτό μας περίσσια αγάπη και φροντίδα!

«Θα συμμετέχει; Θα του αρέσει;»

Οι Φίλοι των Πυγολαμπίδων

Γράφει η Ελένη Γιαννούση, Παιδαγωγός θεάτρου

Μπερδευτήκαμε και φέτος: ποδόσφαιρο, ρυθμική, παιδική γιόγκα, μουσική, θεατρικό παιχνίδι, εικαστικά, ρομποτική, σκάκι…. Ποια δραστηριότητα να διαλέξουμε για το παιδί μας; Και με ποια κριτήρια; Εκεί όπου είναι καλός/η, για να αναδείξει επιπλέον τις κλίσεις του, ή μήπως το αντίθετο, εκεί που δεν είναι, μπας και το ενισχύσουμε λίγο παραπάνω;

Χωρίς φόβο, με βάση όλα τα παραπάνω, ακολουθώντας λίγο και το ένστικτο, επιλέξτε μαζί μια δραστηριότητα. Γνωρίστε τον άνθρωπο που την εμψυχώνει. Νοιάζεται για τα παιδιά; Αν ναι, το εισιτήριο είναι στα χέρια σας. Προετοιμαστείτε. Η δική σας ανησυχία «θα τα καταφέρει;», «θα του αρέσει;» και ενίοτε η δική σας προκατάληψη, «δε θα συμμετέχει, ξέρω», «θα θέλει τον παλιό του δάσκαλο», κατασκευάζει άρτια τη στάση του παιδιού και το αποτέλεσμα. Ξεκινήστε με εμπιστοσύνη, εξηγήστε στο παιδί τι ωραία ευκαιρία είναι να κάνει π.χ. ζωγραφική, πόσο θα χαρεί η/ο δασκάλα/-ος που θα το έχει στην ομάδα της/του, αναφέρετε τα ωραία πράγματα που θα γνωρίσει, τους καινούργιους φίλους που θα κάνει. Αν το παιδί είναι στα πρώτα του βήματα, αποχωρήστε από την αίθουσα με χαμόγελο και εμπιστοσύνη, ό,τι και να συμβεί είναι διαχειρίσιμο. Κουβεντιάστε έπειτα μαζί, χωρίς απαιτήσεις και γρήγορα συμπεράσματα, με ελεύθερους συνειρμούς, δώστε χρόνο και χώρο να χαθεί ανοιχτά ή σιωπηλά στις σκέψεις του και τα αισθήματά του, όποια και αν είναι.

«Μα αυτό το κάναμε και πέρσι, φέτος θέλουμε κάτι άλλο!» Γιατί; Τι είναι αυτό το κάτι άλλο, το διαφορετικό; Από τι προσπαθούμε να αποδράσουμε και ψάχνουμε το «κάτι άλλο»; Μέσα από μια σταγόνα νερό, μπορούμε να βουτήξουμε στον ωκεανό ολόκληρο, διότι αυτό που διαπραγματευόμαστε δεν είναι το τι, αλλά το πώς! Γιατί πρέπει «να δοκιμάσουμε κάτι καινούργιο!»; Μα δεν πρόκειται για ινδικό φαγητό ή κάποια νέα κολεξιόν. Δεν υπάρχει η τέλεια μέθοδος, το απόλυτα ταιριαστό για τις κλίσεις ή τις αδυναμίες του παιδιού. Δε θα τη βρούμε στο «κάθε χρόνο και κάτι νέο», τη λύση στα προβλήματά μας. Εκεί που το περιβάλλον δίνει χώρο στον καθένα, εκεί που το παιδί εμπνέεται, εκεί που κινητοποιείται, εκεί που χτίζει σταδιακά, βδομάδα τη βδομάδα την -δίχως κριτική- σχέση με τον δάσκαλό του, εκεί αργά και υπομονετικά θα βρει τη θέση του.

«Δεν του/της άρεσε»

Ξέρω, είναι δύσκολο να αποφύγουμε να χωρούμε τα πάντα σε ένα «μ’ αρέσει» ή «δε μ’ αρέσει». Όμως το τι κερδίζουν τα παιδιά από τη δραστηριότητα δε ζυγίζεται μόνο σε μια δήλωση ευχαρίστησης ή μη. Συχνά τα παιδιά μπορεί να ικανοποιηθούν από κάτι τυχαίο ή από ένα μάθημα χωρίς παιδαγωγική στόχευση, είναι όμως αυτό που προσπαθούμε;

«Να είναι με τους προχωρημένους»

Ως δασκάλα θεατρικού παιχνιδιού την ελευθερία στο παιχνίδι αναζητώ αδιάκοπα να εμπνεύσω, στο παιδί που είναι 4 χρονών, την ελευθερία στο παιχνίδι στο παιδί που είναι 14 χρονών, την ελευθερία στο παιχνίδι στον ίδιο μου τον εαυτό. Την ελευθερία – πνευματική, σωματική, φωνητική – πάνω στη σκηνή αναζητά ο ηθοποιός που είναι 84 χρονών. Τόνους του μπλε θα κάνει το παιδί στα 6 του χρόνια, τόνους του μπλε στα 16 του, τόνους του μπλε στο δεύτερο έτος στη σχολή καλών τεχνών. Σουτάκια θα ρίχνουμε στο προαύλιο, σουτάκια και στο μάθημα του μπάσκετ. Όχι βέβαια με την προσδοκία να γίνει το παιδί ηθοποιός, ζωγράφος, μπασκετμπολίστας, αλλά με στόχο να ενδυναμωθεί, ούτως ώστε, να σουτάρει ελεύθερα στις μπασκέτες της ζωής, πότε χάνοντας, πότε σκοράροντας, πάντοτε όμως στοχεύοντας.

Αν λοιπόν, εμπιστεύεστε, έστω και λίγο, τον φορέα και τον άνθρωπο που εμψυχώνει τη δραστηριότητα του παιδιού σας, δώστε χρόνο. Κόντρα στους γρήγορους και ευκαιριακούς καιρούς, στα ταχύρυθμα σεμινάρια, στο scroll down και στις ημερίδες με βεβαιώσεις. Στη ζωή δε γυρνάει σχεδόν τίποτα αυτοστιγμεί. Δε θα πάμε θεατρικό παιχνίδι και την επόμενη μέρα, ως δια μαγείας, το παιδί από συνεσταλμένο θα γίνει κοινωνικό.

‘Συγκατασκευάστε’ την ομορφιά εκείνο το απόγευμα που έχετε ποδόσφαιρο ή μουσική. Είναι και αυτό μια «τελετή», όπως λέει και η αλεπού στον Μικρό Πρίγκιπα, διότι «Είναι αυτό που κάνει τη μια μέρα να μη μοιάζει με τις άλλες, τη μια ώρα με τις άλλες (…) για αυτό η Πέμπτη είναι μια θαυμάσια μέρα». Δώστε αξία στην Πέμπτη, στο Σάββατο ή στην Τετάρτη και ο κόπος αυτός θα γυρίσει, όχι σήμερα, όχι τώρα, όχι έτσι όπως το απαιτούμε ακριβώς. Αλλά θα γυρίσει…

Λίγα λόγια για την Ελένη Γιαννούση

Η Ελένη Γιαννούση είναι νηπιαγωγός, ηθοποιός και παιδαγωγός θεάτρου. Όλο παίζει, παίζει, παίζει! Διαβάζει παραμύθια και ιστορίες στα παιδιά, έπειτα τις κάνει παιχνίδι και ταξίδι, παίζει στο θέατρο, παίζει στο κουκλοθέατρο. Κάνει βόλτες στην πόλη, γελάει δυνατά, πέφτει και ξαναπέφτει, μα καθόλου δε τη νοιάζει, σκαλίζει θέματα κοινωνικά, ψυχολογικά και παιδαγωγικά και όταν μπερδεύεται, τα σκαλίζει κι άλλο, κι άλλο, κι άλλο. Θα την βρεις εύκολα στην «Παραμυθούπολη«, ανάμεσα σε βιβλία και παιδιά.

υ.γ. κάθε βράδυ γράφει στο «μεγάλο της ατάκας βιβλίο», ό,τι ενδιαφέρον ξεστόμισε κάποιο παιδί, μετά το διαβάζει και γελάει πολύ, πάρα πολύ.

Προσοχή στο κενό: υποστηρίζουμε τα παιδιά μας σημαίνει υποστηρίζουμε ο ένας τον άλλο

Οι Φίλοι των Πυγολαμπίδων

Απόσπασμα από το βιβλίο Ζήσε τη ζωή σου με τόλμη, της Brené Brown

Κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο

Πιστεύω ότι είναι σημαντικό σε αυτό το σημείο να κάνουμε μια παύση, για να αναγνωρίσουμε πόση ντροπή μπορεί να προκληθεί, όταν οι γονείς διαφωνούν μεταξύ τους σχετικά με το θέμα των αξιών. Όταν ακούτε συζητήσεις ή διαβάζετε βιβλία και μπλογκ σχετικά με θέματα της ανατροφής των παιδιών τα οποία «σηκώνουν» διαφορετικές απόψεις και/ή προκαλούν διαφωνίες, όπως το πώς και πού πραγματοποιείται η γέννα, η περιτομή, τα εμβόλια, ο ύπνος στο ίδιο κρεβάτι με το μωρό, το τάισμα κτλ., ο ένας κάνει τον άλλο να ντρέπεται και να πληγώνεται. Να πληγώνεται βαθιά. Βλέπεις ανθρώπους (κυρίως μητέρες) να συμπεριφέρονται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που προηγουμένως είπα ότι καθορίζει την ντροπή: με χαρακτηρισμούς, προσβολές, εκφοβισμό.

Αυτό που έχω καταλήξει να πιστεύω για τις συμπεριφορές αυτές είναι το εξής: Δεν μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι ενδιαφέρεται για το καλό των παιδιών και παράλληλα να προκαλεί ντροπή σε άλλους γονείς για τις επιλογές που κάνουν. Πρόκειται για συμπεριφορές που η μία ακυρώνει την άλλη, και δημιουργούν μεγάλο αξιακό κενό. Ναι, οι περισσότεροι από εμάς (βάζω και τον εαυτό μου μέσα) έχουμε έντονες απόψεις για καθένα από αυτά τα θέματα, αλλά, αν πραγματικά μας νοιάζει το καλό των παιδιών γενικότερα, καθήκον μας είναι να κάνουμε επιλογές που συνάδουν με τις αξίες μας και να υποστηρίζουμε τους γονείς που κάνουν το ίδιο. Επίσης καθήκον μας είναι να πιστεύουμε και εμείς στη δική μας αξία. Όταν νιώθουμε καλά για τις δικές μας επιλογές και αντιμετωπίζουμε τον κόσμο νιώθοντας άξιοι και όχι ανεπαρκείς, τότε δεν νιώθουμε την ανάγκη να κρίνουμε και να επιτεθούμε τους άλλους.

Είναι εύκολο να προσπαθήσει κανείς να ακυρώσει αυτό το επιχείρημα υπερβάλλοντας και λέγοντας «Πρέπει λοιπόν να αγνοούμε τους γονείς που κακοποιούν τα παιδιά τους;». Η αλήθεια όμως είναι ότι, όταν κάποιος κάνει διαφορετικές επιλογές από εμάς, αυτό δεν συνιστά απαραίτητα και κακοποίηση. Αν υπάρχει πραγματική κακοποίηση, τότε οπωσδήποτε καλέστε την αστυνομία. Ως κοινωνικός λειτουργός που έχει κάνει έναν χρόνο πρακτική άσκηση στην Πρόνοια, δεν μπορώ να δεχτώ να χρησιμοποιούμε λέξεις όπως «κακοποίηση» ή «παραμέληση», για να εκφοβίσουμε ή να υποτιμήσουμε γονείς οι οποίοι απλώς κάνουν πράγματα που εμείς θεωρούμε λανθασμένα, διαφορετικά ή κακά.

Μάλιστα, έχω απαρνηθεί αυτή τη διχοτόμηση καλός/κακός γονιός, απλώς και μόνο επειδή κι εμένα μπορεί κάποιος να με χαρακτηρίσει τη μία καλό γονιό και την άλλη κακό, ανάλογα με την οπτική του και με το πόσο καλά τα πάω κάθε στιγμή. Δεν θεωρώ ότι αυτή η επικριτική ματιά προσφέρει κάτι στη ζωή μας ή στις συζητήσεις που κάνουμε γενικότερα σχετικά με την ανατροφή των παιδιών μας. Όχι μόνο αυτό, αλλά πάντα προμηνύει μια καταιγίδα ντροπής. Για μένα το θέμα της ανατροφής των παιδιών έχει να κάνει με το πόσο ασχολούμαστε πραγματικά με τα παιδιά μας. Τους δίνουμε προσοχή; Σκεφτόμαστε καλά τι επιλογές κάνουμε; Είμαστε ανοιχτοί στο να μάθουμε περισσότερα ή στο να κάνουμε κάποιο λάθος; Έχουμε περιέργεια και διάθεση να κάνουμε ερωτήσεις;

Αυτό που έχω μάθει από τη δουλειά μου είναι ότι υπάρχουν χιλιάδες τρόποι εκεί έξω για να γίνει κανείς ένας θαυμάσιος και αφοσιωμένος γονιός. Μερικοί από αυτούς μπορεί να έρχονται σε αντίθεση με αυτό που εγώ θεωρώ προσωπικά σωστή ανατροφή. Για παράδειγμα, με τον Στιβ είμαστε πολύ αυστηροί σχετικά με το τι επιτρέπουμε να δούνε τα παιδιά στην τηλεόραση, ιδίως σε θέματα που αφορούν βία. Σκεφτόμαστε για αυτό το θέμα, το συζητάμε και παίρνουμε τις καλύτερες αποφάσεις που μπορούμε. Αντίθετα, έχουμε φίλους που αφήνουν τα παιδιά τους να βλέπουν ταινίες και εκπομπές που εμείς δεν αφήνουμε να δούνε η Έλεν και ο Τσάρλι. Αλλά ξέρετε τι; Κι εκείνοι επίσης το σκέφτονται, το συζητάνε και παίρνουν την καλύτερη δυνατή απόφαση. Απλώς φτάνουν σε διαφορετικά συμπεράσματα από εμάς, και αυτό εγώ οφείλω να το σεβαστώ.

Πρόσφατα βρεθήκαμε στην αντίθετη πλευρά αυτού του ζητήματος, όταν κάποιοι καλοί μας φίλοι φάνηκαν να εκπλήσσονται που αφήνουμε την Έλεν να διαβάσει το βιβλίο The Hunger Games. Πάλι εκείνοι οι γονείς προβληματίζονταν και στη συζήτηση που κάναμε υπήρξε αμοιβαίος σεβασμός και ενσυναίσθηση. Είναι πολύ δύσκολο μερικές φορές να δώσεις «προσοχή στο κενό», όταν θεωρείς βασική αξία το να σέβεσαι τη διαφορετικότητα. Νομίζω ότι το κλειδί είναι να θυμόμαστε ότι, όταν οι άλλοι γονείς παίρνουν διαφορετικές αποφάσεις από τις δικές μας, αυτό από μόνο του δεν αποτελεί απαραίτητα κριτική. Η τόλμη συνίσταται στο να βρίσκεις το δικό σου μονοπάτι και να σέβεσαι ότι η αναζήτηση του σωστού δρόμου μπορεί να είναι διαφορετική για τους άλλους ανθρώπους.

Λίγα Λόγια για το βιβλίο

ΝΟΥΜΕΡΟ 1 ΜΠΕΣΤ ΣΕΛΕΡ ΤΩΝ NEW YORK TIMES

Το να είσαι ευάλωτος δεν είναι αδυναμία. Αντίθετα, στη ζωή μας βρισκόμαστε καθημερινά αντιμέτωποι με την αβεβαιότητα, το ρίσκο και τη συναισθηματική έκθεση, κάτι που βέβαια δεν το επιλέγουμε αλλά είναι αναπόφευκτο. Η μόνη μας επιλογή είναι να αποφασίσουμε πόσο θα ασχοληθούμε με αυτό. Όταν περνάμε τη ζωή μας περιμένοντας να γίνουμε τέλειοι ή αλεξίσφαιροι, τελικά καταλήγουμε να θυσιάζουμε σχέσεις και ευκαιρίες, συχνά ανεπανόρθωτα. Πρέπει να μπαίνουμε με θάρρος στην αρένα, όποια κι αν είναι αυτή (μια καινούργια σχέση, μια σημαντική συνάντηση, μια δημιουργική διαδικασία ή μια δύσκολη συζήτηση με την οικογένειά μας) και με προθυμία να ασχολούμαστε μ’ αυτή την καινούργια εμπειρία. Το να είσαι ευάλωτος σημαίνει να τολμάς.

Στο βιβλίο αυτό δίνονται απαντήσεις στα ακόλουθα ερωτήματα:

Τι είναι αυτό που μας κάνει να φοβόμαστε να αφήσουμε εκτεθειμένη την ευαίσθητη πλευρά μας;
Τι τίμημα πληρώνουμε, όταν κλεινόμαστε στον εαυτό μας και εγκαταλείπουμε τον αγώνα;
Πώς μπορούμε να αποδεχτούμε το γεγονός ότι είμαστε τρωτοί, ώστε να αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο ζούμε, αγαπάμε, είμαστε γονείς;

Σε μια εποχή διαρκούς πίεσης για συμμόρφωση και προσποίηση, το Ζήσε τη ζωή σου με τόλμη προσφέρει μια θελκτική εναλλακτική: άλλαξε τη ζωή σου με το να είσαι απλώς ο εαυτός σου. Βρες το κουράγιο να είσαι ευάλωτος. Τόλμα να διαβάσεις αυτό το βιβλίο.

Chris Guillebeau, συγγραφέας

BRENÉ BROWN

ΖΗΣΕ ΤΗ ΖΩΗ ΣΟΥ ΜΕ ΤΟΛΜΗ

Μετάφραση: Καλλιόπη Εμμανουηλίδου

(ISBN: 978-960-566-954-6, σελ.: 384, τιμή: 15,50 €)

ΤΙ ΕΓΡΑΨΕ Ο ΞΕΝΟΣ ΤΥΠΟΣ

Προβληματίζει τον αναγνώστη και τον βάζει να αναρωτηθεί τι βήματα θα τολμούσε να κάνει στη ζωή του αν δεν την κυβερνούσαν η ντροπή και ο φόβος.
Publishers Weekly

Μας βοηθά να δούμε ξεκάθαρα με ποιους τρόπους οι άνθρωποι φορούν πανοπλίες για να ξορκίσουν το γεγονός ότι είναι ευάλωτοι.

The Wall Street Journal

Το Ζήσε τη ζωή σου με τόλμη είναι σημαντικό βιβλίο – μια επίκαιρη προειδοποίηση του κινδύνου που ελλοχεύει όταν επιδιώκουμε την ασφάλεια και τον απόλυτο έλεγχο σε όλα. Η Brené Brown μάς προσφέρει έναν πολύτιμο οδηγό που μας δείχνει την ανταμοιβή που απολαμβάνουν όσοι τολμούν και αντέχουν να είναι ευάλωτοι: περισσότερο θάρρος.

Daniel Pink, συγγραφέας

Η διορατική και οξυδερκής Brené Brown διερευνά, βασισμένη σε εκτεταμένες έρευνες και στην εμπειρία της, το παράδοξο που χαρακτηρίζει το θάρρος: γινόμαστε πιο δυνατοί όταν αποδεχόμαστε την ευάλωτη φύση μας, τολμάμε περισσότερο όταν παραδεχόμαστε τον φόβο μας. Αυτό το βιβλίο δεν παύει να στριφογυρίζει στον νου μου.

Gretchen Rubin, συγγραφέας

Ποια είναι η ουσία του βιβλίου; Έχουμε τη τάση να αντιμετωπίζουμε το γεγονός ότι είμαστε ευάλωτοι ως ένδειξη θάρρους στον άλλο, αλλά ως αδύνατο σημείο όταν πρόκειται για εμάς τους ίδιους. Και μη σας περάσει από το μυαλό ότι είναι βιβλίο μόνο για γυναίκες. Οι άντρες κουβαλάμε το βάρος ότι πρέπει να είμαστε πάντα δυνατοί και πληρώνουμε μεγάλο τίμημα γι’ αυτό. Το Ζήσε τη ζωή σου με τόλμη μπορεί να μας βοηθήσει όλους.

