Η 15η ΔΕΒΘ ανοίγει τις πύλες της για το κοινό, με σύνθημα «Αφουγκραζόμαστε, διαβάζουμε, συζητάμε»!
Την Πέμπτη 3 Μαΐου 2018 ανοίγει τις πύλες της για το κοινό η 15η ΔΕΒΘ, που διοργανώνει το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού σε συνεργασία με τη ΔΕΘ-HELEXPO, τον Δήμο Θεσσαλονίκης, τους Συλλόγους Ελλήνων Εκδοτών και ανεξάρτητους εκδότες, με τη στήριξη της Βουλής των Ελλήνων και υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού. Το βράδυ της ίδιας ημέρας, στις 19:30, θα πραγματοποιηθούν τα επίσημα εγκαίνια της φετινής διοργάνωσης, στην κεντρική πλατεία της έκθεσης, στο Περίπτερο 15, με τους ήχους του «Μαγικού χαλιού» από το μουσικό σχήμα Kaimaki (σύνθεση-πιάνο: Στέφανος Τσαπής, φωνή: Κυβέλη Καστοριάδη), ενός μουσικού ταξιδιού στα λιμάνια της Μεσογείου, από τη Θεσσαλονίκη και την Αλεξάνδρεια έως τη Μασσαλία, τη Σμύρνη, τον Πειραιά και την Ερμούπολη, και στα λόγια των ποιητών, από τον Κωνσταντίνο Καβάφη και τον Νίκο Καββαδία μέχρι τον Ναζίμ Χικμέτ.
Για τέσσερις ημέρες η Θεσσαλονίκη θα είναι το επίκεντρο του ενδιαφέροντος για εκδότες, συγγραφείς, επαγγελματίες του κλάδου αλλά και για το πολυπληθές αναγνωστικό κοινό που αναμένεται να επισκεφθεί τα Περίπτερα 13, 14 και 15 της ΔΕΘ-HELEXPO, έως και την Κυριακή 6 Μαΐου, για το μεγάλο ετήσιο ραντεβού του βιβλίου στην Ελλάδα.
Το πλήρες πρόγραμμα της Παιδικής Γωνιάς εδώ
Με τιμώμενες τις χώρες της Γαλλοφωνίας, κεντρικό της θέμα τη Δημοκρατία στον 21ο αιώνα και τρεις βασικούς θεματικούς άξονες (Λογοτεχνία και Μνήμη, Η προσφυγική εμπειρία, Βιβλίο και Performance), το πρόγραμμα εκδηλώσεων της φετινής ΔΕΒΘ περιλαμβάνει πολυάριθμες ανοιχτές συζητήσεις, παρουσιάσεις νέων εκδόσεων και δημιουργών, ειδικό αφιέρωμα στην αστυνομική λογοτεχνία με τη συμμετοχή διακεκριμένων ξένων συγγραφέων, συναντήσεις μεταξύ των επαγγελματιών του βιβλίου, θεματικές εκθέσεις και προβολές, και βέβαια, το 5ο Φεστιβάλ Νέων Λογοτεχνών, το 3ο Φεστιβάλ Μετάφρασης και ποικίλες δράσεις στην Παιδική και Εφηβική Γωνιά, που φέτος θα έχει το δικό της ξεχωριστό Περίπτερο, στο κτήριο 14.
Στη 15η ΔΕΒΘ συμμετέχουν 285 εκδότες από την Ελλάδα και τις χώρες (με αλφαβητική σειρά): Αζερμπαϊτζάν, Αίγυπτος, Αλβανία, Βέλγιο, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Γαλλία, Γερμανία, Ελβετία, Ιράν, Ισραήλ, Ιταλία, Καναδάς, Κίνα, Κορέα, Κροατία, Κύπρος, Ρουμανία, Ρωσία, Σαουδική Αραβία, Σλοβακία, Ταϊβάν, Τουρκία. Η τιμώμενη Γαλλοφωνία, ειδικότερα, θα φιλοξενηθεί σε ένα ειδικά σχεδιασμένο περίπτερο 350 τ.μ., όπου γαλλικοί εκδοτικοί οίκοι θα παρουσιάσουν την ποικιλομορφία του γραπτού λόγου στη γαλλική γλώσσα με προσκεκλημένους πάνω από τριάντα γαλλόφωνους συγγραφείς, σε συνεργασία με τη Γαλλική Πρεσβεία, τα Γαλλικά Ινστιτούτα Ελλάδος και Θεσσαλονίκης, τις γαλλικές προξενικές αρχές της Θεσσαλονίκης, τις Πρεσβείες της Ρουμανίας, της Ελβετίας, του Βελγίου και του Καναδά, και μορφωτικά ινστιτούτα του εξωτερικού.
Οι βασικοί θεματικοί άξονες της ΔΕΒΘ:
- «Λογοτεχνία και Μνήμη»
- «Η προσφυγική εμπειρία»
- «Βιβλίο και Performance»
Λογοτεχνία και Μνήμη
Προσεγγίζουμε τη λογοτεχνία ως φορέα συλλογικής, ατομικής και πολιτισμικής μνήμης που καθορίζει την ιστορική συνείδηση και, επομένως, το παρόν μας. Στο πλαίσιο αυτού του αφιερώματος θα πραγματοποιηθούν εκδηλώσεις: α) για λογοτεχνικά είδη, όπως η λογοτεχνία-ντοκουμέντο, που προτάσσουν θέματα πραγματικότητας και μυθοπλασίας («Λογοτεχνία-Ντοκουμέντο: Νέο είδος ή νέα κατηγοριοποίηση;») β) για τo «Εβραϊκό βίωμα στον ελλαδικό χώρο» και ευρύτερα, γ) για σημαντικές λογοτεχνικές επετείους συνδεδεμένες με τις εξής θεματικές: Λογοτεχνία και Θεσσαλονίκη (Ζωή Καρέλλη, Νίκος-Γαβριήλ Πεντζίκης, Ηλίας Πετρόπουλος), Λογοτεχνία – Νόσος – Δημιουργία (Μαργαρίτα Καραπάνου, Κώστας Καρυωτάκης, Γιώργος Χειμωνάς), Γραφή και Πολιτική (Άρης Αλεξάνδρου, Νικόλας Κάλας, Γιάννης Μπεράτης).
