Οι Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς, υπό την αιγίδα του Συμβουλίου της Ευρώπης από το 1985 και με τη συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το 1999, αποτελούν ένα από τα πιο σημαντικά συμμετοχικά πολιτιστικά γεγονότα της Ευρώπης, που λαμβάνουν χώρα τον Σεπτέμβριο κάθε έτους με τη συμμετοχή των 50 χωρών που έχουν υπογράψει την Ευρωπαϊκή Πολιτιστική Σύμβαση.
Σκοπός του θεσμού είναι να ευαισθητοποιήσει τους Ευρωπαίους πολίτες ως προς τον πλούτο και την πολιτιστική ποικιλομορφία της Ευρώπης, να αντιμετωπίσει τον ρατσισμό και την ξενοφοβία και να ενθαρρύνει τη μεγαλύτερη ανεκτικότητα, τόσο στην Ευρώπη όσο και πέρα από τα σύνορά της. Παράλληλα, αποσκοπεί στην ενημέρωση του κοινού και των αρχών για την ανάγκη προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς έναντι νέων απειλών, καθώς και στην ενεργοποίηση της Ευρώπης ώστε να ανταποκριθεί στις κοινωνικές, πολιτικές και οικονομικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει.
Η Ελλάδα συμμετέχει στον εορτασμό των ΕΗΠΚ από το 1996 με εθνικό συντονιστή του προγράμματος τη Διεύθυνση Αρχαιολογικών Μουσείων, Εκθέσεων και Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων του ΥΠΠΟ.
Στις 26 – 28 Σεπτεμβρίου 2025 γιορτάζουμε για 29η χρονιά τις Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Φέτος, το κοινό ευρωπαϊκό θέμα του εορτασμού είναι “Αρχιτεκτονική Κληρονομιά – Γεφυρώνοντας το παρελθόν με το μέλλον” (European Heritage Days 2025, Architectural Heritage: Windows to the Past, Doors to the Future).
Ο φετινός εορτασμός συμπίπτει με την 50ή επέτειο του Ευρωπαϊκού Καταστατικού Χάρτη της Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς (1975) και την 40ή επέτειο της Σύμβασης για την Προστασία της Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς (Σύμβαση της Γρανάδα, 1985) του Συμβουλίου της Ευρώπης, οι οποίες δίνουν έμφαση στην ανάγκη προστασίας και συντήρησης της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς.
Το θέμα προσφέρει την ευκαιρία εξερεύνησης της ποικιλομορφίας των κτηρίων που μας περιβάλλουν καθώς και άλλων υποδομών, κάθε κλίμακας και τεχνοτροπίας, με όρους τεχνικού σχεδιασμού και κατασκευής, λειτουργικότητας και χρήσης, αισθητικής.
Οι προγραμματισμένες δράσεις διαφόρων φορέων ανά τη χώρα συνδέονται με τις λειτουργίες των κτηρίων, τις αρχιτεκτονικές τους «σχολές» (εγχώριες και εισαγόμενες), τα υλικά κατασκευής τους, το περιβάλλον ανέγερσής τους (αστικό, αγροτικό κ.λπ.), τους αρχιτέκτονες που τα κατασκεύασαν, καθώς και την πλούσια αρχαιολογική αρχιτεκτονική κληρονομιά μας. Παράλληλα, αναδεικνύονται, μέσω της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, ιστορίες ανθρώπων και τόπων, που αφορούν από προσωπικές αναμνήσεις έως και σημαντικά ιστορικά γεγονότα, όπως επίσης και εκφάνσεις της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς με τη μορφή γνώσεων, δεξιοτήτων, τεχνικών και βιώσιμων πρακτικών διατήρησης έναντι διαφόρων προκλήσεων και κινδύνων.
Ο φετινός εορτασμός των ΕΗΠΚ θα διαρκέσει από 26 έως 28 Σεπτεμβρίου 2025, με την πλειονότητα των προγραμματιζόμενων εκδηλώσεων να είναι με φυσική παρουσία του κοινού ενώ προβλέπονται και κάποιες ψηφιακές δράσεις που μπορεί να προβάλλονται σε πραγματικό αλλά και μη χρόνο, και οι οποίες εκτός από τα ηλεκτρονικά μέσα των φορέων τους (ιστοσελίδες, σελίδες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κλπ), θα φιλοξενηθούν και στη σελίδα των ΕΗΠΚ στο Facebook https://www.facebook.com/EHDaysGR/ και στο Instagram https://www.instagram.com/ehpk_greece/.
Το Σαββατοκύριακο του εορτασμού 27 και 28 Σεπτεμβρίου 2025 η είσοδος στους αρχαιολογικούς χώρους, τα μουσεία και τα μνημεία που ανήκουν στο Δημόσιο και διαχειρίζεται το ΥΠ.ΠΟ είναι ελεύθερη.
Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού
Η αρχιτεκτονική του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού: με έμπνευση από το παρελθόν στο παρόν
26 Σεπτεμβρίου 2025
Θεματική περιήγηση στους εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού, που στοχεύει στο να επικοινωνήσει το όραμα του αρχιτέκτονα του Μουσείου Κυριάκου Κρόκου, ο οποίος χρησιμοποίησε ιδέες και υλικά από το παρελθόν και τα συνδύασε με φόρμες και υλικά σύγχρονα πετυχαίνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τη σύζευξη παρελθόντος και παρόντος στο δημιούργημά του.
Διεύθυνση χώρου εκδήλωσης: Λεωφόρος Στρατού 2, 54640, Θεσσαλονίκη
Υπεύθυνοι εκδήλωσης: Αναστάσιος Αντωνάρας, Αναστάσιος Σινάκος, Εύα Φουρλίγκα
Τηλ. 2313306468-487-419, e-mail: aantonaras@culture.gr, asinakos@culture.gr, efourliga@culture.gr
Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης
Γνωριμία με τα ποικίλα αρχιτεκτονικά μνημεία της αρχαίας Θεσσαλονίκης και με τις χρήσεις που αυτά υπηρέτησαν μέσα στον μακραίωνο βίο τους μέχρι σήμερα, στην υπαίθρια έκθεση του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης
26 Σεπτεμβρίου 2025, ώρα 11:00-12:00
Θεματική ξενάγηση στη μόνιμη υπαίθρια έκθεσης «Μνήμη και Λίθοι» του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης. Γνωριμία με τα αρχιτεκτονήματα της ρωμαϊκής Θεσσαλονίκης και παρακολούθηση της πορείας τους μέσα στον χρόνο, καθώς πολλά από αυτά επιβίωσαν -αφού αχρηστεύτηκαν- μόνο χάρη στις μεταγενέστερες χρήσεις τους μέσα στον αστικό ιστό.
Διεύθυνση χώρου εκδήλωσης: Μαν. Ανδρόνικου 6, 54621, Θεσσαλονίκη
Υπεύθυνη εκδήλωσης: Καλλιόπη Χατζηνικολάου
Τηλ. 2313310246, e-mail: Kchatzinikolaou@culture.gr
Οι τρεις ταφές του ιωνικού ναού της Πλατείας Αντιγονιδών. 25 αιώνες μιας δύσκολης πορείας επιβίωσης ενός σημαντικού οικοδομήματος εκτός και εντός του οικοδομικού ιστού της Θεσσαλονίκης!
27, 28 Σεπτεμβρίου 2025, ώρα 10:30 – 12:30
Ξενάγηση και εικαστική δράση. Ενημέρωση του κοινού (ενήλικες και παιδιά) για τα αρχιτεκτονικά μέλη του αρχαϊκού ναού της Πλατείας Αντιγονιδών και για την ιστορία οικοδόμησης, διαμελισμού, ανοικοδόμησης, εγκατάλειψης, ανασκαφής και διάσωσής του: Μια ιστορία που εμπλέκει Τρώες, Έλληνες, Ρωμαίους, έναν επισκοπικό θρόνο, εργολάβους οικοδομών, αρχαιολόγους, μια παλιά καρτ ποστάλ και την σημερινή Κοινωνία των Πολιτών. Θα ακολουθήσει η σχεδιαστική/εικαστική αποτύπωση της πρόσληψης της ιστορίας του ναού από το κοινό (με την καθοδήγηση εικαστικού). Η δράση θα ολοκληρωθεί με μετάβαση μέσω του Μετρό (27/9) ως το σημείο όπου βρίσκονται καταχωμένα τα θεμέλια του ναού. Στις 28/9 -μετά την επανάληψη της δράσης στο Μουσείο- θα ακολουθήσει πεζοπορία ως το ίδιο σημείο, κατά την οποία θα γίνεται αναφορά στα μνημεία της διαδρομής, μέσω της ψηφιακής εφαρμογής «Το Μουσείο είναι Παντού».
Συνεργαζόμενος φορέας: Σωματείο «Φίλοι μνημείων Θεσσαλονίκης»
Διεύθυνση χώρου εκδήλωσης: Μαν. Ανδρόνικου 6, 54621, Θεσσαλονίκη
Υπεύθυνος εκδήλωσης: Χαράλαμπος Τσούγγαρης
Τηλ. 2313310273, e-mail: chtsouggaris@culture.gr
Εφορεία Αρχαιοτήτων Περιφέρειας Θεσσαλονίκης
Γνωριμία με το αρχαίο πόλισμα στην περιοχή του Δρυμού Θεσσαλονίκης
26 Σεπτεμβρίου 2025
Γνωριμία με τις αρχαιότητες που ανασκάπτονται στο πλαίσιο του σωστικού έργου της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας εδώ και 25 τουλάχιστον χρόνια στον Δρυμό. Θα γίνει προσπάθεια ανασύνθεσης του οικισμού διαχρονικά από την εποχή του σιδήρου έως και τους ύστερους ρωμαϊκούς χρόνους μέσα από τα οικιστικά κατάλοιπα και τα νεκροταφεία. Έμφαση θα δοθεί στην παρουσία του νερού και του ρόλου του στην περιοχή από το παρελθόν έως το σήμερα και η σημασία του για το μέλλον. Η δράση θα συνοδεύεται από εικαστικό παιχνίδι.