Michael Bungay Stanier, συγγραφέας

~~~

Η Brené Brown, Ph.D., LMSW, είναι καθηγήτρια-ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο του Χιούστον. Η ομιλία της στο TEDxHouston με θέμα το να τολμάς να είσαι ευάλωτος ήταν μία από τις δημοφιλέστερες στο TED.com, με περισσότερα από 15 εκατομμύρια views. Είναι εξαιρετικά επιτυχημένη συγγραφέας βιβλίων αυτοβοήθειας. Ζει στο Χιούστον με τον σύζυγο και τα δυο παιδιά της.

Για να διαβάσετε περισσότερα www.metaixmio.gr / www.brenebrown.com

Το ξεκίνημα της νέας σχολικής χρονιάς και της μελέτης

Οι Φίλοι των Πυγολαμπίδων

Γράφει η Κολαρά Πέπη, MSc Λογοθεραπεύτρια – Ειδική παιδαγωγός | ΑΛΜΑ, Αγωγή Λόγου, Μάθησης και Αυτονομίας

Αγαπητοί γονείς,

Η νέα σχολική χρονιά άρχισε και μαζί με τις γεμάτες τσάντες των παιδιών μας, γέμισαν και οι δικές μας καρδιές και σκέψεις με διάφορα συναισθήματα…

Συγκίνηση για το νέο του ξεκίνημα, αγωνία για το πώς θα τα καταφέρει, περηφάνια για τις πρώτες του σχολικές επιτυχίες, υποσχέσεις για αλλαγές σε πράγματα και καταστάσεις που την προηγούμενη σχολική χρονιά μας ταλαιπώρησαν …

Κι εμείς ως γονείς, παρατηρητές αυτής της φάσης της ζωής των παιδιών μας, προσπαθούμε να ισορροπήσουμε καταστάσεις ανάμεσα σε καθημερινές δικές μας υποχρεώσεις και τις σχολικές απαιτήσεις στο σπίτι. Δεν είναι σπάνιο φαινόμενο οι συχνές εντάσεις γύρω από τα σχολικά μαθήματα, οι απογοητεύσεις και τα κλάματα! Τι μπορούμε να κάνουμε όμως έτσι ώστε να μπορέσουμε όλοι μαζί, σαν οικογένεια, να λειτουργήσουμε αρμονικά και ήρεμα;

Αγαπητοί γονείς, δε θέλω να σας απογοητεύσω αλλά συνταγές δεν υπάρχουν! Και δεν υπάρχουν απλά και μόνο γιατί κάθε οικογένεια είναι τόσο μοναδική και διαφορετική που εδώ η φράση “one size fits all” δεν ισχύει. Ευτυχώς δηλαδή!

Υπάρχουν όμως κάποιοι παράγοντες που αφορούν όλες τις οικογένειες και που αν τους γνωρίζουμε μπορούμε να υποστηρίξουμε τη σχολική μελέτη στο δικό μας σπίτι καλύτερα. Να ορίσουμε πιο αντικειμενικά τις δικές μας επιθυμίες και προσδοκίες, έτσι ώστε να κάνουμε τις απαραίτητες αναπροσαρμογές στη δική μας οικογένεια.

Καταρχήν, ενώ η διαδικασία μελέτης στο σπίτι φαντάζει σε πρώτη ματιά μια εύκολη υπόθεση, στο βάθος της, είναι μια σύνθετη διαδικασία. Είναι σημαντικό να τονισθεί ο τρισδιάστατος χαρακτήρας της καθώς η αποτελεσματικότητά της εξαρτάται από παράγοντες που αφορούν το σχολείο, τους γονείς και τα παιδιά.

Ας αναλύσουμε λοιπόν αυτόν τον τρισδιάστατο χαρακτήρα της.

Ξεκινώντας από το σχολείο θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι η προσωπικότητα του δασκάλου, ο τρόπος που προσεγγίζει τη μαθησιακή διαδικασία, το πόσο «φορτώνει» τα παιδιά με καθήκοντα, το πως διαχειρίζεται τις σχέσεις ανάμεσα στους συμμαθητές μέσα στην τάξη επηρεάζουν τη σχολική μελέτη στο σπίτι. Καθορίζουν τον τρόπο που το παιδί μας θα μάθει, την αγάπη του και τα κίνητρά του για τη μάθηση, τον ελεύθερο χρόνο του αλλά και τη ματιά του απέναντι στο θεσμό του σχολείου γενικά.

Οι γονείς από την άλλη πλευρά έρχονται, ασυνείδητα, να θυμηθούν τα δικά τους προσωπικά βιώματα ως μαθητές. Να ανατρέξουν στο παρελθόν τους και από μια άλλη θέση πια να επαναλάβουν ή να αποφύγουν παρόμοιες εμπειρίες στα δικά τους παιδιά. Οι δικές τους προσωπικές υποχρεώσεις, το μέγεθος της οικογένειας, ο τρόπος τους να διαχειρίζονται την καθημερινότητα τους συμβάλλουν στην ηρεμία ή όχι της οικογενειακής ατμόσφαιρας, μέσα στην οποία τελούνται και τα σχολικά μαθήματα.

Φτάνοντας στα παιδιά, θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι το σχολείο αποτελεί κατ’ αρχήν μια δική τους υποχρέωση. Το γνωστικό τους υπόβαθρο, το μαθησιακό τους στυλ, οι ικανότητες αλλά και οι αδυναμίες τους, το πόσο αυτόνομα είναι – ή αλλιώς τα επιτρέψαμε να είναι- ο τρόπος που αντιμετωπίζουν τις νέες προκλήσεις και πάνω από όλα τα κίνητρά τους για το σχολείο καθορίζουν και το ρόλο τους ως μαθητές και το πώς διαχειρίζονται τις υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτόν το ρόλο.

Αφού ο καθένας μας κάνει μια ενδοσκόπηση στα παραπάνω ας θυμόμαστε ότι:

Οι πρώτες μέρες, ιδιαίτερα για τους μαθητές της πρώτης τάξης, μπορεί να είναι συγκινησιακά φορτισμένες. Δώστε την ευκαιρία στο παιδί σας αλλά και σε σας να εκφράσετε τα συναισθήματά σας και να τα συζητήσετε μεταξύ σας. Ακούστε το με προσοχή, συζητήστε με άλλους γονείς, δώστε χρόνο στα συναισθήματά σας να βρουν τη θέση τους.
Δεχθείτε τον τρόπο που εκτελεί τα καθήκοντα του, ακόμη και αν διαφέρει από το δικό σας τρόπο, αρκεί να είναι αποτελεσματικός. Συζητήστε και προχωρήστε σε κοινές συμφωνίες σε πράγματα που δε λειτουργούν καλά ώστε τα παιδιά να αναλάβουν το βάρος της απόφασής. Κάντε μετά από κάποιο διάστημα την απαραίτητη αξιολόγηση των αποτελεσμάτων της κοινή σας συμφωνίας.
Δημιουργήστε στο σπίτι ατμόσφαιρα συναισθηματικής ασφάλειας, ορίζοντας ένα ήσυχο χώρο εργασίας, την ώρα μελέτης που θα πρέπει να είναι οριοθετημένη, την πρόσβαση του στα απαραίτητα (πρόγραμμα, απαραίτητος εξοπλισμός).
Οργανώστε έτσι την καθημερινότητα σας ώστε να δημιουργηθεί μια ρουτίνα, καθώς με αυτό τον τρόπο τα παιδιά μπορούν να αυτοπροσδιορίζονται και κατά συνέπεια να αυτονομούνται.
Στις συναντήσεις σας με το δάσκαλο δείξτε τον απαραίτητο σεβασμό για το έργο του, παρακολουθήστε τις κοινές συναντήσεις που ο εκπαιδευτικός έχει ορίσει, ενημερωθείτε για την πορεία του παιδιού σας σε προσωπικές συναντήσεις μαζί του και διατυπώστε τυχόν ερωτήματά σας με σαφήνεια και συντομία.
Γνωρίστε και συζητήστε όλους τους δασκάλους που έχει το παιδί σας. Σε μαθήματα που δεν έχουν μεγάλη γνωστική επιβάρυνση (γυμναστική, μουσική, καλλιτεχνικά κτλ.), θα μπορέσετε να πάρετε χρήσιμες πληροφορίες για την προσωπικότητα του παιδιού σας και να το γνωρίσετε καλύτερα.
Οργανώστε συναντήσεις με τους συμμαθητές του παιδιού σας και τους γονείς τους μέσα στα Σαββατοκύριακα ή τις αργίες. Αυτό βοηθάει τα παιδιά να δένονται περισσότερο μεταξύ τους και το σχολείο αποκτά τον κοινωνικό χαρακτήρα που του αναλογεί.
Αναζητήστε έγκαιρα βοήθεια από κάποιον ειδικό σε περίπτωση που κάτι σας προβληματίζει.

Κλείνοντας, εύχομαι όλοι μας ως γονείς να απολαμβάνουμε την κάθε μέρα μαζί με τα παιδιά μας κι όχι απλά να λειτουργούμε διεκπεραιωτικά απέναντι στις ανάγκες τους! Ας μην ξεχνάμε ότι το σχολείο και οι υποχρεώσεις του θα φύγουν κάποια στιγμή από την κοινή μας ζωή. Ας μην επιτρέψουμε λοιπόν, αυτά τα τόσο μοναδικά και πολύτιμα παιδικά χρόνια να γεμίσουν με αρνητικά συναισθήματα που θα στοιχειώσουν τις μετέπειτα σχέσεις τους μαζί μας. Και αυτό γιατί πολύ απλά, παρόλο που θα ακουστεί κοινότυπο, τα αγαπάμε και θέλουμε το καλύτερο γι’ αυτά!

Λίγα Λόγια για την Κολαρά Πέπη

Η Κολαρά Πέπη, είναι απόφοιτος του Τμήματος Λογοθεραπείας και Ειδικής Αγωγής του Freie University of Berlin και του Humboldt University of Berlin. Επίσης, είναι απόφοιτος του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Αγωγής του ΑΠΘ. Πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Loyola University U.S.A. και ειδικεύτηκε σε θέματα μαθησιακών δυσκολιών και διαταραχών λόγου και ομιλίας σε παιδιά. Συνεργάστηκε ως επιστημονικός συνεργάτης με την Δ΄ Πανεπιστημιακή Κλινική του νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ, δίδαξε σε Σχολές Γονέων διαφόρων δήμων, συμμετείχε σε συνέδρια όπου παρουσίασε θέματα της ειδικότητάς της κι έχει δημοσιεύσεις σε περιοδικά που αφορούν τον τομέα της. Έχει εργαστεί, για περισσότερα από είκοσι έτη, ως Ειδική Παιδαγωγός σε τμήματα ένταξης νηπιαγωγείου στο δημόσιο τομέα και στον ιδιωτικό τομέα ως επιστημονική υπεύθυνη του Κέντρου Αγωγής Λόγου & Μάθησης «ΑΛΜΑ».

Bullying… ένα φαινόμενο πιο συχνό από ότι φανταζόμαστε

Οι Φίλοι των Πυγολαμπίδων

Γράφει η Ιωάννα Μπλέκα | www.mpleka.gr

Αν και τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα ακούγεται όλο και πιο συχνά, αν και οργανώνονται εκστρατείες κατά του φαινομένου, οι περισσότεροι ακούγοντας τον όρο bullying, ή σχολικό εκφοβισμό στα ελληνικά, φαντάζονται κάτι εξαιρετικά τραβηγμένο που συμβαίνει κάπου μακριά μας.

Δεν σας κρύβω ότι ο όρος bullying ποτέ δεν μου άρεσε. Ένιωσα κάποια στιγμή ότι γίνεται μόδα και πλέον οποιαδήποτε συμπεριφορά των παιδιών κατονομάζεται έτσι στα πλαίσια της υπερπροστασίας από τους γονείς. Όταν καλούμαι να μιλήσω για το θέμα ποτέ δεν βάζω αυτόν τον όρο στον τίτλο. Συνήθως ξεκινάω να μιλώ για την επιθετικότητα των παιδιών, ένα ένστικτο που έχουμε όλοι μέσα μας και μαθαίνουμε να το τιθασεύουμε με βάση τους κοινωνικούς κανόνες. Οι περισσότερες επιθετικές συμπεριφορές που εκδηλώνουν τα παιδιά στο σχολικό περιβάλλον δεν είναι σχολικός εκφοβισμός. Τα πειράγματα, τα σπρωξίματα, τα μαλλιοτραβήγματα και το ότι πιάνομαι στα χέρια με ένα συμμαθητή μου δεν αποτελούν σχολικό εκφοβισμό. Όλοι μας έτυχε να το κάνουμε ή να μας το κάνουν στα πλαίσια του παιχνιδιού, της διεκδίκησης, της υπεράσπισης, της διαφωνίας, και τόσων άλλων που είναι δύσκολο να λυθούν με λόγια στην παιδική ηλικία.

Σχολικός εκφοβισμός είναι η συστηματική και σκόπιμη χρήση βίας μεταξύ μαθητών ή συνομηλίκων παιδιών, με στόχο να προκληθεί πόνος ή αναστάτωση. Η επανάληψη, καθώς και το ότι γίνεται με πρόθεση, είναι τα κύρια χαρακτηριστικά του. Οι μορφές που παίρνει είναι πολλές: σωματική (χτυπήματα, σπρωξίματα, κλωτσιές), λεκτική (κοροϊδία, διακρίσεις, ντροπιαστικά σχόλια), κοινωνική (διάδοση φημών, καταστροφή προσωπικών αντικειμένων, απομόνωση από την ομάδα) και ηλεκτρονική (εκβιασμός μέσω Διαδικτύου και ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, μέσω μηνυμάτων στο κινητό τηλέφωνο).

Στην πρώτη σχολική ηλικία παρατηρείται περισσότερο η σωματική βία, ενώ όσο τα παιδιά μεγαλώνουν, η μορφή του σχολικού εκφοβισμού αλλάζει και γίνεται πολύ πιο δύσκολα αντιληπτή. Ένα παιδί που θυματοποιείται στο σχολικό περιβάλλον, σπάνια μιλάει για αυτό. Είτε από φόβο ότι αυτό θα κάνει τα πράγματα χειρότερα, είτε γιατί πιστεύει ότι φταίει το ίδιο για αυτό που του συμβαίνει. Η βιβλιογραφία αναφέρει ότι είναι πιο πιθανό να πέσει θύμα εκφοβισμού ένα παιδί με χαμηλή αυτοπεποίθηση, ευαίσθητο, που τα παίρνει όλα πολύ σοβαρά. Κανένα ανθρώπινο χαρακτηριστικό, κανένα έλλειμμα και κανένα στοιχείο προσωπικότητας όμως δεν θα πρέπει να δικαιολογεί τη βία.

Πολλές φορές τα παιδιά, αν και δεν μιλάνε ανοιχτά για ό,τι τους συμβαίνει, αρχίζουν να εκφράζουν δυσφορία ή να αποφεύγουν χώρους, άτομα ή κάποιες από τις καθημερινές τους συνήθειες. Είναι πάρα πολύ σημαντικό ο γονιός να επικοινωνεί ανοιχτά με το παιδί ώστε να μαθαίνει λεπτομέρειες της καθημερινότητάς του και να αντιλαμβάνεται τις αλλαγές. Είναι όμως ακόμα πιο σημαντικό να μπορεί να ακούει με προσοχή το παιδί και να πιστεύει το παραμικρό παράπονό του. Αν ο γονιός αμφισβητήσει ό,τι λέει το παιδί, αν το θεωρήσει υπερβολή ή ψέμα, αμέσως το παιδί θα χάσει την εμπιστοσύνη του. Το αποτέλεσμα θα είναι να μην τολμήσει να ξαναπεί τίποτα σε κανένα ή ακόμα χειρότερα να πιστέψει ότι αυτό που του συμβαίνει του αξίζει. Όταν λοιπόν ένα παιδί καταφέρει να εκφράσει αυτό που το προβληματίζει, οφείλουμε να το ενθαρρύνουμε να μας πει περισσότερα, να διερευνήσουμε την κατάσταση, να κοινοποιήσουμε το θέμα στο σχολικό περιβάλλον, να ευαισθητοποιήσουμε και να εκπαιδεύσουμε γονείς και παιδιά γύρω μας για το δικαίωμά τους να ζουν σε έναν κόσμο χωρίς φόβο.

Το να μάθουμε στα παιδιά τα δικαιώματά τους, να λένε όχι, να υπερασπίζονται τον εαυτό τους, να παίρνουν θέση κ.ά. δεν τα προστατεύει απλά από το μην γίνουν θύματα σχολικού εκφοβισμού. Είναι η απαραίτητη εκπαίδευση ώστε να δρουν προστατευτικά και προς τα υπόλοιπα παιδιά, να παίρνουν θέση ως παρατηρητές του φαινομένου και να υπερασπίζονται τους αδύναμους. Είναι πολύ σπουδαίο για τα παιδιά κάθε ηλικίας να αισθάνονται την συνυπευθυνότητα, να έχουν το θάρρος να εκφράσουν την άποψή τους, να δημιουργούν δίκτυα αλληλεγγύης, φιλίας και αλληλοϋποστήριξης, και κυρίως να αντιλαμβάνονται πως το να μιλήσουν για τις επιθετικές πράξεις δεν είναι «κάρφωμα», αλλά προστασία για τους άλλους και για τον ίδιο τους τον εαυτό.

Λίγα Λόγια για την Ιωάννα Μπλέκα

Η Ιωάννα Μπλέκα γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Θεσσαλονίκη. Σπούδασε Ψυχολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης κι έκανε μεταπτυχιακό στην Ψυχική Υγεία Παιδιών, Εφήβων και Οικογένειας στο London Metropolitan University. Στη συνέχεια παρακολούθησε τετραετή μετεκπαίδευσή στη Συστημική – Οικογενειακή Ψυχοθεραπεία και παράλληλα ξεκίνησε να δουλεύει όπως πάντα ονειρευόταν, με παιδιά, εφήβους και τις οικογένειές τους στην πόλη μας. Μας μιλάει για ελεύθερο χρόνο και ψυχολογία.

…και η εφηβεία είναι ωραία

Οι Φίλοι των Πυγολαμπίδων

Γράφει η Στεφανία Βελδεμίρη | stheta.com

Από τότε που γέννησα την κόρη μου, δεν ήταν λίγες οι φορές που άκουσα την έκφραση «περίμενε να μπει στην εφηβεία…», σαν απειλή σχεδόν μιας τραγικής χρονικής περιόδου. Μπήκε λοιπόν στην εφηβεία και όλα μου φαίνονται μια χαρά, εντελώς φυσιολογικά θα έλεγα. Και λέγοντας φυσιολογικά εννοώ πως με αμφισβητεί όπως θα έπρεπε, με κοροϊδεύει για την ασχετοσύνη μου στα τεχνολογικά ζητήματα, ψοφάει στο γέλιο με τα μουσικά μου ακούσματα, γενικά με θεωρεί άνθρωπο του προηγούμενου αιώνα, με ειρωνεύεται, νευριάζει μαζί μου με ή χωρίς λόγο. Είναι πολύ γλυκιά και δεν με νευριάζει ποτέ. Νομίζω πως αυτό της σπάει τα νεύρα, αλλά είναι πάνω από τις δυνάμεις μου. Παραείναι χαριτωμένη στα εφηβικά της ξεσπάσματα για να της θυμώσω. Κρατιέμαι μόνο σοβαρή, γιατί άμα μου ξεφύγει και το χαμόγελο που μεταφράζεται σε «πεθαίνω από θαυμασμό για την γλύκα σου», γίνεται έξαλλη.

Είμαι κατά της «φιλίας» μεταξύ μάνας και κόρης, θεωρώ πως είναι κουτό και δήθεν μοντέρνο σχέδιο που δεν έχει καλά αποτελέσματα. Δεν θέλω να ξέρω τα «μυστικά» της κόρης μου και σίγουρα θα έφριττε το παιδί να ξέρει τις σκέψεις που μοιράζομαι με τις φίλες μου. Μου αρέσει να είμαι η μαμά της, που της δίνει τα εφόδια για την ζωή ώστε να μην με χρειάζεται για να ζει χαρούμενη μακριά μου, ξέροντας ΠΑΝΤΑ πως θα είμαι κοντά της όποτε με θελήσει.

Νιώθοντας πως πλησιάζουν οι μέρες που θα ανοίξει τα φτερά της στους κόσμους που θα διαλέξει να πετάξει, ήθελα να περάσω χρόνο ποιότητας μαζί της φέτος. Ήθελα να κάνουμε κάτι εντελώς μόνες μας, κοριτσίστικο και γυναικείο μαζί.

Είμαι πολύ τυχερή γιατί ο διευθυντής της ανασκαφικής ομάδας Iklaina Archaeological Project, Δρ. Μιχάλης Κοσμόπουλος όπου εργάζομαι εδώ και αρκετά χρόνια, κατά τις ανασκαφικές περιόδους, στηρίζει τις οικογενειακές σχέσεις των εργαζομένων του με αγάπη και υπευθυνότητα και έτσι μου έδωσε την άδειά του να δουλέψει η Κατερίνα, εθελοντικά και υπό την επίβλεψή μου, μαζί μου.