Η προσφυγική εμπειρία
Στο επίκεντρο αυτού του θεματικού άξονα θα βρεθεί η καθημερινότητα των προσφύγων, οι ανάγκες, οι αγωνίες τους, το ζήτημα της ενσωμάτωσής τους, αλλά και της προσφοράς τους στη χώρα μας, σε μια σειρά εκδηλώσεων με συνομιλητές και τους ίδιους. Επίσης, εκτός των άλλων, θα παρουσιαστεί η έκθεση φωτογραφίας «Δρόμοι Επιβίωσης» (Ίδρυμα της Βουλής-Ένωση Φωτορεπόρτερ Ελλάδας), το βασισμένο σε αυτή την έκθεση εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Δρόμοι επιβίωσης: το προσφυγικό ζήτημα» για μαθητές της Γ’ Γυμνασίου και της Α’, Β’, Γ’ Λυκείου, καθώς και η θεματική Έκθεση Βιβλίου από το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού, με τίτλους ελληνικής λογοτεχνίας, μελέτες ειδικών ή θεωρητικές αναλύσεις, συλλογές με μαρτυρίες προσφύγων και μεταναστών, και νομικά κείμενα σχετικά με την προσφυγική εμπειρία, που έχουν εκδοθεί από το 2000 έως σήμερα και διασταυρώνονται με την ελληνική πραγματικότητα.
Βιβλίο και Performance
Η σχέση του βιβλίου με τις τέχνες του θεάματος ευρύτερα και της performance ειδικότερα, θα διερευνηθεί μέσα από πρωτοποριακές αναγνώσεις, εικαστικές δράσεις, διαδραστικά εργαστήρια, θεατρικά ανεβάσματα ποιητικών και πεζογραφικών έργων, δρώμενα βασισμένα σε κλασικά ή νεότερα λογοτεχνικά κείμενα.
Στο αφιέρωμα αυτό συμμετέχουν οι Uxue Alberdi, Δημοσθένης Αγραφιώτης, Βασίλης Αμανατίδης, Ορφέας Απέργης, Μαριάνα Βογιατζή, Κατερίνα Ηλιοπούλου, Ελένη Θεοφυλάκτου, Γιάννης Ισιδώρου, Παναγιώτης Ιωαννίδης, Σοφία Καρακάντζα, Αλεξάνδρα Κατσιάνη, Δημήτρης Λεοντζάκος, Γιάννα Μπούκοβα, Ζαφείρης Νικήτας, Ιορδάνης Παπαδόπουλος, Eύα Σιμάτου, Αλέξης Σταμάτης, Μάριος Χατζηπροκοπίου, Θανάσης Χονδρός, κ.ά.
Επίσης, θα φιλοξενηθεί και η εικαστική εγκατάσταση «δυο-τρία πράγματα που ξέρω γι αυτό», με χειροποίητα τρισδιάστατα βιβλία των Ελένη Θεοφυλάκτου και Αννέτας Σπανουδάκη, η οποία αποτυπώνει τη σχέση του βιβλίου και της ανάγνωσης με τις τέχνες.
Ανοιχτές συζητήσεις για θέματα αιχμής
Στη διάρκεια των 4 ημερών της 15ης ΔΕΒΘ, θα δώσουν το παρών ΔΕΒΘ, δεκάδες Έλληνες και ξένοι λογοτέχνες, κριτικοί, μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας –ιστορικοί, πολιτικοί επιστήμονες, κοινωνιολόγοι, ανθρωπολόγοι, φιλόσοφοι–, μεταφραστές, εικαστικοί, εικονογράφοι, δημοσιογράφοι, εκπαιδευτικοί, εκπρόσωποι των ξένων κοινοτήτων στην Ελλάδα, μετανάστες και πρόσφυγες, εκδότες και εξειδικευμένοι επαγγελματίες από τον χώρο των εκδόσεων και του βιβλίου, σε σχεδόν 500 εκδηλώσεις – παρουσιάσεις βιβλίων, ημερίδες και στρογγυλά τραπέζια, λογοτεχνικές συναντήσεις, εργαστήρια και ομιλίες, επαγγελματικές συναντήσεις, προβολές ταινιών, εικαστικά δρώμενα.
Ειδικότερα, στο πλαίσιο του κεντρικού αφιερώματος «Η Δημοκρατία στον 21ο Αιώνα»:
Ο ιστορικός Κωστής Καρπόζηλος, η ντοκιμαντερίστα και δημοσιογράφος Angelique Kourounis, ο πολιτικός επιστήμονας Γιάννης Κωνσταντινίδης και ο δημοσιογράφος Δημήτρης Ψαρράς θα συζητήσουν για την «Άνοδο της ακροδεξιάς σήμερα».
