Nicholas Egon: Ένα προσωπικό πορτρέτο της Ελλάδας

Νέα έκθεση στο Τελλόγλειο

Eγκαίνια: Παρασκευή 8 Μαρτίου 2024, στις 12.00

Με αφορμή τη δωρεά έργων του Nicholas Egon (1921 – 2017) από την Σταματία Κομνηνού και τον Νικόλαο Αλέξανδρο Κομνηνό στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών του Α.Π.Θ., η έκθεση παρουσιάζει πίνακες ζωγραφικής και σχέδια του από το 1948 ως τα τελευταία χρόνια της ζωής του. Η έκθεση οργανώνεται σε δύο ενότητες: τα τοπία και τα πορτρέτα, με κοινό παρονομαστή την ιδιαίτερη γνώση και αγάπη του καλλιτέχνη για την Ελλάδα.

Ο Nicholas Egon είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα περίπτωση καλλιτέχνη, τόσο για το έργο του όσο και για τον βίο του. Ήταν άνθρωπος μορφωμένος, κοσμοπολίτης, πολύγλωσσος, φιλέλληνας και πολυταξιδεμένος.

Το 1949 πήγε στην Ελλάδα όπου έκανε τα πορτρέτα του βασιλιά Παύλου Αˈ και της βασίλισσας Φρειδερίκης και άλλων μελών της βασιλικής οικογένειας. Τότε ήρθε σε επαφή με τα πρόσφατα γεγονότα της Κατοχής και του εμφυλίου πολέμου (παρακολούθησε τις μάχες στο Βίτσι και στον Γράμμο) και ανέλαβε τη δημιουργία ενός τρίπτυχου σε παραγγελία του βασιλιά Παύλου από το οποίο ολοκλήρωσε μόνο το κεντρικό τμήμα, «Η Πείνα στην Αθήνα». Κατά τη διάρκεια της διαμονής του στη χώρα απεικόνισε γυναίκες, πρόσφυγες, αντάρτες και ορφανά παιδιά.

Παράλληλα, ξεκίνησε από τις αρχές της δεκαετίας του 1950 μια πετυχημένη διεθνή πορεία ως προσωπογράφος.

Μαζί με το πορτρέτο, η άλλη μεγάλη πτυχή της τέχνης του Egon είναι η τοπιογραφία. Κατά τη διάρκεια των ταξιδιών και διαμονών του στην Αίγυπτο, στη Νιγηρία, στο Μαρόκο, στην Ιορδανία, στη Σαουδική Αραβία, στη Σικελία, και στην Ελλάδα (από το 1978 στο εξής) απεικόνιζε τοπία και αρχαιολογικούς χώρους.

Τα ελληνικά τοπία του ξεχωρίζουν από αυτό το σύνολο και παρουσιάζουν ένα μεγάλο εύρος σε σχέση με τις επιλεγμένες τοποθεσίες και με τις στιγμές της ημέρας, τις εποχές και τις συνθήκες φωτισμού. Ο ίδιος είχε, επιπλέον, μια αξιοσημείωτη γνώση του τόπου μέσω των συζητήσεών του με διακεκριμένους ιστορικούς, διανοουμένους και αρχαιολόγους.

Συνολικά, η τέχνη του Nicholas Egon χαρακτηρίζεται από την αρτιότητα της σύνθεσης και την τεχνική δεξιοτεχνία του με ποικίλα μέσα (λάδι, παστέλ, ακουαρέλα, κάρβουνο, αιματίτη, κιμωλία). Μπορεί να ξεχωρίσει κανείς, επίσης, τη δυναμική ισορροπία των χρωμάτων της τοπιογραφίας του και τον ιδιαίτερο χειρισμό της γραμμής στα πορτρέτα του και, κυρίως, την ικανότητά του να καταφέρνει κάθε φορά να μας μεταφέρει την προσωπικότητα των ανθρώπων και την ιδιαίτερη δόνηση και μουσική του κάθε τόπου.

Nicholas Egon – Βιογραφικό

1921, 15 Νοεμβρίου. Γεννήθηκε στο Βρνο της Τσεχοσλοβακίας (μοναχοπαίδι του Kornel Ranov και της Olga Apponyi)
1937 Μετά την εγκατάλειψη του πατρικού σπιτιού, έφτασε 17 χρονών στο Λονδίνο. Εγγράφτηκε στο Birkbeck College
1940 Επιστρατεύθηκε ως επίσημος πολεμικός σχεδιαστής στην Τσεχική Στρατιά
1944 Υπηρέτησε στη Βρετανική Αεροπορική Βάση της Shaiba (Basra, Ιράκ)
1945 – 1946 Μετά το τέλος του πολέμου εργάστηκε στο Κολέγιο Καλών Τεχνών της R.A.F. (Βασιλική Πολεμική Αεροπορία) στο Κάιρο. Παντρεύτηκε με τη Diana Horton
1946 Επέστρεψε στο Λονδίνο και δούλεψε στο αρχιτεκτονικό γραφείο του Erno Goldfinger
1946 – 50 Διορίστηκε Λέκτορας (Senior Lecturer) Καλών Τεχνών στο Sir John Cass College. Παρέδιδε σε εβδομαδιαία βάση διαλέξεις στη National Gallery στο Λονδίνο
1947 Εκλέχτηκε μέλος της Royal Society of Art
1949 Επισκέφθηκε την Ελλάδα. Ζωγράφισε τα πορτρέτα της Βασίλισσας Φρειδερίκης και του Βασιλιά Παύλου και παρακολούθησε τις μάχες στο Βίτσι και στον Γράμμο. Ταξίδεψε με τη μονάδα των Ειδικών Παρατηρητών των Η.Ε. στα Βαλκάνια (UNSCOB)
1950 Οργανώθηκαν δύο εκθέσεις με έργα του στο Λονδίνο (Cartier και Parson’s Gallery) αφιερωμένα στην Ελλάδα (1940 – 1950). Τα έσοδα διατέθηκαν υπέρ των Ελλήνων προσφύγων. Ξεκίνησε μια πετυχημένη διεθνή πορεία ως προσωπογράφος
1964 – 1972 Επισκέφθηκε την Αίγυπτο, την Σαουδική Αραβία, τη Νιγηρία και το Μαρόκο
1978 Επισκέφθηκε την Ελλάδα και η ζωγραφική του επικεντρώθηκε στην απόδοση του ελληνικού τοπίου
1980 Παντρεύτηκε με την Ματρώνα Ξυλά (Matti)
1984 – 1987 Επισκέφθηκε επανειλημμένα την Ιορδανία
1989 Διατέλεσε Chairman of Patrons του Κέντρου Ελληνικών Σπουδών του King’s College του Λονδίνου
1990 Καθιέρωσε την Ετήσια Διάλεξη Runciman
2017, 25 Απριλίου. Πέθανε