Από την άνοιξη ακόμη ήμασταν και οι δυο μας πολύ χαρούμενες για το επερχόμενο χαρούμενο γεγονός. Οργανώσαμε το περίφημο road trip Θεσσαλονίκη-Πύλος με δύο διανυκτερεύσεις στις κουμπάρες που είναι και οι καλύτερές μου φίλες. Στο αμάξι ακούγαμε εναλλάξ τις μουσικές μας, με γέλια. Σταματήσαμε για φαγητό σε ένα όμορφο μέρος, που μας άρεσε, ανοίξαμε τα τάπερ μας και μοιραστήκαμε τα πάντα. Η Κατερίνα πλήρωνε τα διόδια με συνέπεια σούπερ συνοδηγού. Δεν μιλούσαμε πολύ μα νιώθαμε πολύ κοντά η μια στην άλλη. Που και που έλεγα καμιά ιστορία που ερχόταν και η Κατερίνα σχολίαζε πράγματα που βλέπαμε. Όχι δεν είπαμε τα εσώψυχά μας. Αυτό το έκανε η κάθε μια μόνη της με τις φίλες της. Εγώ με τις φίλες μου, Ρούλα και Έλενα καθ’ οδόν σε Περαιά και Κόρινθο, όταν τα παιδιά κοιμόταν και η Κατερίνα στις δικές της μέσω viber από το κινητό της. Μοιραζόμασταν όμως το ταξίδι, το φαγητό μας, τις διαφορετικές ερμηνείες των τοπίων που διασχίζαμε. Μιλούσαμε με ενθουσιασμό για την καταιγίδα που βλέπαμε στο βάθος του ορίζοντα και το γλεντούσαμε όταν ορμούσαμε με το αμαξάκι μας βουρ μέσα της. Βλέπαμε τα ζώα που σχημάτιζαν τα σύννεφα. Σταματούσαμε για τσίσα στην εθνική και φύλαγε η μία τσίλιες στην άλλη.

Όταν ξεκινήσαμε να δουλεύουμε, με εξέπληξε, παρ’ όλο που το περίμενα, με την συνέπεια, την διάθεσή της για γνώση και την εργατικότητά της. Ακόμη την έβλεπα πως μένοντας πλάι μου σε όλη την διάρκεια της εργασίας μου, στον πάγκο συντήρησης κεραμικής, όχι πως δεν το ήξερε θεωρητικά, αλλά βίωνε τον ενθουσιασμό μου, την λατρεία μου για το αντικείμενο εργασίας μου. Το εκλάμβανε από την λάμψη των ματιών μου, από το γεγονός πως όσες ώρες και αν περνούσαν, ήμουν χαρούμενη σκυμμένη πάνω στα λατρεμένα προϊστορικά κεραμικά, καμία σκέψη δεν με αποσπούσε από την αφοσίωση μου στην εργασία μου. Αυτό όμως το έβλεπε και τριγύρω της, στους συναδέλφους μου, που είμαστε όλοι μας τρελαμένοι και λατρεύουμε την δουλειά μας. Ακόμη έβλεπε την δύναμη της ομάδας, τον σεβασμό και την αλληλεπίδραση του επιστημονικού έργου πολλών ειδικοτήτων, εργασία με έντονους ρυθμούς μα και χαμόγελα. Επειδή όλα αυτά δεν είναι καθόλου δεδομένα σε εργασιακά περιβάλλοντα της χώρας μας, στον χώρο της αρχαιολογίας, μάλλον φαντάζουν σενάρια επιστημονικής φαντασίας, το παιδί κατάλαβε ακριβώς πως νιώθω. Γιατί πολλές φορές με άκουγε να εξαγριώνομαι με συντηρητές που έχω δει να ξεφυσάνε από βαρεμάρα και να περιμένουν πως και πώς να τελειώσει η βάρδιά τους, ενώ στο ενδιάμεσο πίνουν καφέδες, πάνε βόλτες, κουτσομπολεύουν, έχουν μεταξύ τους κόντρες και μόνο στο αντικείμενο της δουλειάς τους δεν έχουν το μυαλό τους. Με έβρισκε παράλογη και αυστηρή. Βίωσε λοιπόν ένα περιβάλλον όπου άνθρωποι λατρεύουν την δουλειά τους, δεν λογαριάζουν κούραση και κόπο, συνεργάζονται αρμονικά και διάγουν το επιστημονικό τους έργο με αξιοπρέπεια. Ένιωσα πως κατάλαβε τον θυμό μου για ότι συμβαίνει στην χώρα μας στο επίπεδο αυτό. Με κοιτούσε συχνά με το βλέμμα που έλεγε: «πόσο δίκιο είχες ρε μαμά…» Θεωρώ μεγάλο δώρο αυτό που βίωσε. Κουβεντιάζοντας ένιωσα πως κατάλαβε πόσο σημαντικό είναι να σέβεσαι την εργασία σαν έννοια. Και νιώθω ευγνωμοσύνη για την ομάδα μας που την αγκάλιασε με αγάπη.

Μετά την δουλειά κάναμε μπάνια μαζί, αποκτήσαμε αγαπημένα μέρη για βουτιές, φαγητό και βόλτες. Μοιραστήκαμε το ίδιο δωμάτιο, φόρεσε ωτοασπίδες για να μην με ακούει να ροχαλίζω και γελούσε με τα καλλυντικά μου και φυσικά τα ρούχα μου. Τα βράδια με τους φίλους μου από την δουλειά, με είδε να γελάω ανέμελη με χαζά αστεία, να βρίζω, να χαλαρώνω με ένα τσιπουράκι, να καπνίζω και την έβλεπα που με κοιτούσε παράξενα ευτυχισμένη. Ένιωθα πως με ένιωθε, ίσως για πρώτη φορά. Πως γνώρισε μια πτυχή της μαμάς της που δεν θα μπορούσε να γνωρίσει με άλλο τρόπο.

Δεν είναι υπερβολή αν πω, αλήθεια σας λέω, πως είδα πρώτη φορά τη κόρη μου να γελάει από την ψυχή της. Πρώτη φορά την είδα να με κοιτάζει και να με καταλαβαίνει. Πολλές φορές κάθε μέρα. Την ένιωθα να νιώθει σαν να ξαλάφρωνε. Γιατί ας πούμε είδε πως η μαμά της, που δουλεύει πολύ, αυτή η κουρασμένη γυναίκα, που όλο έχει άγχος με τους λογαριασμούς, που κάνει σαν τρελή για να βρει χρόνο να ζωγραφίσει και να γράψει το τρελό της βιβλίο, που έγινε ξανά φοιτήτρια και τρέχει στην Σχολή Καλών Τεχνών μες την χαρά της τα πρωινά, που βρίζει όσο κάνει οικιακά που τα σιχαίνεται, που θέλει να μαγειρέψει καταπληκτικά φαγητά αλλά πολλές είναι οι φορές που δεν προλαβαίνει, που λατρεύει να γελάει τρανταχτά αλλά δεν έχει χρόνο να συναντήσει τις φίλες τις για τεράστια χρονικά διαστήματα, που βγαίνει από τα ρούχα της με τους όσους καταλαμβάνουν εργασιακές θέσεις που δεν τους αξίζουν, η γυναίκα αυτή, έχει σοβαρούς λόγους που είναι έτσι. Ή απλά είναι έτσι. Και δεν χρειάζεται να της πως τα εσώψυχά μου. Νιώθω πια πως τα ξέρει όλα.

Νιώθω πολύ περήφανη για την κόρη μου, και βλέπω πως και αυτή, είναι περήφανη για μένα. Όχι γιατί ήμαστε καταπληκτικές, μα γιατί είμαστε ακριβώς αυτές που είμαστε. Οι αληθινοί μας εαυτοί. Και δεν ντρέπομαι να το ομολογήσω, γιατί είναι αλήθεια.

Τόλμησε κι εσύ ένα ταξίδι με το παιδί σου που είναι στην εφηβεία.

Διαμαντένιο δώρο είναι.

Photo by Andrew Robles on Unsplash

Λίγα Λόγια για τη Στεφανία Βελδεμίρη

Η Στεφανία Βελδεμίρη είναι συντηρήτρια Αρχαιολογικών Ευρημάτων και Έργων Τέχνης, Λατρεύει να συντηρεί κομμάτια του παρελθόντος και να τα κάνει αναγνώσιμα στο κοινό. Τρέφει ιδιαίτερη αγάπη για την προϊστορία και τα μαγευτικά απομεινάρια της. Έτσι αποφάσισε, να διδάσκει στα παιδιά την Ιστορία της Τέχνης μέσα από διαδραστικές δραστηριότητες, παιχνίδι, βιωματικές ασκήσεις, οπτικοακουστικά ερεθίσματα και κυρίως χαμόγελο και χαρούμενο μα πειθαρχημένο κλίμα. Γράφει και ζωγραφίζει παραμύθια και μόλις διαβάσει βιβλίο ή ποίημα που της αρέσει, αμέσως το κάνει ζωγραφιά. Επίσης μερικοί τοίχοι την εμπνέουν για να τους γράψει ή να τους ζωγραφίσει. Άλλοι πάλι όχι… Μας μιλάει για τέχνες.

ΠΑΙΧΝΙΔΙ: Το παιχνίδι των συναισθημάτων

Οι Φίλοι των Πυγολαμπίδων

Γράφει η Εύα Κούτρα

Συναισθήματα, πωπω!, κάτι γνώριμο σε όλους μας ή τελικά κάτι δύσκολο να το αντιμετωπίσεις, να το εξηγήσεις, να το έχεις ξεκάθαρο στο μυαλό σου; Άκουσα προχθές την κόρη μου να μιλάει για τα συναισθήματα κι όταν την ρώτησαν για ένα από αυτά, δεν κατάφερε να δώσει μία συγκεκριμένη απάντηση. Και κατάλαβα ότι πολλές φορές κι εμείς ακόμη, ως ενήλικες, δεν είμαστε σε θέση να περιγράψουμε απλά ένα συναίσθημα, ώστε να μπορέσουμε να αντιδράσουμε αναλόγως.

Μεγάλο θέμα. Σκέφτηκα λοιπόν ένα ωραίο παιχνίδι με τα συναισθήματα συνδυάζοντας αυτά που έχω διαβάσει, με διάφορες ιδέες από το Ίντερνετ. Θα σας παρουσιάσω μία κατασκευή – παιχνίδι που μπορείτε να φτιάξετε μαζί με τα παιδιά σας και στη συνέχεια να παίξετε με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους.

Υλικά: χαρτόνι, ψαλίδι, κόλλα κι ότι άλλο θέλετε να συνδυάσετε.

Η ιδέα είναι η εξής: Ετοιμάζουμε το πρόσωπο (μπορείτε να χρησιμοποιήσετε χαρτόνι σε χρώμα παλ, να έρχεται κοντά στο ανθρώπινο δέρμα, εγώ δεν είχα κι έβαλα άσπρο), 6 διαφορετικά ζεύγη ματιών, 6 διαφορετικά στόματα και 6 λαιμούς, όπου θα γραφούν τα συναισθήματα.

Μπορείτε, αν έχετε την δυνατότητα, να πλαστικοποιήσετε όλες τις κάρτες, για να μην χαλάνε. Αν βάλετε κι ένα ασπροπίνακα / που κάνει και για μαγνητάκια, έναν ειδικό μαρκαδόρο για τον πίνακα, ώστε να ζωγραφίζουν τα παιδιά και μαλλιά, αυτιά, μύτη, δάκρυα κι ότι άλλο φανταστούν.

Κι ένα σακουλάκι διατήρησης τροφίμων, για να τα έχετε όλα εκεί μέσα, σαν κασετίνα.

Ερωτήσεις που μπορείτε να κάνετε: Φτιάξε μου ένα θυμωμένο πρόσωπο. Γιατί θύμωσε; Τι τον/την έκανε να θυμώσει; Τι μπορεί να κάνει γι’ αυτό; Θα μπορούσαν να ταιριάξουν κι άλλα μάτια εδώ; Έχεις νιώσει ποτέ έτσι; Τι συνέβη; Και πώς μπορείς να καταλάβεις, πότε νιώθει έτσι ένα άλλο παιδάκι;

Χαρά: Τι σε κάνει να νιώθεις χαρούμενος/ χαρούμενη; Πώς είναι τα μάτια σου στην χαρά; Τι ήχο κάνουμε;

Ή μπορεί να γίνει κι αντίστροφα: βάζουμε τα μάτια και το παιδί πρέπει να ταιριάξει το στόμα.

Ή παίζουμε το παιχνίδι των αντίθετων συναισθημάτων και πρέπει να κάνουμε ζεύγη.

Ή έχουμε μαζί κι έναν καθρέφτη και κάνουμε μορφασμούς του εκάστοτε συναισθήματος.

Ή και με μουσική: βάζουμε στα παιδιά να ακούσουν για 5 λεπτά ένα τραγούδι (ποπ, ποπ, κλασσική, μέταλ κ.α.) κι συγχρόνως αυτά πρέπει να σχηματίσουν το πρόσωπο με το συναίσθημα που ένιωσαν. Με τον τρόπο αυτό μπορούμε να διαπιστώσουμε ποιο είδος μουσικής στρεσάρει, ποιο ηρεμεί, ποιο αρέσει σε κάθε παιδί.

Γενικά μπορείτε να κάνετε ότι συνδυασμό θέλετε.

Τα συναισθήματα που συγκέντρωσα είναι τα εξής: γκρίνια, λύπη, κούραση, ντροπή, απογοήτευση, θυμός, ζάλη, αδιαφορία, τρόμος/φόβος, βαρεμάρα, άγχος, μοναξιά, ζήλεια, χαρά, αγάπη, ηρεμία, έκπληξη, συμπόνοια, περηφάνια. Το παιχνίδι παίζεται από την νηπιακή ηλικία έως και την πρώτη με δευτέρα δημοτικού. Εγώ το εφάρμοσα και σε μεγαλύτερες ηλικίες εξασκώντας συγχρόνων το αντίστοιχο λεξιλόγιο στην εκμάθηση της Γερμανικής Γλώσσας.

Η κόρη μου το αγάπησε και θέλει να το παίρνουμε μαζί μας στις βόλτες μας, για να έχει μία δραστηριότητα να κάνει και μου λέει συγχρόνως τι αισθάνεται, κάτι που πιο πριν δεν ήταν τόσο εύκολο γι’ αυτήν.

Λίγα Λόγια για την Εύα Κούτρα

Η Εύα Κούτρα είναι εκπαιδευτικός, συγκεκριμένα καθηγήτρια της Γερμανικής Γλώσσας, και μαμά της πεντάχρονης Ηλέκτρας. Αγαπάει πολύ τα παιδιά και παρατηρεί συνεχώς την ανάπτυξή τους, νοητική και συναισθηματική.

Το φαγητό μπορεί να είναι και παιχνίδι;

Οι Φίλοι των Πυγολαμπίδων

Γράφει η Φιλιώ Κατσαρού, Οργανώτρια και συντονίστρια ομάδων messy play του Hehe Art, Play & Therapy ΚοινΣΕπ

Το αισθητηριακό παιχνίδι, αποδεδειγμένα πλέον από πολλές έρευνες, δεν είναι απλώς ωφέλιμο για την ανάπτυξη των παιδιών, είναι απαραίτητο! Εάν τα παιδιά αφεθούν ελεύθερα σε ένα περιβάλλον αποδοχής και ασφάλειας, με τα κατάλληλα ερεθίσματα γύρω τους, θα επιδιώξουν να παίξουν με όλες τις αισθήσεις τους, θα θελήσουν να μυρίσουν, να αγγίξουν με τα χέρια, με τα πόδια, με τη μύτη και συχνά με όλο τους το σώμα, να γευτούν και να πειραματιστούν πετώντας, ζουλώντας, ανακατεύοντας, και όχι μόνο!

Ένα ερώτημα που συχνά προκύπτει γύρω από το messy play είναι κατά πόσο είναι αποδεκτό να επιτρέπουμε στα παιδιά να παίζουν με το φαγητό τους ή και με άλλα βρώσιμα υλικά όπως αλεύρια, όσπρια και δημητριακά!

Ένα συχνό επιχείρημα των ατόμων που πιστεύουν ότι το φαγητό δε θα έπρεπε να χρησιμοποιείται ως παιχνίδι, είναι πως τα παιδιά χρειάζεται να διδαχθούν από εμάς τη σωστή του χρήση, καθώς και τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να τρώνε.

Ξέρουμε πια πως τα παιδιά μαθαίνουν κυρίως με δυο τρόπους, με τη μίμηση και με το παιχνίδι. Το παιδί που παρατηρεί εμάς να τρώμε με το κουτάλι τις φακές ή να πιάνουμε με το πιρούνι τη σαλάτα θα θελήσει από νωρίς να μας μιμηθεί. Αυτή η προσπάθεια όμως, εάν δεν επέμβουμε, θα περάσει μέσα από τη διαδικασία του παιχνιδιού! Όταν η τροφή δημιουργεί εμπειρία που αφορά όλες τις αισθήσεις, την όσφρηση, την όραση, τη γεύση, την αφή, αλλά ακόμα και την ακοή, μέσα από το θρυμμάτισμα για παράδειγμα των δημητριακών, τότε το παιδί αποκτά μια ολοκληρωμένη εικόνα γι’ αυτό που έχει μπροστά του. Οι διαφορετικές υφές που συχνά δυσκολεύουν κάποια παιδιά, γίνονται πολύ πιο προσιτές μέσα από το παιχνίδι. Έχει παρατηρηθεί πολλές φορές παιδιά που αρνούνται να τραφούν με κάτι συγκεκριμένο, να επιλέγουν τελικά να το φάνε αφού τους έχει δοθεί πρώτα η ευκαιρία να πειραματιστούν ελεύθερα με αυτό. Το παιδί που του προσφέρουμε το παντζάρι εμείς και αρνείται να το φάει, αν μπορέσει να το ακουμπήσει με τα χέρια του, να δει το χρώμα που αφήνει, να το κάνει κομματάκια, ακόμα και να το πετάξει κάτω, νιώθει πολύ πιο άνετα να το φέρει στο στόμα του και να το δοκιμάσει, γιατί του είναι πια οικείο με ένα τρόπο ευχάριστο, όπως συμβαίνει πάντα με το παιχνίδι!

Είναι σημαντικό η εμπειρία της θρέψης να είναι θετική και ευχάριστη, ώστε το παιδί να αγαπήσει το φαγητό, όπως είναι εξίσου σημαντικό το να μπορέσει να έρθει σε επαφή με την πραγματική ανάγκη του σώματος του για τροφή. Να γνωρίζει το ίδιο και να ορίζει το πότε πεινάει, το πόσο χρειάζεται να φάει, ακόμα και τι είδους τροφές έχει περισσότερη ανάγκη ο οργανισμός του τη δεδομένη στιγμή ή περίοδο. Για να το πετύχουμε αυτό, είναι σημαντικό να βγούμε από το ρόλο του δασκάλου που γνωρίζει καλύτερα από το ίδιο το παιδί τι χρειάζεται και τι όχι, και να εμπιστευτούμε τόσο το ένστικτο του, όσο και τον τρόπο που του έχει δώσει η φύση να αλληλεπιδρά με κάθε υλικό ή κατάσταση.

Από τη στιγμή που το παιδί έχει γνωρίσει, έχει εξοικειωθεί και έχει αγαπήσει την τροφή του, μπορούμε να νιώθουμε σίγουροι πως μεγαλώνοντας θα τη σεβαστεί με τον τρόπο που το εννοούμε εμείς οι ενήλικοι, λαμβάνοντας υπόψη του τότε πολλές επιπρόσθετες παραμέτρους πέρα από τη δική του περιέργεια ή ευχαρίστηση. Είναι σημαντικό να έχουμε προσδοκίες από τα παιδιά σύμφωνα με τα αναπτυξιακά τους στάδια και τις ανάγκες της κάθε ηλικίας. Στις μικρές ηλικίες το παιδί έχει ανάγκη να γνωρίσει τον εαυτό του και το περιβάλλον του. Τα πιο σύνθετα θέματα θα έρθουν αργότερα, όταν θα είναι η ώρα τους και θα μπορεί να τα επεξεργαστεί. Έτσι κι αλλιώς, ακόμα κι αν εμείς επιλέξουμε να τα καθοδηγήσουμε από την αρχή της ζωής τους με έναν πιο «ενήλικο» τρόπο γύρω από τέτοια ζητήματα, το παιδί δε θα μπορέσει να καταλάβει τίποτα παρά μόνο ότι αυτό που το ένστικτό του το σπρώχνει να κάνει δεν είναι αποδεκτό από τα σημαντικά πρόσωπα της ζωής του και ίσως να επιλέξει να παραιτηθεί του πρώτου προκειμένου να διατηρήσει την αποδοχή και την ασφάλεια που έχει περισσότερο ανάγκη.

Ίσως μας είναι πιο εύκολο να αποδεχτούμε τα παραπάνω αν κάνουμε τον παραλληλισμό του φυσικού περιβάλλοντος με την τροφή. Όπως το παιδί που έχει έρθει σε επαφή με τη φύση, τα δέντρα, τα λουλούδια, το χώμα, την άμμο, το νερό και έχει παίξει ανέμελα με όλα αυτά και μέσα σε όλα αυτά, είναι ο μελλοντικός ενήλικας ο οποίος θα φροντίσει να προστατέψει το περιβάλλον, έτσι και το παιδί που έχει παίξει με το φαγητό του και άλλα βρώσιμα υλικά, θα το σέβεται και θα το εκτιμά.

Ένα άλλο επιχείρημα, το οποίο έχει απασχολήσει και εμάς, αφορά το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή στον πλανήτη υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι υποσιτίζονται ή και πεθαίνουν δυστυχώς από την πείνα, ενώ κάποιοι άλλοι προσφέρουν ή επιτρέπουν στα παιδιά να «σπαταλούν» την τροφή παίζοντας! Η αλήθεια είναι πως το θέμα αυτό χρειάζεται να μας αφορά όλους, αλλά είναι αλήθεια επίσης πως η λύση δε θα δοθεί σταματώντας τα παιδιά από το παιχνίδι τους. Το πρόβλημα έχει να κάνει με πολιτική βούληση και οικονομικά μεγέθη και όχι με την τροφή αυτή καθ’ αυτή! Οι άνθρωποι που δεν έχουν πρόσβαση στην τροφή δεν είναι επειδή δεν υπάρχει αρκετή για όλους, αλλά επειδή δεν έχουν όλοι τη δυνατότητα να την αγοράσουν.