Ο φιλόσοφος και συγγραφέας Frederic Worms, ο αν. καθηγητής πολιτικής φιλοσοφίας Άρης Στυλιανού, ο καθηγητής διεθνών σχέσεων και διεθνούς πολιτικής Σωτήρης Ντάλης και η συγγραφέας Λένα Διβάνη, θα μιλήσουν για την Ευρώπη και θα θέσουν το ερώτημα «Πόσες κρατικές ή εθνικές αρμοδιότητες είμαστε διατεθειμένοι να παραχωρήσουμε σε υπερεθνικούς θεσμούς και με ποιους όρους;»
Ο διακεκριμένος Σκανδιναβός συγγραφέας Arne Dahl θα συνομιλήσει με την ανθρωπολόγο Αθηνά Αθανασίου, την αν. καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου Ιφιγένεια Καμτσίδου και τον καθηγητή Ανάλυσης Πολιτικού Λόγου Γιάννη Σταυρακάκη για την έκπτωση των δημοκρατικών θεσμών σε συνθήκες μεταδημοκρατίας («Βαίνουμε προς εμβάθυνση ή προς συρρίκνωση των δημοκρατικών θεσμών διεθνώς;»), με το συντονισμό της ιστορικού Νίκης Μαρωνίτη, Γ. Γραμματέως του Ιδρύματος της Βουλής.
Ο διευθυντής της Εφημερίδας των Συντακτών Νικόλας Βουλέλης θα συζητήσει με το δημοσιογράφο Νίκο Οικονόμου και την καθηγήτρια Επικοινωνίας και ΜΜΕ Μαρία Κομνηνού, σχετικά με το «Πώς μπορεί να αποφευχθεί ο έλεγχος των ΜΜΕ είτε από το κράτος είτε από μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα;»
Η συγγραφέας και ιστορικός Dominique Manotti συνομιλεί με τον καθηγητή Οικονομικών Νίκο Βαρσακέλη για τη σχέση δημοκρατίας και οικονομίας («Σχέση στοργής ή οργής; Υπάρχει αντινομία μεταξύ ελεύθερης αγοράς και δημοκρατίας;») σε μια συζήτηση που θα συντονίσει η Angelique Kourounis.
Ενώ ο πολιτικός επιστήμονας Δημοσθένης Δώδος, ο βουλευτής Α΄ Θεσσαλονίκης ΣΥΡΙΖΑ Τριαντάφυλλος Μηταφίδης, η ιστορικός Μαρία Καβάλα και ο ιστορικός, πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής του Ιδρύματος της Βουλής Τάσος Σακελλαρόπουλος συνομιλούν με τον ομότιμο καθηγητή ΕΚΠΑ Ηλία Νικολακόπουλο για την προδικτατορική Θεσσαλονίκη, με αφορμή το βιβλίο του τελευταίου, με τίτλο Ηλίας Ηλιού, το οποίο εξέδωσε το Ίδρυμα της Βουλής, σε μια σειρά από εκδηλώσεις που οργανώνει το Ίδρυμα της Βουλής στο πλαίσιο της 15ης ΔΕΒΘ.
Τις ημέρες της έκθεσης συμπληρώνονται 50 χρόνια από την εξέγερση του Μάη του ’68 στη Γαλλία. Στο πλαίσιο αυτό, το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού σε συνεργασία με τα Γαλλικά Ινστιτούτα Ελλάδος και Θεσσαλονίκης, διοργανώνει: ένα στρογγυλό τραπέζι, όπου η συγγραφέας Leslie Kaplan, ο ιστορικός της Οικονομίας, Πανεπιστήμιο Paris I (Maître de conférences) Γιώργος Στεφανίδης και ο φιλόσοφος Frederic Worms, οι οποίοι συμμετείχαν ενεργά στο πολυδιάστατο αυτό κοινωνικοπολιτικό γεγονός, θα επιχειρήσουν μια αποτίμησή του («50 χρόνια από το Μάη του ’68»), αλλά και μια ειδική έκθεση με αυθεντικές αφίσες του Μάη, που είχαν σχεδιαστεί εν θερμώ το 1968 από τις φοιτήτριες και τους φοιτητές της Σχολής Καλών Τεχνών του Παρισιού.
Στο πλαίσιο του θεματικού άξονα «Η προσφυγική εμπειρία», στο επίκεντρο θα βρεθεί η καθημερινότητα των προσφύγων, οι ανάγκες, οι αγωνίες τους, το ζήτημα της ενσωμάτωσής τους, αλλά και της προσφοράς τους στη χώρα μας, σε μια σειρά εκδηλώσεων με συνομιλητές και τους ίδιους. Ενδεικτικά:
Οι Maria Ohilebo, Marwa Jasm, Esmaili Elham και Habibi Zahra θα συμμετάσχουν σε συζητήσεις με τη Μυρσίνη Ζορμπά, μέλος του Δικτύου για τα Δικαιώματα του Παιδιού, το δημοσιογράφο Δημήτρη Αγγελίδη, τον ομότιμο καθηγητή Παιδαγωγικής Γιώργο Τσιάκαλο, τον εκπαιδευτικό και συντονιστή της εκπαίδευσης προσφύγων στο Κέντρο Φιλοξενίας SOFTEX-Μουριές, Κορδελιό, Θόδωρο Καραγιαννίδη, τον σκηνοθέτη Πέτρο Σεβαστίκογλου και τη δημοσιογράφο Αριστέα Πρωτονοταρίου, συντονίστρια της πρώτης εφημερίδας προσφύγων, «Αποδημητικά πουλιά».
