Πολλά έχουν γραφτεί για την αξία του παιδικού παιχνιδιού. Όταν όμως μιλάμε για το παιδικό παιχνίδι, αναφερόμαστε όχι μόνο σε αντικείμενα με τα οποία θα παίξει το παιδί, αλλά και στην ίδια τη διαδικασία απασχόλησής του. Στην αγγλική γλώσσα, άλλη σημασία έχει η λέξη play και άλλη το toy. Επειδή στην ελληνική γλώσσα δύσκολα ξεχωρίζει το παιχνίδι-αντικείμενο από το παιχνίδι-διαδικασία, ας ξεκινήσουμε τις σκέψεις μας παίρνοντας ως δεδομένο ότι ένα παιδί μπορεί να παίξει και να απασχοληθεί δημιουργικά με «εργαλείο» ακόμα και μόνο τη σκέψη του! Ωστόσο χρειάζονται και τα αντικείμενα-παιχνίδια, που βοηθούν τα παιδιά να ανακαλύψουν τον κόσμο και να ακονίσουν τις δεξιότητες που τόσο γρήγορα αποκτούν. Ποια λοιπόν είναι τα παιχνίδια που θα προσφέρουν το καλύτερο δυνατό στα παιδιά μας;

Πάνω στον ενθουσιασμό τους πολλοί γονείς αγοράζουν πολλά παιχνίδια για το παιδί τους, προσπαθώντας να του προσφέρουν το καλύτερο. Ταυτόχρονα το νέο μέλος της οικογένειας θα αρχίσει να παίρνει και πολλά δώρα! Αρχίζουν λοιπόν οι πρώτοι προβληματισμοί σχετικά με το ποια παιχνίδια είναι τα καταλληλότερα και αποτελούν τις καλύτερες επιλογές.

Τα καταστήματα παιχνιδιών διαθέτουν πάρα πολλές επιλογές. Ο συνειδητοποιημένος γονιός μαθαίνει να ξεχωρίζει σιγά σιγά τα παιχνίδια που αξίζουν τον κόπο:

-τα δημιουργικά από αυτά με τα οποία το παιδί ασχολείται με πιο παθητικό τρόπο

-τα ασφαλή από τα επικίνδυνα

-τα κατάλληλα για την ηλικία του παιδιού από τα ακατάλληλα

-τα παιχνίδια που ενισχύουν την ολιστική ανάπτυξη από εκείνα που διδάσκουν λανθασμένα πρότυπα στα παιδιά

Ας δούμε λοιπόν ένα ένα τα ζητήματα αυτά:

Τα δημιουργικά παιχνίδια είναι εκείνα που έχουν αρκετά πράγματα για να περιεργαστεί το παιδάκι. Έχουν διάφορα χρώματα, διάφορες υφές, βγάζουν ήχους. Πολλά παιχνίδια χαρακτηρίζονται ως δημιουργικά χωρίς να είναι απαραίτητα έτσι. Αν ένα παιχνίδι προσφέρει πολλά ερεθίσματα στο παιδί και το ενθαρρύνει να απασχοληθεί μαζί του ποικιλλοτρόπως (π.χ. απασχολώντας πολλές αισθήσεις) και καλλιεργεί την περιέργεια, τότε ενισχύει περισσότερο τη δημιουργικότητα. Ένα απλό παράδειγμα είναι τα τουβλάκια, που εξασκούν την χωρική αντίληψη, τη φαντασία, την ικανότητα συνδυασμών, την κατασκευή.

Τα ασφαλή παιχνίδια είναι εκείνα που έχουν τη σήμανση CE (δηλαδή πληρούν τις προϋποθέσεις ασφάλειας της ευρωπαϊκής ένωσης ως προς τα υλικά, τον τρόπο κατασκευής, τα χρώματα). Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να προσέχουμε να υπάρχει αυτή η σήμανση, καθώς παιχνίδια που δεν την έχουν είναι πολύ πιθανό π.χ. να έχουν τοξικά χρώματα. Το ρισκάρουμε να βάλει το μωράκι μας στο στόμα ένα ακατάλληλο παιχνίδι που θα του μεταδώσει τοξικά σωματίδια ή θα ξεκολλήσει ένα μικρό κομμάτι, επικίνδυνο για πνιγμό; Δώστε ιδιαίτερη προσοχή καθώς η σήμανση CE μπορεί να σημαίνει και ότι το προϊόν προέρχεται από κινέζικη εισαγωγή. Μάθετε τη διαφορά (είναι ανεπαίσθητη!):