Σκεπτόμενοι με οικονομικούς όρους, είναι εύκολο να συμπεράνουμε πως είναι πολύ πιο φτηνό για μια οικογένεια ή για ένα σχολείο, να προσφέρει μια μικρή ποσότητα ρυζιού για παιχνίδι, το οποίο θα διαρκέσει πολύ ώρα, μπορεί να επαναληφθεί αποθηκεύοντας τα υλικά, και έχει αποδεδειγμένα αναπτυξιακά οφέλη από το να αγοράσει εξειδικευμένα παιχνίδια με αμφιλεγόμενες συχνά επιπτώσεις στην ανάπτυξη του παιδιού και με μεγάλη πιθανότητα το παιδί να το βαρεθεί σύντομα. Ένα κουπάκι ρύζι το οποίο έχει αναποδογυριστεί και έχει χυθεί στο πάτωμα έχει δώσει πάρα πολλές πληροφορίες στο παιδί ως προς την ικανότητά του να κρατάει και να αφήνει κάτι, την βιωματική προσέγγιση του φαινομένου της βαρύτητας, τη διασπορά προς διάφορες κατευθύνσεις της αρχικά μαζεμένης και σχεδόν ενοποιημένης ύλης, του ήχου που παράγεται και πόσα ακόμα. Όταν το ίδιο παιδί στη συνέχεια πιάσει τον κόκκο ρυζιού και τον τοποθετήσει πάλι στο κουπάκι ή κάπου αλλού, έχει εξασκήσει τη λεπτή του κινητικότητα, την εστίαση της όρασης και το συντονισμό της κίνησης. Αναλογιζόμενοι όλα αυτά, δεν είναι άδικο να πούμε ότι απλά «σπαταλάμε την τροφή»; Η τροφή χρησιμοποιείται με διαφορετικό τρόπο, που όπως φαίνεται από το παραπάνω παράδειγμα, έχει πολύ παραγωγικά αποτελέσματα.

Πέρα από το οικονομικό βέβαια εγείρεται και το ηθικό ζήτημα. Έστω κι αν είναι θέμα χρημάτων όπως είπαμε, από τη στιγμή που υπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν πρόσβαση σε τροφή, τι μήνυμα παίρνει για όλο αυτό το παιδί που παίζει με το ρύζι ή το αλεύρι. Σε αυτό έχουμε ήδη απαντήσει παραπάνω, ότι σε καμιά περίπτωση το παιδί δεν είναι σε θέση να καταλάβει και να επεξεργαστεί ένα τόσο σύνθετο θέμα που συχνά κι εμείς οι ενήλικοι δυσκολευόμαστε να κατανοήσουμε. Εάν επιμένουμε στο συλλογισμό αυτό πάντως, θα πρέπει να επανεξετάσουμε πολλές επιλογές μας. Το πρόβλημα της πρόσβασης σε καθαρό νερό είναι εξίσου μεγάλο αν όχι μεγαλύτερο από αυτό της πρόσβασης στην τροφή! Θα έπρεπε να μην επιτρέπουμε ούτε το παιχνίδι με το νερό που όλα τα παιδιά λατρεύουν ή ακόμα παραπέρα μήπως θα έπρεπε να σταματήσουμε να το χρησιμοποιούμε για να πλύνουμε το αυτοκίνητο μας, το μπαλκόνι μας και όλους τους υπόλοιπους ενήλικους σκοπούς; Τα κοινωνικά ζητήματα είναι πολλά, η ένδεια, η έλλειψη στέγης, η έλλειψη χρόνου για παιχνίδι πολλών παιδιών που ζουν κάτω από τραγικές συνθήκες. Η αντιμετώπιση απέναντι σε αυτά δεν μπορεί να είναι ενοχική, γιατί δεν είναι καν αποτελεσματική. Μια μακροπρόθεσμη λύση θα ήταν να μπορέσουμε εμείς να αφουγκραστούμε τις ανάγκες των παιδιών μας, να σταθούμε δίπλα τους με ενσυναίσθηση και να τους δώσουμε τα εφόδια τόσο γνωστικά όσο και συναισθηματικά ώστε να τοποθετηθούν και τα ίδια όταν θα είναι ώριμα απέναντι στα κοινωνικά ζητήματα της εποχής τους, δείχνοντας με τη σειρά τους ενσυναίσθηση σε άλλους ανθρώπους και στις καταστάσεις που αυτοί βιώνουν .

Τα μηνύματα που λαμβάνουν τα παιδιά από μας είναι κατά κύριο λόγο μη λεκτικά. Ο τρόπος ζωής μας και η στάση μας απέναντι σε καταστάσεις είναι αυτή που αποτυπώνεται μέσα τους. Οπότε μπορούμε να πούμε πως ένα μήνυμα που λαμβάνουν είναι ότι προτιμάμε να χρησιμοποιούμε φυσικά ή φιλικά υλικά, που είναι κοντά μας και που έχουν μικρό οικολογικό αποτύπωμα. Πέρα από το χαμηλότερο κόστος των βρώσιμων υλικών, αξίζει να αναλογιστούμε ότι αντίστοιχης λογικής παιχνίδια του εμπορίου περιέχουν συχνά τοξικές ουσίες, επικίνδυνες για την υγεία των παιδιών μας. Από την άλλη η επαφή με το πλαστικό που χρησιμοποιείται κατά κύριο λόγο στη βιομηχανία παιχνιδιών, πέρα από φτωχό αισθητηριακά υλικό, ξέρουμε ότι λειτουργεί επιβαρυντικά στο περιβάλλον, από το κόστος παραγωγής και μεταφοράς του έως το κόστος ρύπανσης όταν κάποια στιγμή βρεθεί στον κάδο απορριμμάτων.

Επιπλέον, αξίζει να κάνουμε και μια μικρή ιστορική διαδρομή. Η τροφή δεν είναι σίγουρα μόνο για να την τρώμε και δεν ήταν ποτέ! Από τα αρχαία χρόνια ξέρουμε ότι χρησιμοποιούνταν τροφές για τη δημιουργία χρωμάτων ώστε αυτά να χρησιμοποιηθούν για καλλιτεχνικούς και όχι μόνο σκοπούς. Πολλές φορές επιστήμονες έχουν στηριχθεί σε ιδιότητες τροφίμων ή και στα ίδια τα τρόφιμα για να παράγουν άλλα προϊόντα πολύ χρήσιμα στην κοινωνία μας. Αν θα μας φαινόταν τρελό να απαγορέψουμε σε έναν επιστήμονα να ερευνήσει την τροφή, θα πρέπει να μας φαίνεται το ίδιο τρελό να το κάνουμε σε ένα παιδί, γιατί τα παιδιά κάνουν την ίδια δουλειά με τον επιστήμονα, ερευνούν! Όπως κάνουν και την ίδια δουλειά με τον καλλιτέχνη, εκφράζουν και εκφράζονται!

Τελειώνοντας, είναι χρήσιμο να διευκρινιστεί πως δεν προτείνουμε κάποια αλόγιστη χρήση της τροφής και σίγουρα κάθε οικογένεια γνωρίζει τα δικά της όρια. Αυτό που πιστεύουμε είναι ότι εμείς ως ενήλικες έχουμε τη δυνατότητα να αφουγκραστούμε τις αναπτυξιακές ανάγκες των παιδιών και να προσφέρουμε σε αυτά ερεθίσματα που έχουμε αποφασίσει ότι είναι κατάλληλα ή με τον κατάλληλο τρόπο.

Για παράδειγμα θα μπορούσαμε να αποθηκεύουμε σε κάποιο σκεύος τα όσπρια ή το ρύζι με το οποίο παίζουμε και έτσι να το χρησιμοποιούμε πολλές φορές. Θα μπορούσαμε να φτιάξουμε πλαστελίνες με αλεύρι και αλάτι και να της διατηρήσουμε για αρκετό διάστημα στο ψυγείο, όντως σίγουροι για την ποιότητά τους. Την ώρα του φαγητού ειδικά στα πολύ μικρά παιδιά μπορούμε να προσφέρουμε μικρές ποσότητες, ώστε να μπορούν να παίζουν ελεύθερα ενώ τρώνε παράλληλα χωρίς να αισθανόμαστε ότι καταπατούμε δικά μας όρια. Τρόποι υπάρχουν πολλοί ώστε να είμαστε όλοι άνετα μέσα σε ένα τέτοιο παιχνίδι. Το ζητούμενο είναι να αναγνωρίσουμε τόσο την ανάγκη των παιδιών, όσο και να μπορέσουμε να δούμε μέσα από τα μάτια τους, ώστε να μπούμε στο κόπο να βρούμε τον κατάλληλο τρόπο για όλους μας.

Όσο για πιο μεγάλες δομές όπως σχολεία, εκτός από όσα αναφέραμε, υπάρχουν επιπλέον δυνατότητες. Ξέρουμε όλοι ότι μεγάλες ποσότητες τροφίμων πετιούνται καθημερινά επειδή έχουν χαλάσει, λήξει ή επειδή απλά περίσσεψαν. Δε θα ήταν δύσκολο να δημιουργηθεί μια συνεργασία ώστε τέτοιου είδους τροφές όχι τόσο κατάλληλες για τη διατροφή μας, να παραχωρούνται για εκπαιδευτικούς σκοπούς.

Άλλωστε υπάρχει κάτι συγκρίσιμο στην αίσθηση του να βουτάς το χέρι σου σε μια λεκάνη γεμάτη αλεύρι ή να αφήνεις κόκκους ρυζιού να τρέχουν ανάμεσα από τα δάχτυλα σου; Αν δεν μπορείτε να απαντήσετε αμέσως ίσως μια δοκιμή να σας πείσει!

Hehe Art, Play & Therapy ΚοινΣΕπ

Κώστα Βάρναλη 54, Πυλαία

2310 911941 – 6946333489

Σχολές Γονέων: η επιστροφή των μεγάλων στα θρανία!

Ιωάννα Σεραφειμίδου

Κάθε χρόνο τέτοια εποχή, οι γονείς περισσότερο από ποτέ αναζητούν την ιδανική πρώτη σχολική φωλιά για τα παιδιά τους. Τους κατακλύζει η αγωνία και τα ερωτηματικά. Επιθυμούν να τους προσφέρουν ότι καλύτερο μπορούν και αποζητούν ένα ασφαλές περιβάλλον για αυτά αλλά και για τους ίδιους.

Η εκπαίδευση όμως δε σταματάει στο σχολείο και είναι μια διαρκής διαδικασία που οφείλουμε να παρέχουμε και εμείς στον εαυτό μας ως ενήλικες. Τα τελευταία χρόνια ακούμε συχνά να διοργανώνονται Σχολές Γονέων από Εκπαιδευτικούς Οργανισμούς ή Κρατικούς Φορείς. Αλήθεια, ξέρετε τι είναι οι Σχολές Γονέων και πως μπορούν να μας βοηθήσουν να μπούμε πιο ομαλά στο νέο μας ρόλο ως γονείς; Είναι αλήθεια πως μπορούμε να συμμετέχουμε σε αυτές και να αποκτήσουμε νέα εφόδια ή μήπως τα ξέρουμε όλα;

Οι Διευθυντές – Υπεύθυνοι Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων πέντε σχολείων της Θεσσαλονίκης μας δίνουν τις δικές τους απαντήσεις.

Reggio Thessaloniki

Κατερίνα Νενέρογλου- Πεταλωτή, Διευθύντρια του Reggio Thessaloniki

Τι είναι οι Σχολές Γονέων και από ποια ανάγκη γεννήθηκε η δημιουργία τους; Πόσο πρόθυμοι είναι οι γονείς να καθίσουν πάλι στα θρανία;

Όταν το σχολείο και οι γονείς συνεργάζονται αρμονικά, τότε τα παιδιά νιώθουν ασφαλή, καθώς οι δυο κόσμοι τους ενώνονται. Στο Reggio Θεσσαλονίκη η “Σχολή Γονέων” διατυπώνεται ως “Ομιλία-συζήτηση”. Ο χαρακτήρας αυτής της συνάντησης των γονέων με ειδικούς αλλά και τους παιδαγωγούς του σχολείου αφορά το πως προσεγγίζουμε εμείς τον ψυχικό και μαθησιακό κόσμο των παιδιών τους. Η μορφή που διεξάγονται οι ομιλίες-συζητήσεις είναι διαδραστική και όχι υπο την μορφή “θρανίων”, δηλαδή μιας παθητικής συμμετοχής. Οι γονείς του σχολείου μας με την παρουσία τους στις ομιλίες-συζητήσεις, πλαισιόνουν την επιθυμία τους να βρεθούν κι εκείνοι στον χώρο του σχολείου με σαφή διάθεση συνεργασίας . Ο διάλογος στην εκπαίδευση αποτελεί μια μορφή συνεργασίας που περιλαμβάνει πλήρη ανταλλαγή των γνώσεων, των εμπειριών αλλά και των δεξιοτήτων του παιδιού μεταξύ γονέων και εκπαιδευτικών με σκοπό την ομαλή ανάπτυξη του παιδιού. Στο σχολείο μας- σύμφωνα με την προσέγγιση του Reggio Emilia- ο διάλογος αυτός μετουσιώνεται και μέσα από το Documentation είτε τα Documentation panel. Μέσα δηλαδή από την καθημερινή καταγραφή δεδομένων από τους παιδαγωγούς (των ιδεών, της ανακάλυψης μιας νέας γνώσης, των διαλόγων, εικόνων, κ.α.) τα οποία προκύπτουν από τα παιδιά κι έπειτα τα λαμβάνουν οι γονείς σε μια δομημένη μορφή. Η επικοινωνία αυτή αποτελεί το υπόβαθρο και το έρεισμα των κοινών στόχων και της αμφίδρομης σχέσης ανάμεσα στο σχολείο και την οικογένεια προς όφελος του παιδιού. Η συνεργασία αυτή δεν είναι μια ανάγκη που προέκυψε, μα αναγκαιότητα του παιδαγωγικού μας έργου.

Τι φιλοδοξούν να προσφέρουν οι Σχολές Γονέων στους συμμετέχοντες γονείς; Το Σχολείο σας διοργανώνει ανοιχτές ομάδες κατά τη διάρκεια του έτους;

Οι συναντήσεις γονέων και εκπαιδευτικών δημιουργούν το σκηνικό για συνεχή διάλογο και δράση. Για τη συνεργασία αυτή, βασικός παράγοντας είναι η προσπάθεια με κάθε τρόπο και από τις δυο πλευρές. Πρόκειται για αμφίδρομες σχέσεις εμπιστοσύνης και σεβασμού. Στις “Ομιλίες- Συζητήσεις” που πραγματοποιούνται στο χώρο του σχολείου μας είναι απαραίτητο να κατανοήσουν οι γονείς την παιδαγωγική προσέγγιση που ακολουθείται, αλλά κατά βάση τι μπορούν να κάνουν οι ίδιοι στο σπίτι και πως να το πετύχουν. Ο βασικός γνώμονας της επιτυχίας αυτής είναι οι γονείς να είναι ενήμεροι για τους γενικούς και ειδικούς στόχους της φιλοσοφίας μας. Κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς επιδιώκουμε να καλύψουμε θέματα τα οποία ενδιαφέρουν και προκύπτουν κάθε φορά από τις συζητήσεις με τους γονείς.

Η επαφή των γονέων με το σχολείο και τη μαθησιακή διαδικασία, δεν περιορίζεται μόνο στις συναντήσεις μας σε δευτερεύον χρόνο από την βασική λειτουργία του σχολείου. Κάθε Πέμπτη στο σχολείο μας πραγματοποιείται η “ανοιχτή μέρα γονέων”, όπου η οικογένεια του κάθε παιδιού (ενός παιδιού κάθε βδομάδα) επισκέπτεται το σχολείο μας και εμπλέκεται στη μαθησιακή διαδικασία.

Λίγα λόγια για το Σχολείο σας: Ποια είναι η φιλοσοφία σας σε ότι αφορά την εκπαιδευτική διαδικασία και ποιος πιστεύετε ότι πρέπει να είναι ο ρόλος του γονέα σε αυτή;

Όμοια με το θεωρητικό πλαίσιο της προσέγγισης της ιταλικής πόλης του Reggio Emilia, αναγνωρίζουμε το παιδί ως φορέα δικαιωμάτων και θεμελιωτή των εμπειριών και της ταυτότητάς του.Πιστεύουμε στο ικανό παιδί, το οποίο πρωταγωνιστεί στην ίδια του την μάθηση. Δομεί τη γνώση επικοινωνώντας με τους δικούς του μοναδικούς τρόπους αναπτύσσοντας όλες τις πιθανές του “γλώσσες”, εκφραστικές, επικοινωνιακές, συμβολικές, γνωστικές, ηθικές, λογικές και μεταφορικές. Η μάθηση επιτυγχάνεται μέσα από το συγκερασμό διαφόρων παιδαγωγικών προσεγγίσεων. Η συνεργασία μεταξύ παιδαγωγών από διαφορετικές εκπαιδευτικές αφετηρίες, προσεγγίζει αντικειμενικά και ολοκληρωμένα το φαινόμενο της μάθησης. Το εκπαιδευτικό σύστημα του Reggio Emilia, αντιπροσωπεύει μια καινοτόμα παιδαγωγική προσέγγιση προσχολικής ηλικίας. Ιδρυτής αυτής της φιλοσοφίας είναι ο Loris Malaguzzi, ο οποίος κατόρθωσε να οργανώσει ένα “δημοκρατικό” σχολείο υποστηρίζοντας την ελευθερία και αυτονομία του παιδιού, αλλά και θέτοντας τον δάσκαλο σε ρόλο συνεργάτη. Η προσέγγιση αυτή προσφέρει εναλλακτικούς τρόπους παιδαγωγικής, φιλοσοφίας και μεθοδολογίας που στοχεύουν σε ένα “παιδοκεντρικό” σύστημα εκπαίδευσης.

Τα βασικά χαρακτηριστικά είναι:

η δημοκρατική εκπαίδευση
οι εκατό τρόποι έκφρασης των παιδιών
τα παιδιά αποτελούν το επίκεντρο ενδιαφέροντος και ρυθμίζουν τη μαθησιακή διαδικασία
το ενδιαφέρον και η συμμετοχή των γονέων στις δραστηριότητες
ο ενθαρρυντικός ρόλος του δασκάλου
το περιβάλλον ως “τρίτος δάσκαλος”
ο δάσκαλος εικαστικών και τα “atelier”

Το σχολείο και η οικογένεια αποτελούν δυο θεσμούς οι οποίοι ασκούν μεγάλη επίδραση στην ψυχοπαιδαγωγική ανάπτυξη του παιδιού. Η μάθηση του παιδιού δεν βάζει τα όρια της στο χώρο του σχολείου αλλά συνεχίζεται και στο σπίτι. Η ενεργή συμμετοχή των γονέων στη μαθησιακή διαδικασία αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της δικής μας φιλοσοφίας.

Περισσότερα για τις Σχολές Γονέων στο Reggio Thessaloniki

Λίγα Λόγια για την Κατερίνα Νενέρογλου – Πεταλωτή

Η Νενέρογλου-Πεταλωτή Κατερίνα σπούδασε στο τμήμα Προσχολικής Αγωγής του Α.Τ.Ε.Ι. Θεσσαλονίκης. Κατά τη διάρκεια των σπουδών της φοίτησε στο Κatholieke Hogeschool Zuid-West-Vlaaderen, του Βελγίου, καθώς επίσης έκανε την πρακτική της άσκηση στο “Il Pratone ex I.P.P.A.I.” Genova, της Ιταλίας. Είναι Μοντεσσοριανή παιδαγωγός του NAMC, καθώς επίσης ασχολήθηκε με τις εκπαιδευτικές προσεγγίσεις των ευρωπαϊκών χωρών, συμμετέχοντας στα πλαίσια της εκπαίδευσης της σε Μοντεσσοριανά σχολεία (Ιταλία) και σχολεία Φρενέ (Βέλγιο). Παράλληλα συμμετείχε στο study group “Dialogues on Education” του Reggio Emilia, ενώ έχει παρουσιάσει σε Διεθνές Συνέδριο εμπειρίες από το Ιταλικό εκπαιδευτικό σύστημα. Είναι απόφοιτος του μεταπτυχιακού προγράμματος, Μ.Α. Ιnterior Design / Childcare Design στο University of Central Lancashire, ενώ πραγματοποιεί τις σπουδές της στον Ελληνικό Πολιτισμό του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου. Επιπροσθέτως, έχει εξειδικευτεί στην Ειδική Αγωγή και στις Μαθησιακές Δυσκολίες – Δυσλεξία ΕΚΠΑ, καθώς εργάστηκε με παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στην προσχολική ηλικία μέσω της παιχνιδοθεραπείας και της εικαστικής ψυχοθεραπείας.

Ο Μικρός Μαέστρος

Χρύσα Γκαβανίδου, Νηπιαγωγός και Προϊσταμένη – Διευθύντρια στον Μικρό Μαέστρο

Τι είναι οι Σχολές Γονέων και από ποια ανάγκη γεννήθηκε η δημιουργία τους;Πόσο πρόθυμοι είναι οι γονείς να καθίσουν πάλι στα θρανία;

Το προσωπικό βίωμα είναι η μόνη εκπαίδευση που έχουν οι νέοι άνθρωποι, όταν γίνονται γονείς. Είναι αυτή, που τους έχουν χαρίσει μέσα από τον τρόπο που τους μεγάλωσαν οι δικοί τους γονείς. Όμως, για την προαγωγή της ψυχικής και της σωματικής υγείας του παιδιού και τη διαμόρφωση σωστής προσωπικότητας, χρειάζονται περισσότερα εφόδια από εκείνα που προσφέρει η αγάπη και το ένστικτό τους. Ειδικότερα, χρειάζονται γνώσεις, δεξιότητες, συνεχή ενημέρωση, διαρκή προβληματισμό και αναζήτηση. Για τους παραπάνω λόγους οι γονείς είναι περισσότερο από πρόθυμοι να συμμετέχουν στις Σχολές Γονέων.

Για τον λόγο αυτό ωθηθήκαμε στη δημιουργία της «Σχολής Γονέων στο Μικρό Μαέστρο», η οποία αποτελείται από ομοιογενείς ομάδες με συγκεκριμένο αριθμό ατόμων και με ερέθισμα τη σχετική θεματολογία έχει στόχο να οδηγήσει τους γονείς στην αυτοσυνειδησία, στη γνωριμία με τον εαυτό τους, στην αυτό-αποδοχή, στην αποδοχή των άλλων, των παιδιών τους και στη διαμόρφωση μιας σαφούς γονικής ταυτότητας.