Στην αίθουσα των προσφύγων της 15ης ΔΕΒΘ, που θα ονομάζεται Άμαλ (أمل), δηλαδή «Ελπίδα», εκτός των άλλων, θα παρουσιαστούν:
Η Έκθεση φωτογραφίας «Δρόμοι Επιβίωσης» (Ίδρυμα της Βουλής-Ένωση Φωτορεπόρτερ Ελλάδας) και το βασισμένο σε αυτή την έκθεση εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Δρόμοι επιβίωσης: το προσφυγικό ζήτημα», που απευθύνεται σε μαθητές της Γ’ Γυμνασίου και της Α’, Β’, Γ’ Λυκείου (Πέμπτη 3.5, 12:00).
Η θεματική Έκθεση Βιβλίου από το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού, με τίτλους ελληνικής λογοτεχνίας, μελέτες ειδικών ή θεωρητικές αναλύσεις, συλλογές με μαρτυρίες προσφύγων και μεταναστών, και νομικά κείμενα σχετικά με την προσφυγική εμπειρία, που έχουν εκδοθεί από το 2000 έως σήμερα και διασταυρώνονται με την ελληνική πραγματικότητα.
Στο πλαίσιο του αφιερώματος Λογοτεχνία και Μνήμη θα πραγματοποιηθούν, ανάμεσα στις άλλες, οι εξής συζητήσεις:
Με αφορμή τις επετείους των Άρη Αλεξάνδρου, Γιάννη Μπεράτη, Νικόλα Κάλας (Γραφή και Πολιτική), θα συνομιλήσουν η καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας Μαίρη Μικέ με τον καθηγητή Πολιτικών Επιστημών Νικόλα Σεβαστάκη και τον καθηγητή Γενικής και Συγκριτικής Γραμματολογίας Μιχάλη Χρυσανθόπουλο.
Με αφορμή τις επετείους των Μαργαρίτας Καραπάνου, Κώστα Καρυωτάκη, Γιώργου Χειμωνά (Δημιουργία, Νόσος και Θεραπεία), θα συνομιλήσουν η εκπαιδευτικός Γιάννα Δεληβοριά με τη συγγραφέα Αμάντα Μιχαλοπούλου και την αν. καθηγήτρια Γερμανικής και Συγκριτικής Γραμματολογίας Αλεξάνδρα Ρασιδάκη.
Με αφορμή τις επετείους των Ζωής Καρέλλη, Νίκου-Γαβριήλ Πεντζίκη, Ηλία Πετρόπουλου (Λογοτεχνία και Θεσσαλονίκη), θα συνομιλήσουν η καθηγήτρια του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης ΑΠΘ Βενετία Αποστολίδου με τους συγγραφείς Γαβριήλ Νίκο Πεντζίκη και Γιώργο Σκαμπαρδώνη και τον επιμελητή εκδόσεων Κώστα Σταμάτη.
Επιπλέον, θα συζητηθεί το «Εβραϊκό βίωμα» στον ελλαδικό χώρο αλλά και η «Λογοτεχνία-Ντοκουμέντο» ως λογοτεχνικό είδος, από τον εκπαιδευτικό, συγγραφέα Γιάννη Καισαρίδη, την ιστορικό Ρίκα Μπενβενίστε, τον συγγραφέα Σάκη Σερέφα και τον έφορο του Εβραϊκού Μουσείου Θεσσαλονίκης Ευάγγελο Χεκίμογλου, το πρώτο, και από τον κριτικό Βαγγέλη Χατζηβασιλείου, τη συγγραφέα, εκπαιδευτικό Σοφία Νικολαΐδου και τον συγγραφέα, φιλόλογο Κώστα Καβανόζη, το δεύτερο.
Στο αφιέρωμα Βιβλίο και Performance συμμετέχουν με ζωντανές δράσεις, συζητήσεις, εργαστήρια και προβολές οι Uxue Alberdi, Δημοσθένης Αγραφιώτης, Βασίλης Αμανατίδης, Ορφέας Απέργης, Μαριάνα Βογιατζή, Κατερίνα Ηλιοπούλου, Ελένη Θεοφυλάκτου, Γιάννης Ισιδώρου, Παναγιώτης Ιωαννίδης, Σοφία Καρακάντζα, Αλεξάνδρα Κατσιάνη, Δημήτρης Λεοντζάκος, Γιάννα Μπούκοβα, Ζαφείρης Νικήτας, Ιορδάνης Παπαδόπουλος, Eύα Σιμάτου, Αλέξης Σταμάτης, Μάριος Χατζηπροκοπίου, Θανάσης Χονδρός, κ.ά.
Στην αίθουσα «Μονόκερως», όπου θα φιλοξενηθεί το αφιέρωμα «Βιβλίο και Performance», θα παρουσιαστεί επίσης και μια εικαστική έκθεση με χειροποίητα τρισδιάστατα βιβλία των Ελένη Θεοφυλάκτου και Αννέτας Σπανουδάκη, που αποτυπώνει τη σχέση του βιβλίου και της ανάγνωσης με τις τέχνες.
Στο 5ο Φεστιβάλ Νέων Λογοτεχνών 16 ποιητές και πεζογράφοι (Ένο Αγκόλι, Μιράντα Βατικιώτη, Στέλλα Βοσκαρίδου, Κώστας Βραχνός, Ειρήνη Γιαννάκη, Μυρσίνη Γκανά, Έλενα Γκιβίση, Ειρήνη Γκόλτσιου, Eλένη Κοσμά, Χρήστος Μαρτίνης, Δημήτρης Μεσορράχης, Κώστας Περούλης, Δημήτρης Πέτρου, Άντζη Σαλταμπάση, Βίβιαν Στεργίου, Σωφρόνης Σωφρονίου) θα φωτίσουν διαφορετικές πτυχές της εξαιρετικά πολύμορφης νέας ελληνικής λογοτεχνίας, μέσα από αναγνώσεις του έργου τους («Το λογοτεχνικό καλειδοσκόπιο του παρόντος») και συζητήσεις («Το σώμα και η φωνή: Η ποίηση ως συλλογική εμπειρία», «H φυγόκεντρη νέα ελληνική πεζογραφία», κ.ά.).