Συνεργαζόμενος φορέας: Γυμνάσιο Μυγδονίας (Δρυμού)
Διεύθυνση χώρου εκδήλωσης: Α. Παπανδρέου 40, 57200, Θεσσαλονίκη
Υπεύθυνοι εκδήλωσης: Άννα Παντή, Αναστάσιος Κεραμάρης, Αντώνης Τσέος Τηλ. 2312007001, 2312007016, e-mail: efapeth@culture.gr
Ιχνογραφία Βυζαντινής Μονής Χορταΐτου: Ιστορικό και αρχαιολογικό τοπίο στον σύγχρονο οικισμό του Χορτιάτη, στον Βυζαντινό Ναό Σωτήρος Χορτιάτη (Μεταμόρφωση Χορτιάτη)
27 Σεπτεμβρίου 2025 | Ώρες: 10:00-12:00, 12:00-14:00, 14:00-16:00. | Απαιτείται δήλωση συμμετοχής entafou@culture.gr.
Αρχαιολογική αφήγηση για τη βυζαντινή μονή Χορταΐτου και για τον σωζόμενο βυζαντινό ναό, που στοχεύει στην ανάγνωση και ανασύνθεση του ιστορικού τοπίου της χαμένης μονής, στην κατανόηση και βιωματική πρόσληψη του σωζόμενου βυζαντινού μνημείου, στην προσέγγιση και νοηματοδότηση του αναπαραστατικού αρχαιολογικού τοπίου της πρόσφατης αρχαιολογικής διαμόρφωσης.
28 Σεπτεμβρίου 2025 | Ώρα 10:30
Συμμετοχική δραστηριότητα για την προφορική λαϊκή παράδοση του Χορτιάτη, η οποία θα εστιάσει τόσο στην αφήγηση προφορικών τοπικών παραδόσεων για το βυζαντινό μνημείο και τον τόπο του όσο και στη σύγχρονη εμπειρία πρόσληψης και υποδοχής του νέου αρχαιολογικού τοπίου που δημιουργείται στην καρδιά του οικισμού του Χορτιάτη. Συζήτηση ανοικτή στο κοινό.
Διεύθυνση χώρου εκδήλωσης: Βυζαντινός ναός Μεταμόρφωσης Χορτιάτη (οδός Μεταμορφώσεως), 57010, Χορτιάτης Θεσσαλονίκης
Υπεύθυνη εκδήλωσης: Ευθυμία Ντάφου
Τηλ. 2312007007, e-mail: entafou@culture.gr
MOMus – Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης
Σκάφος προόδου, με πλώρη για το μέλλον!: Στιγμές και επεισόδια από τη βιογραφία ενός μουσειακού κτηρίου
27, 28 Σεπτεμβρίου 2025
Μέσα από μια βιωματική – εικαστική περιήγηση συνδυασμένη με σύντομη προβολή φωτογραφικού υλικού το κοινό κουβεντιάζει γύρω από σημαντικά επεισόδια της ιστορίας του κτηρίου που στεγάζει σήμερα το MOMus-Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, εντός της ευρύτερης περιοχής της Διεθνούς Έκθεσης – Helexpo. Πρώην περίπτερο της ΔΕΗ στον χώρο της ΔΕΘ, σχεδιασμένο από τον Ιάκωβο Ρίζο στη θρυλική εποχή (1959 -1963) του πειραματισμού επώνυμων αρχιτεκτόνων του μεταπολεμικού ελληνικού μοντερνισμού στους χώρους της, πρώτο τηλεοπτικό στούντιο της πειραματικής τηλεόρασης στην Ελλάδα τον Σεπτέμβριο του 1960, αντικείμενο καταγραφής σε ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου που άφησαν εποχή και μετέπειτα μουσειακός χώρος, το σημερινό κτήριο του MOMus-Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης έχει αναρίθμητες αφηγήσεις να ξεδιπλώσει σε κάθε του γωνιά.
Διεύθυνση χώρου εκδήλωσης: Εγνατίας 154 (εντός ∆ΕΘ-Helexpo), 54636, Θεσσαλονίκη
Υπεύθυνη εκδήλωσης: Χριστίνα Μαβίνη
Τηλ. 2310240002 (εσωτ. 16), e-mail: christina.mavini@momus.gr, education.contemporary@momus.gr
Μπορείτε να βρείτε όλες τις δράσεις που πραγματοποιούνται με φυσική παρουσία, σε όλη την επικράτεια ΕΔΩ.
Μπορείτε να βρείτε όλες τις ψηφιακές δράσεις που πραγματοποιούνται ΕΔΩ.
Χρήσιμες πληροφορίες
Από Παρασκευή 26 έως Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου 2025
Το Σάββατο 28 και την Κυριακή 29 Σεπτεμβρίου η είσοδος στο μουσείο είναι ελεύθερη.
Γράψτε το σχόλιό σας
Αν θέλετε να λαμβάνετε το εβδομαδιαίο newsletter των Πυγολαμπίδων παρακαλώ κάντε εγγραφή εδώ.
Δείτε τους όρους χρήσης της ιστοσελίδας μας.