Οι Σχολές Γονέων φιλοδοξούν να καθοδηγήσουν τους γονείς, με βοήθεια από τους εξέχοντες επιστήμονές μας με τους οποίους συνεργαζόμαστε, σε θέματα που σχετίζονται με τον θεσμό της οικογένειας και την προστασία της ψυχικής υγείας των ανήλικων, καθώς και των ενήλικων ατόμων που την απαρτίζουν. Όπως ειπώθηκε και παραπάνω προσπαθούμε να κάνουμε μερικά βήματα παραπάνω από το προσωπικό βίωμα του καθενός, μέσα από την επιστημονική προσέγγιση – όπως μας την παρουσιάζουν οι συνεργάτες μας – αλλά πάντα από καθημερινά παραδείγματα ή και προβλήματα που αντιμετωπίζουμε στην καθημερινότητά μας.

Κάθε χρόνο φροντίζουμε να διοργανώνουμε τις Σχολές Γονέων, οι οποίες είναι ανοιχτές ομάδες, δηλαδή απευθύνονται σε όποιον επιθυμεί να τις παρακολουθήσει. Η θεματολογία έχει συνεχόμενη ροή, αλλά είναι έτσι δομημένη ώστε να μπορεί να παρακολουθηθεί από τον ενδιαφερόμενο μία και μόνο θεματική μίας ημερήσιας παρουσίασης. Αυτό διευκολύνει πολύ τους γονείς που πιθανόν αντιμετωπίζουν τη σκληρή καθημερινότητα και την έλλειψη ελεύθερου χρόνου και δεν μπορούν να παρακολουθήσουν ολόκληρο κύκλο παρουσιάσεων αλλά μπορούν να συμμετέχουν σε μία και μόνο συνάντηση – παρουσίαση.

Η φιλοσοφία του σχολείου μας σε ότι αφορά την εκπαιδευτική διαδικασία, είναι να παρέχουμε στα παιδιά μας πολλές και ποιοτικές εμπειρίες ώστε να αναπτύξουν τις δεξιότητές τους με αποτέλεσμα να ενταχθούν ομαλά στο κοινωνικό σύνολο.

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα ορίζεται με βάση την ηλικία των παιδιών και διαμορφώνεται με τέτοιο τρόπο, ώστε να καλύψει τις ανάγκες τους και να ενισχύσει ισόπλευρα όλους τους τομείς ανάπτυξης. Με το πλούσιο εκπαιδευτικό υλικό, τους έμπειρους και καταρτισμένους παιδαγωγούς και τον τεχνολογικό εξοπλισμό που διαθέτει το σχολείο μας, προσεγγίζουμε διαθεματικά τη γνώση, πετυχαίνοντας έτσι αποτελεσματικότητα στη μάθηση, η οποία βασίζεται παράλληλα και στην ομαδική αλλά και στην εξατομικευμένη προσέγγιση.

Τέλος, γίνεται συνεχής παρακολούθηση, καταγραφή και ενημέρωση των γονέων για τη μαθησιακή εξέλιξη των παιδιών τους, οι οποίοι έχουν ενεργό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία και απαιτείται διαρκή επαγρύπνηση και ετοιμότητα από μεριά τους για να γίνονται διορθωτικές και υποστηρικτικές παρεμβάσεις. Η οικογένεια και το σχολείο έχουν κοινές αξίες στην κοινωνία και μόνο μέσω της στενής συνεργασίας αυτών θα επιτευχθεί ουσιαστική αποτελεσματικότητα.

Με βάση λοιπόν τα παραπάνω γίνεται αντιληπτό ότι ο ρόλος του γονέα είναι απολύτως αναγκαία, να είναι ενεργός στην εκπαιδευτική εξέλιξη και ανάπτυξη του παιδιού. Η συστηματική ενημέρωση από την πλευρά του σχολείου μας για τα εκπαιδευτικά δρώμενα και δραστηριότητες των παιδιών προς τους γονείς, τους καθιστά συμμέτοχους και βοηθούς στην εκπαιδευτική διαδικασία.

Περισσότερα για τη Σχολή Γονέων στον Μικρό Μαέστρο

Λίγα Λόγια για τη Χρύσα Γκαβανίδου

Η Χρύσα Γκαβανίδου, είναι Νηπιαγωγός και προϊσταμένη – Διευθύντρια των ιδιωτικών σχολείων προσχολικής ηλικίας «Ο Μικρός Μαέστρος» από το 2004 έως και σήμερα. Είναι υπεύθυνη του νηπιαγωγείου και έχει την γενική εποπτεία για τον σχεδιασμό, την τήρηση και αξιολόγηση όλων των εκπαιδευτικών προγραμμάτων του σχολείου για όλες τις ηλικιακές βαθμίδες (βρεφική – μεταβρεφική – προνηπιακή – νηπιακή). Από τον Σεπτέμβρη του 2015 με την αδειοδότηση του σχολείου ως Κέντρο Δημιουργικής Απασχόλησης (Κ.Δ.Απ) έχει και την ευθύνη για την οργάνωση και λειτουργία των πολλών εργαστηρίων που λειτουργούν στα 2 κτίρια του Μικρού Μαέστρου. Η προσχολική εκπαίδευση θεωρείται από την ίδια ως την πιο σημαντική διότι είναι η χρονική περίοδος που μπαίνουν οι βάσεις για την διαμόρφωση της προσωπικότητας των παιδιών.

Η Κοκκινοσκουφίτσα

Ξανθούλα Καραβασίλη, Παιδαγωγός και Υπεύθυνη των Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων της Κοκκινοσκουφίτσας

Σχολές γονέων είναι οι συναντήσεις που απευθύνονται σε γονείς, έχοντας ως στόχο την ενημέρωσή τους για θέματα που αφορούν τους ίδιους και τα παιδιά τους. Δημιουργήθηκαν από την ανάγκη που έχουν οι γονείς για επικοινωνία, μοίρασμα απόψεων και συζήτηση. Οι γονείς δείχνουν τον ενθουσιασμό τους όταν συμμετέχουν σε μία σχολή γονέων, ενώ κάποιοι γονείς εκφράζουν τις επιφυλάξεις τους και διστάζουν να συμμετέχουν φοβούμενοι την έκθεση. Το σχολείο μας μπορεί να βοηθήσει δίνοντας τη δυνατότητα στους γονείς να συμμετέχουν ως παρατηρητές και στη συνέχεια να μοιραστούν και να επικοινωνήσουν όταν και όσο θέλουν.

Οι σχολές γονέων έχουν δώσει λύση πολλές φορές σε προβληματισμένους γονείς, καθώς μοιράζονται τις απόψεις τους και εκφράζουν τις απορίες τους έτσι ώστε δημιουργικά και αποτελεσματικά να βοηθηθούν οι ίδιοι και οι οικογένειές τους. Η Κοκκινοσκουφίτσα οργανώνει κάθε μήνα ομάδες γονέων με θέματα που απασχολούν συνήθως τους γονείς.

Το σχολείο θα πρέπει να γεφυρώνει την ¨διαδρομή¨ του παιδιού από το σπίτι. Πρώτο σημείο της διαδρομής είναι η ομαλή ένταξη του παιδιού στο καινούριο περιβάλλον, σεβόμενοι τις προσωπικές ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες κάθε παιδιού. Από κει και πέρα χρειάζεται διαρκής επικοινωνία με την οικογένεια και ενημέρωση έτσι ώστε οι γονείς να αισθάνονται ενεργό κομμάτι της σχολικής κοινότητας. Όταν οι γονείς αισθάνονται ότι είναι ευπρόσδεκτοι και το σχολείο επιζητά την ενεργό παρουσία τους, βλέπουμε το μέλλον των παιδιών μας με ελπίδα και οι γονείς αντιμετωπίζουν τις όποιες δυσκολίες δημιουργικά και αποτελεσματικά.

Περισσότερα για τη Σχολή Γονέων στην Κοκκινοσκουφίτσα σε συνεργασία με το www.parentstalks.gr

Λίγα Λόγια για την Ξανθούλα Καραβασίλη

H Καραβασίλη Ξανθούλα είναι παιδαγωγός και υπεύθυνη στον Παιδικό σταθμό – Νηπιαγωγείο ¨Κοκκινοσκουφίτσα¨. Εργάζεται ως παιδαγωγός είκοσι πέντε χρόνια και είναι μητέρα ενός επτάχρονου αγοριού. Όνειρό της ήταν πάντα να εργάζεται με παιδιά, γι’ αυτό συνεχίζει να προσφέρει με πολλή αγάπη στους μικρούς μαθητές αλλά και στους γονείς τους.

Παράλληλα είναι Σύμβουλος Θηλασμού της La Leche League International.

Πρότυπα Εκπαιδευτήρια

Νικόλαος Πανουργιάς, Διευθυντής των Πρότυπων Εκπαιδευτηρίων

Τι είναι οι Σχολές Γονέων και από ποια ανάγκη γεννήθηκε η δημιουργία τους;Πόσο πρόθυμοι είναι οι γονείς να καθίσουν πάλι στα θρανία;

Οι σημερινοί γονείς προβληματίζονται και αναζητούν τρόπους για να μάθουν πώς θα ανταποκριθούν καλύτερα στον δύσκολο και σύνθετο ρόλο τους, ο οποίος δεν μπορεί να στηρίζεται μόνο στηνέμφυτη γνώση, στο ένστικτο και την αγάπη.

Επιτακτική ανάγκη είναι η ενδυνάμωση του θεσμού της οικογένειας και γενικότερα η συνεργασία με το σχολείο το οποίο στηρίζει την οικογένεια με τον θεσμό της «Σχολής Γονέων ». Η στήριξη αυτή των γονέων αποσκοπεί στην ικανοποίηση της επιθυμίας τους να διαπαιδαγωγήσουν αποτελεσματικά τα παιδιά τους. Η ανάγκη τους αυτή τους καθιστά πρόθυμους να καθίσουν και πάλι ..στα θρανία.

Οι «Σχολές Γονέων» ή οι «Απογευματινές συναντήσεις γονέων για τις ανάγκες και τους προβληματισμούς της σύγχρονης οικογένειας»- όπως είναι για τα Εκπαιδευτήριά μας- προσπαθούν να βοηθήσουν τους γονείς να βρουν λύσεις και να αναπτύξουν μια σύγχρονη οπτική σε θέματα καθημερινά που μας απασχολούν και μας προβληματίζουν σε σχέση με τον γνωστό – άγνωστο κόσμο των παιδιών μας.Τα Πρότυπα Εκπαιδευτήρια Θεσσαλονίκης βρίσκονται πάντα και με κάθε δυνατό τρόπο κοντά στην οικογένεια και στα παιδιά. Έτσι στο πλαίσιο της διαρκούς συνεργασίας σχολείου – οικογένειας, διοργανώνουμε για το σχολικό έτος 20015-16 για ενδέκατη συνεχή χρονιά τις συναντήσεις αυτέςόχι μόνο για να ακούσουμε καταξιωμένους ειδικούς επιστήμονες και επαγγελματίες, αλλά και για να αφουγκραστούμε, να συζητήσουμε και να εκφράσουμε τις απορίες και τους ιδιαίτερους προβληματισμούς μας.

Ο τίτλος των σεμιναρίων «Μεγαλώνοντας μαζί με τα παιδιά μας» δίνει το περίγραμμα και τη βάση της θεματολογίας τους.

Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, ουσιαστική φροντίδα και μεγάλη αγάπη για το παιδί δημιουργήσαμε εδώ και 45 χρόνια, σε μια από τις ομορφότερες περιοχές της πόλης μας, τους Ελαιώνες Πυλαίας, τα Πρότυπα Εκπαιδευτήρια Θεσσαλονίκης, ένα σύγχρονο, οικογενειακό, «πράσινο» σχολείο που εξειδικεύεται στην προσχολική και την πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Σε μια τοποθεσία 11 κατάφυτων στρεμμάτων παρέχουμε στα παιδιά ένα ασφαλές και πλούσιο σε ερεθίσματα περιβάλλον μέσα στο οποίο οι μικροί μαθητές μπορούν να παίζουν, να δημιουργούν, να εξερευνούν και να δομούν τη γνώση.

Από τη στιγμή της ίδρυσής του μέχρι σήμερα, το Σχολείο μας με απόλυτα παιδοκεντρική φιλοσοφία και σεβασμό στις ατομικές ικανότητες του μαθητή, οικοδομεί πολύπλευρη, ισόρροπη εκπαίδευση.Τα τμήματά μας είναι ολιγομελή, ώστε να προσφέρουμε εξατομικευμένη φροντίδα και εκπαίδευση σε κάθε μαθητή μας. Η εκπαιδευτική μας διαδικασία παρέχει στο παιδί όλα τα απαραίτητα εφόδια, ώστε, αφού πρώτα νιώσει την αγάπη και τον σεβασμό, να κοινωνικοποιηθεί και να διαμορφώσει κριτική άποψη μέσα από το ήθος, την ασφάλεια, την ομαδικότητα, την ευγενή άμιλλα και την επιβράβευση.

Η διδακτέα ύλη διαμορφώνεται για να μπορούν τα παιδιά να αφομοιώσουν τις γνώσεις και να τις κάνουν πραγματικά κτήμα τους. Το εκπαιδευτικό προσωπικό, που αποτελεί τη μεγαλύτερη « περιουσία» του Σχολείου μας, απαρτίζεται από μόνιμους και έμπειρους παιδαγωγούς, οι οποίοι με τα κατάλληλα για τις ηλικίες αυτές διδακτικά προγράμματα, τις ποικίλες σύγχρονες παιδαγωγικές πρακτικές, τη διαρκή επιμόρφωση, το εξελιγμένο παιδαγωγικό υλικό, τις εκπαιδευτικές επισκέψεις, τη διοργάνωση εκδηλώσεων χτίζουν με βιωματικό τρόπο την πνευματική συγκρότηση, τη συναισθηματική σταθερότητα και την ομαλή κοινωνικοποίηση των μαθητών μας, συμβάλλοντας στην ολόπλευρη ανάπτυξή τους και παράλληλα, με μεράκι και αγάπη, αγκαλιάζουν ως δεύτεροι γονείς τα παιδιά της τάξης τους.

Περισσότερα για τη Σχολή Γονέων στα Πρότυπα Εκπαιδευτήρια

Λίγα Λόγια για τον Νικόλαο Πανουργιά

Ο Νικόλαος Πανουργιάς είναι απόφοιτος του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης Θεσσαλονίκης. Διορίστηκε στα Πρότυπα Εκπαιδευτήρια το σχολικό έτος 1986-87 και από το σχολικό έτος 1997-98 μέχρι και σήμερα έχει τη διεύθυνση του σχολείου. Όλο αυτό το διάστημα συμμετέχει συστηματικά σε διάφορα επιμορφωτικά προγράμματα που έχουν σχέση με την Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, την υλοποίηση καινοτόμων πρακτικών στο δημοτικό σχολείο και τη διαχείριση εκπαιδευτικών προβλημάτων στο πλαίσιο της σχολικής μονάδας.

Το Σχολειό της φύσης

Βέτα Γεωργιάδου, Διευθύντρια Στο Σχολειό της Φύσης

Τι είναι οι Σχολές Γονέων και από ποια ανάγκη γεννήθηκε η δημιουργία τους;Πόσο πρόθυμοι είναι οι γονείς να καθίσουν πάλι στα θρανία;

Eίναι η διαδικασία του να βρεις τον εαυτό σου μέσα στο ρόλο του γονιού, η αναζήτηση μιας πιο αποτελεσματικής και πιο λειτουργικής κατάστασης σε σχέση με το παιδί και το μοίρασμα ανησυχιών με ειδικούς επιστήμονες ή άλλους γονείς. Πολλές φορές και μόνο η ανταλλαγή πληροφοριών και εμπειριών βοηθάει πολύ.

Δημιουργήθηκαν μέσα από την ανάγκη να ανταποκριθούν οι γονείς στο ρόλο τους, που είναι ο ρόλος του δασκάλου προς τον καινούριο άνθρωπο που ήρθε στη ζωή για να μάθει, να πορευτεί με ασφάλεια και εμπιστοσύνη προς τον εαυτό του και το περιβάλλον του και να βιώνει αξίες, που θα τον βοηθήσουν να ζήσει ηθικά και πνευματικά.

Αν βρεις τον τρόπο που ταιριάζει στον καθένα, είναι πολύ πρόθυμοι να μάθουν και να πειραματιστούν. Και κυρίως αν θυμηθούν το παιδί που υπήρξαν.

Μια άλλη ματιά στη ζωή μέσα από το προσωπικό τους ψάξιμο για το ποιοι είναι και τι θέλουν οι ίδιοι. Να βρουν το νόημα στη δική τους ζωή, για να διασφαλίσουν ότι θα επιτρέψουν και στο παιδί τους να καταλάβει το δικό του, έτσι ώστε να μην το «καπελώσουν» με τα δικά τους «θέλω» και όνειρα.

Στο σχολειό μας υπάρχει τμήμα σχολής γονέων με ψυχολόγο, δραματοθεραπεία, arttherapy, αναπνοές, ομάδα παιχνιδιού, θεάτρου, Παιδείας του Βάθους, Νευρογλωσσικού προγραμματισμού.

Το Σχολειό της Φύσης εκπαιδεύει τα παιδιά στη φύση, στην ανακάλυψη του εαυτού, στο μπορώ έχω επιλογές, στο μαθαίνω πώς να μαθαίνω και σε αξίες ζωής. Τα παιδιά ερευνούν και ανακαλύπτουν τη γνώση.

Ο γονιός είναι απαραίτητος στην εκπαιδευτική διαδικασία, γιατί αν ορίσουμε την Παιδεία σαν την αντίληψη για τη ζωή, που περιλαμβάνει στάσεις και συμπεριφορές, αυτός την προσφέρει Παιδεία στο παιδί του, καθώς είναι ο σημαντικός του άνθρωπος. Ο ρόλος του μέσα στο σχολειό είναι αυτός του δασκάλου και ταυτόχρονα του μαθητή.

Περισσότερα για τις Σχολές Γονέων στο Σχολειό της Φύσης σε συνεργασία με την Ιωάννα Μπλέκα και την Κατερίνα Χλωροκώστα

Λίγα Λόγια για τη Βέτα Γεωργιάδου

Η Βέτα Γεωργιάδου νηπιαγωγός με μετεκπαίδευση στο Διδασκαλείο του Παιδαγωγικού Νηπιαγωγών του ΑΠΘ, αφού εργάστηκε για 22 χρόνια σε νηπιαγωγεία της Κοζάνης και της Θες/νίκης, δημιούργησε το Σχολειό της Φύσης, βρεφονηπιακό σταθμό και νηπιαγωγείο στον Τρίλοφο Θεσσαλονίκης.

Προωθεί σαν φιλοσοφία του σχολείου την Παιδεία του Βάθους, και στην εκπ/ση σε αξίες ζωής (πρόγραμμα ΑΡΕΤΗ, Κύπρος), που στοχεύει στην πνευματική και ηθική ανάπτυξη του παιδιού,εκτός από την ψυχοδιανοητική και σωματική. Η εκπαίδευση που υιοθετεί στο σχολειό της Φύσης, στηρίζει τη γνώση μέσα από το βίωμα και την εμπειρία, το παιχνίδι, την εκπαίδευση στη φύση και μέσα από τη φύση. Υποστηρίζει την εκπαίδευση γονέων και δασκάλων, η οποία γίνεται μέσα από εβδομαδιαία συστηματικά σεμινάρια δραματοθεραπείας, art-therapy, παιχνιδιού, θεατρικής παιδείας, μουσικής, αναπνοών κτλ.

Συνδέει το σχολειό με την κοινωνία μέσα από τη δημιουργία ομάδων γονέων,«Δέντρο Ζωής» κοινωνικός σύλλογος, «Κύκλος Ζωής», θεατρική ομάδα, «Ritmonaturezza», ομάδα με τύμπανα, « Πλανόδιοι παραμυθάδες», ομάδα μαμάδων που αφηγείται παραμύθια σε παιδιά!!

Άλλοι Χρήσιμοι Σύνδεσμοι

Πανελλήνιος Σύνδεσμος Σχολών Γονέων

Σχολές Γονέων στο Δήμο Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με το Ίδρυμα Νεολαίας και Διά Βίου Μάθησης

Ίδρυμα Νεολαίας και Διά Βίου Μάθησης (Ι.ΝΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ.)

Σε παρακαλώ πες μου ένα παραμύθι

Οι Φίλοι των Πυγολαμπίδων

Γράφει η Αφροδίτη Φουτρή | www.dramatherapist.gr

Έχετε αναρωτηθεί γιατί τόσα πολλά παιδιά θέλουν να ακούσουν ένα παραμύθι πριν από τον ύπνο τους και γιατί τόσοι πολλοί ενήλικες διαβάζουν ένα βιβλίο πριν από το δικό τους? Εκτός από την επιθυμία να παρατείνουν το χρόνο της ημέρας και να καθυστερήσουν το πέρασμα στο άγνωστο του ασυνείδητου, η αφήγηση μιας ιστορίας εκτελεί την καθησυχαστική λειτουργία κατά την οποία το άγνωστο γίνεται γνωστό και ο δρόμος μεταξύ γνωστού και αγνώστου γίνεται πιο απτός πιο προσβάσιμος. Οι ιστορίες πολύ συχνά λέγονται σε στιγμές, σε περιόδους μετάβασης. Μια τέτοια στιγμή είναι εκείνη μεταξύ ξύπνιου προς ύπνου. Μια άλλη είναι στην αρχή ή στο τέλος της σχολικής μέρας, κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού ή μιας θεραπείας.