Περισσότεροι από 20 μεταφραστές συμμετέχουν σε πάνω από 14 εκδηλώσεις γενικού και ειδικού ενδιαφέροντος στο 3ο Φεστιβάλ Μετάφρασης, το οποίο διοργανώνει το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού με τη συμμετοχή της Ελληνικής Εταιρείας Μεταφρασεολογίας, της Πανελλήνιας Ένωσης Μεταφραστών, της Πανελλήνιας Ένωσης Επαγγελματιών Μεταφραστών Πτυχιούχων Ιονίου Πανεπιστημίου, του Διατμηματικoύ Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών Διερμηνείας και Μετάφρασης και του Τμήματος Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, και του Κέντρου Εκπαίδευσης Μεταφραστών meta|φραση.
Ανάμεσα στα άλλα:
Ο πρόεδρος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Μεταφραστών (FIT) Kevin Quirk, και η προεδρεύουσα του Περιφερειακού Τμήματος Ευρώπης της FIT Annette Maher Schiller συνομιλούν με τον πρόεδρο της Πανελλήνιας Ένωσης Μεταφραστών Φώτη Φωτόπουλο για το γλωσσικό «ιμπέριουμ» της Αγγλικής γλώσσας σε ένα Στρογγυλό τραπέζι με τίτλο «Ο Μεταφραστής, ο Αναγνώστης, η Γυναίκα του και η Google: Η μετάφραση του μη λογοτεχνικού βιβλίου από γλώσσες περιορισμένης διάδοσης στην ψηφιακή εποχή».
Ο Σέρβος εκδότης Ντεγιάν Άνιτσιτς, η Βουλγάρα μεταφράστρια Ζντράβκα Μιχάιλοβα, οι Γαλλίδες εκδότριες και μεταφράστριες Αν-Λορ Μπριζάκ και Σιμόν Ταϊεφέρ, ο Αιγύπτιος μεταφραστής Δρ. Χάλεντ Ραούφ, ο Ουκρανός μεταφραστής και γλωσσολόγος Αντρέι Σαβένκο και ο μεταφραστής-διερμηνέας αραβικών Σαμουήλ Μπισσάρας, συζητούν για την πρόσληψη της ελληνικής λογοτεχνίας στο εξωτερικό («Η ελληνική λογοτεχνία στο εξωτερικό»).
Η αγαπημένη Παιδική Γωνιά–Γωνιά Εφήβων–Γωνιά Εκπαιδευτικών ετοιμάζεται να υποδεχτεί μικρούς και μεγαλύτερους αναγνώστες έχοντας προετοιμάσει 108 εκδηλώσεις με 158 δημιουργούς, με την πολύτιμη συνεργασία 31 εκδοτών παιδικού και εφηβικού βιβλίου και 13 πολιτιστικών φορέων (ιδρύματα, ινστιτούτα, μουσεία, πανεπιστήμια, πρεσβείες κ.ά.).
Επιπλέον, οργανώνονται:
Ειδικές εκδηλώσεις για παιδιά στο Περίπτερο της τιμώμενης Γαλλοφωνίας, όπου μικροί και μεγάλοι βιβλιόφιλοι θα έχουν την ευκαιρία να συναντήσουν Γάλλους δημιουργούς βιβλίων για παιδιά που έχουν μεταφραστεί και στα ελληνικά.
2 εκθέσεις εικονογράφησης: «Γλυκά και γλυκάκια γαλλικά» με έργα 34 Ελλήνων εικονογράφων με θέμα τα γαλλικά γλυκά, και ‘Έκθεση Ελληνικής Εικονογράφησης με παρουσίαση 80 Ελλήνων και ξένων εικονογράφων
Πάνω από 50 σχολεία και 2.500 μαθητές θα επισκεφθούν στην 15η ΔΕΒΘ τη «στέγη» του παιδικού και εφηβικού βιβλίου, που φέτος στεγάζεται σε ξεχωριστό χώρο, στο Περίπτερο 14!
Ο εκδοτικός κλάδος στο επίκεντρο της 15ης ΔΕΒΘ
Στο πλαίσιο της 15ης ΔΕΒΘ οι Έλληνες εκδότες θα προσκαλέσουν αγαπημένους συγγραφείς του κοινού που θα παρουσιάσουν τα καινούργια τους βιβλία και θα συνομιλήσουν με τους αναγνώστες τους, αλλά θα διοργανωθούν και ιδιαίτερες συζητήσεις και ομιλίες για τις επαγγελματικές προκλήσεις των εκδόσεων, με θέματα αιχμής όπως η ψηφιακή μετάβαση του κλάδου, αλλά και η υποδοχή του ελληνικού βιβλίου στο εξωτερικό, κυρίως στη Γαλλία αλλά και στο βαλκανικό χώρο, με την ενεργή συμμετοχή σημαντικών διεθνών φορέων και παραγόντων του βιβλίου.
Στο πλαίσιο και της τιμώμενης Γαλλοφωνίας, δυναμικό παρών θα δώσει το Bureau International de l’ édition francaise (BIEF, Γαλλία): Θα εκπροσωπηθεί από τον νέο γενικό διευθυντή του, Nicolas Roche, και θα παρουσιάσει στο περίπτερο της Γαλλοφωνίας βιβλία από 44 Γάλλους εκδότες, με παρόντες τους Alizée Dabert (Gallimard Jeunesse), Nathalie Carpentier (French Pulp Editions), Christine Bonnard Legrand (Libella Group), Simone Taillefer (Editions Monemvassia) και Anne-Laure Brisac (Éditions Signes et balises). Η τελευταία, εκτός από μεταφράστρια και εκδότρια, είναι στέλεχος της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας και υπεύθυνη επιλογής των ελληνικών τίτλων της.
