Η Θεατρική Ομάδα του Δήμου Παύλου Μελά ανοίγει την αυλαία για το 2018 με το μοναδικό θεατρικό έργο του Ιάκωβου Καμπανέλλη «Παραμύθι χωρίς όνομα», εμπνευσμένο από το ομώνυμο αφήγημα της Πηνελόπης Δέλτα, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Σακατζή, στο Δημοτικό Θέατρο του Κέντρου Πολιτισμού ΧΡΗΣΤΟΣ ΤΣΑΚΙΡΗΣ.

Λίγα λόγια για το έργο

Το «Παραμύθι χωρίς όνομα»,  είναι έργο πικρό και αισιόδοξο, κωμωδία και δράμα. Παρότι το έργο πρωτογράφτηκε το 1909 από την Πηνελόπη Δέλτα, σε μια περίοδο όπου το ελληνικό κράτος παράδερνε ανάμεσα στην ταπείνωση και την υπανάπτυξη, την ανικανότητα και ιδιοτέλεια των ηγετών του, την αγραμματοσύνη και την ανέχεια των πολιτών, η αντιστοιχία του με τη σημερινή κατάσταση του τόπου μας είναι σχεδόν ανατριχιαστική.

Η ιστορία της συγγραφέως συγκίνησε τον Ιάκωβο Καμπανέλη, ο οποίος στα τέλη της δεκαετίας του ’50 το διασκεύασε ελεύθερα και το προσάρμοσε στην εποχή του.

Στο έργο αυτό του Καμπανέλλη υπάρχουν επιδράσεις από το «επικό θέατρο» του Μπρέχτ.  Αφηγηματικά στοιχεία, κίνηση και δράση συνόλου και όχι ατόμων,  έντονη κοινωνική κριτική, πολλή σάτιρα και λαϊκή θυμοσοφία και άνθρωποι «καλοί» ή «κακοί», ανάλογα με τις συνθήκες που ζουν.

Έχτισε μια πολιτική αλληγορία με στοιχεία παραμυθιού αλλά και με σκληρή σάτιρα, με πίκρα και με αισιοδοξία. Στην πικρή και δραματική σάτιρα της Δέλτα, ο Καμπανέλλης πρόσθεσε τη δική του, διατηρώντας όλη τη μαγεία και την αφέλεια του παραμυθιού και οικοδομώντας πάνω σ’ αυτά ένα θεατρικό έργο με πολιτικό και κοινωνικό περιεχόμενο.

Παρουσιάστηκε για πρώτη φορά από το Νέο Θέατρο το 1959.

Στο παραμύθι αυτό λαός και εξουσία βιώνουν την παρακμή. Η εξουσία, εγκαταλείπει το λαό ανυπεράσπιστο στην ίδια του την πατρίδα, σε μια πατρίδα που κινδυνεύει να μείνει χωρίς μνήμη, σε μια πατρίδα που δεν του ανήκει πια και την εγκαταλείπει κι αυτός με τη σειρά του  μεταθέτοντας τις ευθύνες σ’ όποιον μπορεί να τις αντέξει.

Μέσα από την κρίση του πολέμου που απειλεί  τη χώρα, ο Καμπανέλλης θέτει με τον τρόπο του το πρόβλημα της φθοράς και της αναγέννησης με τη συμμετοχή όλων σε συνθήκες κρίσης. Τη δύναμη που μπορεί να βρει ένας λαός για ανάταση.

Συναρπαστική ιστορία με αναπάντεχα επίκαιρα μηνύματα, που επιτρέπει στην ελπίδα να ανθίσει.

Μοιάζει με σύγχρονη, ελληνική πολιτική αλληγορία, κι ας γράφτηκε πριν εκατό χρόνια. Ντυμένο στη μαγεία του παραμυθιού, αφήνει από τη μια να κυλήσει το δάκρυ ενός λαού κι από την άλλη να ορθωθεί η πίστη στις δυνατότητές του…

ΥΠΟΘΕΣΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ

Σε μια χώρα δίχως όνομα, που την κυβερνά ένας άβουλος βασιλιάς, χωρίς όνομα κι αυτός, τα πάντα έχουν περιέλθει σε άθλια κατάσταση. Τα ταμεία έχουν αδειάσει, οι κυβερνήτες τα «αλάφρωσαν» πριν την εγκαταλείψουν. Ο τόπος  έχει ερημώσει από τις δυστυχίες.

Ο λαός ζει μέσα στην  εξαθλίωση και παλεύει με  τη διαφθορά και την αναξιοπρέπεια. Ο βασιλιάς για πολλοστή φορά ζητά δάνειο  από τον πλούσιο «θείο», για να σωθεί η χώρα. Αντί για την οικονομική βοήθεια που όλοι ελπίζουν, το μόνο που τελικά φθάνει είναι η απειλή του πολέμου…και μια γαϊδουροκεφαλή, σύμβολο της περιφρόνησης προς το βασιλιά και το λαό του. Αυτή η χυδαία πρόκληση ξυπνά το νεαρό πρίγκιπα και ενώνει τον παραιτημένο και ρακένδυτο λαό.

Η πορεία για το μέτωπο αρχίζει…. Μια φορά κι έναν καιρό ήταν…

ΙΑΚΩΒΟΣ ΚΑΜΠΑΝΕΛΛΗΣ

Γεννήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 1921 στη Νάξο και το 1935, η οικογένειά του εγκαταστάθηκε μόνιμα στη Νίκαια.