Τα παιχνίδια συνήθως έχουν  επίσης έναν δείκτη ηλικιακής καταλληλότητας. Ο κατασκευαστής είναι υπεύθυνος για αυτό, αλλά ο γονιός είναι αυτός που θα συνεισφέρει στην απόφαση αυτή, αν δηλαδή ένα αντικείμενο είναι ασφαλές για το παιδί του. Για παράδειγμα, κυκλοφορούν στην αγορά μαρκαδόροι ζωγραφικής που έχουν σήμανση καταλληλότητας από το ένα έτος και πάνω. Ένα παιδάκι όμως μπορεί στον ένα χρόνο ζωής να μην έχει ακόμα αρκετή επιδεξιότητα και να χρειάζεται επίβλεψη στη χρήση αυτών των μαρκαδόρων, ώστε να μην τραυματίσει π.χ. τα ματάκια του.

Τι εννοούμε όταν αναφερόμαστε στο παιχνίδι που ενισχύει στερεότυπα; Από την αγορά των προικιών κιόλας του παιδιού σας θα προσέξατε ότι τα πάντα προσφέρουν επιλογές ως προς το αν θα απευθύνονται σε αγόρια ή σε κορίτσια. Ενώ στα ρούχα και στα λευκά είδη η διαφοροποίηση αφορά μόνο τα χρώματα και τα σχέδια των υφασμάτων, στα παιχνίδια η διαφοροποίηση γίνεται ολοένα και πιο έντονη και οδηγεί σε στερεότυπες αντιλήψεις για τις ασχολίες που πρέπει να έχει ένα κοριτσάκι ή ένα αγοράκι. Έτσι καταλήγουμε να έχουμε κοριτσάκια-μπαλαρίνες, πριγκιπισσούλες και πεταλούδες, ενώ τα αγοράκια ταυτίζονται με πειρατές και ναυτάκια. Μεγαλώνοντας μάλιστα τα παιδιά έρχονται αντιμέτωπα με σέξι κούκλες και βίαιες φιγούρες δράσης! Τα παιχνίδια που έχουν έντονο φυλετικό προσδιορισμό συνήθως πρέπει να τα μεταχειριζόμαστε με φειδώ και προσοχή. Τα παιδιά πρέπει να εξοικειώνονται με πολλές ανθρώπινες δραστηριότητες- και η βρεφική ηλικία προσφέρει την ευκαιρία για μια καλή αρχή ως προς την καθιέρωση μη σεξιστικών μηνυμάτων για τα παιδιά.

Ας μην ξεχνάμε όμως ότι παιχνίδι μπορεί να γίνει ένα κομμάτι χαρτί, ένα φύλλο, ένα ξύλο, το σχήμα των χεριών μας, οι ήχοι, τα τραγούδια, οι λέξεις, μια γκριμάτσα, μια βόλτα και κυρίως: αλληλεπίδραση. Με επαναλήψεις, κυματισμούς της φωνής μας, κοίταγμα στα μάτια, ενεργητική παρουσία και ενασχόληση με το παιδί μας μπορούμε να ανταγωνιστούμε το πιο ακριβό και ποιοτικό παιχνίδι της αγοράς!

Λίγα λόγια για την Καλλιόπη Εμμανουηλίδου

Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη και μεγάλωσε στην Κατερίνη. Έπαιξε, ζωγράφισε, διάβασε, έπαιξε μουσική, τραγούδησε, μαγείρεψε, γέλασε, σκέφτηκε, έγραψε ιστορίες και ποιηματάκια, έφτιαξε κατασκευές αλλά και μαγικά φίλτρα από ροδοπέταλα και γκαζόν, που έκαναν καλά τους ανθρώπους.

Με αυτά τα εφόδια στις αποσκευές της έφυγε στα Ιωάννινα και έπειτα στη Μ.Βρετανία, όπου σπούδασε, επιμορφώθηκε και εργάστηκε. Το 2007 επέστρεψε στη Θεσσαλονίκη, όπου και πάλι ζωγραφίζει, διαβάζει, παίζει μουσική, τραγουδάει, μαγειρεύει, γελάει, σκέφτεται, φτιάχνει κατασκευές. Αντί να φτιάχνει μαγικά φίλτρα, γράφει βιβλία για τους ανθρώπους και εργάζεται ως ψυχολόγος και επιμορφώτρια.»

θα τη βρείτε στο Οξυγόνο, σε μια πρωτότυπη Σχολή γονέων!