Γράφει η Ελένη Σπανού

Έχεις περπατήσει ποτέ στη γειτονιά σου παρατηρώντας τους (ελάχιστους, το ξέρω) χώρους πρασίνου που υπάρχουν;

Έχεις σκεφτεί ποτέ πόσα πράγματα θα μπορούσαν να συμβούν στο πάρκο της γειτονιάς, σε ένα εγκαταλελειμμένο, χορταριασμένο οικόπεδο ή σε μια πρασιά; Τα τελευταία χρόνια είναι κάτι που εγώ το κάνω συστηματικά.

Φαντάζομαι τσουλήθρες σε κατηφορικά εδάφη, φαντάζομαι την πεταμένη κούτα στην ανακύκλωση να μετατρέπεται σε χαρτοκουτοόχημα και να ταξιδεύει τα παιδιά σε χώρες μακρινές, φαντάζομαι μικρές δανειστικές βιβλιοθήκες και ξύλινα χειροποίητα παιχνίδια στο πάρκο της γειτονιάς. Φαντάζομαι επίσης τα παιδιά να παίζουν ελεύθερα, ανέμελα και ασφαλή στη γειτονιά τους, και η γειτονιά σαν ένα γερό δίχτυ, να τα προστατεύει.

Κατά τη διάρκεια της καραντίνας κι εμείς, όπως και ο περισσότερος κόσμος, κάναμε μικρές και μεγάλες βόλτες στη γειτονιά μας μαζί με τα παιδιά.

Ανακαλύψαμε ένα σωρό μυστικά μονοπάτια και ανεξερεύνητα μέρη. Σε μια από αυτές τις βόλτες, σε απόσταση αναπνοής από το σπίτι μας, είδαμε για πρώτη φορά με άλλο μάτι μια στενόμακρη αλάνα. Άφθονος χώρος για μπάλα και τρέξιμο, σκιά και μια συστάδα πέντε πελώριων δέντρων ιδανική για ένα ονειρεμένο δεντρόσπιτο. Μεταξύ αστείου και σοβαρού, αρχίσαμε να συζητάμε με φίλους και γείτονες το πως θα αξιοποιήσουμε το πάρκο. Καθ΄ όλη τη διάρκεια του lockdown, πηγαίναμε με τα παιδιά για μπάλα και εξερεύνηση.

Την πρώτη μέρα άρσης των περιοριστικών μέτρων συναντηθήκαμε στην αλάνα με φίλους. Οι φίλοι έφεραν μαζί τους ένα σχοινί, το σχοινί κρεμάστηκε στο δέντρο κι έτσι ξεκίνησαν τα μαγικά! Ατελείωτες ώρες παιχνιδιού! Ποδόσφαιρο, εξερεύνηση, χτίσιμο καταφυγίων, κρυφτό κυνηγητό και ό,τι άλλο αποφάσιζε η ομάδα. Το σκοινί λειτούργησε μαγικά με πολλούς τρόπους. Το σκοινί ακολούθησε μια κούνια και μια ακόμη αυτοσχέδια κούνια, ένα αυτοσχέδιο μονόζυγο και μια αυτοσχέδια ανεμόσκαλα. Ασφαλίσαμε τον χώρο από τα γυμνά καλώδια που υπήρχαν και συμφωνήσαμε με τα παιδιά τα όρια στα οποία μπορούν να κινηθούν ώστε να είναι ασφαλή.

 

 

Δυο ποδοσφαιρικά τέρματα τοποθετήθηκαν και  το ραντεβού έγινε καθημερινό. Αυτοσχέδια πικ νικ, μπουγέλο, φαινομενικά άσκοπες περιπλανήσεις και συζητήσεις, παρατήρηση μυρμηγκιών, βραδινές ιστορίες και ανέκδοτα, πίστες για ποδήλατα και χίλιες δυο ιδέες.

Γιορτάζουμε γενέθλια και γιορτές, οργανώσαμε ποδοσφαιρικό αγώνα γονείς εναντίον παιδιών (περιττό να αναφέρω ποιος κέρδισε) και απολαμβάνουμε την ελευθερία που μας προσφέρει η γειτονιά μας, όπως όταν ήμασταν εμείς παιδιά. Ταυτόχρονα κάνουμε σχέδια. Πώς θα το ομορφύνουμε, πώς θα προσκαλέσουμε κι άλλους ανθρώπους στην παρέα μας!