Στην Κατοχή, το 1943, συνελήφθη από τους Γερμανούς και οδηγήθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Μαουτχάουζεν, όπου κρατήθηκε ως τις 5 Μαΐου 1945, οπότε και απελευθερώθηκε από τις συμμαχικές δυνάμεις.

Όταν γύρισε στην Αθήνα, που μαστιζόταν από έντονες πολιτικές αναταραχές, μια παράσταση που είδε τυχαία στο Θέατρο Τέχνης, τον μάγεψε  και τον οδήγησε  να στραφεί στο θέατρο. «Εκεί ανακάλυψα τον εαυτό μου και τον προορισμό μου» είπε σχετικά.

Ο Καμπανέλλης συντέλεσε ώστε το νεοελληνικό θέατρο να βγει από την απομόνωση που βρισκόταν και το οδήγησε από την ηθογραφία και την επιθεώρηση, στον κοινωνικό ρεαλισμό, στον ποιητικό συμβολισμό, στη σάτιρα και στην αφαίρεση.

Θεωρείται παγκοσμίως ο θεμελιωτής της μεταπολεμικής ελληνικής δραματουργίας.

Τα θεατρικά του έργα, που υπερβαίνουν τα 40, έχουν παιχτεί από τις κρατικές σκηνές της Ελλάδας, της Κύπρου, καθώς και από ιδιωτικούς θιάσους. Έργα του έχουν μεταφραστεί και παιχτεί στις ΗΠΑ, Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία, Αυστρία, Ουγγαρία, Πολωνία, Σουηδία, Ρουμανία. Βουλγαρία, Νορβηγία, Λιθουανία, Τουρκία, Ισραήλ, Αυστραλία και Κίνα.

Μερικά από τα πιο αντιπροσωπευτικά είναι: Ο μπαμπάς ο πόλεμος, Οδυσσέα γύρισε σπίτι, Η έβδομη μέρα της δημιουργίας, Παραμύθι Χωρίς Όνομα, Αυτός και το Παντελόνι του, Η Αυλή των Θαυμάτων, Το μεγάλο μας Τσίρκο, Ο δρόμος περνάει από μέσα.

Το 1954  γνώρισε την Μελίνα Μερκούρη η οποία του ζήτησε ένα πρωτότυπο κείμενο.

O Καμπανέλλης έγραψε την Στέλλα με τα Κόκκινα Γάντια, που μεταφέρθηκε αμέσως στον κινηματογράφο, σε σκηνοθεσία του Μιχάλη Κακογιάννη. Μετά την κινηματογραφική επιτυχία της «Στέλλας» ο Καμπανέλλης έγραψε το σενάριο και άλλων ταινιών:  Ο Δράκος (1956), Η αρπαγή της Περσεφόνης (1956), Το Αμαξάκι (1957), Τα Κορίτσια στον Ήλιο (1968) και σκηνοθέτησε δικές του ταινίες όπως Η Χιονάτη και τα εφτά γεροντοπαλίκαρα (1960) και Το κανόνι και τ’ αηδόνι (1968).

Πέθανε στις 29 Μαρτίου 2011. Μετά το θάνατο του δημιουργήθηκε το Αρχείο Καμπανέλλη, το www.kambanellis.gr   και το Θεατρικό Μουσείο Ιάκωβος Καμπανέλλης στη Νάξο.

Η ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΠΑΥΛΟΥ ΜΕΛΑ

Το «Παραμύθι χωρίς όνομα» του Ιάκωβου Καμπανέλλη είναι το 7ο κατά σειρά θεατρικό έργο των τελευταίων 27 μηνών που θα παρακολουθήσουν οι φίλοι του Θεάτρου από τη Θεατρική Ομάδα του Δήμου Παύλου Μελά.

Προηγήθηκαν τα παρακάτω έργα, όλα σε σκηνοθεσία του Δημήτρη Σακατζή

• «Εχθροί εξ αίματος» του Αρκά,
• «Με δύναμη από την Κηφισιά» του Δημήτρη Κεχαΐδη και της Ελένης Χαβιαρά,
• «8 γυναίκες κατηγορούνται» του Ρομπέρ Τομά,
• «Οι Ηλίθιοι» του Νιλ Σάιμον
• «Δεν πληρώνω, δεν πληρώνω» του Ντάριο Φο
• «Έτσι είναι … αν έτσι νομίζετε» του Λουίτζι Πιραντέλλο

Οι παραστάσεις παρουσιάστηκαν στη σκηνή του Δημοτικού Θεάτρου του Κέντρου Πολιτισμού «Χρήστος Τσακίρης» και στο Κινηματοθέατρο «Αλέξανδρος», καθώς και για φιλανθρωπικούς σκοπούς στο Αμύνταιο και σε δύο Φεστιβάλ πανελλήνιας εμβέλειας (Ιεράπετρα, Ορεστιάδα) όπου και βραβεύτηκαν. Διακρίσεις πολύ σημαντικές γιατί προβάλλεται η πολιτιστική πολιτική και η συμβολή του Δήμου Παύλου Μελά στην προώθηση της θεατρικής τέχνης και στην παρακίνηση των πολιτών για ενασχόληση και συμμετοχή στην τέχνη και στον πολιτισμό.

Η ομάδα αριθμεί πάνω από 80 μέλη, ερασιτέχνες ηθοποιούς, που προέρχονται από την ομάδα «Καπνομάγαζο» της Σταυρούπολης, από το «Θεατρικό εργαστήρι Πολίχνης» καθώς και από ηθοποιούς που δεν ανήκαν στα παραπάνω σχήματα.