Η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης επίσης συμμετέχει ενεργά και μέσω της παρουσίασης της διεθνούς πλατφόρμας EMMA, η οποία έχει αναπτυχθεί, μεταξύ άλλων, από την εταιρεία IN2 με έδρα στο Λονδίνο, το Ινστιτούτο Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης στη Θεσσαλονίκη και την Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης. Η EMMA στοχεύει στη συγκέντρωση, οργάνωση, ανάλυση και παρουσίαση περιεχομένου πολιτιστικών δράσεων με άξονα το βιβλίο, με έμφαση στα social media και τις πολυμεσικές αφηγήσεις. Δημιουργώντας ένα δίκτυο πολιτιστικά δραστήριων εκθέσεων βιβλίου, φορέων, εκδοτών, φεστιβάλ, κλπ, οι δημιουργοί της προσκαλούν τους Έλληνες ενδιαφερόμενους να συμμετάσχουν σε μια ψηφιακή κοινότητα ευρωπαϊκής εμβέλειας.
Εξάλλου, με στόχο ακριβώς την ανάδειξη της ψηφιακής πλευράς του βιβλίου στη σύγχρονη εποχή, η 15η ΔΕΒΘ οργανώνει και την ημερίδα «Η Ψηφιακή μετάβαση του βιβλίου: Μια διαρκής εξέλιξη» (Παρασκευή 4.5, 10:00-14:00), όπου θα εξεταστούν οι διαφορετικές ταχύτητες με τις οποίες όλες οι δραστηριότητες γύρω από το βιβλίο έχουν αποκτήσει μια ψηφιακή διάσταση στην Ελλάδα, καθώς και η εξέλιξη του κλάδου του βιβλίου μέσα σε ένα δυναμικό, διεθνές ψηφιακό περιβάλλον. Αντικείμενο συζήτησης θα αποτελέσει τόσο η αναδυόμενη έμφαση στα social media και, ευρύτερα, η ψηφιακή προώθηση των βιβλίων και οι online κοινότητες αναγνωστών, όσο και η δυναμική των online βιβλιοπωλείων και των ηλεκτρονικών βιβλίων, καθώς και οι επιπτώσεις της ψηφιακής μετάβασης στην πολιτική του βιβλίου και στο σχεδιασμό των επαγγελματιών του κλάδου.
Τις πολυάριθμες πλευρές του ρόλου των βιβλιοθηκών ως φάρων πληροφόρησης, θα αναδείξει η ημερίδα «Οι βιβλιοθήκες φως του κόσμου» (Σάββατο 5.5, 10:00-15:00), που διοργανώνεται από το Τμήμα Βιβλιοθηκονομίας και Συστημάτων Πληροφόρησης του Αλεξάνδρειου ΤΕΙ Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με την Ένωση Ελλήνων Βιβλιοθηκονόμων και Επιστημόνων Πληροφόρησης και την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος.
Αλλά και η Αθήνα 2018 Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου θα συμμετάσχει στην έκθεση, παρουσιάζοντας εκδηλώσεις και δράσεις της στο πλαίσιο του θεσμού της Unesco (Παρασκευή 4.5, 17:00-18:00).
Με τη συμμετοχή της θα τιμήσει την 15η ΔΕΒΘ και η Έκθεση Παιδικού Βιβλίου στην Μπολόνια, διοργανώνοντας μια έκθεση Εικονογράφησης παιδικού βιβλίου, σε συνεργασία με το Γραφείο Πολιτισμού της Περιφέρειας Emilia-Romagna και το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο, με πρωτότυπα έργα 18 Ιταλών εικονογράφων οι οποίοι διαμόρφωσαν μια νέα φυσιογνωμία στο εικονογραφημένο παιδικό βιβλίο. Καλλιτέχνες με καταξιωμένη πλέον πορεία, όπως οι Chiara Carrer, Lorenzo Mattotti και Roberto Innocenti, συνυπάρχουν στην έκθεση δίπλα σε νέους εικονογράφους, σε ένα δημιουργικό συνεχές με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον της ιταλικής εικονογράφησης. Οι σύγχρονοι εικονογράφοι της έκθεσης, που αντιπροσωπεύουν την αφρόκρεμα των νέων Ιταλών εικονογράφων παιδικού βιβλίου, είναι οι: Beatrice Alemagna, Anna και Elena Balbusso, Mara Cerri, Sara Fanelli, Philip Giordano, Federico Maggioni, Giovanni Manna, Simona Mulazzani, Simone Rea, Sergio Ruzzier, Arianna Vairo, Alessandro Sanna, Guido Scarabottolo, Pia Valentinis, Olimpia Zagnoli.
«Περι-διαβάζοντας (σ)την πόλη» είναι ο τίτλος και της έκθεσης φωτογραφίας, που θα φιλοξενηθεί στον εξώστη του Περιπτέρου 15, με θεματικούς άξονες «Βιβλίο και καθημερινή ζωή στην πόλη», «Το βιβλίο ως αντικείμενο» και «Η πόλη ως ανοιχτό βιβλίο». Σε αυτή την έκθεση, που πραγματοποιείται με χορηγό τη ΔΕΘ–HELEXPO, συμμετέχουν 150 φωτογράφοι με 400 φωτογραφικά καρέ. Την πρωτοβουλία συντονίζει η φωτογραφική λέσχη Θεσσαλονίκης «Out of focus» σε συνεργασία με τις ομάδες: «Landscape» και «Φωτογραφικές αποδράσεις-photo escape».
