Με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα Μουσείων «Ένας αρκούδος μια φορά» συναντά τις Πυγολαμπίδες και τους αφηγείται την ιστορία του, παρέα με την εικονογράφο του βιβλίου Ίριδα Σαμαρτζή και τη συγγραφέα Ελένη Γερουλάνου.
Θα μιλήσουμε για τη σημασία των μουσείων, τις συλλογές, τα εκθέματα, την καρδιά της μουσειακής εμπειρίας, για τη σημαντική ερευνήτρια Μαρία Αργυριάδη, που προσέφερε τη συλλογή της από 20.000 παιχνίδια στο Μουσείο Μπενάκη για να δημιουργηθεί το Μουσείο Παιχνιδιών στο Παλαιό Φάληρο.
Με την καθοδήγηση της Ίριδας Σαμαρτζή θα φτιάξουμε το δικό μας μουσείο, με φαντασία, χρώματα, χαρτιά, κόλλες, ψαλίδια, ήρωες από το βιβλίο, μικρά παιχνίδια που έχουμε στο σπίτι και πολύ κέφι.
Ένα απόγευμα με πολύ συναίσθημα, πλημμυρισμένο με αγάπη γιασεμί.
Λίγα λόγια για το βιβλίο
O αρκούδος περιπλανιέται στην πόλη ψάχνοντας το σπίτι του. Στη διαδρομή του συναντά έναν ναύτη, έξι πάπιες, μία αλεπού,
μία σκαντζοχοιρίνα, έναν θεατρικό θίασο, έναν σκύλο. Όλοι θέλουν να τον βοηθήσουν. Άραγε θα τα καταφέρει;
Το βιβλίο μέσα από ένα τρυφερό παραμύθι παρουσιάζει με ένα ευρηματικό τρόπο περισσότερα από 240 παιχνίδια από τη συλλογή της Μαρίας Αργυριάδη που βρίσκονται στο Μουσείο Μπενάκη Παιχνιδιών στο Παλαιό Φάληρο. Σε όλο το βιβλίο ο αρκούδος είναι ζωγραφιστός.
Ζωντανεύει όταν πια έχει βρει την αγκαλιά που αναζητούσε. Στις σελίδες του βιβλίου οι φωτογραφίες των παιχνιδιών δένουν αρμονικά με την εικονογράφηση της Ίριδας Σαμαρτζή που κεντάει με χρυσή κλωστή δισέλιδες εικόνες δίνοντας ένα μοναδικό αποτέλεσμα. Ένα παραμύθι γεμάτο συναίσθημα για παιδιά και όσους ενήλικες νιώθουν παιδιά.
Μία δυνατή συνεργασία, μία συνέκδοση του Μουσείου Μπενάκη με τις εκδόσεις Πατάκη που στόχο έχει να γνωρίσει στα παιδιά τους θησαυρούς του Μουσείου Μπενάκη Παιχνιδιών.
Στο βιβλίο υπάρχει μία χρονογραμμή με παιχνίδια που συναντά κανείς στο παραμύθι, πολύτιμο βοήθημα για κάποιον που θα θελήσει να συνδυάσει το παραμύθι με την ιστορία και τη γεωγραφία. Ξεκινάει με την πήλινη κουδουνίστρα σε σχήμα κουκουβάγιας, κυπριακό παιχνίδι του 1400-1200 π.Χ. και τελειώνει με το ξύλινο πολεμικό πλοίο «ΑΒΕΡΩΦ» του δεύτερου μισού του 20ου αιώνα. Η επιλογή έγινε από τους ανθρώπους του Μουσείου, την Μαρία Αργυριάδη, την Νόρα Χατζοπούλου και την Μαίρη Βέργου με τη σκέψη να υπάρχουν ελληνικά και ξένα παιχνίδια από όλες τις περιόδους.
Το βιβλίο μπορεί να διαβαστεί με δύο τρόπους. Στο πρώτο επίπεδο διαβάζουμε ένα παραμύθι με την περιπλάνηση του αρκούδου μέχρι να βρει το σπίτι του και απολαμβάνουμε την ανάγνωση. Στο δεύτερο στήνεται μπροστά μας ένα παιχνίδι παρατήρησης, γλωσσικής ανάπτυξης και περιγραφής εικόνας βασισμένο στην ποικιλία της συλλογής των παιχνιδιών που εκτίθενται στο Μουσείο Μπενάκη Παιχνιδιών.
