Γράφει η Ελένη Γιαννούση, Παιδαγωγός θεάτρου

Μπερδευτήκαμε και φέτος: ποδόσφαιρο, ρυθμική, παιδική γιόγκα, μουσική, θεατρικό παιχνίδι, εικαστικά, ρομποτική, σκάκι…. Ποια δραστηριότητα να διαλέξουμε για το παιδί μας; Και με ποια κριτήρια; Εκεί όπου είναι καλός/η, για να αναδείξει επιπλέον τις κλίσεις του, ή μήπως το αντίθετο, εκεί που δεν είναι, μπας και το ενισχύσουμε λίγο παραπάνω;

Χωρίς φόβο, με βάση όλα τα παραπάνω, ακολουθώντας λίγο και το ένστικτο, επιλέξτε μαζί μια δραστηριότητα. Γνωρίστε τον άνθρωπο που την εμψυχώνει. Νοιάζεται για τα παιδιά; Αν ναι, το εισιτήριο είναι στα χέρια σας. Προετοιμαστείτε. Η δική σας ανησυχία «θα τα καταφέρει;», «θα του αρέσει;» και ενίοτε η δική σας προκατάληψη, «δε θα συμμετέχει, ξέρω», «θα θέλει τον παλιό του δάσκαλο», κατασκευάζει άρτια τη στάση του παιδιού και το αποτέλεσμα. Ξεκινήστε με εμπιστοσύνη, εξηγήστε στο παιδί τι ωραία ευκαιρία είναι να κάνει π.χ. ζωγραφική, πόσο θα χαρεί η/ο δασκάλα/-ος που θα το έχει στην ομάδα της/του, αναφέρετε τα ωραία πράγματα που θα γνωρίσει, τους καινούργιους φίλους που θα κάνει. Αν το παιδί είναι στα πρώτα του βήματα, αποχωρήστε από την αίθουσα με χαμόγελο και εμπιστοσύνη, ό,τι και να συμβεί είναι διαχειρίσιμο. Κουβεντιάστε έπειτα μαζί, χωρίς απαιτήσεις και γρήγορα συμπεράσματα, με ελεύθερους συνειρμούς, δώστε χρόνο και χώρο να χαθεί ανοιχτά ή σιωπηλά στις σκέψεις του και τα αισθήματά του, όποια και αν είναι.

«Μα αυτό το κάναμε και πέρσι, φέτος θέλουμε κάτι άλλο!» Γιατί; Τι είναι αυτό το κάτι άλλο, το διαφορετικό; Από τι προσπαθούμε να αποδράσουμε και ψάχνουμε το «κάτι άλλο»; Μέσα από μια σταγόνα νερό, μπορούμε να βουτήξουμε στον ωκεανό ολόκληρο, διότι αυτό που διαπραγματευόμαστε δεν είναι το τι, αλλά το πώς! Γιατί πρέπει «να δοκιμάσουμε κάτι καινούργιο!»; Μα δεν πρόκειται για ινδικό φαγητό ή κάποια νέα κολεξιόν. Δεν υπάρχει η τέλεια μέθοδος, το απόλυτα ταιριαστό για τις κλίσεις ή τις αδυναμίες του παιδιού. Δε θα τη βρούμε στο «κάθε χρόνο και κάτι νέο», τη λύση στα προβλήματά μας. Εκεί που το περιβάλλον δίνει χώρο στον καθένα, εκεί που το παιδί εμπνέεται, εκεί που κινητοποιείται, εκεί που χτίζει σταδιακά, βδομάδα τη βδομάδα την -δίχως κριτική- σχέση με τον δάσκαλό του, εκεί αργά και υπομονετικά θα βρει τη θέση του.