Ξένοι εκδότες, συγγραφείς, θέματα μετάφρασης
Γι’ άλλη μια φορά η ΔΕΒΘ θα συστήσει στο κοινό μια πλειάδα συγγραφέων, που θα συμμετάσχουν σε ποικίλες εκδηλώσεις, όπως ο Σουηδός Arne Dahl (λογ. ψευδώνυμο του Γιαν Άρναλντ), διακεκριμένος συγγραφέας στον χώρο του σκανδιναβικού κοινωνικού-αστυνομικού μυθιστορήματος, ο Γερμανός δημοσιογράφος (Suddeutsche Zeitung) και βραβευμένος συγγραφέας Joachim Kappner, οι Γάλλοι Jean-Bernard Pouy, Caryl Férey και Dominique Manotti, που θα μιλήσουν για το έργο τους αλλά και για τη μεγάλη άνθηση του νέου γαλλικού νουάρ και τη θέση του στη διεθνή σκηνή, σε ένα… μίνι Φεστιβάλ Αστυνομικής Λογοτεχνίας, ή ο διεθνώς αναγνωρισμένος Καναδός Denis Theriault, αλλά και οι Maxime Raymond, Alissa York, Bock Shari Lapena, προσκεκλημένοι του Φεστιβάλ Λογοτεχνίας του Τορόντο, οι Κροάτες Ivan Sršen, Ivan Zrinušić, Marko Pogačar, Neven Vulić, oι Σέρβοι Dragan Velikic και Darko Tuševljaković, η Ισραηλινή Dorit Rabinyan, η Uxue Alberdi από τη Χώρα των Βάσκων, κ.ά.
Στο πλαίσιο της τιμώμενης Γαλλοφωνίας, ειδικότερα, περισσότεροι από 30 γαλλόφωνοι συγγραφείς θα παρευρεθούν για να παρουσιάσουν το έργο τους, να συμμετάσχουν σε συζητήσεις και να εξηγήσουν τη σχέση τους με τη γαλλική γλώσσα, ανάμεσα στους οποίους οι Kaouther Adimi, Metin Arditi, Marion Billet, Barbara Cassin, Olivier Guez, Thomas Gunzig, Leslie Kaplan, Philippe Lechermeier, Yamen Manaï, Dominique Manotti, Laure Marchand, Daniel Maximin, Anna Moï, Gilles Ortlieb, Michel Piquemal, Nathalie Quintane, Claude Rizzo, François Soulages, Brina Svit, Sami Tchak, Fréderic Worms. Κοντά τους, και οι ελληνικής καταγωγής Άννα Αγγελοπούλου, Κατερίνα Δασκαλάκη, Γιάννης Κιουρτσάκης, Γιώργος Πρεβελάκης, κ.ά. Παρόντες στην έκθεση θα είναι επίσης 3 Γάλλοι δημοσιογράφοι και συγγραφείς, η Angelique Kourounis, ντοκιμενταρίστα-δημοσιογράφος στο ραδιόφωνο της France Culture και στο περιοδικό Charlie Hebdo, ο Fabien Perrier (Libération) και η Florence Noiville (Le Monde), η οποία θα παρουσιάσει και το τελευταίο της μυθιστόρημα.
Τον θεσμό των ευρωπαϊκών βραβείων, την Ευρώπη και τη λογοτεχνία, τις κοινές και διαφορετικές ταυτότητες, την «κοινή γλώσσα» της μετάφρασης και τους νέους Ευρωπαίους συγγραφείς, θα αναδείξει η συζήτηση «Ευρωπαϊκό Βραβείο Λογοτεχνίας: Μετάφραση, βραβεία, λογοτεχνία» (Παρασκευή 4.5, 19:00-20:00, Αίθουσα Βαβέλ), με τη συμμετοχή της διευθύντριας της Ομοσπονδίας Ευρωπαίων Εκδοτών, Anne Bergman-Tahon, των νικητών του Βραβείου Λογοτεχνίας Ευρωπαϊκής Ένωσης 2017, Darko Tuševljaković (Σερβία) και Κάλλιας Παπαδάκη, και με συντονιστή τον Γιώργο Χουλιάρα, πρόεδρο της Εταιρείας Συγγραφέων και της Κριτικής Επιτροπής Ευρωπαϊκού Βραβείου.
Ο ρωσικός εκδοτικός κόσμος (Rostok, Mediarost, Vozrozhdenie Tobolska, Bely Gorod, Dar, Nauka, Veche), μαζί με τον αντιπρόεδρο του Συνδέσμου Ρώσων Εκδοτών Βιβλίου (ASKI) Oleg Filimonov, αλλά και Κινέζοι εκδότες (Jiangxi Publication Group Corp, Hong Xing Electronic & Audiovisual Press Limited Liability, Gold Wall Press, Shanghai Scientific & Technical Publishers, China National Publications Import & Export Group Corporation, κ.ά.) συμμετέχουν στη 15η ΔΕΒΘ, στο πλαίσιο του πολιτιστικού μνημονίου συνεργασίας των δύο χωρών με την Ελλάδα, με στόχο να διευρύνουν τις επαγγελματικές επαφές τους με τους Έλληνες εκδότες. Επίσης, η Τουρκία συμμετέχει με περίπτερο 60 τ.μ. που οργανώνει το Υπουργείο Πολιτισμού της χώρας, αλλά και με την παρουσία εκπροσώπων δύο συνδέσμων Τούρκων εκδοτών (Kenan Kocatürk, Metin Celal, Emrah Kisaküre, K Gamze Gül Erentürk) με στόχο τις επαφές με Έλληνες εκδότες.