Η Ελένη Γερουλάνου διάλεξε παιχνίδια με τη σκέψη ότι κάτι απ’ όσα συνθέτουν το καθένα μπορεί να αποτελέσει αφορμή για κουβέντα και έρευνα. Το κάθε παιχνίδι μπορεί να μας μιλήσει για την εποχή που φτιάχτηκε, για τις συνθήκες που επικρατούσαν, για το υλικό, για τη χρήση του, για το συναίσθημά του, για την ιστορία που κρύβεται από πίσω, καθώς και για το πρόσωπο στο οποίο ανήκε.
Η συγγραφέας αφιερώνει το βιβλίο στη Μαρία Αργυριάδη που ευτύχησε να δει τη συλλογή της να παρουσιάζεται μπροστά στα μάτια των επισκεπτών.
Η ίδια αναφέρει: Αφορμή για να γράψω αυτή την ιστορία ήταν η φιλία του πατέρα μου με τη Μαρία Αργυριάδη και η δωρεά του οικογενειακού “Χάρτινου Θεάτρου” στη συλλογή της. Στην πορεία έμαθα από την ίδια ότι ο λόγος που ξεκίνησε να συλλέγει τα παιχνίδια της ήταν ένα κίτρινο μαδημένο, ταλαιπωρημένο αρκουδάκι που βρήκε στον δρόμο και που της θύμισε το αρκουδάκι που είχε παιδί. Όταν είδα με τα μάτια μου τον αρκούδο με τον αριθμό 5 μέσα στην προθήκη, τον λάτρεψα. Η ιδέα να γράψω ένα παραμύθι με ήρωα τον αρκουδάκο της Μαρίας ήταν μονόδρομος. Η ιδέα όλο και μεγάλωνε και μεγάλωνε. Κοιμόμουν, κι αυτή έμενε ξύπνια. Πήγαινα να διαβάσω και αυτή έμπαινε στη μέση. Δούλευε, δούλευε. Δεν άφηνε τη φαντασία μου να ησυχάσει. Και έτσι αποφάσισα να την αφήσω να βγει έξω. Την έντυσα, πρότεινα στην Ίριδα να τη στολίσει με ζωγραφιές και μαζί την πήγαμε στην Έλενα Πατάκη για να γίνει βιβλίο. Κάπως έτσι γεννήθηκε το «Ένας Αρκούδος μια φορά». Ένα τεράστιο ευχαριστώ στο Μουσείο Μπενάκη για όλα. Μία όμορφη συνεργασία γεμάτη αμέτρητα συναισθήματα.
Το βιβλίο απευθύνεται σε παιδιά όλων των ηλικιών και σε όλους εκείνους που αισθάνονται «αιώνια» παιδιά.
Η ΕΛΕΝΗ ΓΕΡΟΥΛΑΝΟΥ γεννήθηκε στην Αθήνα. Αποφοίτησε από τη Σχολή Νηπιαγωγών Αθηνών και συνέχισε τις σπουδές της στο Wheelock College στη Βοστόνη, όπου ειδικεύτηκε σε προγράμματα μουσείων για παιδιά. Το 1986 προσελήφθη στη Σχολή Μωραΐτη ως υπεύθυνη του προγράμματος Μουσειακής Αγωγής των παιδιών του Νηπιαγωγείου, του οποίου τη διεύθυνση ανέλαβε το 2000. Γράφει βιβλία για παιδιά. Είναι ιδρυτικό μέλος της αστικής, μη κερδοσκοπικής εταιρείας Library4all. Είναι παντρεμένη και έχει τρία παιδιά.
Η ΊΡΙΣ ΣΑΜΑΡΤΖΉ είναι εικονογράφος παιδικών βιβλίων. Η δουλειά της έχει λάβει σημαντικές διακρίσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό: ΙX International Compostela Prize for picture books (2016), Κρατικό Βραβείο παιδικού εικονογραφημένου βιβλίου (2012, 2016), Βραβείο από τον Κύκλο Ελληνικού Παιδικού βιβλίου (2012, 2015, 2016, 2017) κ.ά. Ήταν υποψήφια για το βραβείο HCAA 2020 μετά από πρόταση του Ελληνικού Τμήματος της ΙΒΒΥ. Παράλληλα διδάσκει εικαστικά σε ιδιωτικά νηπιαγωγεία και δημοτικά σχολεία. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα. www.irissamartzi.com