Κατά τη διάρκεια της περιόδου πριν κοιμηθούμε βρισκόμαστε στη μετάβαση από το φως στο σκοτάδι και στη φάση από την παρέα στη μοναξιά. Βρισκόμαστε στο μεταβατικό σημείο να ταξιδέψουμε από έναν γνωστό κόσμο και σε έναν άγνωστο. Αυτό μπορεί να μην μας αρέσει. Κρυμμένοι μέσα στα σεντόνια μας, ασφαλείς μέσα στα κρεβάτια μας, μπορεί να ενθαρρύνουμε σκηνές έντονης δραματικής δύναμης. Αφήνουμε τα γεγονότα της μέρας και ταξιδεύουμε ξυπόλητοι στον άγνωστο κόσμο του ύπνου, των ονείρων και των εφιαλτών.

Πόσοι από εμάς αισθανόμαστε άνετα στο να βιώσουμε εμπειρίες αγνώστου? Η ιστορία πριν από τον ύπνο μπορεί να αποτελέσει θεραπεία και φροντίδα. Γι’ αυτές τις περιπτώσεις, οι ιστορίες οι οποίες εμπεριέχουν το απρόβλεπτο και το αναπάντεχο, που προσφέρουν συμβουλές και βοήθεια στον ακροατή να αποκτήσει οικειότητα με παράξενα γεγονότα, να αναγνωρίσει το καλό και το κακό και να αλληλεπιδράσει με τους μελλοντικούς, ονειρικούς επισκέπτες είναι κατά κανόνα πολύ σημαντικές. Σε συμβολικό επίπεδο, οι ιστορίες αυτές δεν μας προετοιμάζουν μόνο για τον ονειρόκοσμο αλλά και για τον πραγματικό κόσμο, το καλό και το κακό έξω από την ασφάλεια του κρεβατιού. Οι ιστορίες αυτές μπορούν να μας ενισχύσουν την πεποίθηση ότι οι ήρωες μας μπορούν να υπερασπιστούν τους εαυτούς τους, ότι οι βοηθοί μας είναι εκεί όποτε τους χρειαστούμε και ότι η νίκη ενάντια στο κακό είναι δυνατή.

Τα παραμύθια προσφέρουν κάτι παραπάνω από παρηγοριά, προβάλλουν ενθάρρυνση για να συνεχιστεί η διατύπωση των ερωτήσεων μάλλον παρά για να εγκαταλειφτεί η έρευνα. Μέσα από την ταυτοποίηση με έναν ήρωα ή μια ηρωίδα, που φανερώνει το βαθμό της επιμονής, το πνεύμα και το κουράγιο είναι απαραίτητα για να υπερνικήσουμε τα εμπόδια, να μάθουμε να αντιμετωπίζουμε τους φόβους και τη μοναξιά μας.

Λίγα Λόγια για την Αφροδίτη Φουτρή

Η Αφροδίτη Φουτρή σπούδασε Κοινωνιολογία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και Δραματοθεραπεία στο Ινστιτούτο Δραματοθεραπείας Αιών. Έχει κάνει σπουδές θεάτρου δείχνοντας ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το παιδικό θέατρο και το παραμύθι. Έχει παρακολουθήσει πλήθος σεμιναρίων σχετικά με την ψυχική υγεία, τη θεραπεία μέσω τέχνης και το θέατρο. Έχει συμμετάσχει σε πολλά συνέδρια και ημερίδες μέσω ανακοινώσεων και βιωματικών εργαστηρίων.

Από το Δεκέμβριο του 2007 ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη, ως Κοινωνιολόγος. ‘Εχει συνεργαστεί με διάφορες Κοινωνικές Οργανώσεις προσφέροντας τις υπηρεσίες της σε άτομα και ομάδες που κινδυνεύουν με κοινωνικό αποκλεισμό. Στα πλαίσια της κλινικής της εμπειρίας έχει εργαστεί σε δομές ψυχικής υγείας, οικοτροφεία, ψυχιατρικές κλινικές, κέντρα ημέρας και σε δομές με κακοποιημένα παιδιά και εφήβους. Επίσης ως σύμβουλος απασχόλησης από το 2005 έως και το 2010 εργάστηκε με μετανάστες και άνεργες γυναίκες και προσέφερε τις υπηρεσίες της εθελοντικά σε πολλούς κοινωνικούς φορείς όπως κέντρα απεξάρτησης, ορφανοτροφεία και συλλόγους που προσφέρουν κοινωνικές υπηρεσίες. Έχει εργαστεί ως εκπαιδεύτρια καθηγητών στα πλαίσια της ανάπτυξης της δημιουργικής διδαασκαλίας και ως σύμβουλος απασχόλησης σε ειδικές ομάδες γυναικών και μεταναστών. Ως Δραματοθεραπεύτρια συνεργάζεται με το κέντρο Αυτογνωσίας-Δραματοθεραπείας και Επαγγελματικής Ανάπτυξης ΡΟΕΣ διοργανώνοντας βιωματικά και εκπαιδευτικά σεμινάρια Δραματοθεραπείας και ατομικές συνεδρίες σε ενήλικες, εφήβους και παιδιά. Είναι πιστοποιημένη σύμβουλος του ΕΚΕΠΙΣ και μέλος της ένωσης Δραματοθεραπευτών.

photo via

Χτίζοντας τις διατροφικές συνήθειες των παιδιών

Οι Φίλοι των Πυγολαμπίδων

Γράφει η Ιωάννα Μπλέκα / www.mpleka.gr

Όπως για όλα τα θέματα, έτσι και για την διατροφή, τα παιδιά μαθαίνουν περισσότερα πράγματα μέσω της μίμησης των γονιών τους, παρά ακολουθώντας τις συμβουλές τους. Η διατροφή των παιδιών είναι ένα θέμα που απασχολεί τους περισσότερους γονείς ήδη από την στιγμή της γέννησης. Ιδιαίτερα η μητέρα – τροφός χτίζει την σχέση της με το παιδί μέσω του ταΐσματος. Άρα το τι, το πόσο και το πότε έφαγε ένα παιδί αποτελούν βασικές αγωνίες των γονέων ανεξάρτητα από την ηλικία του παιδιού τους. Γι’ αυτό και είναι σύνηθες, η μητέρα να ρωτάει πιο συχνά το παιδί της τι έφαγε, παρά το πώς νιώθει ή πως πέρασε τη μέρα του.

Πέρα από το ποιες τροφές είναι κατάλληλο να καταναλώνει ένα παιδί ώστε να παίρνει τα απαραίτητα συστατικά για την ανάπτυξή του, το φαγητό και η διαδικασία του είναι κουλτούρα, είναι επικοινωνία, είναι συνήθεια και διαφοροποιείται στο πλαίσιο της κάθε οικογένειας. Για να μάθει ένα παιδί να τρώει “σωστά” θα πρέπει καταρχήν να βλέπει τους γονείς του να υιοθετούν υγιεινές διατροφικές συνήθειες. Ο γονιός δεν αρκεί να δίνει μόνο συμβουλές στο παιδί. Είναι ανώφελο να προσπαθούμε να πείσουμε ένα παιδί να φάει ένα συγκεκριμένο λαχανικό, αναλύοντας την θρεπτική του αξία, αν δεν το έχουμε καταναλώσει ποτέ οι ίδιοι μπροστά του ή αν δεν το έχουμε συχνά πάνω στο οικογενειακό τραπέζι. Είναι ανώφελο να απαγορεύουμε στο παιδί να τρώει γλυκά ή να πίνει αναψυκτικά, ενώ εμείς οι ίδιοι τα καταναλώνουμε με την πρώτη ευκαιρία. Τα παιδιά διδάσκονται από το παράδειγμα που τους δίνουμε και για να συμβεί αυτό είναι απαραίτητο η οικογένεια να συγκεντρώνεται γύρω από το τραπέζι και όλα της τα μέλη να γευματίζουν μαζί, όσο το δυνατόν συχνότερα.

Επιπλέον, τα παιδιά στην προσχολική αλλά και την σχολική ηλικία συχνά δυσκολεύονται να δοκιμάσουν νέες γεύσεις και να εντάξουν κάποια τρόφιμα στην καθημερινή τους διατροφή. Σε τέτοιες περιπτώσεις η έκθεση του παιδιού στη νέα γεύση δεν συνιστάται να γίνεται με το ζόρι. Η τιμωρία σχετικά με το φαγητό, καθώς και η πίεση για την κατανάλωσή του, δεν ενδείκνυνται για την υγιή σχέση του παιδιού με το φαγητό. Είναι σημαντικό να μιλήσουμε για το συγκεκριμένο τρόφιμο και την εποχικότητά του, να πάμε να το ψωνίσουμε από το μανάβη ή από την λαϊκή αγορά μαζί με το παιδί, να το μαγειρέψουμε παρέα, ώστε το παιδί να δει όλη την διαδικασία μέχρι το τρόφιμο να φτάσει στο τραπέζι. Βλέποντάς μας να το καταναλώνουμε ίσως να θελήσει να το φάει και το ίδιο, ίσως όμως και όχι, και εκεί δεν πρέπει να απογοητευόμαστε, αλλά να συνεχίζουμε να το εντάσσουμε στο διαιτολόγιο της οικογένειας και να ενθαρρύνουμε απλά το παιδί να το δοκιμάσει.

Για να αποκτήσουν τα παιδιά σωστές διατροφικές συνήθειες, επίσης είναι καλό οι γονείς να ορίσουν συγκεκριμένους κανόνες που αφορούν στη συμπεριφορά των παιδιών την ώρα του φαγητού. Για παράδειγμα, τρώμε πάντα στο τραπέζι κι όχι όρθιοι ή τρέχοντας ή παίζοντας. Δεν τρώμε μπροστά στην τηλεόραση, καθώς εκεί καταναλώνουμε πολύ μεγαλύτερες ποσότητες και δεν αντιλαμβανόμαστε το αίσθημα του κορεσμού μας. Οι ώρες των γευμάτων μας είναι σταθερές. Παράλληλα και καθώς το παιδί μεγαλώνει θα πρέπει να το ενθαρρύνουμε να τρώει μόνο του – ανεξάρτητα από την ακαταστασία που μπορεί να προκαλέσει, να καθορίζει μόνο του το πόσο θα φάει, να σερβίρεται μόνο του, να αντιλαμβάνεται το πότε πεινάει ακόμη και το πότε έχει χορτάσει, να εκδηλώνει την προτίμηση ή την αποστροφή του σε μία τροφή, και να εκφέρει γνώμη για το φαγητό που τρώει.

Να θυμάστε ότι η στάση των γονιών απέναντι στο φαγητό, ο τρόπος που τρέφεται η οικογένεια, το είδος και η συχνότητα των γευμάτων, η ποιότητα και η ποσότητα της τροφής που προσφέρεται στο παιδί, είναι όσα καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό τις συνήθειες, τις προτιμήσεις και τις αντιλήψεις που θα ακολουθήσει το παιδί για το φαγητό σε όλη την υπόλοιπη ζωή του.

*Μάθετε περισσότερο για το σεμινάριο “Διατροφή & Παιδί: αντιδράσεις” που θα πραγματοποιηθεί στις 27/02, με εισηγήτριες την Ιωάννα Μπλέκα και την Ευγενία Καραγιαννίδου.

Λίγα Λόγια για την Ιωάννα Μπλέκα

Φέτος τα Χριστούγεννα… ας επιλέξουμε!

Οι Φίλοι των Πυγολαμπίδων

Κείμενο: Ελένη Γιαννούση

Επιστημονική συμβολή: Μαριλένα Αγγελή, ψυχολόγος

Αγαπητέ γονιέ, αγαπητέ παιδαγωγέ.

Στέκομαι στον καθρέφτη και αναλογίζομαι… για μας λέω, που φέτος δεχθήκαμε ποσότητες στρες αγωνιώντας, αν τα παιδιά μας θα μεγαλώσουν χωρίς τίποτα…

Πώς θα ήταν, αν φέτος τα Χριστούγεννα αποφεύγαμε όλοι μας το πολύ, το έτοιμο, το ταχύ, το κατακλυσμιαίο; Και έτσι, παίρνω το θάρρος να σου προτείνω: γύρνα στο απλό, με διάρκεια και βάθος. Όχι για λόγους ηθικής, δε θα μιλήσουμε για τέτοια πράγματα, αλλά για λόγους παιδαγωγικής. Δώσε σημασία στο να στολίσεις ως οικογένεια αργά και με μουσική το δέντρο, να διαλέξεις μια μια τις μπάλες, να χειροκροτήσεις, όταν ανάψουν τα λαμπάκια, να γίνει μεγάλη στιγμή, όταν θα σηκώσεις το παιδί σου ψηλά να τοποθετήσει το αστέρι, θα είναι η δική σας στιγμή. Κάνε αυτή τη μέρα γιορτή, φυλαχτό στο κουτί των αναμνήσεων που θα κουβαλά ισόβια μέσα του. Μη βιαστείς να τρέξεις στο πολυκατάστημα, στο ζαχαροπλαστείο. Ας πάρουμε όλοι μια ανάσα. Βοήθησε το παιδί να καταλάβει πως η εμπειρία, η μια, αυτή η σημερινή, είναι σπουδαία, είναι παρακαταθήκη για τα βραδινά όνειρα, άξια ευγνωμοσύνης. Αλλιώς οι ανάγκες του για το περισσότερο διογκώνονται και το παιδί μαθαίνει πως η παράσταση συνοδεύεται πάντα με ποπ κορν, και μετά ακολουθεί ο κλόουν, και μετά ο ξυλοπόδαρος και μετά τα γλυκά και μετά το πάρτυ και μετά η συναυλία, και μετά η πριγκίπισσα, και μετά η ταινία και μετά και μετά… Και μετά; Και μετά το παιδί βγαίνει στη ζωή με οδηγό το «μετά», δεν έμαθε για το τώρα ή το πριν, και ο ασκός των επιθυμιών που ξεχείλισε, το κυνηγάει ως ενήλικα, βουτηγμένο στη θλίψη του ανικανοποίητου.

Φαίνεται πως ευφυείς είναι οι άνθρωποι που δημιουργούν, στοχάζονται και ανατροφοδοτούν τα βιώματα και κάτι τέτοιο το παιδί δε θα το κάνει μόνο του. Θα το κάνει με εμάς μαζί του, πράγμα που απαιτεί κόπο, φροντίδα και αντίσταση στο φανταχτερό των εποχών. Τα παιδιά που τελείωσαν από μια ολοήμερη γιορτή σχολείου με δέκα διαφορετικές και συχνά ταυτόχρονες απολαύσεις, που ικανοποίησαν κάθε τους ξαφνική επιθυμία («φεύγω από τον κλόουν, πάω στον ζαχαροπλάστη τώρα»), που έτρεξαν από το ένα μινι θέαμα στο άλλο, τα παιδιά αυτά δε σκέφτηκαν, δεν ένιωσαν, μόνο εκτονώθηκαν και διασπάστηκαν, κατακερματισμένα σε χίλια δυο κομμάτια… Αναρωτιέμαι τι έμεινε να απολαύσουν στο βάθος; Γύρισαν πίσω, κοιμήθηκαν και αύριο ξανά από την αρχή, βόλτες με φώτα, γυαλιστερές φόδρες, πλαστικά παιχνίδια που αύριο ξεχνιούνται και αχρηστεύονται… αυτό δηλαδή που θα συμβεί και με τα βιώματα της παιδικής τους ηλικίας.

Φέτος, προτείνω να δώσεις έμφαση σε ένα παιχνίδι – δε χρειάζεται να το γεμίσουμε το καλάθι – αυτό το παιχνίδι που ένα πλάσμα απόκοσμο και μοναδικό θα μας φέρει. Και αυτό το ένα, αν το περιποιηθείς, θα γίνει και μοναδικό. Μόλις τελειώσει μια μέρα γιορτινή, μπορείς να παροτρύνεις το παιδί να μιλήσει για την εμπειρία του, τα συναισθήματα και τις ιδέες του, να αναστοχαστεί πάνω στα συμβαίνοντα, να παίξει μαζί σου.

Είναι γνωστό πως η δημιουργικότητα είναι ευφυΐα. Δώσε λοιπόν την ευκαιρία στο παιδί σου να δημιουργήσει. Πριν δει τα χριστουγεννιάτικα παραμύθια με τη σειρά σε dvd, μπορείς να το κινητοποιήσεις να φανταστεί πώς φέρεται ο Σκρούτζ, πώς μοιάζει η Βασίλισσα του χιονιού και αν το κοριτσάκι με τα σπίρτα έζησε ή όχι. Ξέρουν τα παιδιά ποιο τέλος να διαλέξουν, φρόντισε βλέπεις το παραμύθι να είναι για τον άνθρωπο βάλσαμο, να εξυπηρετεί τις ψυχολογικές ανάγκες του. Κλείστε για λίγο την τηλεόραση, κυλιστείτε στα ζεστά χαλιά, συνδυάστε τα παλιά σας ρούχα να φτιάξετε στολές, μαγειρέψτε τα χριστουγεννιάτικα γλυκά, αδιαφορώντας για το αποτέλεσμα.

Και εσύ δάσκαλε, που ξέρω πόσο πολύ φροντίζεις, καταλαβαίνω τις απαιτήσεις των καιρών, μα αν συμφωνείς, στάσου, χαμογέλασε και εξήγησε πως φέτος δε χρειαζόμαστε πολλά, φτάνει να επιλέξουμε.

Ας φροντίσουμε, ας φροντιστούμε, με όποια σειρά.

Λίγα λόγια για την Ελένη Γιαννούση

Η Ελένη Γιαννούση είναι νηπιαγωγός, ηθοποιός και παιδαγωγός θεάτρου. Όλο παίζει, παίζει, παίζει! Διαβάζει παραμύθια και ιστορίες στα παιδιά, έπειτα τις κάνει παιχνίδι και ταξίδι, παίζει στο θέατρο, παίζει στο κουκλοθέατρο. Κάνει βόλτες στην πόλη, γελάει δυνατά, πέφτει και ξαναπέφτει, μα καθόλου δε τη νοιάζει, σκαλίζει θέματα κοινωνικά, ψυχολογικά και παιδαγωγικά και όταν μπερδεύεται, τα σκαλίζει κι άλλο, κι άλλο, κι άλλο. Θα την βρεις εύκολα στην “Παραμυθούπολη“, ανάμεσα σε βιβλία και παιδιά.

Δώρα: Τι να πάρω σε ένα παιδί που τα έχει όλα;

Οι Φίλοι των Πυγολαμπίδων

Γράφει η Ιωάννα Μπλέκα, Ψυχολόγος και Οικογενειακή Θεραπεύτρια | www.mpleka.gr

Οι γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς είναι μια αφορμή για δώρα στους αγαπημένους μας και ιδιαίτερα στα παιδιά. Μικροί και μεγάλοι ανταλλάζουμε δώρα αυτές τις μέρες πολλές φορές από υποχρέωση, χωρίς να καταβάλλουμε ιδιαίτερη σκέψη στο τι θα χρειαζόταν ο παραλήπτης ή τι θα του ταίριαζε περισσότερο, αφού οι μέρες είναι φορτωμένες με πολλές υποχρεώσεις και συνήθως τα δώρα αγοράζονται βιαστικά.

Το να πάρουμε δώρο σε ένα παιδί συνήθως φαντάζει πολύ εύκολο, αφού ένα παιχνίδι θεωρούμε πως θα το κάνει να χαρεί. Τα περισσότερα παιδιά είναι τυχερά και μεγαλώνουν σε δωμάτια με πολλά πολλά παιχνίδια. Κάποιες φορές μάλιστα τα παιχνίδια είναι τόσα πολλά που το παιδί δεν τους δίνει πια καμία σημασία. Βλέπει τη σακούλα, βγάζει το κουτί, σκίζει με λαχτάρα το περιτύλιγμα, ικανοποιείται στιγμιαία από το δώρο μας, το ανοίγει και παίζει με αυτό μια-δυο φορές και μετά το στοιβάζει μαζί με τα υπόλοιπα παιχνίδια του, ξεχνώντας κιόλας πως το έχει.

Συμφωνώ ότι η επιλογή του παιχνιδιού έχει σημασία κι ότι ανάλογα με την ηλικία και τα ενδιαφέροντα του παιδιού κάποια παιχνίδια θα τα παίξει περισσότερο. Αυτό όμως που χρειάζεται ένα παιδί δεν είναι τόσο το παιχνίδι, αλλά κάποιον να παίξει μαζί του. Την επόμενη φορά που θα πάρετε δώρο σε κάποιο παιδί, είτε είναι παιδί σας, είτε ανιψάκι, βαφτιστήρι, ή παιδί φίλου σας, αφιερώστε λίγα λεπτά και παίξτε μαζί του το παιχνίδι που του πήρατε. Το καλύτερο δώρο για ένα παιδί είναι η εμπειρία που θα αποκομίσει, οι σκέψεις και τα συναισθήματα που θα αναπτυχθούν όσο παίζετε. Αυτές οι στιγμές είναι πιθανότερο να παραμείνουν στην μνήμη του για καιρό.

Ακόμα καλύτερα, αν ξέρετε ότι ένα παιδί έχει αφθονία από παιχνίδια, φέτος τις γιορτές χαρίστε του εμπειρίες. Αφιερώστε του χρόνο και πηγαίνετε μαζί του σε μια θεατρική παράσταση, παρακολουθήστε μια ταινία στον κινηματογράφο, βγείτε μια βόλτα στα μαγαζιά όπου θα αγοράσετε σίγουρα και κάποιο μικρό δωράκι, οργανώστε μια έξοδο για φαγητό ή μια μικρή εκδρομή στην εξοχή ή γιατί όχι μια μικρή περιπέτεια! Το ξέρω όλα τα παραπάνω θέλουν κόπο, χρόνο, σχεδιασμό και οργάνωση, αλλά σίγουρα αξίζουν παραπάνω από το καλύτερο και ακριβότερο παιχνίδι. Η αναμονή, το στοιχείο της έκπληξης και κυρίως η αίσθηση ότι κάποιος μας αφιερώνει χρόνο, μπορεί να βιωθεί από το παιδιά ως το μεγαλύτερο δώρο, αφού η όλη διαδικασία θα τα κάνει να αισθανθούν σημαντικά και ξεχωριστά. Καλά Χριστούγεννα!

Λίγα Λόγια για την Ιωάννα Μπλέκα

Messy Play: ο φυσικός τρόπος παιχνιδιού, ένα εργαλείο ανάπτυξης.

Οι Φίλοι των Πυγολαμπίδων

