Μία συνέντευξη της Μαριάννας Τόλη στην Ιωάννα Σεραφειμίδου, με αφορμή την παράταση “Η παπλωματού“

Κυρία Τόλη, σκηνοθετείτε φέτος στη Θεσσαλονίκη, την Παπλωματού, μια παράσταση βασισμένη στο βραβευμένο βιβλίο του Τζεφ Μπραμπόκαι του Γκέιλ ντε Μάρκεν, και θα ήθελα να σας ρωτήσω τι κέντρισε το ενδιαφέρον σας στο συγκεκριμένο έργo;

Τα δύο βιβλία της Παπλωματούς, «Η Ζωή της Παπλωματούς» και το «Δώρο της Παπλωματούς» τα οποία ένωσα για να κάνω την παράσταση είναι ένας ύμνος στην καλοσύνη, στην αλληλεγγύη, στην έλλειψη απληστίας, και στη δυνατότητα του ανθρώπου να αλλάζει μέσα του όταν βρίσκεται μπροστά σε ότι είναι αληθινό και ανιδιοτελές.  Πιστεύω ότι στην Ελλάδα σαν λαός δεν έχουμε ακόμα αναπτύξει το έμφυτο χάρισμα που έχουμε για προσφορά προς τον συνάνθρωπο, για ευαισθησία  και φροντίδα για κείνους που δεν είναι προνομιούχοι, για όσους μας έχουν ανάγκη.  Το έργο, χωρίς να είναι διδακτικό, διδάσκει αυτά τα βαθιά νοήματα και μας εισάγει σε ένα κόσμο βαθιάς καλοσύνης. Τίποτα δεν με ελκύει όσο η καλοσύνη.

 

Περιγράψτε μας με λίγα λόγια την παράσταση καθώς και το πόσο εύκολη ή δύσκολη ήταν η μεταφορά του βιβλίου επάνω στη σκηνή;

Η παράσταση είναι πρωτοποριακή θα έλεγα γιατί ό τρόπος που προσέγγισα το έργο ήταν μέσα από τις ευαισθησίες που περιέγραψα ποιο πάνω. Δεν είχα παρά να μπω σε αυτή την κατάσταση που θυμίζει λίγο τους απλούς γέροντες του Αγίου Όρους που γνωρίζουν βαθιά την φιλοσοφία της Αγάπης και να οραματιστώ τις εικόνες, τους χαρακτήρες και τη μουσική που θα συνέθεταν αυτό το παράξενο και φωτεινό έργο που κατάφερε να αγγίξει τις καρδιές των μικρών και των μεγάλων.  Στην ουσία δεν υπάρχει εύκολο ή δύσκολο για έναν δημιουργό όταν έχει μια ξεκάθαρη εικόνα του τι προσπαθεί να κάνει.  Μετά έρχεται ο από μηχανής Θεός της καρδιάς και κάπως μαγικά η έμπνευση αποτυπώνεται στο χαρτί και στη σκηνή.  Η Παπλωματού ήταν ευλογία. Και όλες οι ευλογίες ρέουν από την ανάγκη του ανθρώπου για το καλό.

 

Ποιο μήνυμα φιλοδοξεί να μεταφέρει η παράσταση στα παιδιά και στους γονείς τους; Από ποια ηλικία μπορεί  κάποιο παιδί να την απολαύσει;

Δεν ισχύουν ηλικίες όταν ένα έργο είναι τόσο αληθινό όπως η Παπλωματού.  Δεν είναι ένα παραμύθι που ενδιαφέρει μόνο μικρά παιδιά.  Είναι μια κοινωνική ανάγκη και ο τρόπος που παρουσιάζεται κρατάει το ενδιαφέρον όλου του κόσμου.  Μωρά ησυχάζουν μπροστά στα χρώματα και στις μελωδίες, η μεγάλοι δακρύζουν με τα νοήματα και τα παιδιά διασκεδάζουν.  Όλοι στο τέλος έχουν μπει σε μια ατμόσφαιρα ευφορίας και όταν φεύγουν από το θέατρο λέγεται ότι έχουν ανακαλύψει μια καινούργια πλευρά του εαυτού τους. 