«Δεν του/της άρεσε»

Ξέρω, είναι δύσκολο να αποφύγουμε να χωρούμε τα πάντα σε ένα «μ’ αρέσει» ή «δε μ’ αρέσει». Όμως το τι κερδίζουν τα παιδιά από τη δραστηριότητα δε ζυγίζεται μόνο σε μια δήλωση ευχαρίστησης ή μη. Συχνά τα παιδιά μπορεί να ικανοποιηθούν από κάτι τυχαίο ή από ένα μάθημα χωρίς παιδαγωγική στόχευση, είναι όμως αυτό που προσπαθούμε;

«Να είναι με τους προχωρημένους»

Ως δασκάλα θεατρικού παιχνιδιού την ελευθερία στο παιχνίδι αναζητώ αδιάκοπα να εμπνεύσω, στο παιδί που είναι 4 χρονών, την ελευθερία στο παιχνίδι στο παιδί που είναι 14 χρονών, την ελευθερία στο παιχνίδι στον ίδιο μου τον εαυτό. Την ελευθερία – πνευματική, σωματική, φωνητική – πάνω στη σκηνή αναζητά ο ηθοποιός που είναι 84 χρονών. Τόνους του μπλε θα κάνει το παιδί στα 6 του χρόνια, τόνους του μπλε στα 16 του, τόνους του μπλε στο δεύτερο έτος στη σχολή καλών τεχνών. Σουτάκια θα ρίχνουμε στο προαύλιο, σουτάκια και στο μάθημα του μπάσκετ. Όχι βέβαια με την προσδοκία  να γίνει το παιδί ηθοποιός, ζωγράφος, μπασκετμπολίστας, αλλά με στόχο να ενδυναμωθεί, ούτως ώστε, να σουτάρει ελεύθερα στις μπασκέτες της ζωής, πότε χάνοντας, πότε σκοράροντας, πάντοτε όμως στοχεύοντας.

Αν λοιπόν, εμπιστεύεστε, έστω και λίγο, τον φορέα και τον άνθρωπο που εμψυχώνει τη δραστηριότητα του παιδιού σας, δώστε χρόνο. Κόντρα στους γρήγορους και ευκαιριακούς καιρούς, στα ταχύρυθμα σεμινάρια, στο scroll down και στις ημερίδες με βεβαιώσεις. Στη ζωή δε γυρνάει σχεδόν τίποτα αυτοστιγμεί. Δε θα πάμε θεατρικό παιχνίδι και την επόμενη μέρα, ως δια μαγείας, το παιδί από συνεσταλμένο θα γίνει κοινωνικό.

‘Συγκατασκευάστε’ την ομορφιά εκείνο το απόγευμα που έχετε ποδόσφαιρο ή μουσική. Είναι και αυτό μια «τελετή», όπως λέει και η αλεπού στον Μικρό Πρίγκιπα, διότι «Είναι αυτό που κάνει τη μια μέρα να μη μοιάζει με τις άλλες, τη μια ώρα με τις άλλες (…) για αυτό η Πέμπτη είναι μια θαυμάσια μέρα». Δώστε αξία στην Πέμπτη, στο Σάββατο ή στην Τετάρτη και ο κόπος αυτός θα γυρίσει, όχι σήμερα, όχι τώρα, όχι έτσι όπως το απαιτούμε ακριβώς. Αλλά θα γυρίσει…

Λίγα λόγια για την Ελένη Γιαννούση

Η Ελένη Γιαννούση είναι νηπιαγωγός, ηθοποιός και παιδαγωγός θεάτρου. Όλο παίζει, παίζει, παίζει! Διαβάζει παραμύθια και ιστορίες στα παιδιά, έπειτα τις κάνει παιχνίδι και ταξίδι, παίζει στο θέατρο, παίζει στο κουκλοθέατρο. Κάνει βόλτες στην πόλη, γελάει δυνατά, πέφτει και ξαναπέφτει, μα καθόλου δε τη νοιάζει, σκαλίζει θέματα κοινωνικά, ψυχολογικά και παιδαγωγικά και όταν μπερδεύεται, τα σκαλίζει κι άλλο, κι άλλο, κι άλλο. Θα την βρεις εύκολα στην «Παραμυθούπολη«, ανάμεσα σε βιβλία και παιδιά.