Γράφει η Ελένη Οικονομίδου, Αναπτυξιακή Ψυχολόγος, θα τη βρείτε στη δημιουργική ομάδα Messy Play Hehe

Τι είναι το Messy Play;

Το Messy (ή Sensory) Play, δηλαδή το αισθητηριακό παιχνίδι που λερώνει, είναι το παιχνίδι κατά τη διάρκεια του οποίου, παιδιά όλων των ικανοτήτων και ηλικιών, χρησιμοποιούν υλικά που απευθύνονται σε όλες τις αισθήσεις. Με τη φυσική περιέργεια και ορμή που τα διακρίνει, εξερευνούν ελεύθερα και πειραματίζονται σε ασφαλές περιβάλλον, με τον δικό τους τρόπο και στο δικό τους χρόνο, και καθοδηγούμενα από τον εαυτό τους και μόνο. Αυτό το είδος παιχνιδιού βέβαια δεν είναι κάτι νέο, δεν το ανακαλύψαμε εμείς οι ενήλικοι, είναι ο φυσικός τρόπος παιχνιδιού των παιδιών, τα οποία πάντα ήθελαν και επιδίωκαν να παίζουν με όλες τους τις αισθήσεις, με τα χώματα, τις λάσπες, τον πηλό, και τόσα άλλα υλικά της φύσης που υπήρχαν απλόχερα γύρω τους.

Ακριβώς επειδή χρησιμοποιούνται όλες οι αισθήσεις, ο παιδικός εγκέφαλός δέχεται αισθητηριακά ερεθίσματα που είναι απαραίτητα για την ολοκληρωμένη του ανάπτυξη. Καθώς, πχ το παιδί βουτάει το χέρι του μέσα στην φρουτόκρεμά του, βάφει με χρώματα όλο του το σώμα ή τσαλαβούταει σε όποια νερολακούβα βρει στον δρόμο του, οι αισθητηριακοί υποδοχείς του δέρματός, σε συνδυασμό με τις υπόλοιπες αισθήσεις, συνθέτουν μια πλήρη εικόνα, που επιτρέπει στον εγκέφαλο να δημιουργήσει σταδιακά μια πιο ολοκληρωμένη αίσθηση του εαυτού και του κόσμου γύρω του. Αυτό το παιχνίδι βέβαια, συχνά οδηγεί σε αυτό που εμείς βλέπουμε ως «χάος», αυτό το χάος όμως είναι αποτέλεσμα των αναζητήσεων των παιδιών και αν γνωρίζαμε τί ευκαιρίες τους στερούμε, θα καταλαβαίναμε πόσο άδικο είναι να μην το επιτρέπουμε, να μην το ενθαρρύνουμε, να μην το προκαλούμε!

Τα υλικά του Messy Play

Η λίστα των υλικών είναι πραγματικά ατελείωτη, ας αναφέρουμε κάποια από τα υλικά που χρησιμοποιούνται πολύ συχνά.

Τα πιο υγρά… Αφρός, δακτυλομπογιές, κόλλα, σαπουνόφουσκες, βρεφικό λάδι, νερό, ζελέ, γιαούρτι
Τα μαλακά… Πηλός, λάσπη, ζυμάρι, πλαστελίνες, αφρός, μπάλες, μπαλόνια, μαγειρεμένα ζυμαρικά
Και τα πιο στεγνά… Άμμος, κραγιόνια, χαρτιά, υφάσματα, πέτρες, κοχύλια, φύλλα, αλεύρι, δημητριακά, ζυμαρικά, όσπρια, ρύζι

Γιατί είναι απαραίτητο στη ζωή των παιδιών;

Γιατί οι έρευνες δείχνουν πως:

Τα μικρά παιδιά βασίζονται στα ερεθίσματα που μιλάνε στις αισθήσεις τους για να μάθουν για το περιβάλλον τους.
Το αισθητηριακό παιχνίδι είναι αυτό που βοηθά στην οικοδόμηση των νευρικών συνδέσεων που υποστηρίζουν τη σκέψη, τη μάθηση και τη δημιουργικότητα.
Η έκθεση των παιδιών, ειδικά των παιδιών της πόλης, σε αισθητηριακές εμπειρίες μειώνεται, και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να παρατηρούνται πολλά αισθητηριακά προβλήματα, τα οποία με τη σειρά τους μπορεί να οδηγήσουν σε δυσκολίες στην ανάπτυξη.

Ο εγκέφαλος των παιδιών μαθαίνει από τις εμπειρίες που του παρέχει το σώμα, γι’ αυτό και τα παιδιά, και ειδικά τα μικρότερα, έχουν την ανάγκη να εξερευνούν το περιβάλλον με όλες τις αισθήσεις τους. Καθώς αναρωτιούνται και δοκιμάζουν, αρχίζουν να παρατηρούν, να αξιολογούν τις πληροφορίες, να προβλέπουν, με λίγα λόγια δηλαδή, κάνουν τα πρώτα βήματα προς την κατανόηση της επιστημονικής μεθόδου! Διότι, κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού τα μικρά παιδιά ενεργούν πραγματικά σαν επιστήμονες – θέτουν ερωτήσεις, συλλέγουν δεδομένα, δίνουν τις δικές τους απαντήσεις… Δεν λερώνουν απλά και μόνο για να λερώσουν, δεν το κάνουν για να μας δυσκολέψουν. Πριν το παιδί αναποδογυρίσει το μπολ με το φαγητό του πάνω στο τραπεζάκι του για 8^η φορά, πριν ρίξει όλες τις κατσαρόλες στο πάτωμα, είναι πολύ πιθανόν στο μυαλό του να έχουν προηγηθεί ερωτήσεις όπως «Τί θα συμβεί αν το κάνω αυτό, θα συμβαίνει κάθε φορά το ίδιο; αν τώρα το κάνω κάπως διαφορετικά;» Εκεί που εμείς μπορεί απλά να βλέπουμε κηλίδες μπογιάς σε έναν καμβά (ή σε ένα χαλί ή ένα τοίχο!) το παιδί διερευνά και μαθαίνει. Την ώρα πχ που ανακατεύει μπογιές πάνω στο τραπέζι το παιδί διερωτάται σχετικά με την υφή, την κίνηση, τα μοτίβα, τα χρώματα, την ανάμειξή τους. Αυτές οι εμπειρίες, που τόσο αυθόρμητα τα παιδιά προσφέρουν στον εαυτό τους, αυτές οι καταστάσεις που εμάς μπορεί να μας κουράζουν ή να μας δυσαρεστούν, είναι αυτές που κάνουν τα παιδιά να γεμίζουν με χαρά και αυτοπεποίθηση, αυτές που τα βοηθούν να αναπτυχθούν σε όλους τους τομείς της ανάπτυξης, να καλλιεργήσουν έναν δημιουργικό τρόπο έκφρασης και κριτικό τρόπο σκέψης, ενώ είναι ακόμα μικρά και όλα γίνονται τόσο φυσικά και αβίαστα.

Πώς ανταποκρινόμαστε στο Messy Play των παιδιών;

Πρέπει να θυμόμαστε πάντα ότι τo Messy Play σχεδιάζεται έχοντας κατά νου τη φυσική περιέργεια των παιδιών. Δεν υπάρχει «σωστός» και «λάθος» τρόπος να παίξει κάποιος με τα μη-δομημένα υλικά του, δεν χρειάζεται να υπάρχει κανένα άλλο τελικό αποτέλεσμα εκτός από το να διασκεδάζει το παιδί, και πρέπει πάντα να νιώθει ελευθερία ώστε να εξερευνήσει ανενόχλητο και απορροφημένο. Αυτό σημαίνει ότι οι ενήλικοι πρέπει να καταφέρουμε να απενοχοποιήσουμε το «λέρωμα», ότι πρέπει να εγκαταλείψουμε πιθανές προσδοκίες μας για «μάθηση» και συγκεκριμένα αποτελέσματα, να εστιάσουμε στη χαρά που βιώνουν τα παιδιά όταν παίζουν και να τα αφήσουμε να μας παρασύρουν στους δικούς τους δρόμους παιχνιδιού.

Αν και συνήθως τα παιδιά δεν χρειάζονται κάποια βοήθεια για να εμπλακούν στο παιχνίδι, υπάρχει πάντα η περίπτωση κάποιο αρχικά να διστάζει ή και να έχει κάποια αισθητηριακή ευαισθησία που το δυσκολεύει. Εμείς, οι ενήλικοι, είμαστε εκεί για να του δώσουμε όσο χρόνο χρειάζεται, να το εμπλέξουμε έμμεσα στο παιχνίδι. Ποτέ δεν πιέζουμε, δεν βάζουμε εμείς τα χέρια του πάνω στα υλικά, ποτέ δεν συγκρίνουμε με τα άλλα παιδιά γύρω του που πιθανόν παίζουνε. Προσαρμόζουμε το παιχνίδι στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του, το υποστηρίζουμε και το ενθαρρύνουμε με ουσιαστικές παρατηρήσεις (πχ «τί πολύχρωμη που έγινε τώρα η ζωγραφιά σου»), ασχολούμαστε εμείς με τα υλικά και το πιθανότερο είναι ότι και το παιδί σύντομα θα ακολουθήσει.

Τι προσφέρει το Messy Play στην ανάπτυξη των παιδιών;

Προσωπική, συναισθηματική & κοινωνική ανάπτυξη

Τα παιδιά χτίζουν αυτοπεποίθηση, αυτοεκτίμηση, ανεξαρτησία, καθώς μπορούν μόνα τους να επιλέγουν και να δοκιμάζουν, να επιδίδονται σε κάτι που τόσο τους αρέσει χωρίς περιορισμούς και παρεμβάσεις, χωρίς τελικό αποτέλεσμα και ανταγωνισμό.
Αναπτύσσουν συγκέντρωση, δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων και σχεδιασμού.
Μέσω του παράλληλου παιχνιδιού με ενήλικες και με άλλα παιδιά, εξασκούνται οι δεξιότητες παρατήρησης, αλληλεπίδρασης και συνεργασίας.
Προωθείται ο αυτοσεβασμός και ο σεβασμός για τους άλλους.
Αποτελεί μια διέξοδο για τα συναισθήματα, τις εμπειρίες και τις σκέψεις.

Κινητική & γνωστική ανάπτυξη

Ασκείται ο συντονισμός ματιού-χεριού, η λεπτή και η αδρή κινητικότητα, η δεξιότητα του κοψίματος, της γραφής, της χρήσης εργαλείων, καθώς ανακατεύουν, σκαλίζουν, χαράζουν, πετάνε κλπ.
Αποκτούν μια εικόνα του τί σημαίνει προσωπικός χώρος.
Αποκτούν έλεγχο του σώματός τους, ευστάθεια και ισορροπία, καθώς μεταφέρουν, αδειάζουν ή γεμίζουν.
Ασκούν τη συγκέντρωσή τους, καθώς απορροφώνται για ώρα από το παιχνίδι τους.

Επικοινωνία & ανάπτυξη της γλώσσας

Καθώς παίζουν χρησιμοποιούν λέξεις και χειρονομίες, κάνουν ερωτήσεις για πράγματα που θέλουν να μάθουν, εξηγούν τις ενέργειές τους.
Καθώς αποκτάνε όλο και μεγαλύτερες λεκτικές δεξιότητες, αρχίζουν να περιγράφουν τις ιδιότητες, τις διαφορές και τις ομοιότητες αυτών που βλέπουν, που ακούν, που ακουμπάν, που μυρίζουν και γεύονται.
Ενθαρρύνονται οι δεξιότητες της σκέψης και της αφήγησης, ακόμα και του γραπτού λόγου.

Μαθηματική ανάπτυξη

Μαθαίνουν να καταμετρούν, να υπολογίζουν, να κατατάσσουν, να ομαδοποιούν, να τοποθετούν, να ταξινομούν, να δημιουργούν μοτίβα
Έρχονται κοντά σε έννοιες, όπως του σχήματος και του μεγέθους.
Αρχίζουν να κατανοούν τη σχέση αιτίας-αποτελέσματος.

Δημιουργική ανάπτυξη

Έρχονται σε επαφή και εξοικείωνονται με υλικά της φύσης και καλλιτεχνικά υλικά.
Εξερευνούν τα χρώματα, τα σχήματα και τον χώρο.
Ενθαρρύνεται η φαντασία τους, το αισθητηριακό παιχνίδι σύντομα αρχίζει και γίνεται και παραστατικό.
Εκφράζουν τα συναισθήματα και τις σκέψεις τους μέσα από το χρώμα, τις υφές και τα σχήματα, με τρισδιάστατο ή δισδιάστατο τρόπο.

Το Messy Play, πάνω απ όλα, ενθαρρύνει τα παιδιά να υιοθετήσουν μια θετική προσέγγιση απέναντι στις νέες εμπειρίες. Παρέχει στα παιδιά, αλλά και στους ενήλικες, έναν άριστο τρόπο έκφρασης και εκτόνωσης, καθώς και απελευθέρωσης από τις καθημερινές προσδοκίες για καθαριότητα, τάξη και γενικά κομφορμισμό. Και ακριβώς επειδή αυτό συμβαίνει μέσα σε ένα ασφαλές περιβάλλον, αποτελεί για τα παιδιά την ιδανική ευκαιρία να αναπτύξουν τις δεξιότητες τους, την αυτοπεποίθηση και την ανεξαρτησία τους!

Εμείς, το μόνο που έχουμε να κάνουμε είναι να αναγνωρίσουμε ότι τα παιδιά κάθε ηλικίας, είναι άνθρωποι ισότιμοι και ικανοί, με έμφυτη την επιθυμία και την ικανότητα για μάθηση, και με το δικαίωμα να κινηθούνε προς αυτήν με όποιον τρόπο επιλέγουν οι ίδιοι, με τον τρόπο που ορίζει η φύση τους, χωρίς να επηρεάζονται από τις δικές μας προσδοκίες, τα δικά μας φορτία. Ας εμπιστευτούμε λοιπόν τα παιδιά, το «χάος» που δημιουργούν τριγύρω μας ας το δούμε ως μια διαδικασία μάθησης, συναισθηματικής έκφρασης και δημιουργικής ανάπτυξης, ως πηγή χαράς και ευχαρίστησης. Και όσοι δεν είχαν την ευκαιρία να γευτούν αυτή την ελευθερία στην παιδική τους ηλικία, εύχομαι να έχουν την τύχη να την γνωρίσουν δίπλα στα παιδιά τους. Η βοήθεια τους είναι πολύτιμη και παρέχεται απλόχερα, αρκεί να την δούμε και να την δεχτούμε!

Ελένη Οικονομίδου

MSc Αναπτυξιακής Ψυχολογίας

Βάρναλη 54, Κωνσταντινοπολίτικα

Τ: 2310911941`

E: messyplayhehe@gmail.com & hehe2art@gmail.com

fb: https://www.facebook.com/hehe.art/

Λίγα Λόγια για την Ελένη Οικονομίδου

H Ελένη Οικονομίδου με την δημιουργική ομάδα Hehe Art οργανώνει

τις ομάδες «Messy Play» για μικρά παιδιά (από 1 έτους) και γονείς, με σκοπό την ανάπτυξη της δημιουργικότητας μέσω του παιχνιδιού με φυσικά και βρώσιμα υλικά, φυσικό πηλό, χρώματα και άλλα αισθητηριακά υλικά.
τις ομάδες «Clay Play», κεραμική για παιδιά και ενήλικους.
θεραπευτικό παιχνίδι με πηλό και άλλα αισθητηριακά υλικά για παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες (συναισθηματικές-μαθησιακές-αναπτυξιακές-κινητικές), σε συνεργασία με τους γονείς, με θεραπευτικά κέντρα και φορείς ατόμων με ειδικές ανάγκες.
Ενημερωτικές και συμβουλευτικές συναντήσεις γονέων, εκπαιδευτικών και ειδικών σχετικά με το ελεύθερο παιχνίδι με πολυαισθητηριακά υλικά, ως μέσο έκφρασης και θεραπείας.
Εκπαιδευτικές δράσεις σε παιδικούς σταθμούς και σχολεία, σε σχολικές γιορτές, ψυχαγωγικές και κοινωνικές εκδηλώσεις.

Μουσική στη βρεφική ηλικία

Οι Φίλοι των Πυγολαμπίδων

Γράφει η Έρρικα Θωμαΐδου, Βρεφονηπιοκόμος Προσχολικής αγωγή, εμψυχώτρια και πιστοποιημένη εκπαιδεύτρια Βρεφικού Μασάζ της IAIM | www.xarakaimousiki,gr

Oι πρώτοι μήνες ζωής είναι σημαντικοί και συχνά σημαδιακοί, όπως είναι κάθε πρώτη εμπειρία. Τα μικρά βρέφη κοιμούνται πολλές ώρες, αλλά ακόμα κι έτσι έχουν αρκετές ώρες που μένουν ξύπνια, κατά τις οποίες απολαμβάνουν την παρέα των γονιών τους και επιθυμούν να τα απασχολούν με ενδιαφέρουσες δραστηριότητες. Άλλωστε αυτό που στους ενήλικες φαίνεται προφανές και απλοϊκό, για εκείνα είναι περίπλοκο και αξιοπερίεργο.

Ένα περιβάλλον πλούσιο σε μουσικά ακούσματα, επιδρά στην ανάπτυξη της μουσικής ικανότητας του παιδιού. Όλα τα παιδιά μπορούν να απολαμβάνουν και να παράγουν μουσική. Όσο περισσότερες ευκαιρίες δίνονται στα παιδιά για να εξερευνήσουν και να αποκτήσουν συγκεκριμένες δεξιότητες, τόσο μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση θα έχουν στο να τις χρησιμοποιούν σε διάφορες καταστάσεις.

Τα οφέλη της μουσικής είναι εξαιρετικά θετικά καθώς η μουσική συντελεί στην ανάπτυξη του εγκεφάλου, προάγει την χαρά και την δημιουργικότητα, ενισχύει το συναισθηματικό δεσμό γονέα και παιδιού και επιδρά θετικά στην κοινωνική ωρίμανσή του.

Τα βρέφη έχουν καλά ανεπτυγμένη αίσθηση του ήχου από την γέννηση τους. Ως έμβρυα ακόμα έχουν ακούσει πολλούς ήχους στην μήτρα, συμπεριλαμβανομένου του χτύπου της καρδιάς της μητέρας και του γουργουρίσματος του στομαχιού της. Απο την αρχή της ζωής τους αντιλαμβάνονται και ξεχωρίζουν την φωνή της μαμάς τους. Τα νανουρίσματα,- τα πρώτα τραγούδια αγάπης- και τα ταχταρίσματα, -τα πρώτα παιχνίδια του βρέφους- είναι καταπληκτικοί τρόποι επικοινωνίας μεταξύ του γονιού και του μωρού.

Από τον τέταρτο μήνα της ζωής τους τα βρέφη αρχίζουν να πειραματίζονται με νέους ήχους που τα ευχαριστούν. Καθώς αναπτύσσεται η ικανότητά τους στον χειρισμό αντικειμένων, αρχίζουν να ενδιαφέρονται ιδιαίτερα για μερικά από αυτά με τα οποία τους δίνεται η δυνατότητα να δημιουργούν ήχους. Δίνοντας στα βρέφη μουσικά όργανα κατάλληλα για την ηλικία τους αλλά και διάφορα άλλα υλικά που παράγουν ήχους, προσφέρονται ευκαιρίες για άσκηση της ακουστικής ικανότητας. Οι ενήλικες μπορούν να ενισχύσουν αυτή τη δραστηριότητα ενθαρρύνοντάς τα να συμμετέχουν όταν εκείνοι τραγουδούν. Η διαφοροποίηση στον ήχο της φωνής τους κινητοποιεί το ενδιαφέρον, ενώ αντίθετα η μονοτονία τα κάνει να βαριούνται. Ο πειραματισμός με παύσεις στο τραγούδι, η φαντασία στους στίχους ή τις χειρονομίες, η χρήση γαντόκουκλων καθώς και αισθητηριακού υλικού προσδίδουν επιπλέον ενδιαφέρον στο παιχνίδι και προκαλούν την συμμετοχή και των υπόλοιπων αισθήσεων. Οι γονείς ανταποκρινόμενοι στα βαβίσματα του μωρού, την πρώτη του ομιλία, δημιουργούν ένα κανάλι επικοινωνίας, έναν μοναδικό διάλογο. Επίσης αξίζει να σημειωθεί πως στα βρέφη αρέσει ένα ευρύ φάσμα μουσικής και τραγουδιών, όχι μόνο αυτά που έχουν γραφτεί απαραίτητα για παιδιά. Τα βρέφη, όπως και τα μικρά παιδιά αγαπούν την αίσθηση της ρουτίνας. Χαίρονται όταν η καινοτομία η οικειότητα συνδυάζονται αρμονικά. Απολαμβάνουν νέες εμπειρίες αλλά μαθαίνουν και όταν αναγνωρίζουν μια παλαιότερη δραστηριότητα. Τους αρέσει να παίζουν παιχνίδια σε επανάληψη. Ο ενθουσιασμός για τις δραστηριότητες και το γνήσιο ενδιαφέρον γι αυτές δίνουν στο βρέφος έναυσμα για την συνέχεια τους.

Η μουσική συμβάλλει θετικά στην ποιότητα ζωής παιδιών και ενηλίκων. Όταν η μύηση του βρέφους στη μουσική γίνει ακολουθώντας τους δικούς του ρυθμούς, με σεβασμό στην προσωπικότητά του και συντονισμό στα ενδιαφέροντά του, ανοίγεται μπροστά του ένας πανέμορφος, μελωδικός κόσμος.

Λίγα Λόγια για την Έρρικα Θωμαΐδου