 

Βλέποντας μια καλή θεατρική παράσταση νιώθεις συχνά έντονα συναισθήματα. Τι είναι αυτό που, κατά τη γνώμη σας, διαφοροποιεί, το θέατρο από τις άλλες τέχνες;

Στο θέατρο έχεις την δυνατότητα να ταυτίζεσαι, χωρίς να το συνειδητοποιείς απόλυτα, με τα δρώμενα και τους ήρωες.  Καθώς παρακολουθείς σαν θεατής και εμπλέκεσαι στη δράση, πέφτουν οι άμυνες και οι αντιστάσεις που αναπτύσσουμε δήθεν εμείς οι άνθρωποι για να μη πονάμε. Καθώς η τέχνη ξετυλίγεται μπροστά στα αθώα πια μάτια μας, αφηνόμαστε στην μαγεία της και έτσι μεταλλάσσονται μέσα μας κρυμμένοι θησαυροί που είχαμε ξεχάσει πως είχαμε.  Συντελείται κάποια αλχημεία πολύ ευεργετική, κάτι σαν κάθαρση που είναι απαραίτητη στον άνθρωπο.  Αυτή είναι η μαγεία του θεάτρου. 

 

Με ποιους τρόπους πιστεύετε ότι μπορούμε να εκφράσουμε στις μέρες μας τη γενναιοδωρία;

Πρέπει σαν άνθρωποι να έχουμε ξεπεράσει πολλούς εσωτερικούς δαίμονες όπως η φιλαυτία, οι εγωισμοί, η απληστία για να μπορέσουμε να είμαστε γενναιόδωροι. Αυτοί οι «δαίμονες» φέρνουν μόνο δυστυχία στο άνθρωπο.  Μόνο μέσω της προσφοράς προς τους άλλους γνωρίζει ο άνθρωπος την ολοκλήρωση του γιατί έτσι, προσφέροντας ευτυχία, γίνεται και ο ίδιος ευτυχισμένος.  «Παράξενο πράγμα αυτή η καρδιά» λέει ο Ρώσος συγγραφέας Τολστόι, «όσο ποιο πολύ την ξοδεύεις τόσο πιο πολύ έχεις». 

 

Υπάρχουν…  παπλωματούδες στις μέρες μας;

Σίγουρα υπάρχουν και βρίσκονται μέσα στο απλό πλήθος, στην Ορθοδοξία μας και οπωσδήποτε ανάμεσα στους γέροντες του Αγίου Όρους. Σίγουρα όμως βρίσκονται μέσα μας φτάνει να θελήσουμε να θυσιάσουμε κάτι από τα κεκτημένα μας και να κοιτάξουμε βαθύτερα για το αληθινό νόημα αυτής της ζωής που ζούμε.

 

Τι είναι για εσάς ευτυχία;

Η ευτυχία είναι το υπέρτατο αγαθό του ανθρώπου.  Δεν βρίσκεται στην πρόσκαιρη ευχαρίστηση , στις λιχουδιές και στις διασκεδάσεις. Δεν κατακτάται χωρίς το γνώθι σαυτόν.  Χρειάζεται μόχθος και χρόνος για να καταλαγιάσουν οι ανάγκες που νομίζει πως έχει ο άνθρωπος για να φτάσει στο φως και να ανακαλύψει τη δύναμη που κρύβει μέσα του. Αυτή η κρυμμένη δύναμη του δίνει τη δυνατότητα να αντιμετωπίζει τη ζωή με θάρρος και ηρεμία και όπως λέει και η Παπλωματού να την αποδέχεται με τις δυσκολίες της, με γενναιοδωρία ψυχής και σοφία.  Ευτυχία είναι να έχεις κατακτήσει μία μόνιμη εσωτερική χαρά που δεν εξαρτάται καθόλου από τους άλλους ανθρώπους αλλά όμως να τους ευγνωμονείς που υπάρχουν γιατί σε συντροφεύουν σε αυτό το πολύτιμο ταξίδι που λέγεται ζωή.

Σας ευχαριστώ!

 

Σας ευχαριστούμε πολύ! Καλή Επιτυχία!