 

 

Τι μπορείς να κάνεις με έναν πλάτανο;

Μπορείς σίγουρα να κάτσεις στη σκιά του. Έπειτα, μπορείς να κρεμαστείς από ένα κλαδί του και μετά να προσπαθήσεις να σκαρφαλώσεις στο επόμενο και σιγά σιγά, μέρα τη μέρα, βήμα βήμα να βρεθείς στην κορυφή κι από εκεί, παρέα με τους φίλους σου να παρατηρείς τα σύννεφα που ταξιδεύουν και τον ήλιο να δύει.

Είναι εντυπωσιακό πως από τη μία μέρα στην άλλη το ακατόρθωτο κατακτιέται και γίνεται αυτονόητο. Ο καλύτερος τρόπος να μάθει ένα παιδί είναι μέσα από το ελεύθερο παιχνίδι και τις ανεξάντλητες δυνατότητες που του προσφέρει. Προσπαθεί, ξαναπροσπαθεί, αλλάζει τρόπους μέχρι να βρει τελικά τον κατάλληλο. Συνεργάζεται με τα άλλα παιδιά, βοηθάει το έναν το άλλο. Μαλώνουν, θυμώνουν, κοροϊδεύουν το ένα το άλλο και μετά ξαναφιλιώνουν. Βρίσκουν τρόπους, εφευρίσκουν τεχνικές, μαθαίνουν. Μόνα τους, με τον πλέον φυσικό τρόπο. Χωρίς να τους υποδείξουν οι μεγάλοι, χωρίς να διαμεσολαβήσουν ή να “διευκολύνουν”.

 

 

Όλο αυτό το διάστημα, είδα τα παιδιά- και τους γονείς να ανθίζουν. Να ανυπομονούμε μικροί και μεγάλοι να ανταμώσουμε, να κάτσουμε παρέα, να γελάσουμε! Θεωρώ τις κοινότητες των ανθρώπων πολύτιμες, ζωτικές. Η συντροφικότητα, η αλληλοβοήθεια, το νοιάξιμο είναι το καλύτερο μέτρο πρόληψης, το σημαντικότερο εφόδιο που μπορούμε να προσφέρουμε στα παιδιά μας αλλά και σε εμάς τους.

Θέλω να ελπίζω ότι η δική μας κοινότητα μόλις ξεκίνησε να βγάζει τα πρώτα της μπουμπούκια. Μακάρι να γεμίσει λουλούδια τη γειτονιά μας και να μεταφέρει τα σποράκια της και σε άλλες γειτονιές!

 

 

Λίγα λόγια για την Ελένη Σπανού

Η Ελένη Σπανού γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη και περνούσε τα καλοκαίρια της στην Κρήτη.

Αφού ολοκλήρωσε τις βασικές της σπουδές στο τμήμα Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, ειδικεύτηκε στην Κοινωνική– Κλινική Ψυχολογία των εξαρτήσεων και ψυχοκοινωνικών προβλημάτων (τμήμα Ψυχολογίας, ΑΠΘ) και στις Επιστήμες της Αγωγής (ΕΑΠ).

Εργάστηκε στον χώρο της ειδικής αγωγής και των εξαρτήσεων. Λίγο αργότερα μπήκαν στη ζωή της τα παιδιά της και το παιχνίδι κι από τότε άρχισε να ασχολείται εντατικά και με τα δύο. Παράλληλα ξεκίνησε να αναζητά εναγωνίως τι θα γίνει τώρα που μεγάλωσε. Πιστοποιήθηκε ως Εκπαιδεύτρια Γονέων στο Attachment Parenting και παρακολούθησε εκπαιδεύσεις για την Παιδαγωγική του Δάσους. Ονειρεύεται ασφαλείς πόλεις, σχεδιασμένες για παιδιά με σεβασμό στις ανάγκες τους και δημόσιους χώρους για ατελείωτο ελεύθερο παιχνίδι.