Ειδική τιμητική εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί για τον Ιταλό ελληνιστή, μεταφραστή, δημοσιογράφο και εκδότη Nicola Crocetti (Σάββατο 5.5, 11:00), ο οποίος θα συνομιλήσει με τον ποιητή Αντώνη Φωστιέρη για την πολύπλευρη δραστηριότητα και συμβολή του στη διάδοση της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας στην Ιταλία. Ενώ για τους περιορισμούς και τη γοητεία των λεγόμενων «μικρών» γλωσσών που επιμένουν στη διατήρηση της εθνικής ταυτότητας, σε μόνιμο διάλογο και σύγκρουση με την παγκόσμια επικράτεια των κυρίαρχων γλωσσών, θα συζητήσουν οι συγγραφείς Uxue Alberdi (Χώρα των Βάσκων), Marko Pogačar (Κροατία), Κάλλια Παπαδάκη, ο εκδότης και συγγραφέας Ivan Sršen (Κροατία), η μεταφράστρια και κριτικός Έφη Γιαννοπούλου, με το συντονισμό του Carlo Cαrrenho, εκδότη του περιοδικού publishnews.com.br (Βραζιλία) αλλά και εξειδικευμένου συμβούλου με σημαντικό ρόλο στην παγκόσμια εκδοτική βιομηχανία, στην εκδήλωση «Γράφοντας λογοτεχνία σε “μικρές” γλώσσες» (Σάββατο 5.4, 14:00-15:00, Αίθουσα Ματαρόα) την οποία διοργανώνει το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού σε συνεργασία με το περιοδικό Publishnews Brazil.
Διακεκριμένες προσωπικότητες των γραμμάτων της Ρουμανίας, όπως ο διαπρεπής ακαδημαϊκός, καθηγητής Constantin Bălăceanu-Stolnici και ο Ρουμάνος δημοσιογράφος και συγγραφέας Horia Alexandrescu, θα εστιάσουν στις ελληνοκεντρικές εκδόσεις από τη Ρουμανία (Σάββατο 5.6, 16:30 -18:00, Αίθουσα Εξώστης), σε μια εκδήλωση που οργανώνει η Ένωση Ελλήνων Ρουμανίας και το Γενικό Προξενείο της Ρουμανίας στη Θεσσαλονίκη, παρουσιάζοντας έργα που εξέδωσε ο εκδοτικός οίκος UER Press (Uniunea Elenă din România), σε ζωντανή μετάδοση από το πρώτο κανάλι της ρουμανικής Δημόσιας Τηλεόρασης (TVR 1).
Ενώ η Πρεσβεία του Αζερμπαϊτζάν στην Ελλάδα, επιμελείται μια τιμητική εκδήλωση, αφιερωμένη στον εορτασμό της 130ης επετείου του Huseyn Cavid, εξέχοντος φιλοσόφου, ποιητή και θεατρικού συγγραφέα που υπήρξε ένας από τους ιδρυτές του κινήματος του προοδευτικού ρομαντισμού στη σύγχρονη βιβλιογραφία του Αζερμπαϊτζάν (Σάββατο 5.5, 14:00-15:00, Αίθουσα Εξώστης).
Επιπλέον, στο πλαίσιο της 15ης ΔΕΒΘ, θα διατίθεται ο κατάλογος «Χωρίς Σύνορα», ένα χρήσιμο εργαλείο που χαρτογραφεί την παρουσία του ελληνικού βιβλίου στα γαλλικά πράγματα. Αφορά αποκλειστικά τη σύγχρονη ελληνική γραμματεία και περιλαμβάνει τα δοκιμιακά και λογοτεχνικά έργα (για ενήλικες και για παιδιά) Ελλήνων συγγραφέων που έχουν κυκλοφορήσει στα γαλλικά από τις αρχές του ’80, κάνοντας τη διάκριση ανάμεσα στους διαθέσιμους και μη τίτλους (οι διαθέσιμοι τίτλοι είναι 583, οι εξαντλημένοι είναι 64, οι τίτλοι εκτός κυκλοφορίας είναι 318, και ήδη υπάρχουν υπό έκδοση 10 νέοι τίτλοι). Ο καινούργιος αυτός κατάλογος αντλεί τα δεδομένα του από τη βιβλιογραφική βάση Electre, συγκροτήθηκε από το γαλλόφωνο βιβλιοπωλείο αναφοράς «Το Λεξικοπωλείο» που εδρεύει στην Αθήνα και παραχωρήθηκε στο Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού. Υπογραμμίζει ακριβώς τις εκλεκτικές συγγένειες που υπάρχουν μεταξύ Ελλάδας και Γαλλίας. Είναι απολύτως επικαιροποιημένος και φανερώνει ότι ο εκδοτικός κόσμος της Γαλλίας παρακολουθεί τη μεγάλη ζωντάνια της μικρής ελληνικής γλώσσας και εκδίδει συστηματικά Έλληνες συγγραφείς, κάτι που γίνεται μόνο σποραδικά στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες και γλώσσες.
Το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού στηρίζει την προβολή του ελληνικού βιβλίου διεθνώς, οργανώνοντας τη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης που αποτελεί τον κορυφαίο θεσμό προβολής του βιβλίου στη χώρα μας.
Η 15η ΔΕΒΘ συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, στο πλαίσιο του ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας 2014-2020.
Το πλήρες και αναλυτικό πρόγραμμα των εκδηλώσεων στην επίσημη ιστοσελίδα.
