Γράφει η Κολαρά Πέπη, MSc Λογοθεραπεύτρια – Ειδική παιδαγωγός | ΑΛΜΑ, Αγωγή Λόγου, Μάθησης και Αυτονομίας

Αγαπητοί γονείς,

Η νέα σχολική χρονιά άρχισε και μαζί με τις γεμάτες τσάντες των παιδιών μας, γέμισαν και οι δικές μας καρδιές και σκέψεις με διάφορα συναισθήματα…

Συγκίνηση για το νέο του ξεκίνημα, αγωνία για το πώς θα τα καταφέρει, περηφάνια για τις πρώτες του σχολικές επιτυχίες, υποσχέσεις για αλλαγές σε πράγματα και καταστάσεις που την προηγούμενη σχολική χρονιά μας ταλαιπώρησαν …

Κι εμείς ως γονείς, παρατηρητές αυτής της φάσης της ζωής των παιδιών μας, προσπαθούμε να ισορροπήσουμε καταστάσεις ανάμεσα σε καθημερινές δικές μας υποχρεώσεις και τις σχολικές απαιτήσεις στο σπίτι. Δεν είναι σπάνιο φαινόμενο οι συχνές εντάσεις γύρω από τα σχολικά μαθήματα, οι απογοητεύσεις και τα κλάματα! Τι μπορούμε να κάνουμε όμως έτσι ώστε να μπορέσουμε όλοι μαζί, σαν οικογένεια, να λειτουργήσουμε αρμονικά και ήρεμα;

Αγαπητοί γονείς, δε θέλω να σας απογοητεύσω αλλά συνταγές δεν υπάρχουν! Και δεν υπάρχουν απλά και μόνο γιατί κάθε οικογένεια είναι τόσο μοναδική και διαφορετική που εδώ η φράση “one size fits all” δεν ισχύει. Ευτυχώς δηλαδή!

Υπάρχουν όμως κάποιοι παράγοντες που αφορούν όλες τις οικογένειες και που αν τους γνωρίζουμε μπορούμε να υποστηρίξουμε τη σχολική μελέτη στο δικό μας σπίτι καλύτερα. Να ορίσουμε πιο αντικειμενικά τις δικές μας επιθυμίες και προσδοκίες, έτσι ώστε να κάνουμε τις απαραίτητες αναπροσαρμογές στη δική μας οικογένεια.

Καταρχήν, ενώ η διαδικασία μελέτης στο σπίτι φαντάζει σε πρώτη ματιά μια εύκολη υπόθεση, στο βάθος της, είναι μια σύνθετη διαδικασία. Είναι σημαντικό να τονισθεί ο τρισδιάστατος χαρακτήρας της καθώς η αποτελεσματικότητά της εξαρτάται από παράγοντες που αφορούν το σχολείο, τους γονείς και τα παιδιά.

Ας αναλύσουμε λοιπόν αυτόν τον τρισδιάστατο χαρακτήρα της.

Ξεκινώντας από το σχολείο θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι η προσωπικότητα του δασκάλου, ο τρόπος που προσεγγίζει τη μαθησιακή διαδικασία, το πόσο «φορτώνει» τα παιδιά με καθήκοντα, το πως διαχειρίζεται τις σχέσεις ανάμεσα στους συμμαθητές μέσα στην τάξη επηρεάζουν τη σχολική μελέτη στο σπίτι. Καθορίζουν τον τρόπο που το παιδί μας θα μάθει, την αγάπη του και τα κίνητρά του για τη μάθηση, τον ελεύθερο χρόνο του αλλά και τη ματιά του απέναντι στο θεσμό του σχολείου γενικά.

Οι γονείς από την άλλη πλευρά έρχονται, ασυνείδητα, να θυμηθούν τα δικά τους προσωπικά βιώματα ως μαθητές. Να ανατρέξουν στο παρελθόν τους και από μια άλλη θέση πια να επαναλάβουν ή να αποφύγουν παρόμοιες εμπειρίες στα δικά τους παιδιά. Οι δικές τους προσωπικές υποχρεώσεις, το μέγεθος της οικογένειας, ο τρόπος τους να διαχειρίζονται την καθημερινότητα τους συμβάλλουν στην ηρεμία ή όχι της οικογενειακής ατμόσφαιρας, μέσα στην οποία τελούνται και τα σχολικά μαθήματα.

Φτάνοντας στα παιδιά, θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι το σχολείο αποτελεί κατ’ αρχήν μια δική τους υποχρέωση. Το γνωστικό τους υπόβαθρο, το μαθησιακό τους στυλ, οι ικανότητες αλλά και οι αδυναμίες τους, το πόσο αυτόνομα είναι – ή αλλιώς τα επιτρέψαμε να είναι- ο τρόπος που αντιμετωπίζουν τις νέες προκλήσεις και πάνω από όλα τα κίνητρά τους για το σχολείο καθορίζουν και το ρόλο τους ως μαθητές και το πώς διαχειρίζονται τις υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτόν το ρόλο.

