Γραφει η Εύχαρις Παναγοπούλου | Σύζευξη

Οι ρόλοι μέσα στην οικογένεια έχουν αλλάξει. Η σημερινή γιαγιά και ο παππούς δεν είναι οι ηλικιωμένοι του παρελθόντος, που περιορίζονταν στο σπίτι και αφιέρωναν όλο τον χρόνο τους στη φροντίδα εγγονιών. Είναι δυναμικοί, δραστήριοι, συχνά ακόμη εργαζόμενοι ή κοινωνικά ενεργοί. Έχουν ενδιαφέροντα, στόχους, προσωπικές ανάγκες. Και παρ’ όλα αυτά, η κοινωνία -και συχνά και τα ίδια τους τα παιδιά- συνεχίζουν να τους βλέπουν σαν «διαθέσιμα χέρια, βάρδιες και λύσεις». Σαν να οφείλουν να αφήσουν στην άκρη τη δική τους ζωή, για να υποστηρίξουν τη νέα γενιά.

 

Όμως η αλήθεια είναι απλή και ξεκάθαρη: η προσφορά των γιαγιάδων και παππούδων είναι πολύτιμη, αλλά πρέπει να συνυπάρχει με όρια και με σεβασμό στη δική τους ταυτότητα.

 

Οι σημερινοί παππούδες δεν είναι «ελεύθεροι όλη μέρα». Έχουν υποχρεώσεις, δραστηριότητες, φιλοδοξίες. Και συχνά πιέζονται να αφήσουν τα πάντα για να βοηθήσουν. Αυτό οδηγεί σε υπερκόπωση, ψυχική επιβάρυνση, έλλειψη προσωπικού χρόνου, απομάκρυνση από δικούς τους στόχους.

 

Τα όρια δεν μπαίνουν για να περιορίσουν την αγάπη. Μπαίνουν για να προστατεύσουν τους ανθρώπους που αγαπάμε. Χωρίς όρια, δημιουργούνται, παρεμβάσεις στην ανατροφή, παρεξηγήσεις, δυσαρέσκεια, ανάμιξη ρόλων. Όταν τα όρια είναι ξεκάθαρα, ο καθένας ξέρει τον χώρο του, και η σχέση παραμένει υγιής. Τα παιδιά χρειάζονται κοινές γραμμές, όχι διπλά μηνύματα. Η σταθερή συνεργασία γονιών – παππούδων, μέσα σε όρια, τα ωφελεί βαθιά.

 

Οι παππούδες σήμερα δεν είναι «άνθρωποι που τελείωσαν τη ζωή τους και τώρα προσφέρουν». Είναι άνθρωποι που μαθαίνουν, ταξιδεύουν, κοινωνικοποιούνται, δουλεύουν, κάνουν χόμπι, θέλουν να ζουν με ποιότητα, διεκδικούν χώρο για τον εαυτό τους.

 

Και έχουν κάθε δικαίωμα να συνεχίσουν να χτίζουν το “Εγώ” τους, το οποίο δεν εξαφανίζεται επειδή απέκτησαν εγγόνια. Η κοινωνία τούς επιβάλλει συχνά μια σιωπηρή προσδοκία: «Παρατήστε τα όλα για να βοηθήσετε». Αλλά αυτό δεν είναι ούτε υγιές ούτε βιώσιμο.

 

Η γιαγιά και ο παππούς αξίζουν μια ζωή ολόκληρη, όχι αποσπασματική. Για τους ίδιους, τα παιδιά τους, και τα εγγόνια τους.

 

 

Λίγα λόγια για την Εύχαρις Παναγοπούλου

Η Εύχαρις Παναγοπούλου, Ψυχολόγος Υγείας, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ιατρικής Σχολής, του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, είναι ειδικός σε θέματα στρες, συναισθηματικής διαχείρισης και ψυχοσωματικής υγείας. Αφού ολοκλήρωσε τις διδακτορικές της σπουδές στην Ολλανδία, ήρθε στην Ελλάδα ως υπότροφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να μελετήσει τις επιπτώσεις του στρες στην υγεία. Ήταν υπότροφος Fullbright στο Πανεπιστήμιου της Νέας Υόρκης για να μελετήσει τη σχέση της τέχνης με την υγεία. Σήμερα, παράλληλα με τη θέση της στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, είναι επισκέπτρια καθηγήτρια στο τμήμα Ιατρικής του Πανεπιστημίου του Manchester. Είναι Διευθύντρια του ΠΜΣ «Εφαρμογές της Ψυχολογίας στην Υγεία» του Τμήματος Ιατρικής ΑΠΘ και Πρόεδρος του Κέντρου Προαγωγής Πολιτισμού και Υγείας του ΑΠΘ. Διετέλεσε πρόεδρος του 1ου Διεθνούς Συνεδρίου για την Πολιτιστική Συνταγογράφηση. Στο ερευνητικό της έργο μελετάει την επίδραση διάφορων μορφών τέχνης στην υγεία. Πιστεύει ότι η ψυχοθεραπεία μπορεί να γίνει και εκτός γραφείου και έχει εισάγει στην Ελλάδα την Πολιτιστική Ψυχοθεραπεία, ένα καινοτόμο πολιτιστικό προϊόν με πρωτοφανή απήχηση στο ευρύ κοινό. Είναι Πρόεδρος της ΣύΖευξης, του μοναδικού κέντρου διασύνδεσης επιστήμης και τέχνης για την ενδυνάμωση κάθε οικογένειας στην Ελλάδα σήμερα.

 

 

Μέσα στον Ιανουάριο διοργανώνεται ένας νέος κύκλος εργαστηρίων με τίτλο: “Σύγχρονη Ακαδημία Γιαγιάδων & Παππούδων”. Η ακαδημία αφορά στην επιμόρφωση και την εξέλιξή γιαγιάδων και παππούδων, ώστε να μπορούν να στηρίζουν με ουσιαστικό και αποτελεσματικό τρόπο τα παιδιά των παιδιών τους!

Δείτε περισσότερες πληροφορίες για τον κύκλο 6 συναντήσεων, που θα ξεκινήσει την Τετάρτη 21 Ιανουαρίου 2026  ΕΔΩ.