Η Θωμαίδου Έρρικα είναι απόφοιτη του Αλεξάνδρειου Τεχνολογικού Ιδρύματος Θεσσαλονίκης, της σχολής Υγείας και Πρόνοιας, του τμήματος Βρεφονηπιοκομίας (Προσχολικής αγωγής) και Πιστοποιημένη εκπαιδεύτρια Βρεφικού Μασαζ της IAIM (International Association of Infant Massage). Έχει παρακολουθήσει επιμορφωτικά σεμινάρια και ημερίδες σχετικά με την μοντεσσοριανή αγωγή και εκπαίδευση, τα προβλήματα συμπεριφοράς στο σχολείο και την αξιοποίηση του παιχνιδιού για την ανάπτυξη των δεξιοτήτων του παιδιού καθώς και μαθήματα πιάνο και μεταλλόφωνου. Έχει εργαστεί ως βρεφονηπιοκόμος και ως εμψυχώτρια σε ομάδες δημιουργικής απασχόλησης και παιδότοπους. Εργάζεται ως παιδαγωγός στο εργαστήρι μουσικής δημιουργικής απασχόλησης Χαρά και Μουσική, στο βρεφικό τμήμα Ανακαλύπτω τον κόσμο με μουσική , στις ομάδες παιχνιδιού με γονείς και παιδιά Ας παίξουμε μαζί και στο πρόγραμμα συναισθηματικής αγωγής Η ορχήστρα των συναισθημάτων.

Ελίζα: στηρίζει και εκπαιδεύει νέους γονείς

Οι Φίλοι των Πυγολαμπίδων

Γράφει η Ιωάννα Μπλέκα, Ψυχολόγος και Οικογενειακή Θεραπεύτρια

Το ΕΛΙΖΑ είναι το Σωματείο Κατά της Κακοποίησης του Παιδιού που ιδρύθηκε το 2008 στην Αθήνα, στην μνήμη της 6χρονης Eliza, που βρήκε τραγικό θάνατο έπειτα από κακοποίηση. Οι ιδρυτές του Σωματείου θέλοντας να προστατεύσουν κάθε παιδί από την παραμέληση και την κακοποίηση που μπορεί να βιώσει στα πλαίσια της οικογένειάς του, σχεδιάζουν και υλοποιούν δράσεις που βασίζονται στη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Στόχοι του σωματείου είναι η πρόληψη της παραμέλησης και της κακοποίησης παιδιών, η στήριξη των γονιών που συχνά γίνονται βίαιοι χωρίς να το θέλουν, καθώς και η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση του κοινού για το φαινόμενο της κακοποίησης και παραμέλησης των παιδιών στην Ελλάδα.

Το 2009 σε συνεργασία με τα Παιδικά Χωριά SOS αρχίζει τη λειτουργία του ο Ξενώνας SOS-ΕΛΙΖΑ στο Μαρούσι, που φιλοξενεί βρέφη και νήπια έως 5 ετών, που έχουν υποστεί παραμέληση ή κακοποίηση στο οικογενειακό τους περιβάλλον. Μέσα από την βραχύχρονη παραμονή τους στον Ξενώνα προσφέρεται στα παιδιά άμεση προστασία από περαιτέρω κακοποίηση ή/και παραμέληση μέσω της διασφάλισης σταθερού πλαισίου διαμονής κατά την περίοδο της κρίσης. Η φιλοξενία στον Ξενώνα είναι σχεδιασμένη ώστε να καλύπτει τις ψυχοσυναισθηματικές, μαθησιακές και κοινωνικές ανάγκες των βρεφών και των νηπίων. Τα παιδιά αναπτύσσουν επανορθωτικές σχέσεις με μία ομάδα επαγγελματιών που επιτελούν γονεϊκές λειτουργίες σε ένα σταθερό θεραπευτικό πλαίσιο και επιπλέον δέχονται εξατομικευμένη θεραπευτική παρέμβαση. Παράλληλα, προσφέρονται εξειδικευμένες ψυχοκοινωνικές και ψυχοθεραπευτικές υπηρεσίες προς την οικογένεια των παιδιών, με προτεραιότητα την ασφαλή επιστροφή των παιδιών στο φυσικό οικογενειακό τους περιβάλλον. Αν από την ενδελεχή εκτίμηση και αξιολόγηση της οικογένειας αυτό δεν κριθεί συμφέρον για το παιδί, γίνεται αναζήτηση εναλλακτικών σταθερών πλαισίων διαμονής και φροντίδας για τα παιδιά.

Ένας βασικός στόχος του ΕΛΙΖΑ είναι η στήριξη και η εκπαίδευση των νέων γονιών, ώστε να αποφευχθούν συμπεριφορές που μπορεί να θέσουν τα παιδιά σε κίνδυνο. Στα πλαίσια της ενημέρωσης και της πρόληψης το Σωματείο έχει εκδώσει το έντυπο «Γονιός δεν γεννιέσαι, γίνεσαι» που βοηθάει τους γονείς να ξεπεράσουν με ψυχραιμία και σύνεση κάποιες δύσκολες και αμήχανες στιγμές που ζει κάθε γονιός και να προλάβουν, όσο γίνεται, καταστάσεις έντασης που μπορεί να οδηγήσουν σε απόγνωση ή σε λεκτική ή σωματική βία προς το παιδί. Μια πολύ συχνή και επικίνδυνη για την ακεραιότητα του παιδιού αντίδραση μπορεί να είναι το Σύνδρομο Ταρακουνήματος του παιδιού , για αυτό κι παρέχουν ενημέρωση και για τις σοβαρές συνέπειες του απότομου “δυνατού τραντάγματος”.

Κατεβάστε δωρεάν αυτά τα πολύτιμα συμβουλευτικά εργαλεία και διαδώστε τη δουλειά που γίνεται στο ΕΛΙΖΑ ώστε να βοηθήσουμε να αλλάξει η ζωή πολλών παιδιών που είναι θύματα βίας, και να συμβάλλουμε στην πρόληψη του φαινομένου της κακοποίησης παιδιών στην Ελλάδα.

Κλικ εδώ «Γονιός δεν γεννιέσαι, γίνεσαι»

Κλικ εδώ > Σύνδρομο Ταρακουνήματος του παιδιού

Λίγα Λόγια για την Ιωάννα Μπλέκα

Η νέα σχολική χρονιά: Γονείς και εκπαιδευτικοί “μαζί”

Οι Φίλοι των Πυγολαμπίδων

Γράφει η Ιωάννα Μπλέκα

Η σχολική χρονιά ξεκινάει και όπως κάθε Σεπτέμβριο σε όλες τις οικογένειες υπάρχει ένα μικρό άγχος για το πώς θα κυλήσει, πόσο γρήγορα τα παιδιά θα προσαρμοστούν στην νέα καθημερινότητα και πως θα ανταποκριθούν όλοι στους απαιτητικούς τους ρόλους. Ένα από τα βασικότερα ερωτήματα, κυρίως των γονέων, είναι το ποια δασκάλα/ ποιον δάσκαλο θα έχει το παιδί φέτος! Πάντα υπάρχει μια αδικαιολόγητα μεγάλη αγωνία για αυτό και οι ερωτήσεις και τα σχόλια για το πόσο καλός, αυστηρός, απαιτητικός, ανεκτικός είναι ο κάθε εκπαιδευτικός δίνουν και παίρνουν στις μαμαδοκουβέντες.

Οι εκπαιδευτικοί, όπως όλοι μας, είναι άνθρωποι με την δικιά τους προσωπικότητα και το δικό τους στυλ μάθησης ο καθένας. Κι όπως με όλους τους ανθρώπους που θα τύχει να γνωρίσουμε και να συνεργαστούμε, άλλοτε έχουμε πιο κοινούς τρόπους κι άλλοτε οι απόψεις και οι αξίες μας απέχουν περισσότερο. Μην είστε προκατειλημμένοι από όσα ακούτε από τους άλλους γονείς αλλά πάρετε την ευκαιρία να γνωρίσετε το δάσκαλο του παιδιού σας και προσπαθήστε να συνεργαστείτε όσο το δυνατόν καλύτερα μαζί του.

Τι θα κερδίσετε από αυτό;

Το να δείξετε, παρά τις όποιες αντιρρήσεις σας με το εκπαιδευτικό στυλ το εκάστοτε δασκάλου, διάθεση συνεργασίας, εμπιστοσύνη και σεβασμό στο δάσκαλο, θα διευκολύνει την επικοινωνία μαζί του. Ως γονείς γνωρίζετε το παιδί σας καλύτερα από οποιονδήποτε, άρα ξέρετε τα δυνατά του σημεία αλλά και τις αδυναμίες του, καθώς και τον τρόπο που κινητοποιείται το παιδί σας πιο εύκολα. Αυτές είναι πολύ χρήσιμες πληροφορίες που ένας δάσκαλος θα μπορούσε να αξιοποιήσει στην τάξη καθ’ όλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς. Η ανταλλαγή των πληροφοριών μεταξύ γονέα και εκπαιδευτικού πρέπει να είναι άνετη, ώστε και οι γονείς να διατυπώνουν ερωτήσεις και να αναφέρονται στους προβληματισμούς τους, αλλά και οι εκπαιδευτικοί να μπορούν να ζητούν την βοήθεια των γονέων όπου την χρειάζονται. Επιπλέον, όταν ένας γονιός γνωρίζει και σέβεται το πρόγραμμα του σχολείου, τους κανόνες της τάξης αλλά και τους μαθησιακούς στόχους, μπορεί να συμπλεύσει με τον εκπαιδευτικό και να βοηθήσει το παιδί να προσαρμοστεί καλύτερα σε αυτούς.

Η καλή συνεργασία παρέχει στον εκπαιδευτικό μεγαλύτερη κατανόηση των αναγκών του παιδιού, συλλογή πληροφοριών που βοηθούν στην καλύτερη προσαρμογή του προγράμματος στις ιδιαίτερες ανάγκες του κάθε μαθητή, αύξηση των ευκαιριών για ενίσχυση κατάλληλων συμπεριφορών του παιδιού μέσα και έξω από το σχολείο, καλύτερη κατανόηση των συναισθημάτων παιδιών και γονέων και τελικά μεγαλύτερη αποδοχή του μαθητή.

Κι επειδή το επίκεντρο της μάθησης είναι το παιδί, γονείς και εκπαιδευτικοί δεν πρέπει να ξεχνάνε ότι η δική τους καλή συνεργασία προσφέρει στο μαθητή κλίμα εμπιστοσύνης και ασφάλειας, μεγαλύτερη συνέπεια και σταθερότητα στους δυο πιο σημαντικούς χώρους όπου ζει και κινείται, θετικά πρότυπα επικοινωνίας προς μίμηση, κι έτσι αυξημένες ευκαιρίες για μάθηση και εξέλιξη.

photo via

Λίγα Λόγια για την Ιωάννα Μπλέκα

Το φετινό καλοκαίρι, οι τόνοι του μπλε και η πιο σημαντική επικαιρότητα

Οι Φίλοι των Πυγολαμπίδων

Γράφει η Στεφανία Βελδεμίρη

Σίγουρα ένα καλοκαίρι διαφορετικό από τα άλλα. Άλλοι ήμασταν προετοιμασμένοι και άλλοι ανυποψίαστοι. Όλοι όμως τώρα, είμαστε στο ίδιο αλλιώτικο καλοκαίρι.

Μα το μπλε είναι εκεί έξω ακόμη. Ανεπηρέαστο από την επικαιρότητα των δελτίων ειδήσεων, σαν όλους τους αθώους. Το μπλε σε όλους τους απίστευτους τόνους του βρίσκεται παντού. Στην θάλασσα, στον ουρανό, σε μερικά ανθισμένα καλοκαιρινά λουλούδια, στο μπλε μου γιασεμί. Τα παιδιά το ξέρουν αυτό καλύτερα από τους μεγάλους, όπως και ΟΛΑ άλλωστε.

Διανύω την δεύτερη δεκαετία της ζωής μου, χωρίς να έχω δει τηλεόραση. Επιλέγω να ενημερώνομαι από ανθρώπους με τους οποίους συνομιλώ και κοιτώ στα μάτια και η ενημέρωσή μου είναι απίστευτα πλούσια και ανησυχητικά υπέροχη, με νέα μονίμως εκτός της επικαιρότητας της τηλεόρασης. Όχι δεν ζω στον κόσμο μου, δεν είμαι αδιάφορη για ότι συμβαίνει. Απλώς προτιμώ την ενεργή δράση και να είμαι μέρος των ειδήσεων που οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θα δουν ποτέ στην τηλεόραση.

Και γιατί τα λέω όλα αυτά; Γιατί ανάμεσα στην παράνοια της εποχής, βλέπω τους ανθρώπους να είναι ζαλισμένοι από τις εξελίξεις και την ακτινοβολία της τηλεόρασης, περισσότερο από κάθε άλλη φορά. Έτσι ξεχνούν την καθημερινή πιο σπουδαία «Έκτατη επικαιρότητα», το παιδικό βλέμμα. Το βλέμμα των παιδιών τους, το βλέμμα όλων των παιδιών μας. Κοιτάζω παιδιά χαρούμενα και αθώα, όσο και το μπλε της θάλασσας, να ψάχνουν το βλέμμα των γονιών τους.

Το βλέμμα των παιδιών μας, είναι πολύτιμο και η εποχή, ζητάει παιχνίδι με τα μπλε. Ο περιορισμός, σαν άσκηση στην τέχνη, καμιά φορά οδηγεί σε απίστευτα πλούσια εικαστικά αποτελέσματα. Έτσι αν κάτσουμε να ζωγραφίσουμε με τα παιδιά μας με ένα μόνο χρώμα, το μπλε στην προκειμένη περίπτωση, θα δούμε απίστευτα υπέροχους μπλε κόσμους να γεννιούνται.

Παιδιά, να πόσο εύκολα γίνεται!

Σε μια παλέτα, τοποθετούμε μπλε χρώμα, λευκό χρώμα και λίγο μαύρο χρώμα. Αφήνουμε λίγο καθαρό μπλε ως έχει και μετά προσθέτοντας λίγο ή πολύ λευκό χρώμα σε ίση πάντα ποσότητα μπλε χρώματος, φτιάχνουμε πολλούς πολλούς τόνους του μπλε. Με λίγο μαύρο χρώμα μπορούμε να φτιάξουμε πιο σκούρο μπλε. Γεμίζουμε την παλέτα μας με μπλε, γαλάζια και σκούρα μπλε, όσο πιο πολλά και διαφορετικά, τόσο καλύτερα! Κατόπιν σχεδιάζουμε στο μπλοκ μας, μια ζωγραφιά που μας αρέσει με το μολύβι μας. Μπορεί να είναι μια θάλασσα, αυτό είναι σίγουρο, μα μπορεί να είναι και οτιδήποτε άλλο φανταστούμε, ακόμη καλύτερα! Μια φρουτιέρα με μπλε φρούτα, μια μπλε πολιτεία, μπλε σιτοχώραφα, μπλε δέντρα και ότι άλλο βάλει ο νους μας!

Τα αποτελέσματα θα μας εκπλήξουν!

Αν τα παιδιά σας είναι μικρά, μπορείτε να φτιάξετε μια μπλε βροχή από μικρές διαφορετικού τόνου μπλε γραμμούλες, ή έναν μπερδεμένο μπλε ουρανό με όλα τα μπλε να χορεύουν μεταξύ τους στον αέρα.

Αν τα παιδιά σας είναι μεγαλύτερα, αφού ή πριν ζωγραφίσετε, ψάξτε στα βιβλία σας ή στο διαδίκτυο και μιλήστε μαζί τους για την γαλάζια περίοδο του Πικάσο ή για το Κίνημα της ζωγραφικής με το υπέροχο όνομα «Γαλάζιος καβαλάρης».

“Le Gourmet” _ Πικάσο

Αν είστε στην πόλη κολυμπήστε στο μπλε των ζωγραφιών των παιδιών σας. Αν είστε σε διακοπές, κολυμπήστε και ζωγραφίστε με θαλασσινό νερό και νερομπογιές, κροκάλες και βότσαλα από την παραλία.Σε κάθε περίπτωση τα μπλε σε όλες τους τις αποχρώσεις μας κάνουν καλό!

Το πιο σημαντικό: τα παιδιά μας, αξίζουν το καθαρό μας βλέμμα που μιλάει μαζί τους. Πάντα, μα ειδικά τώρα, πρέπει να ξέρουν πως είμαστε δυνατοί και πως θα νικήσουμε. Γιατί αυτή είναι η αλήθεια. Θα νικήσουμε.

Εγώ ζωγραφίζοντας και φροντίζοντας θησαυρούς της προϊστορίας, διαβάζοντας ποιήματα και βιβλία, εσύ γράφοντας βιβλία, εσύ γράφοντας ποιήματα, εσύ γράφοντας μουσική, εσύ διδάσκοντας στο σχολείο, εσύ, δουλεύοντας στο λογιστήριο, εσύ δουλεύοντας σε ένα κατάστημα, εσύ ράβοντας ρούχα, εσύ μελετώντας φλάουτο, εσύ φυτεύοντας λουλούδια, εσύ κάνοντας ξεναγήσεις σε μουσεία γελώντας, εσύ επιμένοντας να ομορφαίνεις παιδικά και μεγαλίστικα πάρτι, εσύ παίζοντας θέατρο, εσύ πουλώντας βιβλία, εσύ φτιάχνοντας κατασκευές στην κουζίνα σου, εσύ κάνοντας γυμναστική, εσύ πουλώντας καφέδες, εσύ σερβίροντας τσάι ή τζατζίκι, εσύ τραγουδώντας, εσύ φτιάχνοντας ζυμωτό ψωμί, εσύ τρώγοντας λίγη ακόμη πάστα φλώρα, εσύ ότι κι αν κάνεις αν είσαι με το μέρος των χρωμάτων, των λέξεων, των μουσικών…

Θα νικήσουμε την τηλεόραση.

Ας ξεκινήσουμε με μπλε! Εγώ κλασσικά, θα ευνοήσω το πρωσικό μπλε και θα το χαρίσω στην απέραντη μου αγάπη να γελάει.

Υ.Γ.1 Οι ζωγραφιές είναι από παιδιά που παρακολούθησαν μαθήματα ζωγραφικής στην Παραμυθούπολη και στο Μαγικό Αερόστατο πέρσι.

Υ.Γ. 2 Αν βρεθείτε στην παραλία, φέρτε δώρα κροκάλες στους αγαπημένους σας. Ζωγραφιστές ή σκέτες ώστε να τις ζωγραφίσουν μόνοι τους.

Υ.Γ. 3 Ο χειμώνας είναι πιο μικρός αν έχεις γύρω σου, κροκάλες, κοχύλια και ζωγραφιές.

Λίγα Λόγια για τη Στεφανία Βελδεμίρη

Τα λουλούδια σε γνωστά έργα τέχνης και… στα δικά μας

Οι Φίλοι των Πυγολαμπίδων # κατασκευές

Γράφει η Στεφανία Βελδεμίρη | stheta.com

Τα λουλούδια αδιαφορούν για το τι συμβαίνει στον κόσμο των ανθρώπων. Χαρίζουν την αστείρευτη, την απέραντη ομορφιά τους, σε καιρούς ειρήνης ή σε καιρούς πολέμου, σε εύκολους ή δύσκολους καιρούς. Χαρίζουν δύναμη μέσω της ομορφιά τους, σε ανθρώπους που τα περνούν δύσκολα, ακόμη και μέσα σε εύκολους καιρούς.

Τα λουλούδια, τα αγαπούν οι ζωγράφοι και τα παιδιά, πολύ και πιο πολύ περισσότερο από το κάθε πολύ, τα ψάχνουν με ανυπομονησία στα μέρη όπου ανθίζουν για να τα κοιτάξουν, να τα μυρίσουν, να τα ζωγραφίσουν και να τα χαρίσουν σε αυτούς που αγαπούν. Τα ζωγραφιστά λουλούδια, συμβαίνει καμιά φορά, να μας μαγεύουν και να μας ομορφαίνουν τη μέρα, το ίδιο ή και περισσότερο από τα αληθινά. Να γιατί οι ζωγραφιές είναι καμιά φορά τόσο πολύτιμες και αναγκαίες.

Μια ιδέα για παιχνίδι και μάθηση είναι να κοιτάξετε μαζί με τα παιδιά σας, πίνακες ζωγραφιστούς που έκαναν σπουδαίοι ζωγράφοι, να ψάξετε μαζί και να διαβάσετε πως έζησαν αυτοί οι ζωγράφοι και γιατί ζωγράφιζαν και να κουβεντιάσετε αυτά τα όμορφα ζητήματα. Βρείτε σε ποιο κίνημα άνηκαν οι ζωγράφοι και ψάξτε να βρείτε πότε και γιατί δημιουργήθηκε. Αναζητήστε ζωγράφους του κινήματος που ήταν φίλοι μεταξύ τους ή … άσπονδοι εχθροί. Κοιτάξτε πόσο μοιάζουν ή διαφέρουν οι ζωγραφιές τους. Το παιχνίδι δεν τελειώνει ποτέ!

Ο Βικέντιος Βαν Γκονγκ είναι ο αγαπημένος μου ιμπρεσιονιστής ζωγράφος (από αγόρια), Λατρεύω τα χρώματά του, τις γρήγορες πινελιές του και μου αρέσει να παίζω «κυνήγι θησαυρού» ψάχνοντας μέσα στις ζωγραφιές του μερικές αργές, πολύ προσεχτικά μελετημένες πινελιές. Αυτές τις πινελιές τις έχουν για μονάκριβες οι ζωγράφοι και κάνουν τους πίνακές τους ζωντανούς. Μια μέρα κοιτούσαμε μαζί η Ελισάβετ που πάει στο νηπιαγωγείο αυτή τη ζωγραφιά

(ζωγραφιά 1 _βαν γκόνγκ )

και στα πρώτα 2 δευτερόλεπτα μου είπε: «αυτή τη ζωγραφιά θέλω να κάνω σήμερα» τόσο που ήθελε και τόσο που ήξερα πως θα την κάνει υπέροχα δική της, ξεκινήσαμε αμέσως.

Μιλήσαμε για τα ηλιοτρόπια, που αγαπούν πολύ και πιο πολύ από το κάθε πολύ τον ήλιο και τον κοιτάνε όλη μέρα στρίβοντας το ανθισμένο κεφάλι τους προς αυτόν. Μιλήσαμε για το σκυμμένο και λυγισμένο ανθισμένο κεφάλι τους όταν τον αποχωρίζονται το σούρουπο. Μιλήσαμε για τα τόσα πολλά κίτρινα που υπάρχουν στα ηλιοτρόπια και κοροϊδέψαμε το κουτί με τους μαρκαδόρους που έχει μόνο ένα κίτρινο, γελώντας. Μιλήσαμε για την αγάπη του Βικέντιου για τα σιτοχώραφα, τα κατακίτρινα και τον φίλο του που τον έλεγαν Γκογκέν και ζωγράφιζαν μαζί καμιά φορά. Μετά μιλήσαμε για τα σπόρια και το τσικ τσικ που ακούγεται όταν τα τρώμε και μέχρι να τα πούμε όλα αυτά, να την έτοιμη και η ζωγραφιά.

(ζωγραφιά 2 _Ελισάβετ)

Αν κοιτάζεις συχνά υπέροχες ζωγραφιές, τόσο διαφορετικά υπέροχες μεταξύ τους, γρήγορα θα καταλάβεις πως οι δικές σου υπέροχα τόσο διαφορετικές από όλες αυτές ζωγραφιές είναι… υπέροχες.

Λίγα Λόγια για τη Στεφανία Βελδεμίρη