Αφού ο καθένας μας κάνει μια ενδοσκόπηση στα παραπάνω ας θυμόμαστε ότι:

Οι πρώτες μέρες, ιδιαίτερα για τους μαθητές της πρώτης τάξης, μπορεί να είναι συγκινησιακά φορτισμένες. Δώστε την ευκαιρία στο παιδί σας αλλά και σε σας να εκφράσετε τα συναισθήματά σας και να τα συζητήσετε μεταξύ σας. Ακούστε το με προσοχή, συζητήστε με άλλους γονείς, δώστε χρόνο στα συναισθήματά σας να βρουν τη θέση τους.
Δεχθείτε τον τρόπο που εκτελεί τα καθήκοντα του, ακόμη και αν διαφέρει από το δικό σας τρόπο, αρκεί να είναι αποτελεσματικός. Συζητήστε και προχωρήστε σε κοινές συμφωνίες σε πράγματα που δε λειτουργούν καλά ώστε τα παιδιά να αναλάβουν το βάρος της απόφασής. Κάντε μετά από κάποιο διάστημα την απαραίτητη αξιολόγηση των αποτελεσμάτων της κοινή σας συμφωνίας.
Δημιουργήστε στο σπίτι ατμόσφαιρα συναισθηματικής ασφάλειας, ορίζοντας ένα ήσυχο χώρο εργασίας, την ώρα μελέτης που θα πρέπει να είναι οριοθετημένη, την πρόσβαση του στα απαραίτητα (πρόγραμμα, απαραίτητος εξοπλισμός).
Οργανώστε έτσι την καθημερινότητα σας ώστε να δημιουργηθεί μια ρουτίνα, καθώς με αυτό τον τρόπο τα παιδιά μπορούν να αυτοπροσδιορίζονται και κατά συνέπεια να αυτονομούνται.
Στις συναντήσεις σας με το δάσκαλο δείξτε τον απαραίτητο σεβασμό για το έργο του, παρακολουθήστε τις κοινές συναντήσεις που ο εκπαιδευτικός έχει ορίσει, ενημερωθείτε για την πορεία του παιδιού σας σε προσωπικές συναντήσεις μαζί του και διατυπώστε τυχόν ερωτήματά σας με σαφήνεια και συντομία.
Γνωρίστε και συζητήστε όλους τους δασκάλους που έχει το παιδί σας. Σε μαθήματα που δεν έχουν μεγάλη γνωστική επιβάρυνση (γυμναστική, μουσική, καλλιτεχνικά κτλ.), θα μπορέσετε να πάρετε χρήσιμες πληροφορίες για την προσωπικότητα του παιδιού σας και να το γνωρίσετε καλύτερα.
Οργανώστε συναντήσεις με τους συμμαθητές του παιδιού σας και τους γονείς τους μέσα στα Σαββατοκύριακα ή τις αργίες. Αυτό βοηθάει τα παιδιά να δένονται περισσότερο μεταξύ τους και το σχολείο αποκτά τον κοινωνικό χαρακτήρα που του αναλογεί.
Αναζητήστε έγκαιρα βοήθεια από κάποιον ειδικό σε περίπτωση που κάτι σας προβληματίζει.

Κλείνοντας, εύχομαι όλοι μας ως γονείς να απολαμβάνουμε την κάθε μέρα μαζί με τα παιδιά μας κι όχι απλά να λειτουργούμε διεκπεραιωτικά απέναντι στις ανάγκες τους! Ας μην ξεχνάμε ότι το σχολείο και οι υποχρεώσεις του θα φύγουν κάποια στιγμή από την κοινή μας ζωή. Ας μην επιτρέψουμε λοιπόν, αυτά τα τόσο μοναδικά και πολύτιμα παιδικά χρόνια να γεμίσουν με αρνητικά συναισθήματα που θα στοιχειώσουν τις μετέπειτα σχέσεις τους μαζί μας. Και αυτό γιατί πολύ απλά, παρόλο που θα ακουστεί κοινότυπο, τα αγαπάμε και θέλουμε το καλύτερο γι’ αυτά!

Λίγα Λόγια για την Κολαρά Πέπη

Η Κολαρά Πέπη, είναι απόφοιτος του Τμήματος Λογοθεραπείας και Ειδικής Αγωγής του Freie University of Berlin και του Humboldt University of Berlin. Επίσης, είναι απόφοιτος του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Αγωγής του ΑΠΘ. Πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Loyola University U.S.A. και ειδικεύτηκε σε θέματα μαθησιακών δυσκολιών και διαταραχών λόγου και ομιλίας σε παιδιά. Συνεργάστηκε ως επιστημονικός συνεργάτης με την Δ΄ Πανεπιστημιακή Κλινική του νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ, δίδαξε σε Σχολές Γονέων διαφόρων δήμων, συμμετείχε σε συνέδρια όπου παρουσίασε θέματα της ειδικότητάς της κι έχει δημοσιεύσεις σε περιοδικά που αφορούν τον τομέα της. Έχει εργαστεί, για περισσότερα από είκοσι έτη, ως Ειδική Παιδαγωγός σε τμήματα ένταξης νηπιαγωγείου στο δημόσιο τομέα και στον ιδιωτικό τομέα ως επιστημονική υπεύθυνη του Κέντρου Αγωγής Λόγου & Μάθησης «ΑΛΜΑ».